Ba lý do người Việt phát âm tiếng Anh sai

Theo thầy giáo Quang Nguyen, để phát âm tiếng Anh chuẩn, bạn cần biết cách nói đúng giai điệu (rhythm), ngữ điệu (intonation), nối âm (connected speech).

Nhưng trước hết, bạn phải đọc từ khóa cho chính xác. Đây là yêu cầu cơ bản nhất, nhưng nhiều người Việt không thực hiện được. Dưới đây là ba lý do chính khiến bạn phát âm từ khóa trong câu sai và cách để sửa.

1. Không biết cách phát âm đúng

Từ “manager” có trọng âm ở đâu? Từ “comb” có nguyên âm là gì? “Evening” có mấy âm tiết? Nhiều người phát âm sai đơn giản vì không biết phát âm đúng như thế nào.

Điều này có ba nguyên nhân chính. Thứ nhất, người Việt rất thích “đánh vần” tiếng Anh – một việc không thể, đặc biệt nếu bạn chưa hiểu phát âm và giao tiếp đúng. Đánh vần tiếng Anh dễ tạo thói quen phát âm sai và “ngấm” dần tới nỗi bạn không thể sửa lỗi của mình.

Thứ hai người Việt dường như rất ngại nghe tiếng Anh. Nếu nghe nhiều, bạn sẽ biết mình phát âm sai từ nào.

Nguyên nhân thứ ba đến từ hệ thống giáo dục. Mình may mắn dạy phát âm cho nhiều giáo viên tiểu học. Họ chia sẻ đồng nghiệp phát âm sai và “buộc” học sinh phải phát âm theo cách của mình. Kỳ thi tốt nghiệp THPT hiện cũng không kiểm tra khả năng nghe – nói của học sinh nên các em không có nhu cầu phải phát âm đúng. Thói quen phát âm sai từ nhỏ ảnh hưởng nhiều tới sau này.

Giải pháp rất đơn giản, bạn chỉ cần có thói quen tra phát âm (cả IPA và nghe qua từ điển online, ví dụ dictionary.com hoặc youglish.com) mỗi khi gặp từ mới. Lưu ý, kể cả với những từ bạn biết nghĩa, nhưng không biết cách phát âm, vẫn coi là một từ mới cần học.

Ảnh: Shutterstock.

2. Gặp khó khăn với trọng âm

Vượt qua trở ngại đầu tiên là “biết cách nói đúng”, nhiều bạn gặp vấn đề với trọng âm từ. Ngay cả khi đã biết trọng âm ở đâu, rất nhiều người không biết cách đọc một từ thế nào cho đúng.

Để vượt qua khó khăn này, bạn có thể nghe tiếng Anh thật nhiều và đọc theo. Nếu có một giáo viên giỏi ngồi nghe bài và nhận xét những chỗ nào bạn đọc sai trọng âm để sửa, bạn cũng sẽ tiến bộ rất nhanh.

3. Gặp khó khăn với các âm khó

Hầu hết âm trong tiếng Anh là mới với người Việt Nam, do đó việc học âm tiếng Anh (theo IPA) ngay từ đầu là rất có lợi. Các âm khó có thể chia thành một số nhóm:

- Âm tương tự với các âm trong tiếng Việt, ví dụ /t/, /k/, /s/, nguyên âm đôi như /e/ (trong stay) nghe hơi giống “ây”… Những âm này nếu bạn phát âm sai một chút cũng không quá nghiêm trọng. Chỉ cần lưu ý một chút là sẽ phát âm đúng.

- Các âm mới hoàn toàn, không tồn tại trong tiếng Việt như /d/ (trong job), // (trong pleasure), /l/ (trong peel), “th” (trong thank). Về cơ bản, bạn phải học và thực hành rất nhiều.

- Các cụm âm, đặc biệt là cụm phụ âm như “spl” (trong split), “str” (trong stress) hoặc âm cuối như /kt/ (trong cooked) gây ra nhiều khó khăn cho người học. Vì những cụm âm như vậy không tồn tại trong tiếng Việt, người học thường hoang mang và không biết cách xử lý.

Nếu bạn học phát âm theo bảng IPA chuẩn, thường sẽ sửa được lỗi ở nhóm một và hai. Để xử lý cụm âm, phụ âm tốt, bạn sẽ phải luyện tập rất nhiều và tốt nhất vẫn nên có người nghe để sửa lỗi mỗi khi bạn nói sai, đặc biệt là âm cuối.