Bí mật về cuộc thử nghiệm tên lửa siêu vượt âm của Trung Quốc

Theo trang tin Topwar.ru của Nga, gần đây Trung Quốc đã thử nghiệm tên lửa siêu vượt âm, nhưng nhiều chi tiết về thử nghiệm vẫn chưa được chính thức xác nhận.

Tuy nhiên, các thông tin chưa được kiểm chứng từ báo chí nước ngoài cho thấy Trung Quốc đang âm thầm phát triển chương trình siêu vượt âm vô cùng tốn kém.

Ảnh vẽ mô phỏng một cuộc thử nghiệm thiết bị siêu vượt âm (Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga).

Theo Topwar.ru số trung tuần tháng 10, các vụ thử nghiệm siêu vượt âm của Trung Quốc đều được báo chí nước ngoài cập nhật. Báo Financial Times (FT) của Mỹ ngày 16/10 đưa tin “Trung Quốc thử nghiệm năng lực vũ trụ mới bằng tên lửa siêu vượt âm”. FT nhận được thông tin này từ năm cá nhân giấu tên liên quan đến cộng đồng tình báo Mỹ. Các nguồn tin chung tạo thành một bức tranh tổng thể, tuy cách giải thích của mỗi nguồn lại theo những cách riêng biệt.

Theo các nguồn tin này, cuối tháng 8/2021, Trung Quốc đã phóng thử tên lửa siêu vượt âm. Với sự hỗ trợ của bệ phóng Changzheng-2C, tên lửa đã được đẩy đến tốc độ cần thiết và đưa về quỹ đạo như tính toán. Tên lửa đã bay ra ngoài bầu khí quyển, sau đó bay quanh Trái đất và hướng tới mục tiêu đã định. Theo các nguồn tin này, tên lửa không thể tiếp cận đích, chệch khoảng 32 km.

Nguồn tin của FT cũng lưu ý, Trung Quốc đang đạt được những tiến bộ đáng kể trong công nghệ siêu vượt âm. Thành tích thực mà Trung Quốc đạt được còn cao hơn cả so với những gì Mỹ giả định. Điều này dẫn đến một câu hỏi quan trọng: Vì sao giới lãnh đạo Mỹ lại liên tục đánh giá thấp tiềm năng khoa học và công nghiệp quốc phòng của Trung Quốc?

FT còn nhấn mạnh về tiềm năng của vũ khí siêu vượt âm và tác động của nó đối với tình hình chính trị-quân sự giữa hai cường quốc. FT cho rằng, các hệ thống như vậy thường có hiệu quả cao và vô cùng khó đánh chặn. Nếu Trung Quốc thành công trong việc phát triển và đưa các hệ thống kiểu này vào vận hành thì sẽ tạo ra “nhân tố gây bất ổn” cho Mỹ và đồng minh.

Một số tài liệu mới đã xuất hiện sau bài báo của FT . Đó là các video cho thấy, chuyến bay của một vật thể không xác định có tốc độ cao bắt đầu lan truyền trên mạng xã hội. Ảnh chụp bầu trời buổi tối bị xé ngang bởi vệt sáng tên lửa. Trong trường hợp này, vệt sáng dạng đường mòn kéo dài khá nhanh, chứng tỏ tốc độ bay cực lớn. Nhưng kỳ lạ, bức ảnh này lại được chụp vào đầu tháng 9, chứ không phải vào cuối tháng 8.

Bí mật thiết bị siêu vượt âm của Trung Quốc

Hình ảnh được cho là từ vụ thử nghiệm tên lửa siêu vượt âm của Trung Quốc (Ảnh: Weibo).

Có rất ít thông tin về nguyên mẫu siêu vượt âm của Trung Quốc đã được sử dụng. Tuy nhiên, Trung Quốc cũng có thể vẽ ra một bức tranh chung, thậm chí xác định các đặc tính gần đúng của một sản phẩm siêu vượt âm mới. Do Trung Quốc không tiết lộ thông tin chính thức trong tương lai gần, nên hiện tại chỉ là những giả định, ước tính.

Theo dữ liệu nước ngoài, vụ phóng sử dụng phương tiện phóng Changzheng-2C. Đây là một tên lửa hai tầng dài 42 m, đường kính 3,35 m, trọng lượng 233 tấn. Nó có khả năng đưa 3,85 tấn hàng hóa vào quỹ đạo tầng thấp trái đất hoặc tới 1,25 tấn vào quỹ đạo địa lý. Tất cả những điều này giúp dư luận hình dung phạm vi kích thước cũng như trọng lượng cụ thể của tên lửa thử nghiệm.

Cùng với Trung Quốc, Mỹ, Nga và ít nhất 5 quốc gia khác đang phát triển công nghệ siêu vượt âm. Tên lửa siêu vượt âm là vũ khí có tốc độ tối thiểu gấp 5 lần âm thanh (Mach 5), tương đương hơn 6.200 km/h. Tốc độ nhanh và khả năng cơ động giúp các tên lửa siêu vượt âm trở nên nguy hiểm hơn đối với hầu hết các hệ thống phòng không.

Có thông tin cho rằng, nguyên mẫu đã đi ra khỏi bầu khí quyển và bay quanh hành tinh, sau đó lao xuống và tấn công mục tiêu đã định. Thông tin về vụ bắn trượt không cho phép xác định phương pháp ngắm bắn, tuy nhiên, nó chỉ ra rằng tự động hóa có thể đối phó với một số nhiệm vụ trong tầm tay, nhưng vẫn chưa đủ hoàn hảo và cần được cải tiến thêm.

Tên lửa thử nghiệm thuộc hạng nào – vẫn không thể xác định được, các mô tả hiện có không đưa ra chi tiết cụ thể. Trong các ấn phẩm về chủ đề này, giới theo dõi chỉ ra rằng đây là một “hệ thống bắn phá quỹ đạo từng phần” (FOBS). Đồng thời, có thể giả định việc sử dụng sơ đồ quy hoạch đầu đạn, mặc dù các dữ liệu đã biết lại bác bỏ giả thiết nói trên.

Vấn đề thiết bị chiến đấu không được tiết lộ trong các nguồn tin hiện có. Có lẽ nguyên mẫu hiện tại không có tải trọng như vậy. Trong tương lai, khi tạo ra một phiên bản chiến đấu của tổ hợp siêu vượt âm, nó có thể sử dụng đầu đạn hạt nhân và đầu đạn thông thường. Tuy nhiên, tốc độ bay, tầm hoạt động vừa đủ có thể đạt được mà không cần đầu đạn.

Được biết, sau khi phóng và trước khi đến đoạn cuối cùng của quỹ đạo, thiết bị thí nghiệm đã bay quanh Trái đất. Từ đây nó bay ở dạng hiện tại, hệ thống này có phạm vi bay rộng và có thể tấn công bất cứ nơi nào trên thế giới. Ngoài ra, nó có thể tấn công mục tiêu từ hướng tối ưu, chẳng hạn, bỏ qua hệ thống phòng thủ của đối phương.

Tốc độ chuyến bay vẫn chưa xác định. Nó được chỉ định là siêu vượt âm, như vậy có thể vượt ngưỡng 5 Mach. Ngoài ra, các thông số chính xác hơn vẫn chưa được biết đến và không thể xác định được. Chưa hết, vẫn chưa rõ khi nào và làm thế nào để đạt được tốc độ như vậy. Theo giả định, đầu đạn dự kiến phải có tốc độ tối đa khi gia tốc và “đổi” nó lấy độ cao và tầm bắn. Khái niệm FOBS chỉ cho phép tăng tốc tối đa trên phần giảm dần của quỹ đạo.

Tiềm năng tên lửa siêu vượt âm

Nhìn chung, Trung Quốc đã có thể tạo ra một hệ thống tên lửa siêu vượt âm với hiệu suất bay cao, cho phép đạt được tính năng chiến đấu cao. Cho đến nay, đây chỉ là những sản phẩm thử nghiệm nhưng dựa trên cơ sở này, Trung Quốc có thể tạo được khí tài chính thức dùng cho quân đội trong tương lai.

Nếu dự án sẽ được phát triển tiếp, các kỹ sư Trung Quốc sẽ phải cải tiến hệ thống điều khiển và hoàn thiện thiết kế của thiết bị bay. Ngoài ra, nếu có các yêu cầu liên quan đến chiến đấu, thiết bị sẽ được tích hợp thêm đầu đạn. Trong tất cả khả năng nói trên, một máy phóng mới, có thể là tàu sân bay sẽ được ra đời để thay thế xe phóng Changzheng-2C hiện tại. Đồng thời, tên lửa mới không chỉ có các đặc tính kỹ thuật theo yêu cầu mà còn phải đáp ứng với mọi yêu cầu triển khai, tác chiến trong môi trường của quân đội.

Kết quả của công việc như vậy sẽ là một hệ thống tên lửa siêu vượt âm chiến lược chính thức ra đời. Việc sử dụng một đầu đạn mới về cơ bản sẽ mang lại những lợi thế rõ ràng. Do cấu hình bay đặc biệt, nó sẽ có thể bắn trúng mục tiêu ở mọi nơi trên thế giới trong thời gian ngắn nhất và di chuyển theo quỹ đạo tối ưu. Đồng thời, tốc độ siêu vượt âm và khả năng cơ động sẽ làm phức tạp cho việc phát hiện, theo dõi và đánh chặn của đối phương.

Những hạn chế

Do thông tin chưa đầy đủ nên giới quan sát chưa đánh giá hết những mặt hạn chế. Trước tiên, đây là một dự án vô cùng sự phức tạp, nên quá trình phát triển và gỡ lỗi có thể kéo dài tiến độ. Ngoài ra, do tính phức tạp, cả bản thân dự án lẫn các tổ hợp đi cùng có chi phí rất cao, nhất là khi triển khai hàng loạt.

Sắp tới, Trung Quốc sẽ phải hoàn thành các thử nghiệm và tinh chỉnh, sau đó vũ khí mới có thể ra mắt và trang bị cho quân đội được. Nếu thành công khả năng chiến đấu của lực lượng tên lửa tăng mạnh, cũng như khả năng răn đe chiến lược và an ninh quốc gia.

Trong quá khứ gần, dư luận từng chứng kiến Lực lượng Tên lửa Chiến lược của Nga đã đưa vào biên chế các tổ hợp siêu vượt âm đầu tiên “Avangard”. Trung Quốc dường như đang nối gót Nga để có cơ hội trở thành cường quốc thứ hai thế giới về loại vũ khí này, nhưng có thành công hay không chỉ có thời gian mới trả lời được.