Bỏ quy định “vốn đầu tư nước ngoài”, nhiều người Việt sẽ mở trường quốc tế
Tôi kiến nghị: Phải có định nghĩa rõ ràng, minh bạch về các loại hình trường mà không chỉ phụ thuộc vào vốn đầu tư, giống như định nghĩa về trường quốc tế.
Tại cuộc tọa đàm “Quản lý và phát triển hệ thống trường quốc tế theo Nghị định 86/2018/NĐ-CP” do Báo điện tử Giáo dục Việt Nam tổ chức ngày 10/9/2019, bà Phạm Thị Minh An – Phó Chủ tịch hội đồng quản trị, Hiệu trưởng Trường trung học phổ thông Olympia, chia sẻ về vấn đề trường quốc tế:
“Vấn đề của Báo điện tử Giáo dục Việt Nam đưa ra thì tôi thấy rất là hay, với vai trò là cơ quan truyền thông nhưng Báo Giáo dục không đánh bóng, không ‘ câu like’, không theo làn sóng để mà dìm hoặc nâng ai đó, mà việc Báo đang làm rất là có tâm.
Có rất nhiều người gán cho Trường Olympia cái danh quốc tế, trong khi trường không bao giờ đặt cho mình là quốc tế, chúng tôi luôn luôn có chủ trương khẳng định thương hiệu Việt, là trường Việt Nam.
Từ năm 2003 chúng tôi đã thành lập trường mầm non và luôn đặt mục tiêu làm thế nào để cho trẻ em Việt Nam có được sự tự tin, tính tự lập và rút ngắn khoảng cách thay vì như các mẹ là phải học đại học xong rồi mới đi làm ở các công ty nước ngoài, đến lúc đó mới được tiếp cận với những thứ văn minh.
Bỏ quy định “ vốn đầu tư nước ngoài”, nhiều người Việt sẽ mở trường quốc tế. Video: Tùng Dương.
Chúng tôi đã nghiên cứu chương trình Việt Nam và cho đến thời điểm này tôi thấy chương trình Việt Nam rất tốt, nếu không tốt thì làm sao chúng ta có bao nhiêu thế hệ những giáo sư, những tiến sĩ, những con người đoạt bao nhiêu giải thưởng quốc tế.
Vậy vấn đề nằm ở chỗ nào? Chúng tôi có nghiên cứu và thấy được rằng vấn đề nằm chính ở phương pháp dạy học, chứ không nằm ở chương trình.
Cái cần giải quyết lớn nhất ở đây chính là đội ngũ giáo viên với phương pháp dạy học, là phương pháp tổ chức một nhà trường để làm sao tạo ra một môi trường sư phạm an toàn, thân thiện và trẻ em được tôn trọng, được nói lên tiếng nói của mình, được là chính mình. Đó cũng chính là quan điểm giáo dục của chúng tôi.
Mỗi đứa trẻ đều thông minh theo cách riêng của chúng và với triết lý này đã tạo ra một môi trường nhân văn, thầy cô trong trường luôn suy nghĩ không có học sinh dốt, mà chỉ có người thầy chưa biết khai thác tiềm năng của trẻ.
Với định hướng như vậy, cho đến nay chúng tôi luôn tự hào khẳng định là trường Việt Nam và dạy chương trình Việt Nam.
Để trả lời câu hỏi: Có nhất thiết phải học chương trình quốc tế thì mới có học bổng, mới được đi du học không? Thì câu trả lời là không.
Vì bằng tốt nghiệp ở Việt Nam được công nhận trên toàn thế giới, và học sinh tốt nghiệp lớp 12 ở Việt Nam có thể tự tin vào năm thứ nhất ở bất cứ trường đại học nào trên thế giới mà không cần phải học chương trình quốc tế, không cần học chương trình song bằng, kể cả học sinh trường làng nếu đủ điều kiện tốt nghiệp.
Học sinh của chúng tôi đi du học thì các em đó vẫn được 100% học bổng tại các trường ở Mỹ, Canada… và nhiều nước có nền giáo dục tiên tiến, trong khi các em đó không hề học trường quốc tế, vì chương trình giáo dục phổ thông 2018 của Việt Nam là cực kì ưu việt, nó đã tiếp cận với thế giới rất nhiều.
Quay trở lại với vấn đề định nghĩa thế nào là trường quốc tế: Nếu luật giáo dục vẫn quy định rằng có 3 loại hình trường là trường công lập, trường tư thục, trường dân lập thì cái trường công tự chủ tài chính hiện nay nó nằm ở đâu trong luật? Tôi thấy nó không nằm ở đâu cả!
Trường công lập là vốn ngân sách nhà nước, trường tư thục là vốn cá nhân và trường quốc tế là do có yếu tố nước ngoài, nếu chúng ta phân biệt các loại hình trường này chỉ dựa trên vốn đầu tư thì chúng ta đang thấy là nó bất cập và không đúng.
Vấn đề bây giờ là chúng ta phải có định nghĩa, minh bạch rõ ràng thế nào là trường quốc tế, gỡ bỏ được việc phải có vốn đầu tư nước ngoài thì sẽ có rất nhiều người Việt Nam mở trường quốc tế.
Nếu nói không cần học chương trình quốc tế mà học sinh vẫn có thể đi du học, vẫn có học bổng, vậy thì trường quốc tế để làm gì và tại sao lại phải có trường quốc tế?
Ngoài ra còn có rất nhiều lợi ích khác như mọi người đã phân tích rằng nó mang lại cho giáo viên rất nhiều và cho cả cán bộ quản lý trong nhà trường là rất lớn.
Chúng ta học được của đối tác rất nhiều, từ những việc đơn giản nhất là sắp xếp thời khóa biểu. Ví dụ trường Olympia thì mô hình tổ chức khá là giống một trường trung học phổ thông ở Mỹ.
Ở đây học sinh được phân chia theo năng lực, các em di chuyển giữa các lớp học và cứ 5 phút là các em lại di chuyển đến một phòng học mới. Một cái thay đổi rất nhỏ đó thôi thì nó đã mang lại những giá trị rất lớn đối với học sinh về việc học chủ động và học tích cực.
Nếu ở trường Việt Nam thì lớp học đóng gọn trong bốn bức tường, học sinh ngồi trong lớp và cô giáo phải đến, vậy ở đây cô giáo là “khách”, học sinh hết giờ cứ ngồi ì một chỗ, không chịu vận động.
Nhưng với mô hình của chúng tôi thì tất cả các lớp học đều trở thành phòng học bộ môn, các phòng này được giáo viên đầu tư rất nhiều từ trang trí lớp học, dụng cụ học tập… làm sao phù hợp với môn học của học sinh.
Khi các em bước vào lớp thì các em như đã hòa mình vào không gian của môn học, môi trường sư phạm đã thay đổi và học sinh có ngay tâm thế để vào môn học đó một cách hứng thú.
Chưa kể đến việc học sinh phải vác ba lô đến các phòng học để tìm tòi kiến thức chứ không phải cứ ngồi một chỗ để giáo viến đến “bón” kiến thức.
Chỉ những việt rất nhỏ đó thôi thì rõ ràng là mình học từ trường đối tác, chứ không phải là từ trong nhà trường truyền thống ở Việt Nam. Chỉ một việc nhỏ nhưng chúng ta nhìn thấy rõ lợi ích từ việc hợp tác.
Với phương pháp học thì trước đây trường Olympia chưa liên kết nhưng học sinh vẫn có học bổng 100% đi tất cả các nước, bây giờ liên kết thì tỷ lệ đó có thay đổi không? Có thể là không, thế nhưng những cái kỹ năng, giá trị mà học sinh tham gia chương trình song bằng có được thì lại giúp cho các em học tốt hơn ở trong trường đại học.
Các em học được nếp học chủ động hơn vì giáo viên nước ngoài giảng dạy rất nghiêm khắc với cách kiểm tra, đánh tiến độ…học sinh chậm bao nhiêu ngày sẽ bị trừ bao nhiêu phần trăm điểm.
Mà nếu học sinh không qua được tín chỉ đó thì phải nộp thêm tiền để học lại. Việc này khác hẳn với trường của chúng ta là cứ học và cứ lên lớp.
Vậy những giá trị nó mang lại không chỉ là phần kiến thức, mà là những kỹ năng học tập học sinh có được qua chương trình song bằng quốc tế.
Tôi kiến nghị: Phải có định nghĩa rõ ràng, minh bạch về các loại hình trường mà không chỉ phụ thuộc vào vốn đầu tư, giống như định nghĩa về trường quốc tế ở Mỹ là phải có môi trường quốc tế, phải giảng dạy chương trình quốc tế như là IB, Cambridge hoặc là một chương trình của quốc gia đó đặt tại nước sở tại, thì đó là trường quốc tế.
Thế còn các trường Việt Nam khác thì hãy cứ là tư thục, cứ là công lập đi và với chương trình giáo dục phổ thông mới này cho phép các nhà trường chủ động xây dựng chương trình nhà trường, thì các nhà trường công lập hay tư thục hoàn toàn có thể xây dựng chương trình của mình đáp ứng chuẩn đầu ra của Bộ Giáo dục và Đào tạo về năng lực và phẩm chất.
Có làm gì thì làm nhưng vẫn đảm bảo được đầu ra về năng lực và phẩm chất của một học sinh Việt Nam.
Còn lại thì có thể xây dựng tích hợp chương trình Việt Nam với Mỹ, hoặc với Úc, Singapore…nhưng tên trường vẫn là trường Việt Nam, sao lại cứ phải là trường quốc tế để làm gì?”
Ngày 10/9, Báo điện tử Giáo dục Việt Nam tổ chức buổi tọa đàm: “Quản lý và phát triển hệ thống trường quốc tế theo Nghị định 86/2018/NĐ-CP”. Hội thảo để lắng nghe ý kiến các chuyên gia, nhà đầu tư về vấn đề này, tổng hợp ý kiến góp ý, kiến nghị với các cơ quan quản lý và hoạch định chính sách giáo dục, kiến nghị với các cơ quan chức năng. Tham dự Tọa đàm có Giáo sư Nguyễn Xuân Thu (Đại học RMIT Melbourne), người đặt nền móng cho việc thành lập Trường đại học RMIT Việt Nam. Bà Phạm Thị Minh An – Phó Chủ tịch hội đồng quản trị, Hiệu trưởng Trường trung học phổ thông Olympia. Bà Phạm Lệ Thủy phụ trách chương trình song bằng quốc tế của Trường trung học phổ thông Olympia. Bà Nguyễn Thị Thu Huyền – Phó Hiệu trưởng Trường quốc tế Việt Nam, Phần Lan (Trường Đại học Tôn Đức Thắng). Bà Đặng Thị Thu Huyền – Trưởng phòng tổ chức hành chính (Trường Đại học Tôn Đức Thắng).
Tùng Dương
Theo giaoduc.net
Người Việt mở trường quốc tế cho trò Việt, tại sao không?
Luật Giáo dục sửa đổi 2019 đã mở ra cơ hội phát triển hệ thống trường quốc tế của người Việt cho trò Việt, Bộ Giáo dục đủ cơ sở để tham mưu nghị định mới.
"Trường quốc tế" với ý nghĩa là một cơ sở giáo dục được phép dạy chương trình quốc tế, cấp bằng quốc tế cho học sinh Việt Nam trong nước là một nhu cầu có thật, ngày càng tăng.
Tuy nhiên, việc quản lý và phát triển lành mạnh hệ thống "trường quốc tế" như vậy đang gặp những bất cập, rào cản về quản lý nhà nước, khi dựa trên yếu tố "có vốn đầu tư nước ngoài" thay vì chương trình quốc tế được thừa nhận rộng rãi.
Đặc biệt, các quy định hiện hành chỉ cho phép nhà đầu tư nước ngoài mở "trường quốc tế" để dạy chương trình nước ngoài, cấp bằng nước ngoài cho cả học sinh người nước ngoài lẫn học sinh người Việt Nam.
Đây là một bất cập và bất bình đẳng rất lớn, cần sớm được khắc phục.
Trường quốc tế của người Việt, tại sao không?
Nguyên nhân chủ yếu theo chúng tôi, có lẽ là vì người Việt Nam đã quá quen với việc bao cấp, xem giáo dục và y tế công là một dạng phúc lợi xã hội được Nhà nước trợ giá.Giáo dục là một dịch vụ, bất luận là công hay tư. Năm 2018, dư luận một phen xôn xao trước đề xuất của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc đổi học phí thành giá dịch vụ và đào tạo.
Chính điều này đã tạo nên sức ỳ, sức cản rất lớn cho 2 lĩnh vực này.
Xem giáo dục và y tế như phúc lợi xã hội tưởng như công bằng, nhưng thực tế là cào bằng và là trở lực chính của việc nâng cao chất lượng dịch vụ.
Nhu cầu về dịch vụ y tế, dịch vụ giáo dục chất lượng, đẳng cấp và trách nhiệm, lấy việc chăm sóc khách hàng làm nền tảng cho sự tồn tại và phát triển đang ngày một gia tăng.
Thậm chí, ngay trong khối công lập đã xuất hiện loại hình được gọi là "chất lượng cao" để đáp ứng với nhu cầu ngày càng lớn này.
Cho nên về mặt chính sách rất cần khuyến khích tư nhân tham gia sâu rộng hơn nữa vào việc cung cấp các dịch vụ giáo dục, y tế chất lượng, đẳng cấp và trách nhiệm, thay vì cho phép một bộ phận đơn vị công lập làm kinh tế trên tài sản và nguồn lực nhà nước.
Quay trở lại với trường quốc tế, hoàn toàn có thể và rất nên khuyến khích các nhà đầu tư Việt Nam mở trường quốc tế cho học sinh Việt Nam được học tập chương trình quốc tế, cấp bằng quốc tế mà không phải mang ngoại tệ ra nước ngoài để thực hiện giấc mơ này, bởi 3 lý do.
Thứ nhất, nhu cầu học trường quốc tế (dạy chương trình quốc tế, cấp bằng quốc tế được thừa nhận rộng rãi để giúp người học học lên các bậc học cao hơn ở các cơ sở đào tạo danh tiếng trong và ngoài nước...) là có thật và ngày càng tăng.
Mỗi năm người Việt Nam bỏ ra 3 đến 4 tỷ USD cho con du học. Con số bao nhiêu tiền người Việt phải trả cho các nhà đầu tư nước ngoài để con em họ được "du học tại chỗ" ở các trường quốc tế, thì chưa thấy cơ quan nào thống kê.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ thăm Trường quốc tế Học viện Anh quốc UK Academy, ảnh minh họa, nguồn: bvu.edu.vn.
Thứ hai, giáo dục là một dịch vụ và hoàn toàn có thể phát triển thành một ngành cung cấp dịch vụ đẳng cấp, chất lượng, trách nhiệm để thỏa mãn nhu cầu của người dân và tăng thu ngân sách.
10 năm qua Đảng và Nhà nước đã vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam, thì không có lý do gì lại để nhà đầu tư Việt Nam đứng ngoài thị trường cung cấp dịch vụ giáo dục quốc tế, để cho các nhà đầu tư nước ngoài toàn quyền khai thác thị trường này.
Thứ ba, Đảng và Nhà nước đã xác định rõ chủ trương hội nhập quốc tế, đặc biệt là Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013:
Chủ động, tích cực hội nhập quốc tế để phát triển giáo dục và đào tạo, đồng thời giáo dục và đào tạo phải đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế để phát triển đất nước.
Đây là những cơ sở quan trọng về chủ trương, chính sách để Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ động tham mưu cho Chính phủ sớm sửa đổi, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật mới về trường quốc tế của người Việt, cho người Việt.
3 cơ sở pháp lý trong Luật Giáo dục sửa đổi 2019 cho phép Bộ Giáo dục phát triển hệ thống trường quốc tế của người Việt, cho người Việt
Thứ nhất là về chương trình giáo dục được quy định tại Điều 8, Chương I, đặc biệt là khoản 7:
Với chương trình giáo dục trong nước (mầm non, tiểu học, phổ thông) đã được Luật Giáo dục hiện hành cũng như Luật Giáo dục sửa đổi 2019 quy định rõ, còn chương trình giáo dục nước ngoài, Luật Giáo dục hiện hành cũng như Luật Giáo dục sửa đổi 2019 vẫn để mở cho 2 bộ. Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, quy định việc thực hiện chương trình giáo dục và việc công nhận về giá trị chuyển đổi kết quả học tập trong đào tạo các trình độ của giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp quy định tại Điều này.
Trong thực tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo chính là cơ quan thẩm định và cấp phép cho các chương trình giáo dục nước ngoài theo thủ tục phê duyệt liên kết giáo dục mã BGD-285416 do Bộ giáo dục và Đào tạo ban hành. [1]
Cho nên, việc Bộ Giáo dục và Đào tạo tham mưu cho Chính phủ ban hành một nghị định về cơ sở giáo dục được dạy chương trình nước ngoài và cấp bằng nước ngoài không có gì trái Luật Giáo dục hiện hành, Luật Giáo dục sửa đổi 2019 và càng không có gì mới mẻ hay lạ lẫm.
Thứ hai là về nhà đầu tư quy định tại Khoản 1, Điều 5, Chương I không có sự phân biệt đối xử nào:
Nhà đầu tư là tổ chức, cá nhân thực hiện hoạt động đầu tư trong lĩnh vực giáo dục bằng nguồn vốn ngoài ngân sách nhà nước gồm nhà đầu tư trong nước và nhà đầu tư nước ngoài.
Nhà đầu tư nước ngoài được đầu tư vào các trường tư thục dạy chương trình Việt Nam cho học sinh Việt Nam bình đẳng như các nhà đầu tư trong nước, thì tại sao lại để nhà đầu tư Việt Nam thiệt thòi, đứng ngoài thị trường giáo dục quốc tế cho học sinh trong nước?
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ thăm Trường quốc tế Học viện Anh quốc UK Academy, ảnh minh họa, nguồn: bvu.edu.vn.
Luật Giáo dục vẫn mở, vấn đề còn lại thuộc về Bộ Giáo dục và Đào tạo khi nào sẽ mở ra một hành lang chính sách, pháp lý công bằng và minh bạch cho các nhà đầu tư, bất luận trong nước hay quốc tế.
Thứ ba là về loại hình nhà trường quy định trong Điều 48, Luật Giáo dục hiện hành cũng như Điều 47, Luật Giáo dục sửa đổi 2019 đều dựa trên nguyên tắc chủ sở hữu để chia loại hình nhà trường ra 3 loại: công lập, tư thục và dân lập; riêng trường dân lập chỉ duy trì ở cấp mầm non.
Nếu quản lý "trường quốc tế" như hiện nay, thì rõ ràng thực tế đang tồn tại 1 loại hình nhà trường thứ 4 nữa ngoài Luật Giáo dục, là "cơ sở có vốn đầu tư nước ngoài".
Trong khi về bản chất theo nguyên tắc chủ sở hữu, các cở sở này chính là trường tư thục được phép dạy chương trình nước ngoài và cấp bằng nước ngoài.
Cho nên, nếu thừa nhận chính thức trường quốc tế là cơ sở giáo dục tư thục được phép dạy chương trình giáo dục nước ngoài và cấp bằng nước ngoài, thì không trái Luật Giáo dục và không phải sửa Luật Giáo dục về loại hình nhà trường.
Vì vậy, để triển khai thành công Luật Giáo dục sửa đổi 2019, thực hiện thắng lợi Nghị quyết 35/NQ-CP ngày 4/6/2019 của Chính phủ, thiết nghĩ đã đến lúc Bộ Giáo dục và Đào tạo tham mưu cho Đảng, Quốc hội, Chính phủ các chính sách về trường quốc tế của người Việt, cho người Việt.
Một là, quy định về quản lý nhà nước đối với chương trình giáo dục nước ngoài và cấp bằng nước ngoài cho học sinh người Việt Nam.Để đảm bảo tính liên tục và thống nhất của hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về giáo dục, nhất là Luật Giáo dục sửa đổi 2019, chúng tôi thiết nghĩ Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ cần tham mưu cho Chính phủ sửa đổi / thay thế Nghị định số 86/2018/NĐ-CP ngày 6/6/2018 theo 3 hướng chính:
Trong đó cần chính thức định danh các cơ sở được phép giảng dạy chương trình nước ngoài, cấp bằng nước ngoài là "trường quốc tế" để phục vụ quản lý nhà nước, đồng thời giúp nhân dân phân loại rõ ràng.
Hai là, để các cơ sở giáo dục tư thục (bất luận là nhà đầu tư trong nước hay nhà đầu tư nước ngoài), miễn là đầu tư và hoạt động trong lĩnh vực giáo dục bằng nguồn vốn ngoài ngân sách, là được phép mở trường quốc tế.
Các trường công lập nên tập trung thực hiện nhiệm vụ chính trị, chăm lo cho các đối tượng yếu thế trong xã hội.
Với các học sinh nghèo học giỏi, có nguyện vọng và đủ năng lực học chương trình quốc tế, Nhà nước nên có chính sách học bổng cho các em theo học ở các cơ sở tư thục, thay vì mở trường riêng lớp riêng như hiện nay.
Ba là quản lý nhà nước với hoạt động đầu tư nước ngoài vào giáo dục thì theo Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam và các quy định pháp luật có liên quan, trong lĩnh vực giáo dục thì lấy chương trình giáo dục làm cơ sở.
Ngoài ra, Nhà nước còn một công cụ vô cùng quan trọng và hiệu quả để điều tiết các hoạt động dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục đào tạo, đó là thuế.
Vì vậy nên có một nghị định về trường quốc tế, hoặc nghị định về cơ sở giáo dục được giảng dạy chương trình nước ngoài và cấp bằng nước ngoài cho học sinh Việt Nam để thay thế Nghị định 86/2018/NĐ-CP ngày 6/8/2018.
Khi đó, những rào cản, bất cập về trường quốc tế sẽ được xóa bỏ và hệ thống này sẽ phát triển lành mạnh.
Thứ 3 ngày 10/9/2019, Báo điện tử Giáo dục Việt Nam sẽ tổ chức cuộc tọa đàm thứ 2 về "trường quốc tế" với chủ đề "Quản lý và phát triển hệ thống trường quốc tế theo Nghị định 86/2018/NĐ-CP" để lắng nghe ý kiến các chuyên gia, luật sư, nhà đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước, tổng hợp ý kiến góp ý, kiến nghị với các cơ quan quản lý và hoạch định chính sách giáo dục.
Tọa đàm được tổ chức vào 14 giờ ngày 10/9/2019 tại trụ sở Tòa soạn, tầng 6, số 14-16 phố Hàm Long, Hoàn Kiếm, Hà Nội. Trân trọng kính mời các nhà đầu tư giáo dục, lãnh đạo các trường dạy chương trình quốc tế, quý phụ huynh quan tâm đến mô hình trường quốc tế tham dự.
Nếu quý vị tham dự được Tọa đàm, xin vui lòng xác nhận lại với Tòa soạn qua email toasoan@giaoduc.net.vn hoặc số điện thoại 0938.766.888 hoặc 0243.5569666.
Trân trọng!
Tài liệu tham khảo:
[1]//csdl.thutuchanhchinh.vn/TW/Pages/chi-tiet-thu-tuc-hanh-chinh.aspx?tthcDonVi=Bộ Giáo dục và Đào tạo&ItemID=549537
Hồng Thủy
Theo giaoduc.net
Tự gắn mác quốc tế, các trường vi phạm quy định pháp luật Trong cuộc trao đổi với VietTimes, ông Phạm Tất Thắng - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội khẳng định, một số trường đã tự gắn hai chữ "quốc tế" để lấy niềm tin của phụ huynh, việc làm này đã vi phạm quy định của pháp luật. Ông Phạm Tất Thắng - Phó...