Bé gái 6 tuổi cao bất thường, ngực phát triển mạnh, mẹ bàng hoàng khi biết nguyên nhân
Nhận kết quả con gái dậy thì khi mới 6 tuổi, hai vợ chồng chị Thúy không khỏi bàng hoàng, trước đó chỉ trong vòng 6 tháng con gái anh chị cao thêm 8cm.
Trường hợp bé gái vừa được bác sĩ kết luận bị dậy thì sớm là cháu Nguyễn Hà My (6 tuổi, ở Ba Đình Hà Nội), con của anh Nguyễn Mạnh Hải và chị Lê Thị Thúy.
Bộ Tài chính ra thông cáo về việc Cục trưởng Quản lý, Giám sát Bảo hiểm tử vong tại trụ sở
Theo chia sẻ của gia đình, trong vòng khoảng 1 năm trở lại đây, ngực bé My phát triển to bất thường so với bạn bè cùng trang lứa. Không chỉ vậy, chiều cao của bé My cũng vượt trội hơn hẳn, chỉ trong vòng 6 tháng bé cao thêm được 8cm. Ngoài hai dấu hiệu trên, bé My chưa có thêm dấu hiệu bất thường nào.
Khi thấy con có những dấu hiệu phát triển sớm, vợ chồng chị Thúy đã đưa đến bệnh viện để được thăm khám. Bác sĩ chuyên khoa Nhi Trần Thị Kim Ngọc cho biết, qua thăm khám lâm sàng và thực hiện xét nghiệm, cũng như chụp X-quang tuổi xương, siêu âm vú, ổ bụng, tử cung vòi trứng… đã đưa ra chẩn đoán bé My dậy thì sớm.
Rất nhiều trường hợp phụ huynh bàng hoàng khi biết tin con bị dậy thì sớm.
Khi nhận kết quả này, mẹ cháu bé vô cùng bàng hoàng vì không nghĩ rằng con mới 6 tuổi đã dậy thì. Ngay sau đó, bệnh nhân được bác sĩ tư vấn chế độ dinh dưỡng, luyện tập đồng thời tư vấn những lưu ý cho phụ huynh khi trẻ bắt đầu dậy thì.
Theo bác sĩ Ngọc, nếu trẻ bước vào tuổi dậy thì khi còn quá nhỏ, mọi vấn đề càng trở nên rắc rối và phức tạp hơn. Đây cũng là nỗi ám ảnh của không ít bậc phụ huynh học sinh.
“Dậy thì sớm là sự phát triển đặc tính sinh dục trước 9 tuổi ở bé trai và trước 8 tuổi ở bé gái (hoặc có kinh nguyệt trước 9,5 tuổi ở trẻ gái). Những năm gần đây, tỷ lệ bé gái dậy thì sớm gia tăng”, BS Ngọc cho hay.
Dậy thì sớm được chia thành:
- Dậy thì sớm ở trẻ em được phân loại thành dậy thì sớm trung ương (tức dậy thì sớm thực sự): Do hoạt động sớm của trục hạ đồi – tuyến yên – sinh dục, phụ thuộc hormone hướng sinh dục.
Video đang HOT
- Dậy thì sớm ngoại biên (hoặc dậy thì sớm giả): Độc lập với sự kích thích của tuyến yên và không phụ thuộc hormone hướng sinh dục.
Vòng ngực ở bé gái phát triển bất thường là dấu hiệu của dậy thì sớm.
- Dậy thì sớm 1 phần (không hoàn toàn): Phát triển sớm và riêng lẻ một đặc tính sinh dục thứ phát.
- Dậy thì sớm nhanh: Thường gặp ở trẻ gái 8-10 tuổi có cân nặng và chiều cao tiến triển nhanh so với tuổi và ít ảnh hưởng chiều cao cuối cùng nếu có kinh nguyệt sớm.
“Có nhiều nguyên nhân dẫn đến dậy thì sớm ở trẻ em như yếu tố di truyền, nội tiết, môi trường sống, chế độ ăn uống, điều kiện sống trong gia đình,… và các bệnh lý khác của cơ thể. Trong đó, nguy hiểm nếu nguyên nhân từ u não, u ác tính tuyến sinh dục,…”, BS Ngọc chia sẻ.
BS Ngọc cũng cảnh báo, trẻ dậy thì sớm nhưng kiến thức lại chưa đầy đủ nên sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị lạm dụng tình dục. Các bậc phụ huynh cần lưu ý giai đoạn này của trẻ để nhận biết sớm dấu hiệu dậy thì từ đó có phương pháp giáo dục trẻ phù hợp.
Các dấu hiệu điển hình có thể gặp là:
- Tăng tốc độ phát triển chiều cao bất thường (có thể phát triển chiều cao trước khi phát triển vú);
- Phát triển tuyến vú, thường ở 1 bên, đôi khi ở cả 2 bên, đây là biểu hiện dễ gặp nhất;
- Lông mu, lông nách xuất hiện;
- Kinh nguyệt;
- Trứng cá có thể xuất hiện với số lượng ít hoặc trung bình;
- Thay đổi về tâm lý: Bắt đầu có xu hướng tách khỏi bố mẹ, quan tâm đến bản thân, hay so sánh mình với những bạn cùng tuổi khác, chủ yếu chơi với bạn cùng giới. Đặc biệt, hay mơ mộng, lý tưởng hóa đặt ra những mục tiêu không thực tế, chưa có khả năng kiểm soát bản thân.
Phụ huynh cần phải đưa trẻ đến bệnh viện thăm khám khi có dấu hiệu dậy thì.
Để trẻ dậy thì sớm không gây hậu quả, cha mẹ cần lưu ý gì?
Do trẻ dậy thì sớm nên chức năng sinh sản bước đầu được hoàn thiện, trẻ có nguy cơ đối mặt với xâm hại tình dục, thậm chí có thai hoặc nạo phá thai ở tuổi vị thành niên nếu không được trang bị kiến thức về tránh thai và bảo vệ bản thân. Những biến đổi sinh lý trên cơ thể này cũng gây nhiều hoang mang lo lắng, ảnh hưởng tới sự phát triển tâm lý của sau này trẻ.
Do đó, bác sĩ Ngọc khuyến cáo mỗi phụ huynh hãy chú ý con mình hơn ở độ trước dậy thì, đặc biệt cần dạy trẻ tự ý thức được việc theo dõi, chăm sóc bản thân. Khi thấy sự phát triển bất thường không nên ngại ngùng mà hãy tâm sự với bố mẹ, hoặc tham khảo ý kiến người lớn (bà, bác, dì, chị) ngay để có lời khuyên phù hợp.
Bên cạnh đó, các phụ huynh cần thường xuyên quan tâm tới sự thay đổi của con em mình để phòng tránh các tác hại do việc dậy thì sớm gây nên. Đồng thời, khi trẻ có dấu hiệu dậy thì sớm, cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín kiểm tra hoặc thực hiện các xét nghiệm các hormone hướng dục để kiểm tra vấn đề dậy thì sớm ở trẻ.
*Tên nhân vật trong bài đã được thay đổi
Sự thực về thông tin uống sữa gây dậy thì sớm
Theo các chuyên gia, trẻ dậy thì sớm ảnh hưởng tới cuộc sống của các bé, đặc biệt là chiều cao.
Gia tăng trẻ dậy thì sớm
TS Bùi Phương Thảo - Phó Trưởng khoa Nội tiết - Chuyển hóa - Di truyền - Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết từ đầu năm 2020 Bệnh viện Nhi trung ương có 360 trẻ đến khám dậy thì sớm và có 176 cháu phát hiện dấu hiệu. Theo TS Thảo, trước đây mỗi năm bệnh viện chỉ tiếp nhận khoảng 10 cháu thì đến nay đang ngày càng tăng.
Hiện Bệnh viện Nhi trung ương đang quản lý hơn 1.000 cháu và có hơn 500 cháu phải điều trị ức chế dậy thì sớm.
Nếu trẻ gái có đặc tính sinh dục phụ trước 8 tuổi được coi là sớm, ở nam trước 9 tuổi. Ở Châu Âu và Mỹ từ năm 1890 tuổi trung bình có kinh nguyệt là 16 - 17 tuổi và 100 năm sau là 11 - 12 tuổi và vài chục năm sau có thể thấp hơn nữa, bệnh nhân có sớm sẽ nhiều lên.
TS Thảo cho rằng có thể do thay đổi về môi trường, trẻ em béo phì tăng hơn thì hiện tượng dậy thì sớm cũng tăng.
Khi trẻ được xác định dậy thì đó là trẻ gái chưa tới 8 tuổi có tuyến vú to, to nhanh, có lông mu, làm xét nghiệm tuổi xương tăng, tử cung to, xét nghiệm hooc môn tăng... thì sẽ tư vấn gia đình điều trị. Đối với trẻ nam thì có dấu hiệu như trước 9 tuổi tăng cao vọt, tuổi xương tăng cao, hooc môn cũng cao.
TS Bùi Phương Thảo tư vấn cho trường hợp trẻ dậy thì sớm.
Phần lớn các trường hợp dậy thì sớm chỉ đơn thuần là sự trưởng thành trước thời hạn. Tuy nhiên, một số bệnh lý có thể là nguyên nhân tiềm ẩn gây ra biến đổi này. Trong số đó phải kể đến u nang buồng trứng, u não, các bệnh tuyến giáp. Ở các bé gái trên 6 tuổi, những nguyên nhân kể trên thường rất hiếm gặp nhưng vẫn cần được bác sĩ cân nhắc.
TS Trương Hồng Sơn - Viện Trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, cho biết qua thăm khám lâm sàng số trẻ đến khám dậy thì sớm cũng có xu hướng tăng lên. Theo TS Sơn, hiện nay không nên coi "nữ thập tam, nam thập lục" như trước mà cha mẹ cần theo dõi con thật kỹ.
Dậy thì sớm ảnh hưởng rất nhiều đến trẻ như khiến trẻ tự ti nhất là các bé gái có vòng ngực phát triển trước tuổi, có kinh nguyệt sớm. Dậy thì sớm còn khiến trẻ chậm phát triển chiều cao. Theo tính toán, trung bình trẻ dậy thì sớm thì bé gái thấp sẽ hơn các bạn cùng trang lứa 12cm, bé trai từ 15 - 20 cm khi trưởng thành.
TS Sơn cho rằng nguyên nhân của trẻ dậy thì ngoài các yếu tố bệnh lý thì yếu tố lối sống, chế độ dinh dưỡng gây ra tình trạng béo phì có liên quan tới dậy thì sớm ở trẻ.
Thừa cân béo phì có thể ảnh hưởng tới 1 số hooc môn và khi ăn nhiều chất béo thì hooc môn Leptin tăng lên và vượt qua ngưỡng đủ hooc môn này thì dẫn tới dậy thì sớm.
Uống sữa gây dậy thì sớm
Về việc uống sữa gây dậy thì sớm hay không, TS Sơn cho rằng quan điểm sữa gây dậy thì sớm được các chuyên gia trên thế giới đưa ra bàn luận từ gần 30 năm nay và đến nay vẫn chưa có khuyến cáo nào.
Người ta từng đặt giả thuyết sữa gây dậy thì sớm do có liên quan tới hooc môn tăng trưởng rBGH, đây là hooc môn có tác dụng tăng cường tiết sữa của bò khoảng 10% và hooc môn IGF-I giúp bò lớn nhanh hơn, hay trong sữa đậu nành là hooc môn Isoflavone giống hooc môn nữ giới estrogen .
Tuy nhiên thực tế, khi ăn, uống qua đường tiêu hóa các men, các hooc môn đều bị dịch axit trong dạ dày bất hoạt. Các nghiên cứu đều cho rằng hooc môn chỉ có tác dụng qua đường tiêm.
Ngoài ra, so với trẻ em trên thế giới, trẻ em Việt ít uống sữa. Các thống kê của viện dinh dưỡng, trẻ em Việt Nam dùng sữa ít, chỉ 15 lít/người/năm. Trong khi đó ở Israel là 120 lít người/năm.
Để phòng dậy thì sớm, TS Sơn khuyến cáo các bậc phụ huynh nên quan tâm tới dinh dưỡng cho trẻ, tránh thừa cân béo phì. Cho trẻ ăn cân bằng dinh dưỡng, tăng cường rau xanh, trái cây. Hạn chế sử dụng đồ nhựa có chứa PVC, BPA.
Bé gái 8 tuổi đã xuất hiện kinh nguyệt, dậy thì sớm: Nghe người mẹ tiết lộ món ăn ở nhà, bác sĩ đã khẳng định nguyên nhân Hóa ra thói quen ăn uống tai hại này đã khiến cô bé 8 tuổi đối diện với tình trạng dậy thì sớm. Tình trạng trẻ dậy thì sớm ngày càng gia tăng trên khắp thế giới. Hầu hết trẻ dậy thì sớm chỉ đơn thuần là sự trưởng thành trước tuổi. Tuy nhiên, tình trạng này cũng có thể gây ra bởi...