Báo động tình trạng thanh thiếu niên béo phì tăng vọt tại Mỹ
Tình trạng béo phì ở thanh thiếu niên Mỹ đã lên đến mức báo động, chiếm tới 21% số người trong độ t.uổi từ 12-18, ảnh hưởng đáng kể tới sức khỏe cũng như làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh béo phì và các bệnh liên quan khi trưởng thành.
Đây là kết luận được đưa ra trong nghiên cứu vừa được Tạp chí Hiệp hội Y khoa Mỹ (JAMA) công bố ngày 5/8.
Các em nhỏ mắc chứng béo phì tập luyện tại trung tâm thể dục thể thao ở Upper Marlboro, Maryland, Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo nghiên cứu, thanh thiếu niên được xác định là béo phì khi có chỉ số khối cơ thể (BMI) cao hơn hoặc bằng 95 percentile (bách phân vị) theo t.uổi và giới.
Nghiên cứu nhấn mạnh tình trạng béo phì nghiêm trọng đang ngày một gia tăng tại Mỹ, ảnh hưởng đến 7,6% số thanh thiếu niên nước này.
Nghiên cứu chỉ ra các yếu tố chính góp phần gây ra tình trạng này là di truyền, môi trường và lối sống. Theo đó, yếu tố di truyền chiếm 40-70% nguy cơ béo phì, còn những người có lối sống, như sử dụng các thiết bị có màn hình quá nhiều (hơn 2 giờ/ngày) và ngủ ít, có nguy cơ thừa cân hoặc béo phì tăng tới 67%.
Theo nghiên cứu, béo phì là bệnh lý phức tạp, liên quan đến sự mất cân bằng giữa lượng năng lượng nạp vào và lượng năng lượng tiêu hao, chịu ảnh hưởng của các hormone tín hiệu (Leptin) có vai trò điều chỉnh cảm giác đói và no. Béo phì ở t.uổi thanh thiếu niên liên quan đến nhiều biến chứng sức khỏe như kháng insulin, tăng huyết áp, rối loạn lipid m.áu, rối loạn giấc ngủ và trầm cảm. Điều đáng báo động là béo phì ở thanh thiếu niên có liên quan đến tỷ lệ t.ử v.ong do bệnh tim mạch và tiểu đường type 2 ở người lớn.
Video đang HOT
Nghiên cứu nêu rõ hiện có nhiều phác đồ điều trị bệnh béo phì nhưng yếu tố cốt lõi là điều chỉnh lối sống, trong đó có thay đổi chế độ ăn uống, tăng cường hoạt động thể chất và tư vấn hành vi.
Kinh nghiệm đ.ánh thuế đồ uống có đường của các quốc gia trên thế giới
Các ca mắc bệnh béo phì và tiểu đường đang gia tăng trên toàn thế giới. Tiêu thụ quá nhiều đường gây ra bệnh tật và là gánh nặng cho ngân sách công.
Đó là lý do tại sao đồ uống có đường không được khuyến khích tiêu thụ.
Ảnh minh họa. Nguồn: Getty Images
Việc tiêu thụ nước ngọt, nước tăng lực và những thứ tương tự được coi là yếu tố chính làm gia tăng tình trạng béo phì trên toàn thế giới. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) từ lâu đã khuyến nghị đ.ánh thuế những đồ uống như vậy.
Lợi tích của việc đ.ánh thuế nước ngọt
Theo một nghiên cứu vào tháng 11/2023 của Đại học Kỹ thuật Munich (Đức), thuế đặc biệt đối với đồ uống có đường có thể rất hiệu quả. Các nhà nghiên cứu tính toán rằng biện pháp này có thể ngăn ngừa tới 240.000 trường hợp mắc bệnh tiểu đường Loại 2 trong 20 năm tới. Các nhà khoa học dự đoán, nó cũng giúp tránh hoặc giảm đáng kể 17.000 đến 30.000 trường hợp có khả năng t.ử v.ong. Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu nhận thấy có thể tiết kiệm tổng cộng tới 17 tỷ USD trong giai đoạn này, với riêng hệ thống chăm sóc sức khỏe có thể tiết kiệm được 4,2 tỷ USD, vì nhiều trường hợp mắc bệnh liên quan đến béo phì có thể tránh được.
Một nghiên cứu gần đây của Đại học Washington (Mỹ) với khoảng 6.000 đối tượng cho thấy thuế nhằm vào nước ngọt có thể làm giảm chỉ số khối cơ thể của t.rẻ e.m và thanh thiếu niên nói riêng. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Kỹ thuật Munich chỉ ra rằng thanh thiếu niên có nhiều khả năng tiêu thụ đồ uống có đường hơn, có nghĩa là thuế có thể mang lại thêm lợi ích sức khỏe cho nhóm t.uổi này.
Kinh nghiệm của các quốc gia
Tỷ lệ t.rẻ e.m béo phì, thừa cân tăng nhanh đáng báo động trong hơn 10 năm qua, đặc biệt tại các thành phố lớn. Ảnh minh họa: TTXVN phát
Hơn 50 quốc gia trên toàn thế giới đã áp dụng thuế nước ngọt, bao gồm Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Ba Lan, cũng như Ấn Độ, Nam Phi, Chile và Saudi Arabia. Dưới đây là một số ví dụ:
Na Uy
Na Uy bắt đầu đ.ánh thuế thực phẩm có đường từ nhiều năm trước, với mức thuế đầu tiên ra mắt vào năm 1922. Thuế này áp dụng cho đường và chất làm ngọt nhân tạo. Trớ trêu thay, nước láng giềng Thụy Điển lại được hưởng lợi gián tiếp từ khoản thuế này. Nhiều người Na Uy đã cất công đi qua biên giới để mua chocolate rẻ hơn ở Thụy Điển. Năm 2018, chính phủ Na Uy đã tăng thuế khoảng 80%, khiến doanh số bán nước ngọt giảm.
Mexico
Mexico đ.ánh thuế nước ngọt ở mức 1 peso (432 đồng) mỗi lít từ năm 2014. Điều này tương ứng với gánh nặng thuế khoảng 10%.
Khoản thuế này khiến doanh số bán nước ngọt sụt giảm mạnh trong năm sau đó và được coi là câu chuyện thành công trong nhiều năm.
Tuy nhiên, nhiều người tiêu dùng đã chuyển sang nước ép trái cây và các sản phẩm từ sữa có đường, vốn không nằm trong nhóm chịu thuế nước ngọt. Diễn biến này làm suy yếu một phần lợi ích sức khỏe từ thuế nước ngọt.
Ấn Độ
Ấn Độ xếp đồ uống có đường bổ sung vào danh mục đ.ánh thuế cao nhất. Đường bổ sung bao gồm các loại đường được thêm vào trong quá trình chế biến thực phẩm (như sucrose hoặc dextrose), thực phẩm được đóng gói dưới dạng chất làm ngọt (như đường ăn), đường từ siro, đường từ nước ép trái cây hoặc rau quả cô đặc.
Người tiêu dùng phải trả 28% thuế, giống như đối với ô tô hạng sang và các sản phẩm t.huốc l.á. Điều này khiến giá loại đồ uống này tăng cao, kéo theo doanh số bán hàng giảm sút. Tuy nhiên, các nhà chức trách chưa khuyến khích các nhà sản xuất giảm lượng đường trong đồ uống của họ và do đó chúng vẫn được bán.
Anh
Năm 2018, chính phủ Anh đã đưa ra hệ thống hai cấp: phải trả thuế 18 xu/lít cho 5 gam đường/100 ml và 24 xu cho 8 gam đường trở lên. Mặc dù điều này dẫn đến việc giảm nhanh chóng việc tiêu thụ đồ uống có đường nhưng nó cũng tạo ra động lực cho các nhà sản xuất giảm đáng kể hàm lượng đường trong nước ngọt của họ. Kết quả là nhiều nhà sản xuất đã giảm lượng đường trong đồ uống.
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Kỹ thuật Munich đã chỉ ra rằng việc đ.ánh thuế các nhà sản xuất theo lượng đường trong sản phẩm của họ là hiệu quả nhất.
Thượng viện Mỹ thúc đẩy hai dự luật về bảo vệ t.rẻ e.m trên không gian mạng Ngày 25/7, với sự ủng hộ rộng rãi của lưỡng đảng, Thượng viện Mỹ đã thúc đẩy 2 dự luật an toàn trực tuyến nhằm buộc các công ty mạng xã hội phải chịu trách nhiệm về ảnh hưởng của các nền tảng đối với t.rẻ e.m và thanh thiếu niên. Ảnh minh họa: Getty Images Với 86 phiếu thuận và 1 phiếu...