Bại não ở trẻ nhỏ và những điều cần biết
Ở Việt Nam có 1.000 trẻ sinh ra thì có 1,8 bé bị bại não, tương đương các nước phát triển trên thế giới, trẻ trai mắc nhiều hơn gái.
(Ảnh minh họa)
Bại não là một thuật ngữ thường dùng để mô tả một nhóm các tình trạng bệnh mạn tính ảnh hưởng đến vận động và sự phối hợp cơ bắp. Bại não do các tổn thương một hoặc nhiều vùng của não, thường xảy ra trong quá trình phát triển của thai nhi, trước, trong hoặc sau sinh một thời gian ngắn, hay trong thời kỳ trẻ nhỏ. Bại não là bệnh không tiến triển, không lây. Việc luyện tập và vật lý liệu pháp có thể cải thiện chức năng vận động.
Tại các nước phát triển, tỷ lệ mắc bại não 1,8-2,3 trên 1.000 trẻ sơ sinh sống. Tại Việt Nam, tỷ lệ này khoảng 1,8 phần nghìn, chiếm gần 32% số trẻ tàn tật. Bại não gặp ở trẻ trai nhiều hơn trẻ gái.
Những năm 1890, William Little, phẫu thuật viên người Anh, đã mô tả trường hợp đầu tiên về rối loạn khó chữa ảnh hưởng đến t.rẻ e.m trong những năm đầu đời gây nên các cơn co cứng ở hai chi dưới, mức độ giảm hơn ở hai chi trên. Những trẻ này thường khó cầm đồ vật, bò hoặc bước đi và không tiến triển khi lớn lên. Tình trạng này được gọi là bệnh Little trong nhiều năm, hiện nay gọi là liệt hai chi dưới co cứng. Đây là một trong những rối loạn ảnh hưởng đến kiểm soát vận động do tổn thương não và được xếp vào thuật ngữ bại não. Hầu hết trẻ bại não được sinh non tháng hoặc thiếu oxy trong lúc sinh, William Little cho rằng tình trạng thiếu oxy đã làm tổn thương các mô não liên quan kiểm soát vận động cơ thể.
Năm 1987, nhà tâm thần học nổi tiếng Freud Sigmund cũng đồng ý với nhận xét của Little. Trẻ bại não thường có các biểu hiện khác như chậm phát triển tâm thần, co giật và rối loạn thị giác.
Bại não không phải là rối loạn do một nguyên nhân duy nhất. Đây là một nhóm các rối loạn kiểm soát vận động giống nhau với nhiều nguyên nhân khác nhau.
Bại não bẩm sinh do các tổn thương não xảy ra khi thai nhi còn nằm trong tử cung hoặc trong khi sinh (chiếm 70%). Ở Mỹ có khoảng 10% trẻ bị bại não sau khi sinh. Các tổn thương não xảy ra ở trẻ trước 5 t.uổi, sau các nhiễm khuẩn thần kinh hay chấn thương sọ não.
Các nguyên nhân gây bại não thường là do:
- Nhau thai bất thường không cung cấp đủ oxy và chất dinh dưỡng cho thai nhi.
- Bất đồng nhóm m.áu giữa mẹ và con.
- Mẹ mắc các bệnh truyền nhiễm trong đầu thai kỳ.
- Trẻ đẻ thiếu tháng hoặc nhẹ cân.
- Thiếu oxy kéo dài trong khi sinh hoặc vàng da nặng sau sinh.
Video đang HOT
Dấu hiệu sớm của bại não
Các dấu hiệu bại não thường khởi đầu trước 18 tháng t.uổi. Cha mẹ là người đầu tiên cho rằng trẻ không phát triển được kỹ năng vận động bình thường. Trẻ chậm lẫy, chậm bò, chậm biết đi so với mốc phát triển bình thường.
Trẻ bị giảm trương lực cơ, chi mềm nhũn, buông thõng, hoặc tăng trương lực cơ: Trẻ cứng đờ hoặc vận động cứng nhắc.
Dấu hiệu lâm sàng
- Thể co cứng (chiếm 70-80% trường hợp): Các cơ cứng nhắc và co cứng thường xuyên. Co cứng hai chân hoặc nửa người, hay gặp ở phía nửa người trái.
- Thể loạn trương lực (chiếm 10-20% trường hợp): Có những vận động bất thường ở hai chân và hai tay. Mặt nhăn nhó, nói khó, chảy nước dãi, là vận động bất thường ở mặt, lưỡi và cơ phát âm, tuy nhiên ít gặp). Các vận động bất thường này mất khi đi ngủ. Ở trẻ lớn, biểu hiện là viết chậm, không kiểm soát được động tác.
- Thể thất điều (5-10% trường hợp): Bước đi khó khăn, loạng choạng, khó thực hiện động tác chính xác. Run tay, run chân.
Ảnh hưởng của bại não
Tùy theo vùng não bị tổn thương mà trên lâm sàng biểu hiện các triệu chứng đa dạng: Co cứng gấp, nuốt khó, nói khó, rối loạn tư thế hoặc vận động. Có thể rối loạn chức năng các giác quan như điếc, mất ngửi, giảm thị lực. Đôi khi co giật, chậm phát triển tâm thần, bất thường về hô hấp, rối loạn đi tiêu tiểu, mất khả năng học tập.
Điều trị
Chủ yếu là quá trình chăm sóc trẻ, giúp trẻ phát triển tối đa. Chữa trị cần bắt đầu từ rất sớm ngay khi phát hiện bệnh của trẻ.
Trẻ cần được chăm sóc phối hợp với sự kết hợp của bác sĩ điều trị, nhân viên vật lý trị liệu, giáo viên, nhân viên công tác xã hội.
Điều trị bằng nội khoa, phẫu thuật và phục hồi chức năng giúp cải thiện sự phối hợp động tác cơ và dây thần kinh, phòng ngừa hoặc làm giảm tối thiểu các rối loạn chức năng.
Ở những trẻ bại não trưởng thành, cần giáo dục, tư vấn, các chương trình giải trí, được đến trường, cơ hội việc làm, hòa nhập cộng đồng, nhu cầu thiết yếu như đối với người trưởng thành bình thường, xây dựng gia đình và cuộc sống riêng.
Phòng bệnh
Có nhiều biện pháp phòng bệnh bại não trước sinh. Bà mẹ cần được theo dõi và quản lý thai nghén chặt chẽ. Xét nghiệm yếu tố Rh, dự phòng hậu quả của bất đồng nhóm m.áu. Nếu có bất đồng nhóm m.áu thì trẻ phải được thay m.áu hoặc điều trị vàng da ngay từ những ngày đầu sau sinh.
Các bà mẹ cần được phát hiện và điều trị các bệnh mạn tính, các bệnh nhiễm khuẩn đường sinh dục-tiết niệu, tiêm phòng bệnh rubella trước khi mang thai. Tránh tiếp xúc tia phóng xạ, dùng thuốc và các chất kích thích trong quá trình thai nghén. Người mẹ phải khỏe mạnh trước lúc thụ thai, chăm sóc trước sinh tốt, chế độ dinh dưỡng đầy đủ để tránh đẻ non tháng, nhẹ cân. Bảo vệ trẻ không bị các bệnh n.hiễm t.rùng và chấn thương sọ não.
Bác sĩ Ngô Văn Tuấn
Theo vnexpress.net
Đang tắm thì con bạn xông vào đi nhờ vệ sinh, chàng trai vớ lấy bánh xà phòng che tạm...
Huy có một đứa bạn thân từ nhỏ là Ly, 2 đứa gần nhà nhau, lại cùng t.uổi nên từ nhỏ hay được gán ghép khi đi chơi hay lúc đi học. Lớn lên bên nhau từ nhỏ, cùng chơi chung, cùng tắm chung, học bài chung.
ảnh minh họa
Sự xuất hiện của Ly đã trở nên quá quen thuộc trong đời sống của Huy khiến anh luôn ngộ nhận đó là sự vui vẻ và hòa hợp giữa những đứa bạn thân. Nhưng kể từ sau khi chuyện đó xảy ra, anh bỗng dưng lại có cảm giác hoàn toàn khác, cảm giác trái tim rung động với một người con gái.
Trở về nhà sau trận bóng đá giao hữu giữa 2 khóa, vì là lần cuối được ra sân với tư cách là cầu thủ của đội tuyển nên Huy dồn hết sức lực của mình để đá, đứng một lúc trước quạt cho ra bớt mồ hôi rồi bước vào phòng tắm xả nước.
Nhớ tối nay có hẹn đưai Ly đi chơi nhưng trước khi vào phòng tắm anh đã nhìn đồng hồ rồi, còn tận 30 phút nữa, quá đủ để anh tắm xong 2 lần rồi. Thế mà, đang xả bớt dầu gội trên đầu mình xuống thì bỗng nghe thấy tiếng cửa phòng mở rầm một cái.
Giọng Ly vang lên trong sự vội vã: "Êu, Huy ơi, có ở nhà không?? Tao đi nhờ vệ sinh chút, đau bụng dã man". Huy hoảng hốt chưa kịp nói lại tiếng nào thì con bạn đã xông thẳng vào nhà vệ sinh ngồi giải quyết như thật.
Lớn lên bên nhau từ nhỏ, Huy cũng chẳng ngại ngùng gì chuyện này, anh với nó ngày trước còn chơi những trò "kinh dị" hơn thế này gấp nhiều lần. Nên lúc Ly xông vào, Huy cũng chỉ giật mình rồi vớ lấy bánh xà phòng che tạm "chỗ đó" rồi quay người lại chờ nó giải quyết xong rồi đi ra.
Thế mà, vừa vò xong cái đầu còn chưa kịp quay ra xem nó đã biến đi chưa thì Huy giật b.ắn người khi thấy mình bị 2 tay của cái Ly bóp chặt từ đằng sau. Anh hét toáng lên:
- Á, cái con điên này. Mày làm cái gì đấy, biến thái à.
- Hớ hớ, giờ tao mới biết da mày trắng bóc mà căng tròn mềm mịn như em bé đấy Huy. Sờ thích quá, làm người ta cứ muốn làm mãi thôi.
- Con thần kinh, dê xồm này. Biến dùm tao, mày... mày đừng có giở trò đấy.
Trong lúc Huy đang nói thì tay đang giữ cục xà bông từ nãy giờ bị nước ngấm vào khiến nó trơn tuột ra. Cơ thể anh lúc này hoàn toàn l.õa l.ồ trước mặt Ly, thấy nó cứ nhìn chằm chằm, chẳng hiểu sao Huy có cảm giác da gà đang nổi lên khắp người.
- Chà, tao không ngờ của mày lại khủng thế đấy Huy ạ. Ngày xưa, rõ ràng nó chỉ bé bằng trái ớt chuông cơ mà.
- Ớt chuông cũng được, kệ tao. Đi ra ngoài cho tao tắm nốt, nhanh.
- Hay tối nay chúng mình không đi chơi nữa mà làm chuyện khác đi Huy.
- Làm cái gì cũng được, mày cứ đi ra ngoài trước đã.
- Ừ, nhưng mà... chuyện này phải có mày mới vui.
Đang không hiểu ý tứ của con nhỏ này muốn nói là gì thì Ly bỗng với lấy cổ anh kéo mạnh xuống hôn ngấu nghiến. Huy trừng mắt nhưng nó vẫn kiên quyết không buông tha cho anh. Huy không ngờ cái Ly lại có thể hôn một cách thành thục như vậy.
Tâm trí anh bỗng chốc trở nên rối loạn, Huy không biết mình đã rời khỏi phòng tắm từ lúc nào cũng không biết 2 đứa đã làm gì tiếp theo. Chỉ biết là khi nhìn thấy giọt m.áu trên ga giường thì Huy sững lại, chút lý trí còn sót lại nói với anh hình như điều 2 người đang làm là sai trái.
Nhưng cái cảm giác khi tay Ly chạm khẽ lên mặt anh cười dịu dàng, khoảng khắc ấy khiến Huy quyết định bỏ mặc tất cả, bỏ mặc đi tình bạn hơn 18 năm qua với em. Cả hai chìm đắm trong cảm giác đắm say của lần đầu tiên ấy hết lần này tới lần khác. Không biết đã bao lâu trôi qua, chỉ là khi tỉnh dậy, nhìn thấy Ly nằm trong vòng tay của mình. Huy chợt nhận ra, vị trí của em trong tim mình thực ra đã chiếm trọn từ lâu rồi, chẳng qua, anh cứ cố chấp không công nhận nó mà thôi.
- Mày tỉnh dậy rồi?? Con điên này, mày có biết tao với mày đã làm ra chuyện gì không!! Mày cướp lần đầu của tao rồi, thế này tao biết lấy vợ thế nào đây.
- Vợ mày chính là tao thì mày còn lo cái gì. Cái thằng này, thế lần đầu tiên của tao thì sao?? Tao sẽ chịu trách nhiệm với mày. Còn mày, mày có định chịu trách nhiệm với lần đầu của tao không??
- Đương nhiên... Ơ, đồ ngốc này. Đừng khóc mà, tao hiểu ý mày mà.
Thấy ánh mắt Ly nhìn mình rưng rưng sắp khóc, Huy thở dài, nếu không nhờ sự cố lần này, chẳng biết 2 người sẽ còn để lỡ nhau thêm bao lâu nữa. Đúng là, nhân duyên là do trời định nhưng mà cũng cần con người tác động mới thành được.
Theo Webtretho
Zayn Malik tiết lộ sức khỏe suy sụp khi là thành viên 1D Trong cuốn tự truyện mới được phát hành, cựu thành viên One Direction cho biết anh từng mắc chứng rối loạn đường ăn uống, và sụt cân thê thảm trong những ngày ở đỉnh cao danh vọng. Kể từ khi rời khỏi One Direction (1D), Zayn Malik mở lòng nhiều hơn về những mặt trái của ánh hào quang mà anh từng đối...
