Bỏ hay vẫn thi tốt nghiệp THPT: An toàn là tiêu chí quyết định
Trước một sự việc có thể có góc nhìn tìm cách giải quyết vấn đề và cũng có thể có góc nhìn trầm trọng hóa vấn đề.
Vừa lo chống dịch vừa lo thi tốt nghiệp THPT – Ảnh; ĐOÀN CƯỜNG
Tại hội nghị trực tuyến với 63 tỉnh thành để chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT), riêng chuyện mở cửa sổ phòng thi hay không đã có hai góc nhìn.
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên yêu cầu mở các cửa phòng thi cho thông thoáng bởi giới chuyên môn đã rút ra kết luận phòng đóng cửa, mở máy điều hòa là môi trường tốt cho virus lây lan.
Thế nhưng Thứ trưởng Bộ Giáo dục – đào tạo lại nói các điểm thi cần cân nhắc phía cửa mở để tránh nguy cơ lộ đề thi khi các thiết bị có thể ghi hình đề thi từ xa qua cửa sổ.
Tại sao không nhân ý kiến của bên y tế để nhắc nhở các địa phương tuân thủ chuyện mở cửa? Tại sao lại trầm trọng hóa một rủi ro phải nói là rất nhỏ bởi làm sao từ xa có thể ghi hình đề thi qua cửa mở?
Nhắc mở cửa là để duy trì an toàn cho học sinh; nhắc coi chừng cửa mở là bảo vệ cho trách nhiệm của người lớn.
Video đang HOT
Có thể nhìn cuộc tranh luận nên tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT hay không qua hai lăng kính như thế. Bỏ thi và giao các trường xét tốt nghiệp sẽ giải quyết được rất nhiều vấn đề, trong đó an toàn cho học sinh là tiêu chí quyết định.
Thứ nhất là tình hình dịch COVID-19 đang quay trở lại, có nhiều ca lây nhiễm trong cộng đồng, chưa phát hiện hết nguồn lây nhiễm. Làm sao yên tâm tổ chức một kỳ thi mà trong đó có cả thí sinh F1, F2 dù có tổ chức phòng thi hay điểm thi riêng.
Về nguyên tắc, F1 là ca có tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân COVID-19, phải cách ly và chỉ có bác sĩ hay nhân viên y tế điều trị được tiếp cận. Làm sao phân công thầy cô giáo vào coi thi chung với các F1 hay với các F2 cũng vậy?
Quan trọng hơn, nhiều địa phương đang yêu cầu người dân cách ly xã hội; nhiều nơi khác áp dụng biện pháp giãn cách xã hội – các điểm thi tập trung hàng trăm, hàng ngàn thí sinh là sai với nguyên tắc cách ly hay giãn cách.
Thí sinh dù không phải là F1, F2 cũng không nên để phơi nhiễm rủi ro lây lan khi cả xã hội đang nỗ lực ngăn chặn dịch bệnh.
Ngược lại, cứ khăng khăng phải tổ chức thi tốt nghiệp chỉ là cách nghĩ trầm trọng hóa vấn đề. Trước đây đã từng có nhiều cuộc tranh luận nên hay không nên bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT. Bên nói bỏ đưa ra các lập luận khó bác bỏ: tỉ lệ tốt nghiệp hằng năm luôn cao, ví dụ năm 2019 là 94,06%, năm 2018 là 97,57%; kỳ thi năm nay không dùng làm căn cứ để các trường đại học xét tuyển; các trường đại học từng phát biểu không thi tốt nghiệp họ vẫn có phương án tuyển sinh được…
Việc tiếp tục tổ chức thi tốt nghiệp trong bối cảnh đó chẳng khác gì sợ mở cửa phòng thi bên ngoài sẽ dùng phương tiện tối tân để biết được đề thi đã phát ra cho thí sinh!
Đó là nỗi sợ không thi học sinh sẽ lười học, không thi sẽ sai luật, không thi ngành giáo dục sẽ không hoàn thành nhiệm vụ…, toàn là chuyện của người lớn, toàn là nỗi lo của người lớn.
Thật ra hành lang luật pháp đã lường trước các tình huống như thế và trong phiên bản mới nhất của Luật giáo dục có nói: Học sinh học hết chương trình THPT nhưng không dự thi thì được hiệu trưởng nhà trường cấp giấy chứng nhận hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông.
Đối đế lắm các em có thể chọn cách này và sau này dùng giấy chứng nhận để dự thi các lần sau. Các nước cũng đã lần lượt công bố chuyện bỏ thi tốt nghiệp trung học như Pháp, Na Uy, Tây Phi; nhiều nước khác hoãn thi và nhiều trường đại học nói tuyển sinh không cần xét đến kết quả thi SAT như mọi năm nữa.
Nếu kỳ thi tốt nghiệp dùng để tuyển sinh đại học thì để công bằng cho mọi học sinh, cần phải tổ chức thi như nhau, giả dụ có một địa phương như Đà Nẵng không thi được cũng không ổn; còn thi chỉ để xét tốt nghiệp thì nên bỏ hẳn; các trường sẽ tự xét dựa trên kết quả học tập của học sinh.
Dịch COVID-19 làm xáo động cuộc sống của tất cả mọi người nhưng đồng thời cũng giúp chúng ta nhìn nhận lại ưu tiên của cuộc sống. Con người sẽ chọn cái thực chất và từ bỏ các thứ mang tính hình thức.
Kỳ thi tốt nghiệp THPT sẽ gây ra những áp lực không cần thiết lên học sinh phụ huynh, thầy cô và nhiều người khác liên quan. Nên để nguồn năng lực ấy dồn vào chuyện phòng chống dịch sẽ tốt hơn và thực chất hơn cho xã hội.
Những tình huống giả định
Khi tôi nghe thông tin từ Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) rằng: Hoãn giải AFF năm 2020 và chuyển sang năm 2021. Tôi chợt nghĩ: Nếu sang năm lại có dịch, thì giải đấu này sẽ "chuyển tiếp" về đâu? Một giải bóng đá còn khó khăn vậy, huống chi là chuyện học, chuyện thi cử của các em học sinh.
Năm nay, học sinh gần như không có kỳ nghỉ hè. Mới học xong năm học, trừ các em thi tốt nghiệp THPT phải học ôn, các em thi vào lớp 10 phải thi chuyển cấp, còn lại, các em học sinh các bậc học khác có thể được nghỉ hè, được cha mẹ dẫn đi chơi đâu đó để thư giãn, lấy năng lượng chuẩn bị năm học mới. Thì đùng một cái, dịch bệnh sau 99 ngày không lây trong cộng đồng đã đột nhiên bùng phát chính trong cộng đồng.
Học sinh Trường THPT chuyên Lê Khiết rửa tay sát khuẩn khi đi học trở lại vào đầu tháng 5.2020. Ảnh: TL
Các cuộc nghỉ hè lẽ ra đến với học sinh Quảng Ngãi đã đột ngột bị cắt bởi dịch bệnh. Bây giờ thì chỉ chơi ở nhà, tự học ở nhà, và chờ đợi. Nếu những chuyến đi nghỉ hè kèm du lịch bây giờ chỉ còn là "tình huống giả định" không thể thành hiện thực, thì chuyện sang năm học mới, liệu Covid-19 chủng mới có ghé thăm lần nữa không, quả thật không ai dám chắc.
Vậy thì, Bộ GD&ĐT không nên chờ năm học mới không còn dịch bệnh để bố trí chương trình và lịch học, mà ngay từ bây giờ, nên đặt ra những "tình huống giả định" ví dụ như: Sau ngày khai giảng năm học 2020 - 2021, dịch bệnh lại bùng phát, lúc bấy giờ nên xử lý thế nào? Vẫn cho học, nhưng là học như thế nào? Nếu phải tinh giản, rút gọn chương trình, thì ngay từ bây giờ, phải có kế hoạch rút gọn ra sao, để không bị động. Rồi cách học phải thế nào?
Nếu học trực tuyến thì làm sao bảo đảm khi ở miền núi, việc học kiểu này là bất khả thi? Nếu vừa kết hợp học trực tuyến với học từng nhóm nhỏ, cùng với hình thức dạy học trên ti vi, thì phải làm sao phối hợp đồng bộ để chương trình dạy và học không bị đứt đoạn? Những tình huống giả định được đặt ra từ bây giờ như thế là vô cùng cần thiết, nó giúp chúng ta có thể chủ động trong việc dạy và học. Đừng để nước đến chân mới nhảy, vì "nhảy" kiểu đó dễ sa lầy lắm!
Với tình hình dịch bệnh phức tạp này, không ai dám nói, sang năm sẽ hết dịch. Vì thế, phải chuẩn bị dạy và học trong những tình huống không thuận lợi nhất mà vẫn bảo đảm chương trình và chất lượng đào tạo.
Bây giờ mới thấy, tinh giản trong giáo dục, kiên quyết cắt những phần chương trình không thiết yếu là cần thiết như thế nào. Thậm chí, phải chuẩn bị hai chương trình: Chương trình dạy và học trong điều kiện bình thường và chương trình dạy và học trong điều kiện dịch bệnh.
Ngày xưa trong chiến tranh chống Mỹ, nhiều thế hệ chúng tôi đã đi học trong điều kiện thời chiến, mà vẫn bảo đảm học phần, bảo đảm chương trình. Bây giờ chưa đến nỗi đang thời chiến, nhưng tình hình cũng rất nghiêm trọng do dịch bệnh. Vì thế, phải hết sức chủ động và năng động.
Cần Thơ tổ chức thi tốt nghiệp THPT thế nào khi dịch Covid-19 bùng phát? Cần Thơ có 10.672 thí sinh đăng ký dự thi tốt nghiệp Trung học phổ thông (THPT) năm 2020. Năm 2020, TP Cần Thơ có 10.672 thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT Ngày 2/8, tại cuộc họp trực tuyến phòng chống dịch Covid-19 trong tình hình mới do Ban chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19, UBND TP Cần Thơ tổ chức, bà...