Bộ Giáo dục lên tiếng về đề án 70.000 tỷ đồng

Tâm điểm chú ý trong tuần qua của dư luận xã hội được tập trung vào đề án 70.000 tỷ đồng để đổi mới chương trình và sách giáo khoa phổ thông của Bộ GD&ĐT. Nhiều ý kiến xoáy vào tính khả thi của đề án cũng như những hệ luỵ của việc thay đổi chương trình sách giáo khoa đem lại.

Để rộng đường dư luận, Bộ GD&ĐT đã có công văn khẳng định, đề án mới ở giai đoạn nghiên cứu, con số 70.000 tỷ đồng mới là khái toán, còn phải điều chỉnh trước khi trình các cấp có thẩm quyền quyết định. Và cũng trong ngày hôm qua, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Vinh Hiển đã có công văn cảm ơn sự đóng góp ý kiến chân thành của các cơ quan thông tấn báo chí, các tổ chức và cá nhân cho bản dự thảo Đề án này.

Thứ trưởng Vinh Hiển cũng cho hay, trong thời gian tới, Bộ GD&ĐT sẽ chỉ đạo Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam và Ban soạn thảo nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến góp ý để nâng cao chất lượng dự thảo, hoàn thiện đề án, trình các cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt.

Liên quan tới các con số cụ thể trong đề án, ông Phạm Mạnh Hùng, Chánh văn phòng Bộ GD&ĐT cho biết, con số 70.000 tỷ đồng mà Bộ đưa ra mới chỉ là con số kinh phí dự toán. Trong tổng số tiền này, tiền chi cho việc biên soạn chương trình, sách giáo khoa chỉ khoảng hơn 962 tỷ, tức là chưa đầy 1/70 tổng dự toán. Số tiền còn lại chi cho các việc khác như xây dựng cơ sở vật chất trường học khoảng 35 nghìn tỷ, chiếm 1/2 tổng dự toán; mua sắm thiết bị, đồ dùng dạy học khoảng 30 nghìn tỷ, gần một nửa tổng dự toán; đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên 390 tỷ đồng và kinh phí dành cho triển khai thí điểm chương trình, SGK là 3.591 tỷ đồng.

Kinh phí thực hiện Đề án trên tạm ước tính là 70 ngàn tỷ đồng, được huy động từ các nguồn sau: kinh phí triển khai các hoạt động hằng năm được Nhà nước phân bổ trong tổng kinh phí đầu tư cho Chương trình mục tiêu quốc gia giáo dục – đào tạo và giao cho Bộ GD&ĐT quản lý; kinh phí phục vụ các hoạt động quản lý, chỉ đạo việc triển khai Đề án của Bộ GD&ĐT được trích từ kinh phí sự nghiệp hằng năm của ngành GD&ĐT.

Ngoài ra, Đề án còn được hỗ trợ từ các nguồn kinh phí ngân sách của địa phương, của các dự án vốn vay, dự án viện trợ không hoàn lại, từ các nguồn xã hội hóa giáo dục trong việc cung cấp trang thiết bị cho các cấp học, trình độ đào tạo và các nguồn kinh phí khác.

Được biết, giai đoạn I của Đề án (2011 – 2013) dự kiến sẽ tiêu tốn tới 622 tỷ đồng, giai đoạn II (2014 – 2016) ngốn hết 32.644 tỷ đồng, giai đoạn III (2017 – 2019) số tiền cần chi là 36.346 tỷ đồng và giai đoạn IV sẽ phải cần tới 370 tỷ đồng.

Điểm khác biệt mà chương trình mới hướng tới là cân đối, hài hòa giữa dạy chữ, dạy người và từng bước dạy nghề cho học sinh. (Ảnh minh họa).

Lý do Bộ xây dựng Đề án vì “đã đến lúc phải đổi mới căn bản và toàn diện chương trình giáo dục phổ thông, không chỉ để khắc phục những thiếu sót của chương trình hiện hành, mà phải từng bước khai thác, lựa chọn, vận dụng kinh nghiệm quốc tế vào điều kiện cụ thể của Việt Nam nhằm đáp ứng “nhu cầu phát triển của xã hội” trong giai đoạn mới”.

Bộ GD&ĐT đã đưa ra những kết luận cơ bản đánh giá về chương trình và SGK hiện hành, trong đó cũng thừa nhận mặc dù hoàn thành việc thí điểm vài năm và mới triển khai đại trà, nhưng chương trình và bộ SGK hiện nay đã bộc lộ hạn chế. Đó là, chương trình giáo dục phổ thông chưa được xây dựng như một chỉnh thể xuyên suốt từ tiểu học đến THPT, giữa chương trình cấp học với chương trình từng môn học, và không có tổng chủ biên xây dựng chương trình và biên soạn SGK môn học từ lớp 1 đến lớp 12; còn thiếu một số công trình nghiên cứu cần thiết cho việc phát triển chương trình giáo dục phổ thông như: so sánh quốc tế, đặc điểm tâm sinh lí học sinh và sự phát triển năng lực nhận thức của học sinh Việt Nam trong giai đoạn mới.

Về SGK, còn nhiều thuật ngữ trừu tượng, chưa nhất quán, đôi chỗ quá cầu toàn về tính hệ thống, ôm đồm, nặng nề. Các tình huống liên quan đến cuộc sống được đưa vào sách còn gượng ép, hiệu quả chưa cao và vẫn có những bài học chưa thể hiện rõ định hướng về phương pháp dạy học, chưa chú ý thỏa đáng đến việc tạo cơ hội cho việc phát triển ý tưởng khoa học…

Ông Phạm Mạnh Hùng cho biết, trong đề án, chương trình sách giáo khoa mới được xây dựng theo hướng tiếp cận năng lực, tức là xuất phát từ các năng lực mà mỗi học sinh cần có trong cuộc sống và kết quả cuối cùng là phải đạt các năng lực ấy. Theo đó, nội dung, phương pháp dạy học, phương pháp kiểm tra đánh giá đều phải hướng tới năng lực tự học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề trong học tập, cuộc sống, coi trọng rèn luyện kỹ năng sống.

Điểm khác biệt mà chương trình mới hướng tới là cân đối, hài hòa giữa dạy chữ, dạy người và từng bước dạy nghề cho học sinh. Ngoài chương trình chung cho toàn quốc, sách giáo khoa cũng sẽ có phần dành riêng cho các địa phương chủ động xác định. Học sinh sẽ được tăng cường thực hành, giải quyết các tình huống thực tiễn từ đó tích hợp, tránh sự trùng lặp gây quá tải cho chương trình.

Theo BĐVN