Apple đối mặt với hàng loạt thách thức chưa từng có

Lợi nhuận giảm, giá cổ phiếu rơi tự do, chậm ra sản phẩm mới… Nhiều khó khăn đang đặt ra với công ty sáng tạo nhất thế giới.

CEO Tim Cook của Apple hứa chi trả cổ tức cho các cổ đông. Ảnh: AP

Lợi nhuận giảm

Vẫn ăn nên làm ra, nắm trong tay 145 tỷ USD tiền mặt, nhưng giá cổ phiếu của công ty từ mức kỷ lục 702 USD/cổ phiếu vào tháng 9/2012 đã sụt giảm liên tục, rơi tự do xuống tới 390 USD/cổ phiếu vào ngày 19/4 vừa qua, giảm hơn 44%. Chỉ tới ngày 23/4, sau khi công ty công bố kết quả kinh doanh quí 1/2013 có doanh thu vượt dự báo với lượng iPhone và iPad bán vượt dự kiến của giới phân tích, thì giá cổ phiếu Apple mới bắt đầu hồi phục, và hiện đã lên trên mức 440 USD/cổ phiếu.

Tuy vậy, so với quí trước, lợi nhuận của Apple lại đang giảm. Doanh thu dù đạt 43,6 tỷ USD, tăng 11%, nhưng lợi nhuận 9,55 tỷ USD đã giảm 27%. Nếu so với mức 11,62 tỷ USD của cùng kỳ năm ngoái, mức sụt giảm là 17,8%. Đây là lần đầu tiên lợi nhuận quí của Apple bị giảm sau một thập kỷ.

Theo báo cáo của công ty, trong quí 1/2013, Apple đã xuất xưởng 37,43 triệu iPhone, tăng 7% so với 35,06 triệu chiếc cùng kỳ năm trước, và cao hơn mức dự báo 36,5 triệu chiếc của giới phân tích. Doanh số bán iPad cũng cao hơn mức dự báo của giới phân tích, đạt 19,48 triệu chiếc so với 18,3 triệu chiếc. Lượng tiêu thụ của iPhone và iPad đã giữ được kết quả kinh doanh khả quan cho Apple trong quí vừa qua, trong khi máy tính Mac và máy nghe nhạc iPod đều có doanh số bán thấp hơn dự báo của giới phân tích. Dự báo doanh thu quí 2/2013 của Apple sẽ tiếp tục giảm, đạt khoảng 33,5 – 35,5 tỷ USD, thấp hơn mức dự báo 38,6 tỷ USD của giới phân tích.

Lấy lòng nhà đầu tư

Quí vừa qua, dù iPhone đã tiêu thụ được 37,43 triệu chiếc, nhưng thị phần smartphone toàn cầu của Apple đã giảm xuống còn 17,3%, mất gần 6% so với mức 23% của cùng kỳ năm trước. Trong khi đó thị phần của Samsung đã tăng lên 32,7% từ mức 28,8% của cùng kỳ năm trước. Ba nhà sản xuất smartphone lớn tiếp theo là LG, Huawei và ZTE đều có thị phần tăng. Tất cả đều gặm dần vào thị phần của Apple.

iPad dù vẫn chiếm lĩnh thị trường máy tính bảng với 39,6% thị phần, theo IDC, nhưng có sự đóng góp lớn của iPad mini, là nhóm sản phẩm đem về lợi nhuận thấp, không ảnh hưởng nhiều tới kết quả kinh doanh của công ty trong quí vừa qua.

Trước tình hình kinh doanh tăng trưởng chậm và lợi nhuận suy giảm Apple đã lên kế hoạch bù đắp cho các cổ đông. Công ty đã phát hành thành công số trái phiếu trị giá kỷ lục 17 tỷ USD để thực hiện kế hoạch chi trả 100 tỷ USD tiền mặt cho các cổ đông trong vòng 3 năm tới. Kế hoạch này bao gồm tìm kiếm nguồn tiền để mua lại cổ phiếu làm cổ phiếu quĩ. Thành công của đợt phát hành trái phiếu kỷ lục này cho thấy Apple vẫn là điểm đến mong ước của nhiều nhà đầu tư.

Nhưng điều làm các cổ đông lo ngại là CEO Tim Cook đã đưa ra tuyên bố Apple không hề có kế hoạch tung ra sản phẩm mới trước mùa thu năm nay. Điều đó có nghĩa doanh thu không mấy hứa hẹn, và dĩ nhiên lợi nhuận càng là bài toán khó. Người dùng cũng không dễ kiên trì chờ “Táo” trước sức tấn công của những “bom tấn” mới Samsung Galaxy S4, HTC One, Sony Xperia Z, Blackberry Q10, LG Optimus G Pro…

Thiết kế không còn là chìa khóa

Thiết kế đầy sáng tạo của Apple từng giúp iPhone và iPad khuynh đảo thị trường trong nhiều năm xem ra không còn những bất ngờ nữa. Phân khúc cao cấp những năm qua, các đối thủ liên tục tung ra những mẫu sản phẩm mới hấp dẫn, đầy tính cạnh tranh. Thiết kế nguyên khối, mỏng, nhẹ với chất liệu vỏ nhôm và kính không còn là “bí quyết” của riêng Apple.

Giới phân tích dự đoán Apple có thể sẽ tìm cách tấn công vào cả các phân khúc khác chứ không chỉ riêng có sản phẩm cao cấp. Tiếp theo iPad mini ra mắt năm ngoái, nhiều khả năng Apple sẽ sớm tung ra một phiên bản iPhone mini giá rẻ.

Cạnh tranh trên thị trường smartphone và máy tính bảng ngày càng quyết liệt. Sự lớn mạnh của Samsung và các nhà sản xuất Trung Quốc đang trỗi dậy liên tục tạo sức ép, buộc Apple phải có những chiến lược mới.

Nhà phân tích Gene Munster của công ty Piper Jaffray dự đoán 75 triệu iPhone giá rẻ sẽ được tiêu thụ trong năm 2014. Munster khẳng định, Apple sẽ bán điện thoại mới từ tháng 9 với giá 300 USD cho bản không trợ giá. Ngưỡng 300 USD nhận được sự nhất trí của nhiều chuyên gia, nhưng thời điểm ra mắt vào tháng 9 được cho là hơi sớm. Một số chuyên gia nhận định thời điểm có thể rơi vào cuối năm nay.

Theo Munster, phiên bản giá rẻ này sẽ ăn lẹm vào một phần doanh số của iPhone truyền thống, mất khoảng 30%. Nghĩa là, Apple bán được 3 máy iPhone giá rẻ thì phải hy sinh một iPhone truyền thống. Do đó, thị phần smartphone cao cấp của Apple sẽ giảm từ 43% xuống còn 37% vào năm tới, bù lại, giá rẻ sẽ đem về thị phần 11% cho Apple trong năm 2014.

Dù vậy, người ta vẫn trông chờ những bước đột phá mới của công ty. Liệu TV hay đồng hồ thông minh sẽ là những “bom tấn” kế tiếp của Apple làm bùng nổ thị trường?

Theo VNE