Bất ngờ về đề kháng da – chức năng bảo vệ đặc biệt của hệ miễn dịch
Là bộ phận quen thuộc, dễ thấy trên cơ thể nhưng da có những “bí mật” không phải ai cũng biết, đặc biệt là chức năng bảo vệ sức khỏe quan trọng mang tên đề kháng tự nhiên của da hay còn gọi là “đề kháng da”.
Hàng rào đầu tiên bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn gây bệnh
Làn da vốn được xem là cơ quan lớn nhất của cơ thể người, chiếm diện tích tới khoảng 1,8 m2 ở mỗi người. Chính vì có bề mặt rộng lớn và là lớp tiếp xúc đầu tiên với môi trường bên ngoài, không khó hiểu khi da người dễ trở thành nơi tấ.n côn.g đầu tiên, và là “địa bàn” trú ngụ lý tưởng của vi khuẩn gây bệnh.
Có khoảng 1 triệu vi khuẩn trú ngụ trên mỗi cm2 da. “Binh đoàn” vi khuẩn này đa phần cư ngụ trong lớp thượng bì, sống nhờ vào nguồn dinh dưỡng từ chất bã nhờn, mồ hôi hoặc các tế bào da. Không giống như hệ khuẩn ruột, hệ vi sinh vật thường trú trên da rất dễ bị biến động hoặc lây nhiễm vi khuẩn gây hại thông qua các hoạt động tiếp xúc thông thường hằng ngày. Các loại vi khuẩn thường được tìm thấy trên da đều có thể gây ra những căn bệnh từ phổ biến cho đến nghiêm trọng, chẳng hạn như khuẩn E.coli gây nhiễ.m trùn.g tiêu hóa; tụ cầu vàng (S.aureus) hay liên cầu khuẩn không chỉ gây ra các bệnh lý viêm da như chốc, áp- xe, mà còn ảnh hưởng đến các cơ quan khác như viêm khớp, thấp tim, có thể gây biến chứng nặng nề, thậm chí t.ử von.g.
Từ trước đến nay, có lẽ không nhiều người ý thức được rằng da lại có vai trò quan trọng trong việc chống lại các nguy cơ gây hại cho sức khỏe. Nếu không có một cơ chế miễn dịch đề kháng tốt để cản trở sự xâm nhập và phát triển của vi khuẩn xấu, sức khỏe con người sẽ gặp nhiều mối đ.e dọ.a, đặc biệt là khi bụi bẩn, ô nhiễm và tình trạng kháng thuố.c của vi khuẩn ngày càng gia tăng.
Ngoài sức đề kháng của cơ thể, làn da cũng đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ con người khỏi vi khuẩn gây bệnh
Cơ chế hoạt động của “bộ máy bảo vệ” mang tên đề kháng da
Video đang HOT
Để ngăn chặn sự tấ.n côn.g của vi khuẩn, da đóng vai trò là hàng rào bảo vệ đầu tiên với chức năng đề kháng da quan trọng. Đề kháng da là khả năng đề kháng tự nhiên của da, một thành phần của hệ miễn dịch sẵn có trên cơ thể mỗi người, giúp da chống lại sự xâm nhập và phát triển của các vi khuẩn gây hại. Chức năng của đề kháng da được hình thành nhờ vào 3 lớp hàng rào, bao gồm hàng rào vật lý, hàng rào hóa học và hàng rào sinh học.
Cấu trúc và các lớp hàng rào của đề kháng da
Lớp đầu tiên của đề kháng da là hàng rào vật lý ngăn cách bên trong và bên ngoài, che chắn cho các cơ quan trong cơ thể. Lớp thượng bì da còn có khả năng điều hòa nhiệt độ, tiết mồ hôi, tiết bã nhờn trên da, chống lại ảnh hưởng của các tác nhân gây hại từ bên ngoài như vi khuẩn gây bệnh, chất hóa học, tia UV… và cũng là nơi cư ngụ của nhiều tế bào thuộc hệ miễn dịch bẩm sinh. Nhiều nghiên cứu cho thấy, da người khỏe mạnh có thể chứa đến 20 tỉ tế bào bạch cầu tham gia chống lại vi khuẩn.
Không những vậy, đề kháng da còn gồm một hàng rào hóa học hình thành từ peptide và lipid kháng khuẩn (Antimicrobial peptides – AMPs và Antimicrobial lipids – AMLs). Ngoài việc tiê.u diệ.t vi khuẩn, vi nấm, vi rút, chúng còn hỗ trợ và kích thích các thành phần của hệ miễn dịch hoạt động.
Lớp cuối cùng không kém phần cần thiết trong đề kháng da là hàng rào sinh học, được tạo nên bởi hệ vi khuẩn thường trú có lợi trên da. Hệ vi khuẩn này sống cộng sinh, có mối liên hệ mật thiết với quá trình sinh miễn dịch của da. Chúng cũng góp phần vào việc tạo nên các chất kháng lại khuẩn gây hại như AMPs và AMLs, thúc đẩy quá trình tiê.u diệ.t các tác nhân gây bệnh.
Sự kết hợp của ba lớp hàng rào nói trên giúp đề kháng da thêm vững chãi, ngăn chặn vi khuẩn gây bệnh tấ.n côn.g cơ thể. Quan tâm đến làn da và đề kháng da chính là cách đơn giản và hữu hiệu mà bất kỳ ai cũng nên biết để bảo vệ sức khỏe của mình.
Ngoài việc chăm sóc sức đề kháng cơ thể bằng việc duy trì lối sống lạc quan, chế độ ăn uống lành mạnh, thể dục thể thao đều đặn, mỗi người cần phải chú ý vệ sinh sạch sẽ và đúng cách cho làn da, tránh làm ảnh hưởng đến đề kháng da tự nhiên. Từ đó, chức năng của đề kháng da trong việc bảo vệ cơ thể sẽ được phát huy một cách tối ưu nhất, giúp bảo vệ cơ thể tốt hơn, chống lại sự tấ.n côn.g của các vi sinh vật gây hại.
1. Belkaid Yasmine, Segre Julia A (2014), “Dialogue between skin microbiota and immunity”. Science, 346 (6212), pp. 954-959. https://www.micreos.com/upload/content/Belkaid Science.pdf TÀI LIỆU THAM KHẢO
2. Di Meglio Paola, Perera Gayathri K, Nestle Frank O (2011), “The multitasking organ: recent insights into skin immune function”. Immunity, 35 (6), pp. 857-869.https://www.cell.com/immunity/fulltext/S1074-7613(11)00512-7
3. Matejuk Agata (2018), “Skin immunity”. Archivum immunologiae et therapiae experimentalis, 66 (1), pp. 45-54. https://link.springer.com/article/10.1007/s00005-017-0477-3
4. https://thanhnien.vn/suc-khoe/5-loai-vi-khuan-tru-ngu-tren-da-co-the-ban-khong-biet-543175.html
Theo Thanh Niên
Phát hiện hai hợp chất mới chống lão hóa da
Các nhà khoa học có thể đã tìm ra các các hợp chất hóa học mới khuyến khích sự cạnh tranh của tế bào, giúp giữ cho làn da trẻ trung và khỏe mạnh.
"Các tế bào gốc bị hư hỏng hoặc bị căng thẳng có thể được loại bỏ một cách có chọn lọc bởi các tế bào gốc còn nguyên vẹn mỗi ngày trên da của chúng ta", Emi Nishimura - giáo sư khoa Sinh học tế bào gốc của Đại học Y và Nha khoa Tokyo, người đứng đầu nghiên cứu phát biểu trên tờ South China Morning Post .
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng protein COL17A1 (chuỗi collagen loại XVII alpha 1) giúp loại bỏ các tế bào da yếu bằng cách thúc đẩy cạnh tranh, từ đó cho phép sự sao chép các tế bào mạnh hơn diễn ra.
Ngoài ra, các nhà khoa học phát hiện ra rằng lão hóa gây ra sự suy giảm protein, dẫn đến số lượng lớn các tế bào da yếu. Các nhà nghiên cứu đã thu thập dữ liệu bằng cách thử nghiệm trên đuôi chuột, có chung nhiều đặc điểm chung với da người.
Các nhà nghiên cứu cũng phân lập hai hợp chất: Y-27632 và apocynin, được tìm thấy để "thúc đẩy đáng kể việc phục hồi vết thương", theo nghiên cứu. Ngoài ra, các hợp chất tạo điều kiện "tái tạo da" và giảm "lão hóa da".
Những phát hiện của nghiên cứu này cuối cùng có thể dẫn đến việc sản xuất các loại kem hoặc thuố.c có chứa hai hợp chất này để làm giúp làm chậm quá trình lão hóa da.
"Chúng tôi sẽ hợp tác với các công ty dược phẩm hoặc mỹ phẩm để tiến hành thử nghiệm lâm sàng các hóa chất", Nishimura cho biết.
Nghiên cứu bổ sung cũng có thể điều tra xem liệu các hợp chất tương tự có thể khuyến khích sự cạnh tranh tế bào ở các bộ phận khác của cơ thể có chứa các tế bào biểu mô, như thận, phổi và gan.
"Chúng tôi đang nghiên cứu các cơ quan biểu mô khác để tìm ra liệu sự cạnh tranh tương tự có thể giúp duy trì mô lâu dài cũng như lão hóa nội tạng hay không," Nishimura thông tin.
Huy Vũ
Theo Sputnik
Tình trạng mệt mỏi kéo dài có thể gây nhiều ảnh hưởng xấu tới sức khỏe mà bạn chẳng ngờ đến Làm việc quá sức dễ khiến bạn mệt mỏi, uể oải nhưng nếu tình trạng này diễn ra ngày này qua ngày khác thì bạn nên tìm cách khắc phục ngay để ngăn ngừa những vấn đề xấu xảy ra với sức khỏe của mình. Nhiều người thường bị cuốn vào guồng xoay công việc khiến cơ thể luôn ở trong tình trạng...