Cá mại kho nghệ – dân dã mà ngon
Chỉ sau một ngày mưa dầm dề là cánh đồng và con sông trước làng đã ngập trắng nước. Đây cũng là thời điểm loài cá mại kéo nhau về từng đàn và di chuyển theo dòng nước vào các bờ mương, rồi tràn lên các ô ruộng rất nhiều.
Tôi cũng tranh thủ giúp ba sửa lại tay lưới đã bạc rách vì dùng qua bao mùa lũ, rồi làm thêm vài chiếc vó bằng tấm màn cũ cùng mấy cái vợt lưới để ra đồng đơm cá.
Món cá mại kho nghệ của mạ rất “hao cơm” ngày mưa bão
Sau hơn nửa buổi giăng lưới, cất vó, ba mang về cả thau cá mại đang còn bơi nhảy đành đạch, béo óng ánh. Lẫn bên trong mớ cá mại là mấy con tôm, tép và cá diếc tươi rói cong mình búng nhảy. Mạ lấy cái bát nhựa xúc cá bỏ vào tấm lá chuối xếp thành các phần, rồi cẩn thận gói thêm lớp bao nilon bên ngoài và sai thằng út đạp xe mang sang làng bên biếu vợ chồng chị gái cùng vài người họ hàng thân thuộc. Số cá còn lại, mạ huy động chị em tôi phụ cắt đầu, nặn bỏ ruột, rồi rửa sạch, để ráo nước đợi lên món. Cá mại tuy có kích thước nhỏ, nhưng nhiều thịt, vị thịt lại ngọt thơm nên rất dễ chế biến. Tính sơ qua đã có gần cả chục món ngon được chế biến từ loài cá này, như nướng muối ớt, chiên dầu, kho tiêu, kho nghệ, kho với đọt măng vòi, kho với lá gừng non, kho với rau ngổ… hay băm chung với thịt ba chỉ để làm chả cá viên.
Video đang HOT
Trong số các món kể trên, tôi thì vẫn thích món cá mại kho nghệ hơn hết. Bởi lẽ khi kết hợp với loại dược liệu này, thịt cá mại ngoài giữ được hương vị thơm ngon sẵn có, nghệ còn giúp khử mùi tanh, tạo màu sắc hấp dẫn và nhất là giúp món ăn trở nên hài hòa giữa hương vị, lại như một liều thuốc bổ dưỡng.
Theo kinh nghiệm bếp núc của mạ tôi, bí quyết để có món cá mại kho nghệ thơm ngon tròn vị, thì cá sau khi vừa được sơ chế sạch cho vào nồi ướp với các gia vị muối, đường, bột ngọt, nước mắm, tiêu, ớt, củ ném, cùng nghệ tươi giã nhuyễn… để chừng nửa tiếng cho toàn thân cá cứng lại. Muốn cá không khô xác mà càng thêm thơm bùi, béo ngậy, đậm đà cần có thêm ít thịt ba chỉ đã được chao qua trên bếp lửa, rồi đổ phần nước mỡ cùng phần thịt đã săn teo cho vào ướp cùng thay vì dùng dầu ăn. Sau khi cá đã thấm đều gia vị thì bắc nồi lên kho nhỏ lửa cho cạn sít rồi đổ thêm nước vào xăm xắp mặt cá kho tiếp. Nếu muốn cá ngon hơn thì nên nấu bằng nước chè xanh. Kho đến khi cá săn queo và nhuốm màu vàng tươi, phần nước trong nồi keo lại sền sệt thì tắt bếp.
Những ngày mưa rét, bão bùng, mâm cơm gia đình tôi không bao giờ thiếu món cá mại kho nghệ ăn với cơm nóng, kèm thêm dĩa rau muống đọt luộc và tô canh rau muống luộc chua thanh. Nhìn những ngọn rau tươi xanh, cùng với nồi cá bắt mắt, tỏa mùi thơm lựng thấm đẫm hương vị chân chất của đồng quê, tuy đạm bạc mà chẳng ai nỡ chối từ.
Chiều nay bất chợt một cơn mưa lớn đổ về làm ngập nước cánh đồng đang trơ gốc rạ trước cửa. Trong làn hơi lạnh của tiết trời chợt thoảng nghe đâu đó mùi cá mại kho bốc lên thơm lừng, hấp dẫn giữa con nước lớn.
Béo, bùi mầm ngà
Tôi gọi những mầm lạc tươi non là mầm ngà bởi nó trắng, nó mập và vì khoảnh khắc nó xuất hiện thật kỳ lạ.
Mầm lạc sần sật, béo thơm
Đâu phải lúc nào tôi cũng có mầm lạc để ăn. Nó chỉ có vào mùa hè, khi những vạt đậu lớn được nhổ lên. Ba tháng mười ngày mang nặng, thân lạc mới lúc lỉu hạt. Và phải thật may mắn lắm (may mắn với người ăn, chứ người trồng thì chẳng may chút nào), những mầm lạc vô tình sẽ mọc từ hạt lạc sót lại sau khi thu hoạch. Chỉ cần một trận mưa rào, khu đồng trống bỗng hớn hở hẳn lên, những mầm lạc tươi đội đất tắm ánh sáng mặt trời, trong veo, ngon mắt.
Nhổ mầm lạc chẳng kỳ công lắm đâu, có chăng là phải thật tinh mắt và cẩn thận chút ít. Hầu hết những thân lạc béo múp nhất thường núp rất kỹ. Vả lại, mầm càng béo thì càng dễ gãy. Với những ụ lạc to, cách thu hoạch tốt nhất là bứng cả cụm, sau đó mới phủi sạch đất cát. Những mầm lạc lớn hơn thì dễ thấy, song lại già, lúc ấy phần lá đã lên xanh, thân trở nên dai hơn. Ngon nhất là lạc đã mọc tầm một, hai đêm, thân dài vài cm, mập ú, mọng nước.
Mầm lạc dùng để xào, nấu canh, lẩu... Cách ăn mầm lạc chuẩn là chờ nước thật sôi, lửa thật to, sau đó cho mầm vào trụng. Khi ấy mầm lạc giữ vẹn nguyên vị tươi mát, béo bổ ngày hè.
Đủ vị, đủ cách chế biến, song thấm tháp nhất vẫn là dưa mầm chiên tóp mỡ. Mầm mang về rửa sạch, để thật ráo nước. Rải lớp mầm lớp muối, dùng que nén cho thật chặt. Để một đêm cho mầm hơi mềm là có thể xào thỏa thích. Mầm lạc dai dai sần sật, tóp mỡ giòn tan, béo bùi, chút ruốc và củ ném phi thơm với dầu lạc thật dậy vị. Cái mát lành, chua dịu của mầm non ấp ủ trong lòng đất ngọt ngào đến từng ngóc ngách.
Thật nhớ cách đây hơn mươi năm, thím và em tôi từ Đăk Lăk ra thăm. Kiếm chút thức ăn tươi lúc ấy thật khó khi vụ mùa đang kỳ hối hả. Ba mạ tôi đầu tắt mặt tối ngoài đồng, đến thời gian xách làn ra chợ cũng chẳng có. May thay, tôi phát hiện cả mấy sào lạc đã thu hoạch đang lấp ló mầm, thế là nhổ, là ướp. Rưới dầu lạc sóng sánh ra chảo, chỉ nháy mắt, mạ tôi đã biến những mầm lạc béo tròn thành món chính bắt cơm.
Mầm lạc ngon và giàu chất dinh dưỡng, thế mà chẳng thấy ai trồng. Thế nên, muốn có món ngon phải đợi đến mùa thu hoạch lạc. Sau đợt mưa rào, mầm lạc càng nhiều và ngon hơn.
Chẳng riêng tôi, vài loài chim chóc cũng yêu thích mầm lạc. Đôi cánh của chúng chao liệng để tìm thức ngon trời ban. Trên cánh đồng chiều, tiếng chim ríu rít gọi bầy sẻ chia mồi ngon thật yên ả.
Quê tôi còn nghèo lắm. Cây lạc cho dầu để ăn, cho bã để bón cây và giúp bà con có chút tiền trang trải cuộc sống. Mùa nhổ lạc là mùa rát bỏng, mầm lạc đâm chồi dưới ánh nắng cùng những giọt mồ hôi. Tôi đã hiểu vì sao mọng nước mà chúng vẫn mặn mòi, nghe trong đó còn là lời cầu mong cho vụ mùa khấm khá.
Gà nướng tổ mối lạ mà quen Bạn khẳng định, món gà nướng tổ mối ở quê bạn là ngon số một. Ai đến Hương Thọ mà chưa nếm thử món ăn dân dã này, xem như đã bỏ qua một phần hồn cốt của vùng đất nơi ngã ba Tuần. Gà nướng tổ mối, món ngon lạ miệng Cậu bạn rủ rê, cuối tuần về quê bạn chơi. Đang...