Bộ GD-ĐT nói gì về việc nhiều sách giáo khoa lớp 1 phải điều chỉnh?

Tuệ Nguyễn16:46 13/12/2020

Chiều 12.12, Bộ GD-ĐT chính thức thông tin xung quanh đề xuất điều chỉnh nội dung nhiều cuốn sách giáo khoa (SGK) lớp 1 của Nhà xuất bản (NXB) Giáo dục Việt Nam.

Chân trời sáng tạo là một trong 4 bộ sách của Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam có chỉnh sửa nội dung sách giáo khoa lớp 1 – ĐÀO NGỌC THẠCH

Đại diện Bộ GD-ĐT cho biết ngày 30.11, bộ này nhận được văn bản báo cáo công tác rà soát SGK lớp 1 của NXB Giáo dục Việt Nam. Trong báo cáo này, NXB đề xuất điều chỉnh một số nội dung trong SGK tiếng Việt 1 thuộc 4 bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cùng học để phát triển năng lực; Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục .

Kết quả rà soát bộ sách lớp 1 Kết nối tri thức với cuộc sống phải chỉnh sửa nhiều nhất với hơn 37 trang, tập trung ở SGK tiếng Việt 1 (tập 1 và tập 2) và SGK giáo dục thể chất 1.

Trong đó, SGK tiếng Việt 1 chủ yếu cắt giảm, chỉnh sửa một số câu chữ trong một số văn bản để giảm số chữ, để học sinh (HS) không phải đọc văn bản quá dài; giảm hoặc thay thế một số từ ngữ khó; giảm yêu cầu để không gây quá tải, khó khăn cho HS trong quá trình học theo SGK.

Cụ thể, SGK tiếng Việt 1 (tập 1) của bộ Kết nối tri thức với cuộc sống được đề xuất điều chỉnh nội dung ở 18 trang. Một số câu như “sách đâu ếch học bài?” trang 129 được đề nghị sửa thành “sách đâu em học bài?”; cắt giảm câu “hàng bưởi ra bông trắng muốt” ở trang 152 để giảm số chữ trong bài đọc.

Đối với SGK tiếng Việt 1 (tập 2) điều chỉnh khoảng 16 trang. Một số điều chỉnh để nhằm đưa thêm tiếng có vần phù hợp với nội dung, tiến độ bài học của HS; giảm yêu cầu với HS như: thay vì yêu cầu HS kể lại cả một câu chuyện thì chỉ kể một đoạn của câu chuyện; giảm từ yêu cầu “nghe – viết” thành “nhìn – viết” ở một số bài,… cắt giảm cả mục “nghe đọc truyện và trả lời câu hỏi” ở trang 113-114. SGK môn giáo dục thể chất của bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống cũng được chính NXB GD đề xuất điều chỉnh nội dung ở 3 trang.

Học sinh một trường tiểu học ở TP.HCM tìm hiểu về bộ sách Chân trời sáng tạo của NXB Giáo dục Việt Nam – NGUYỄN LOAN

Những bộ SGK khác như: Chân trời sáng tạo , NXB đề xuất điều chỉnh ở 7 trang SGK môn tiếng Việt 1 (tập 1) và môn tiếng Anh. Trong đó, SGK tiếng Việt 1 (tập 1) sửa lỗi ở 5 trang. Bộ SGK Cùng học để phát triển năng lực điều chỉnh nội dung ở khoảng 24 trang cho các môn học. Bộ SGK Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục có 1 trang trong SGK tiếng Việt 1 (tập 1) phải đề xuất điều chỉnh…

Đây là những nội dung do đội ngũ tác giả chủ động rà soát trên cơ sở lắng nghe phản ánh của dư luận nhằm điều chỉnh từ ngữ trong một số câu văn để nội dung được hay hơn; điều chỉnh số lượng âm/vần trong một số bài học để giảm tải khối lượng kiến thức học sinh cần tiếp nhận trong bài học đó, tạo thuận lợi trong quá trình tổ chức dạy và học.

Bộ trưởng Bộ GD&DT Phùng Xuân Nhạ nói về những vấn đề của sách giáo khoa trước quốc hội

Sẽ điều chỉnh ngay trong năm học này

Bộ GD-ĐT cũng viện dẫn luật Giáo dục 2019 với quy định Bộ trưởng Bộ GD-ĐT chịu trách nhiệm “quy định tiêu chuẩn, quy trình biên soạn, chỉnh sửa SGK “; Thông tư 33 của Bộ GD-ĐT có riêng Điều 9 quy định cụ thể quy trình biên soạn, chỉnh sửa SGK.

Theo đó, quy định về quy trình biên soạn, chỉnh sửa SGK như sau: sau khi nhận được hồ sơ đề nghị thẩm định các bản mẫu SGK lớp 1 cần được chỉnh sửa, đính chính của NXB, Bộ GD-ĐT sẽ tổ chức thẩm định. Căn cứ trên kết luận của hội đồng thẩm định quốc gia, Bộ GD-ĐT sẽ ra quyết định cho phép điều chỉnh SGK lớp 1 để NXB kịp thời phối hợp với các địa phương, cơ sở giáo dục phổ thông sử dụng SGK hướng dẫn giáo viên, học sinh dạy học hiệu quả, kịp thời trong năm học này và thực hiện điều chỉnh các nội dung trong các lần in tái bản.

Cũng theo bộ này, việc rà soát, điều chỉnh SGK là trách nhiệm của NXB cùng tác giả theo quy định. Hoạt động này không chỉ diễn ra ở Việt Nam mà phổ biến cả ở các quốc gia khác.

Đối với SGK của chương trình giáo dục phổ thông năm 2000, Bộ GD-ĐT đã chỉ đạo NXB thực hiện việc rà soát để kịp thời điều chỉnh những nội dung đã lạc hậu, không còn phù hợp với thực tế và cập nhật những tri thức – tiến bộ khoa học mới, nhằm hỗ trợ tốt nhất cho việc dạy và học của giáo viên, học sinh. “SGK của chương trình giáo dục phổ thông năm 2000 cũng đã có hàng chục lần điều chỉnh, tái bản”, Bộ GD-ĐT thông tin…

Được biết 4 bộ SGK của NXB GD Việt Nam chiếm khoảng 70% thị phần SGK lớp 1 mới.

Sửa SGK Tiếng Việt lớp 1: "Sáng tạo từ cái sai chỉ càng thêm sai"

Đã có những phản hồi về tài liệu điều chỉnh SGK Tiếng Việt 1 Cánh Diều, sau khi cuốn sách này làm dư luận bức xúc vì "chi chít sạn".

Nhà Xuất bản Đại học Sư phạm TPHCM đã công bố tài liệu điều chỉnh SGK Tiếng Việt 1 thuộc bộ Cánh Diều để xin ý kiến nhân dân đến hết ngày 20/11, trước khi Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) thẩm định lần cuối.

Giới chuyên gia giáo dục đã cho ý kiến về những tài liệu này, trong đó, theo nhận định của PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt, Viện trưởng Viện Ngôn ngữ và Văn hóa phương Đông, không có chuyện sáng tạo từ cái sai vì nó chỉ làm sai càng thêm sai.

PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt cho biết: "Tôi đã đọc tài liệu chỉnh sửa của SGK Tiếng Việt lớp 1 thuộc bộ Cánh Diều và thấy rằng tài liệu chỉnh sửa này quá kém và không đạt yêu cầu hay nói một cách khác là không thể dùng nó để thay thế tài liệu cũ hoặc dùng để bổ sung. Bởi chính tài liệu này lại mắc những sai lầm nghiêm trọng mà không thể nào thông cảm về mặt chuyên môn".

PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt, Viện trưởng Viện Ngôn ngữ và Văn hóa phương Đông.

Theo PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt, đây là những sai sót ở rất nhiều phương diện, về tư duy, ngôn ngữ, về quan điểm biên soạn và tính logic, tính hệ thống... Các yêu cầu đối với một bộ SGK Tiếng Việt đều không đạt.

"Người Tây học tiếng Việt cũng không nói như vậy"

Nêu cụ thể về tính khập khiễng và không khoa học trong những tài liệu điều chỉnh của SGK Tiếng Việt lớp 1 Cánh Diều, PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt đề cập bài tập đọc "Sáng sớm trên biển".

"Sáng sớm, biển thật là đẹp. Từ phía xa tít tắp, một vầng hồng từ từ nhô lên. Mặt biển bỗng ửng hồng. Từng lớp sóng nhấp nhô. Những tia nắng sớm nô đùa trên sóng. Nắng lên dần. Mặt biển sáng rực".

PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt cho rằng, "vầng hồng" không để chỉ một vật cụ thể, mà để chỉ một khoảng không gian, vậy làm sao có thể "từ từ nhô lên" được? Nếu viết "mặt trời" từ từ nhô lên thì được.

"Cũng không thể nói rằng dùng "vầng hồng" để chỉ mặt trời được, dạy trẻ em trước hết phải đúng. Tiếp theo, từ "bỗng" cũng sai về logic. Giả sử, "vầng hồng" đó có "từ từ nhô lên", thì mặt biển cũng chỉ có thể "dần" chuyển sang ửng hồng, chứ không thể "bỗng". Bởi "bỗng" là để chỉ một sự việc xảy ra nhanh, bất ngờ, không lường trước. Vậy đi với "từ từ" thì không thể là "bỗng" được", ông phân tích cụ thể.

Tài liệu điều chỉnh SGK Tiếng Việt 1 thuộc bộ Cánh Diều.

Viện trưởng Viện Ngôn ngữ và Văn hóa phương Đông nhận định, trong tài liệu chỉnh sửa, nhiều câu văn, hình ảnh minh hoạ cho thấy sự chắp vá, khập khiễng có thể làm hỏng tư duy của học sinh. Như câu "sen nở kín mặt hồ" nhưng bức tranh minh hoạ hoa lại rất thưa thớt, như vậy từ "kín" sẽ được hiểu thế nào? Học sinh sẽ bị phá hết tư duy và không liên tưởng được. Chưa kể miêu tả hoa sen giống hoa súng hay nhìn nghiêng còn giống hoa mẫu đơn, vậy học sinh tư duy thế nào?

Với bài tập đọc "Chăm bà" nói về tình cảm của cả nhà với bà, cùng chăm sóc bà khi bà ốm. Bà ho mẹ chạy đi mua lá hẹ, còn cháu thì đưa sữa cho bà. Nhưng theo kiến thức phổ thông nhất, khi nói đến cảm thì triệu chứng phải là sốt, còn ho là hệ quả sau này và không ai chữa cảm bằng lá hẹ. "Hành động cháu "đưa" sữa cho bà có thể nói là phản cảm, không thể hiện tình cảm hay sự chăm sóc của người cháu với bà. Ít ra phải từ "bưng" để thể hiện sự kính trọng nâng niu, chưa kể đến việc dùng từ "pha" để nói đến việc cháu chủ động chăm lo cho bà. Trong 3 từ này mà người biên soạn lại không biết lựa chọn từ đúng thì không thể có được tài liệu tốt để dạy", ông Đạt phân tích.

Với hình minh hoạ, "phố rất tấp nập" nhưng mở ra lại là một con phố rất đìu hiu, quạnh vắng... "Đây là sách dạy Tiếng Việt mà người biên soạn còn dùng Tiếng Việt sai thì dạy học sinh làm sao được. Người Tây học tiếng Việt cũng không nói như vậy", ông Đạt nói.

"Chúng ta còn 4 bộ SGK và SGK cũ vẫn rất tốt"

Viện trưởng Viện Ngôn ngữ và Văn hóa phương Đông, PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt khẳng định, chức năng của sách dạy tiếng Việt cho trẻ em lớp 1 là phải cung cấp được cho các em cách sử dụng tiếng Việt ở bước sơ đẳng ban đầu, trong đó, bao gồm ghép vần, ghép chữ, biết đọc và hiểu nghĩa từ: "Chúng ta "đi lùi" thua các cụ ngày xưa. Ngày xưa chỉ mất 3 tháng để biết đọc biết viết, giờ đây áp dụng khoa học kỹ thuật hiện đại nhưng mất đi văn hoá, thẩm mỹ ngôn từ... trong khi ghép vần, dạy tiếng với học sinh giống như đánh vật".

Tài liệu điều chỉnh SGK Tiếng Việt 1 thuộc bộ Cánh Diều.

Người ta tưởng viết sách Tiếng Việt dạy cho lớp 1 rất đơn giản, nhưng không phải vậy. Công việc này đòi hỏi sự tổng hợp kiến thức về tâm lý, ngôn ngữ, tư duy, tiếng Việt, văn học và văn hoá... yêu cầu tất cả phải được lồng ghép và người biên soạn phải sử dụng một cách hợp lý.

"Cách làm của chúng ta đang loanh quanh, lúng túng, tại sao không dũng cảm sai thì bỏ đi mà lại lấy cái sai này thay thế cái sai khác. Như vậy là quá nguy hiểm cho nền giáo dục và gây rối loạn với cả học sinh và phụ huynh. Hiện tại chúng ta vẫn có phương án thay thế là 4 bộ sách còn lại và cả SGK cũ. Chúng ta cần kiên quyết và có chuyên môn bởi học sinh và phụ huynh đang chịu rất nhiều thiệt thòi. Họ phải chi một khoản tiền cho SGK nhưng lại nhận về một sản phẩm không thể dùng được", ông Đạt nhấn mạnh./.

Sách Tiếng Việt lớp 1 của Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam: Sử dụng ngữ liệu cẩu thả, tùy tiện? Thiết nghĩ, bộ sách cần phải được sửa chữa, biên soạn lại, càng sớm càng tốt, để con em chúng ta có được sự kết nối với cuộc sống theo đúng tiêu chí của bộ sách. Hiện nay, dư luận có nhiều ý kiến trái chiều trước các bộ sách của Nhà xuất bản (NXB) Giáo dục Việt Nam, trong đó có sách...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Chuyện tình của chiến sĩ khối Quân chủng Hải quân và bạn gái sau cái ôm viral MXH trong đêm hợp luyện diễu binh00:21

Phạm Thoại xuất hiện với diện mạo gây khó hiểu sau thời gian "ở ẩn"00:41

Người đàn ông bế con gái đến hát trong đám cưới của người yêu cũ: Nhiều câu chuyện "có thật" được hé lộ00:31

Vài triệu mẹ bỉm hóng cô giáo mầm non biến cả lớp thành sàn trình diễn kiểu tóc độc lạ, không ngày nào trùng00:13

Rộ tin BTV chê diễu binh phiền, bị cắt sóng làm "bé ba", tin nhắn riêng tư sốc03:03

Chồng Ty Thy đáp trả, tố "vợ hụt" nợ nần, ăn chơi, đôi bên hơn thua từng chút03:02

Vợ Quang Hải khoe "kim bài miễn tử" giữa loạt ồn ào, học hỏi Hà Hồ 1 điều!02:44

"Bé gái đẹp nhất thế giới" khiến bố nghỉ việc làm vệ sĩ, giờ dậy thì khó tin02:51

Phú bà nổi tiếng lần đầu đi mua đồ si, nhìn giá rồi "bật khóc" đi ra01:13

Hơn 500.000 netizen vào xem buổi chụp kỷ yếu dành riêng cho người bị OCD00:23

Xoài Non bị CĐM soi 'bất hạnh' hơn hot girl "trứng rán", Gil Lê ra mặt làm 1 thứ03:13

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022

Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022

Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022

Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022

Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022

Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022

Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022

Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022

UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022

Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022

Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022

Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022

Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...