Azerbaijan nêu lý do từ chối đàm phán hòa bình với Armenia tại Mỹ
Azerbaijan đã bác bỏ tiến hành đàm phán hòa bình với Armenia tại Mỹ vì “nhận xét thiên vị” của Washington.
Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev (trái) và Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan (phải). Ảnh: AFP
Theo hãng tin AFP, Azerbaijan ngày 16/11 đã từ chối tham gia đàm phán bình thường hóa với Armenia vốn đã được lên kế hoạch tại Mỹ trong tháng này vì điều mà Baku cho là quan điểm “thiên vị” của Washington.
Bộ Ngoại giao Azerbaijan cho biết trong một tuyên bố: “Chúng tôi cho rằng không thể tổ chức cuộc gặp được đề xuất cấp Bộ trưởng Ngoại giao Azerbaijan và Armenia tại Washington vào ngày 20/11/2023″.
Động thái này diễn ra sau phiên điều trần tại Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ hôm 15/11, nơi Bộ Ngoại giao Azerbaijan cho rằng Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ James O’Brien đã đưa ra “những nhận xét một chiều và thiên vị” về Azerbaijan.
Video đang HOT
Ông O’Brien nói với Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ rằng: “Sẽ không bình thường với Azerbaijan sau sự kiện ngày 19/9 cho đến khi chúng ta thấy được tiến bộ trên con đường hòa bình. Chúng tôi đã hủy một số chuyến thăm cấp cao và lên án các hành động của Baku”.
Bộ Ngoại giao Azerbaijan nêu rõ: “Cách tiếp cận đơn phương như vậy của Mỹ có thể khiến Mỹ mất vai trò hòa giải”.
Trong khi đó, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan sau đó một ngày nói rằng “ý chí chính trị của Yerevan về việc ký kết một thỏa thuận hòa bình với Baku trong những tháng tới vẫn không lay chuyển”.
Ông Pashinyan và Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev đã tổ chức nhiều vòng đàm phán dưới sự hòa giải của EU. Nhưng tháng trước, Tổng thống Aliyev đã từ chối tham dự vòng đàm phán với ông Pashinyan ở Tây Ban Nha, với lý do “quan điểm thiên vị” của Pháp.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Olaf Scholz đã được lên kế hoạch tham gia cùng Chủ tịch Hội đồng chuâ Âu Charles Michel với tư cách là người hòa giải tại các cuộc đàm phán đó. Cho đến nay, nỗ lực của EU nhằm tổ chức một vòng đàm phán mới vẫn chưa có tiến triển rõ ràng.
Azerbaijan và Armenia đã mắc kẹt trong cuộc xung đột lãnh thổ kéo dài hàng thập kỷ trên khu vực Nagorny-Karabakh, vùng đất mà Baku đã giành lại quyền kiểm soát vào tháng 9 vừa qua sau một cuộc tấn công chớp nhoáng nhằm vào các nhóm vũ trang người Armenia.
Các cuộc đàm phán hòa bình do quốc tế làm trung gian giữa hai nước từng thuộc Liên Xô cũ này có rất ít tiến triển nhưng lãnh đạo cả hai nước đều cho biết một thỏa thuận hòa bình toàn diện có thể được ký kết vào cuối năm nay.
Armenia sẵn sàng ký văn kiện đàm phán hòa bình
Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, ngày 4/10, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan thông báo sẽ vẫn tới Tây Ban Nha để đàm phán với Liên minh châu Âu (EU), kể cả khi Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev rút khỏi các cuộc đàm phán này.
Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan trả lời phỏng vấn báo giới tại Yerevan, ngày 21/7/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Trước đó cùng ngày, truyền thông nhà nước Azerbaijan đưa tin Tổng thống Aliyev đã quyết định không tham dự các cuộc đàm phán do EU làm trung gian tại Tây Ban Nha, nơi nhà lãnh đạo Azerbaijan có thể hội đàm với Thủ tướng Armenia Pashinyan.
Thủ tướng Pashinyan bày tỏ lấy làm tiếc vì đã lỡ cơ hội đàm phán với Tổng thống Aliyev, đồng thời tuyên bố sẵn sàng ký vào văn kiện mà ông gọi là "mang tính đột phá" liên quan đến đàm phán hòa bình giữa hai quốc gia Armenia và Azerbaijan. Lần gần đây nhất hai nhà lãnh đạo này gặp nhau là vào tháng 7 vừa qua tại thủ đô Brussels của Bỉ.
Cuộc gặp 5 bên giữa các nhà lãnh đạo Pháp, Đức, Armenia, Azerbaijan và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel dự kiến diễn ra bên lề hội nghị thượng đỉnh EU ở Granada, Tây Ban Nha, trong ngày 5/10. Pháp, Đức và Liên minh châu Âu (EU) đã trở thành những nhân tố chủ chốt trong nỗ lực giải quyết tranh chấp tại khu vực Nagorny-Karabakh giữa Armenia và Azerbaijan.
Nagorny-Karabakh nằm sâu trong lãnh thổ phía Tây Nam của Azerbaijan, song có đa số dân cư là người gốc Armenia và muốn sáp nhập vào nước này.
Điều này đã gây ra tranh chấp chủ quyền dai dẳng giữa hai nước láng giềng. Ngày 19/9 vừa qua, Azerbaijan đã triển khai chiến dịch quân sự tại Nagorny-Karabakh sau khi 4 cảnh sát và 2 dân thường nước này thiệt mạng trong các vụ nổ mìn ở đây.
Liên quan đến tranh chấp giữa Armenia và Azerbaijan, ngày 4/10, Tổng thống Iran Ebrahim Raisi khẳng định sẵn sàng hỗ trợ duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực Caucasus cũng như giải quyết những khác biệt giữa hai quốc gia vùng Trung Á này. Nhà lãnh đạo Iran đưa ra phát biểu này trong các cuộc gặp riêng rẽ với Thư ký Hội đồng An ninh Armenia Armen Grigoryan và Đại diện của Tổng thống Azerbaijan về các nhiệm vụ đặc biệt Khalaf Khalafov.
Tại các cuộc gặp này, Tổng thống Raisi kêu gọi hai nước giải quyết bất đồng thông qua đối thoại, bày tỏ ủng hộ cơ chế đàm phán 3 3, quy tụ 3 quốc gia thuộc khu vực Caucasus là Armenia, Azerbaijan và Gruzia, cùng 3 nước láng giềng là Iran, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ. Cơ chế đàm phán này do Iran đề xuất nhằm giải quyết các vấn đề khu vực.
Thủ tướng Armenia nhất trí gặp Tổng thống Azerbaijan tại Moskva Ngày 18/5, Thủ tướng Armenia, ông Nikol Pashinyan cho biết ông đã nhất trí với đề xuất của Nga về việc tổ chức cuộc đàm phán tại Moskva vào tuần tới với Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev. Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan tại một cuộc họp báo ở Yerevan. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN Phát biểu tại cuộc họp Nội các, ông Pashinyan cho...