Áp lực tâm lý của người trẻ mùa giãn cách: Người trầm cảm không thể sáng tác, người phải tìm đến thiền để tránh “nổ tung”

Khối lượng công việc nhiều đột biến do WFH, bí bách vì cảm thấy bị mất kết nối, không thể sáng tác do mất sạch cảm hứng – đây chỉ là một số ít những vấn đề mà người trẻ gặp phải trong những ngày giãn cách dài.

“Mày ơi, tao sắp không chịu nổi rồi…”.

Cô bạn thân nhắn cho tôi vào lúc 1h sáng, sau khi vừa hoàn thành nốt đống công việc dở dang và có được muỗng cơm đầu tiên vào mồm trong suốt một ngày dài. Cứ ngỡ rằng khi thành phố giãn cách và chuyển sang hình thức làm việc tại nhà (WFH – Work From Home), mọi thứ sẽ dễ thở hơn nhưng hoá ra với không ít người, đây lại là một cơn ác mộng thật sự.

” Đúng là ở nhà làm việc thì sẽ tiết kiệm được thời gian di chuyển, lại đỡ kha khá tiền cho những khoản như ăn uống, xăng xe nhưng cũng chính vì thế mà ranh giới giữa công việc và cuộc sống cá nhân nhạt nhoà dần. Nếu như đi làm như bình thường, 6h bước ra khỏi văn phòng là phần nào nhẹ gánh, thư thái đầu óc thì giờ đây văn phòng là nhà mà nhà cũng là văn phòng. Sếp và đồng nghiệp vì biết mình ở nhà nên thường xuyên tiện tay giao thêm vài ba đầu việc. Chưa kể đến cảm giác bí bách, khó chịu khi cả ngày chỉ xoay quanh 4 bức tường. Cảm giác vừa bị vắt kiệt sức mà vừa đơn độc, không còn kết nối với thế giới xung quanh ” – Một cậu bạn khác phân trần khi tôi thắc mắc về cái story đen xì với dòng chữ than thở bé tí trên Instagram.

Hai người bạn trên có lẽ không phải là những trường hợp hiếm hoi cho việc người trẻ gặp phải nhiều vấn đề tâm lý trong khoảng thời gian này. Ai cũng cố gắng tỏ ra ổn, nhưng ra dù ít hay nhiều, mỗi người đều có những trận chiến tâm lý không biết chia sẻ cùng ai. Nếu bạn đã và đang trải qua những cảm xúc tương tự, hi vọng rằng những chia sẻ dưới đây có thể phần nào khiến bạn cảm thấy rằng mình không đơn độc.

“Tôi rơi vào trầm cảm và không thể sáng tạo được trong suốt 2 năm”

Hoàng Trần (Zach Trần) tốt nghiệp chương trình Nhiếp ảnh chuyên nghiệp tại Speos Paris – một trong những ngôi trường danh giá tại Paris và hiện đang là nhiếp ảnh gia tại Pháp. Trước khi theo đuổi sự nghiệp tại quốc gia này, Hoàng đã có 5 năm làm việc trong lĩnh vực nhiếp ảnh thời trang cả trong và ngoài nước, làm việc với nhiều ngôi sao, người mẫu, Hoa hậu…

Hoàng Trần hiện đang theo đuổi sự nghiệp nhiếp ảnh tại Pháp

Khác với tưởng tượng của anh chàng về một hành trình mới đầy hứa hẹn nơi đất khách, Hoàng không may rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan khi Pháp thực hiện giãn cách toàn xã hội. Vốn có một vài vấn đề tâm lý trước đó nên khoảng thời gian này càng như một cú giáng mạnh khiến anh chàng lảo đảo, mất phương hướng.

” Từ việc chụp hình hàng ngày để giải toả và tâm sự với mọi người qua những bộ ảnh, mình không còn được đi chụp nữa, thậm chí không được đặt chân ra ngoài. Khả năng sáng tạo, cảm quan nghệ thuật và những mạch cảm xúc bên trong đóng băng theo. Trong khi những đồng nghiệp tìm tòi để tiếp tục đam mê thì mình như một người vô hồn, loanh quanh trong nhà, chỉ biết thẫn thờ trên sofa và nhìn chằm chằm vào chiếc tivi.

Tất cả thiết bị chụp bị mình cất hết trong tủ, giấu sau chồng quần áo, mình không đụng vào máy ảnh trong hơn một năm, thuê bao Adobe vẫn tính tiền đều hàng tháng nhưng mình không hề đụng vào chiếc máy tính. Trầm cảm là một bộ máy khuếch đại cảm xúc tiêu cực, khi nhìn thấy mọi người vẫn làm việc, cảm giác nghi ngờ bản thân càng bị cộng hưởng tăng lên nhiều lần. Mình hầu như không lên mạng xã hội trong thời điểm đó để tránh những suy nghĩ tiêu cực bị đẩy lên cao ” – Hoàng chia sẻ.

Nếu dịch bệnh không diễn ra, những kế hoạch nào của bạn đã được thực hiện?

Chắc là triển lãm ảnh cá nhân. Nếu dịch không diễn ra mình sẽ có nhiều thời gian hơn để hoàn thiện dự án ảnh nói về những bất công của người da màu, từ đó cho thấy sự thiên vị trong ngành người mẫu nói riêng và rộng ra đó là sự bất bình đẳng màu da. Từ lúc bắt đầu mình đã muốn mang dự án này đi triển lãm để đóng góp giọng nói của mình đấu tranh cho sự bình đẳng. Mặc dù thời điểm chưa thuận lợi, nhưng mình vẫn mong là mình sẽ có nhiều cơ hội hơn trong tương lai để hoàn thành dự án đó.

Một vài artworks của Hoàng Trần

Những bài học và góc nhìn mà bạn có được trong quãng thời gian khó khăn đó là gì?

1. Mình có nhiều, rất nhiều thời gian để tự “soi gương” bản thân, về nhân sinh quan cuộc sống. Quý nhất với mình, đó là nhận ra được giá trị của sức khoẻ. Chính vì thế mà Hoàng bắt đầu tìm hiểu về chăm sóc da và đó cũng là niềm đam mê mới, song song với nhiếp ảnh.

2. Nếu có vấn đề, hãy nói ra. Hoàng giống nhiều bạn trẻ khác, rất ngại khi phải thừa nhận rằng mình không ổn, mình có vấn đề tâm lý, nhưng nếu không ai biết bạn đang chật vật, làm sao họ có thể giúp bạn được?

3. Sáng tạo là một hành trình dài, và không nhất thiết lúc nào nó cũng đến từ những vẻ đẹp trong cuộc sống. Ngay cả trong những lúc tối tăm, tuyệt vọng nhất cũng ẩn chứa những nét đẹp đặc biệt mà bạn đã bỏ lỡ. Trân trọng hành trình của mình và tìm cảm hứng cho dù nó không được như bạn mong muốn là một bài học rất quan trọng.

“Cần có sự cứng rắn khi làm việc tại nhà để tránh bị quá tải”

Công việc của một người làm truyền thông & quảng cáo vốn đã thường xuyên quá tải, nay lại trúng thời điểm hè – giai đoạn bùng nổ các chiến dịch của nhiều nhãn hàng nên Đức Duy (25 tuổi, nhân viên của một công ty quảng cáo) không tránh khỏi cảm xúc… hoang mang. Đang từ một người trẻ ngày ngày đi làm ở trung tâm thành phố, có bạn bè đồng nghiệp hihihaha mọi lúc mọi nơi, bùm, đối mặt với 4 bức tường, deadline, những cuộc gọi xuyên không gian và thời gian, thậm chí phải check in online cũng là một áp lực nữa. Mỗi ngày anh bạn này đều phải làm việc đủ 12 tiếng, đôi khi họp xuyên trưa và có khi đến khuya mới tạm xong những công việc cơ bản trong ngày.

” Vì công việc nhiều nên mình buộc phải cứng rắn để đảm bảo được lịch sinh hoạt, chứ lơ là một tí là bị gọi vô họp ngay. Mình tập lên kế hoạch kỹ lưỡng cho từng đầu mục công việc cần hoàn thành trong hôm đó. Để đảm bảo được nghỉ trưa đủ, mình hạn chế không họp trong khung giờ đó hoặc có thể rời trễ hơn hoặc sớm hơn .

Sau khi hoàn thành công việc trong ngày, mình vận động một tí, có thể nhảy dây, tập những bài cardio trên YouTube ngắn khoảng 15 phút hoặc hít đất. Cuối ngày mình sẽ relax với những video hài hước trên mạng xã hội rồi ngẫm nghĩ quay vài chiếc clip TikTok đu trend tự mua vui cho bản thân. Hôm nào hết năng lượng thì mình ngồi thiền khoảng 10 phút và cố gắng mỗi ngày đều đi ngủ trước 12h đêm.

Một lời khuyên chân thành dành cho mọi người và cho cả mình là hãy lắng nghe cơ thể nhiều hơn, lúc nào cảm thấy quá mệt thì nên dừng lại nghỉ, đừng ép bản thân phải quá sức nếu không muốn hối hận về sau”.

Duy làm thế nào để vừa gần gũi với gia đình nhưng vẫn đảm bảo không gian và thời gian riêng dành cho bản thân?

Thời gian này, mình nói chuyện với bố mẹ mình nhiều hơn. Mỗi sáng thức dậy đều hỏi mẹ hôm nay ăn gì để rồi nhận lại câu trả lời không thể bất ngờ hơn: “Mì gói, cá khô, con ăn gì”. Nhờ đó mình cũng biết được thêm nhiều câu chuyện khác trong gia đình. Mẹ thì thích phim này phim kia, bố thì mỗi trưa mỗi tối không đi nhậu mà ở nhà tự nhâm nhi vài lon bia rồi xem hài cười haha. Bản thân mình lấy đó làm niềm vui khi thấy bố mẹ vẫn rất “hồn nhiên” với thời cuộc. Bố mẹ mình thường rất tôn trọng không gian riêng của mình, mình đang làm việc là nhất định không làm phiền đâu. Họp xong mẹ mới rón rén vô “ăn cơm chưa để mẹ xới”. Nghe thấy thương nên lại không muốn đi đâu nữa.

“Chấp nhận sự tiêu cực cũng là một trải nghiệm tích cực!”

Dưới đây là 9 tips đơn giản mà Deluki – một cậu bạn làm trong lĩnh vực truyền thông đã và đang áp dụng để giữ gìn sức khoẻ tâm lý trong những ngày giãn cách. Bạn có thể áp dụng ngay bây giờ, ngay hôm nay để bảo vệ chính mình nhé:

1. Chat linh tinh với bạn bè: mình có 1 cái group với mọi người trong công ty chỉ cợt nhả vớ vẩn, gửi meme hoặc lôi ảnh cũ ra trêu nhau. Nhờ vậy mà quên hết muộn phiền và thấy kết nối theo cách nào đó.

2. Tập yoga: Một quyết định nghe có vẻ hơi khó hiểu vì bình thường mình là kiểu không thể đứng yên một chỗ quá 2 phút nhưng thật sự những bài tập yoga đơn giản từ 15 – 20 phút đã giúp ích rất nhiều trong việc giữ cho mình không bị căng thẳng, mệt mỏi hay suy nghĩ linh tinh vì ở nhà quá nhiều.

3. Lôi ảnh cũ ra sửa: Một cách thú vị để vừa ảnh đăng lên MXH, vừa nhìn lại những kỉ niệm cũ để lấy động lực vượt qua giai đoạn này.

4. Đừng dùng MXH quá nhiều: Cái trước với cái sau nghe hơi mâu thuẫn nhưng chìa khoá ở đây chính là hai chữ “cân bằng”. Sau giờ làm việc hoặc vào những ngày cuối tuần, mình cố gắng tách cái điện thoại ra để không lướt quá nhiều rồi hấp thu năng lượng tiêu cực.

5. Chơi với pet: Một cách cực kì đơn giản nhưng độ hiệu quả thì “thượng thừa”. Bạn nào nhà có nuôi thú cưng thì có thể dành thêm thời gian cho các em ấy nhé! ⁣

6. Có không gian và thời gian ở riêng: Dù rất trân trọng không khí gia đình nhưng bất cứ khi nào thấy năng lượng bản thân xuống thấp, mình chạy đi tìm không gian riêng ngay, và ai cũng nên vậy nha!

7. Có coi phim thì chỉ coi những thứ tích cực thôi, ví dụ như các series hài hoặc phim rom-com. Ở nhà quá lâu vốn đã bí bách nên hãy tránh coi những thứ tâm lý nặng nề hoặc mang đến cảm xúc tiêu cực.

8. Trong cuốn “Nghệ thuật tinh tế của việc không quan tâm”, tác giả Mark Manson đã viết: “Niềm khao khát đối với những trải nghiệm tích cực bản thân nó đã là một thứ trải nghiệm tiêu cực. Và, ngược đời ở chỗ, sự chấp nhận thứ trải nghiệm tiêu cực tự nó lại là một trải nghiệm tích cực”. Vậy nên đôi khi, cho phép bản thân “thả trôi” theo dòng cảm xúc, cho dù nó có hơi tiêu cực, cũng không phải là một trải nghiệm quá tồi.

9. Chuẩn bị cho những kế hoạch mới: Thực tế “dã man” thì thôi mình chuyển sang nghĩ về tương lai tươi sáng hơn cũng được. Sau dịch bạn muốn làm gì, muốn đi đâu, ăn món nào, gặp gỡ ai – hãy lập nên một danh sách #NgàyHếtCôVy, nhìn vào nó và bạn sẽ cảm thấy có thêm động lực để đi qua những ngày mưa và sẵn sàng đón những ngày nắng nhé!

Hẹn gặp lại bạn một ngày nào đó!

NGÀY HẾT CÔ VY - một trào lưu đến từ Kenh14.vn!

Hãy cùng nhau:

1. Đăng những điều bạn muốn làm ngay sau khi hết dịch.

2. Hashtag #ngayhetcovy #covydidi và đừng quên tag @kenh14offical nữa nhé.

Design: Trường Dương