Bộ xương cá ông có niên đại gần 300 năm được phục dựng thành công

Sau hơn 2 tháng thực hiện, Công ty TNHH Cá Mặt Trời TP.Hồ Chí Minh đã cơ bản hoàn thành việc phục dựng hai bộ xương cá ông được cho là lớn nhất nước ở H. Lý Sơn ( Quảng Ngãi).

Ngày 12.1, ông Nguyễn Minh Trí, Bí thư Huyện ủy Lý Sơn (Quảng Ngãi) cho biết, sau hơn 2 tháng thực hiện, việc phục dựng 2 bộ xương cá ông ở Lăng Tân (Lý Sơn) cơ bản đã xong.

Bộ xương cá ông phục dựng cơ bản đã xong. Ảnh M.TRÍ

Theo đó, đơn vị thực hiện việc phục dựng 2 bộ xương cá ông là Công ty TNHH Cá Mặt Trời TP.Hồ Chí Minh. Đơn vị này cố gắng khôi phục bộ xương cá có niên đại khoảng 250-300 năm, theo hình dáng đang bơi, uốn lượn, đẩy mình ra phía trước. Một bộ xương dài 22 m, bộ kia dài 18 m, cùng cao gần 4 m.

Mỗi bộ xương có 50 đốt xương sống (đường kính đốt sống hơn 40 cm); 28 xương sườn (dài gần 10 m/xương); xương đầu dài 4 m và xương ngà dài 4,7 m.

Việc phục dựng hai bộ xương cá ông nói trên không hề đơn giản, vì qua thời gian, xương đã bị hư hỏng khoảng 40%, nên phải dùng nhựa lắp ghép những đoạn xương mục, dùng nhựa composite tôn tạo xương đã mục và phần đầu.

Theo thống kê, đảo Lý Sơn có 7 lăng thờ cá ông. Mỗi lăng có hàng chục bộ xương cá ( dân gian trên đảo gọi là ngọc cốt), thấp là vài mươi năm, lâu là hàng 300 năm như hai bộ xương nói trên.

Lăng Tân, nơi bộ xương cá ông được người dân Lý Sơn thờ hàng trăm năm nay. Ảnh PHẠM ANH

Ông Nguyễn Minh Trí cho biết thêm, bộ xương cá ông dài 22 m nói trên được phong là Đồng Đình đại vương, được xem là một trong những bộ xương lớn nhất Việt Nam hiện nay; còn bộ xương cá 18 m được phong là Đức Ngư nhị vị tôn thần.

“Cá ông” là cách gọi kính trọng của người dân Lý Sơn nói riêng, Quảng Ngãi nói chung. Việc thờ phụng cá này là thể hiện lòng tri ân của người dân biển, bởi ngư dân ở đây cho rằng, khi đi biển đã được loài cá này giúp đỡ khi gặp hoạn nạn.

Theo ông Trí, đây cũng là tín ngưỡng khá độc đáo, mang tính đặc trưng vùng miền. Ngoài gọi là “cá ông”, ngư dân còn gọi là ông lộng, ông khơi, ông lớn… Khi đi biển, ngư dân gặp cá ông bị lụy (gần chết) hoặc chết là dìu vào bờ thờ cúng, những ai thấy cá đầu tiên (gọi là trưởng tử) thì để tang 3 năm theo phong tục.

Dự án khôi phục bộ xương cá ông Lăng Tân, đảo Lý Sơn bao gồm việc phục dựng hai bộ xương cá, xây dựng nhà trưng bày, có kinh phí hơn 14 tỉ đồng. Khi hoàn thành, nhà trưng bày sẽ để hai bộ xương cá ông để gìn giữ, phục vụ giá trị văn hóa tâm linh, nghiên cứu và phát triển du lịch.