Bánh gai làng Giá ăn một lần sẽ chẳng thể nào quên

Theo quan niệm của người dân làng Giá, bánh gai là thể hiện cho con người giao hòa với trời đất, âm dương, vì thế, công đoạn làm bánh phải thật công phu.

Bánh gai làng Giá thơm ngon – ẢNH LÊ HÀ

Nhắc tới bánh gai có lẽ nhiều người sẽ nghĩ tới bánh gai Ninh Giang (Hải Dương), bánh gai bà Thi (Nam Định) hay bánh gai tứ Trụ (Thanh Hóa), nhưng nếu một lần được thưởng thức bánh gai làng Giá – Xứ Đoài bạn sẽ chẳng thể nào quên.

Làng Giá là một vùng quê nằm bên sông Đáy thuộc xã Yên Sở (H.Hoài Đức, Hà Nội) có nghề làm bánh gai nổi tiếng lâu đời.

Về làng Giá một lần chẳng ai quên được hương vị của chiếc bánh gai mộc mạc nơi đây. Mùi lá gai thoang thoảng thơm mát, chân chất thân quen của ruộng đồng đất bãi.

Cắn một miếng là vị ngọt của bánh, thơm ngậy của vừng, bùi bùi đỗ xanh, beo béo của dừa hòa tan trong miệng.

Chọn nguyên liệu làm bánh cũng phải “sành”. Gạo làm bánh phải là gạo nếp cái hoa vàng dẻo thơm nức mũi. Đỗ xanh nhất định là loại đỗ chè, hạt nhỏ, vỏ già hơi mốc. Xục tay vào thúng đỗ nghe thấy tiếng xạo xạo, coong coong của hạt đỗ già đã tách. Có thế khi đồ lên đỗ mới bở, thơm và ngậy.

Gạo nếp ngon xay nhuyễn còn được giã lại, như thế bánh mới dẻo quyện, đến nay dân làng vẫn giữ công đoạn giã tay này. Giã xong phải rây bột kỹ, bột mềm, mịn mới đạt yêu cầu. Lá gai chọn loại lá bánh tẻ, dầy, tước bỏ xơ hoặc sống lá, rửa sạch rồi cho vào luộc chín mềm, vớt ra để ráo nước mới cho vào cối giã mịn.

Lá gai trộn với mật mía sóng sánh hòa quyện cùng nhau cho màu đen quánh, lúc này bột nếp được cho vào nhào. Càng nhào kỹ bột càng mịn, càng đen, dẻo quyện. Nhân bánh gai là đỗ xanh đồ chín, giã nhuyễn và dừa nạo sợi là loại dừa được trồng ngay tại làng Giá nên có hương vị riêng, không giống với bánh gai nơi khác. Thêm chút mứt sen hay mứt bí hoặc mỡ phần thái hạt lựu ăn quên lối về.

Gói bánh cũng công phu, cầu kỳ, gói bánh gai trong lá chuối khô người dân nơi đây còn bọc thêm một lớp lá dừa như những chiếc hộp vuông xinh xắn, xong xuôi bánh mới được đem đồ. Và khi đồ cũng rất cẩn thận chú ý, nước vừa và lửa cũng vừa để bánh chín đều.

Khi đồ nhất định không để nước trào lên bánh, như thế bánh sẽ nhão, cũng không được ít nước bởi như vậy bánh sẽ khê, lửa cũng phải vừa và đều bánh mới chín, thơm dẻo, ngọt ngon.

Cắn miếng bánh bột gạo nếp dẻo thơm dính chân răng, vị ngọt tan đầu lưỡi, sợi dừa sần sật quyện cùng đỗ xanh mịn mềm ngầy ngậy, ăn rồi nhớ mãi.

Mỗi khi ăn miếng bánh gai làng Giá lại thầm nhớ tới cái duyên dáng, mặn mà của người con gái trong câu ca: “Bánh gai làng Giá thơm ngon/Con gái làng Giá tươi giòn sắc xuân”.