Áp lực, ngộ nhận làm hại “thần đồng”

Từng nổi tiếng ở tuổi ấu thơ vì những khả năng đặc biệt và được gọi là “thần đồng”, nhưng sau đó các “thần đồng” này nhoà dần theo năm tháng. Một thực tế được chỉ ra là chính những áp lực và sự ngộ nhận đã khiến các em không vượt lên được chính mình.

Cậu bé “thần đồng” Hoàng Thân (Định Hoá, Thái Nguyên) biết đọc từ khi 3 tuổi, học 2 ngày lên 3 lớp và đoạt nhiều giải thưởng sáng tạo… nhưng sau 9 năm, Hoàng Thân chỉ dừng ở học lực khá và hay… bỏ học.

“Thần đồng”… trốn học

Chúng tôi gặp lại cậu bé Hoàng Thân tại nhà ông Cung Văn Hóa – người đã nhận đưa em từ Định Hóa, Thái Nguyên về Hà Nội nuôi dưỡng 9 năm trước. Hoàng Thân hiện đã là học sinh lớp 8 Trường THCS Đại Kim, cao lớn và chững chạc. Nhưng điều đang làm ông Hóa rất buồn là nhà trường vừa thông báo Thân bỏ học gần một tuần qua mà ông không hề biết.

Ông Hóa cho hay: “Hàng ngày, vẫn thấy cháu đạp xe đi học, buổi tối vẫn mở sách ra học bài nên tôi không biết có chuyện. Khi hỏi cháu lý do nghỉ học thì Thân nói do biết cháu có khả năng về vi tính nên có một cô giáo đã bảo cháu làm một phần mềm học tập nhưng cháu không làm được, vì sợ cô nên không dám đến trường”.

Trong khi đó, cô Phạm Thị Thanh Hà – Hiệu phó Trường THCS Đại Kim thì khẳng định là hoàn toàn không có việc giáo viên yêu cầu em làm một việc quá sức như thế. Cũng theo cô Hà, suốt 3 năm THCS, Thân không có bộc lộ gì đặc biệt, học lực chỉ đạt khá.

Trước đó, Hoàng Thân đã từng làm dư luận xôn xao về khả năng biết đọc khi chỉ 3 tuổi, 5 tuổi, em được nhận vào lớp 1, nhưng chỉ sau 2 ngày trường đã đặc cách cho em lên lớp 3 vì khả năng nổi trội so với bạn cùng lớp. Cũng ở tuổi này, em đoạt giải đặc biệt trong cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng toàn quốc, liên tục có những sáng kiến độc đáo trong học tập. Với nhiều thành tích, Thân được bầu chọn tham dự Đại hội thi đua yêu nước lần thứ VIII và là đại biểu trẻ nhất đại hội.

Không chỉ Hoàng Thân, trước đó cũng có rất nhiều “thần đồng” được phát hiện rồi rơi vào quên lãng vì không phát huy được tài năng của mình. Có thể kể đến “thần đồng” Phó Đức Bình An (Hà Nội) 7 năm trước đã làm “ nóng” dư luận vì khả năng tính nhẩm siêu phàm trong phạm vi 100 khi mới biết nói lúc 3 tuổi. Nhưng sau 3 năm, Bình An cũng chỉ dừng lại ở học lực bình thường, riêng môn toán vẫn học tốt nhưng ít khi được điểm tối đa vì… trình bày cẩu thả.

“Thần đồng” Hoàng Thân tại nhà ông Cung Văn Hóa

Cha mẹ rầu lòng

Trong năm 2011, nước ta cũng xuất hiện khá nhiều hiện tượng được coi là “thần đồng” như: Nguyễn Tuấn Kiệt (Nghệ An) 3 tuổi biết đọc báo và đếm từ 1 đến 100, phân biệt mệnh giá tiền. “Thần đồng” Phạm Thanh Ngọc (Lâm Đồng) 11 tuổi chưa học qua lớp 1 nhưng đã giải được toán lớp 12. “Thần đồng” Nguyễn Đức Hoàng 2 tuổi biết đọc chữ, làm toán… Tuy nhiên, những “thần đồng” này cũng chỉ kịp lóe sáng rồi vụt tắt… không còn tín hiệu gì thêm nữa.

Mới đây nhất là trường hợp cậu bé Lưu Văn Quân trú tại ngõ 383, phường Đông Sơn, TP.Thanh Hóa. Lên 3 tuổi bé đã đọc vanh vách, không cần đánh vần, thậm chí cậu bé còn đọc được cả một số từ tiếng Anh… Tuy nhiên, lên 6 tuổi, bé Quân bắt đầu làm cha mẹ lo lắng vì những biểu hiện bất thường.

Một nghiên cứu do nhóm các nhà khoa học thuộc Đại học Middlesex (Vương quốc Anh) đã đưa ra lời khuyến cáo: Rất ít trẻ được coi là “thần đồng” khi còn nhỏ học vượt cấp có thể phát huy được năng lực của mình khi trưởng thành… Nghiên cứu này được thực hiện với 210 người được xem là thần đồng. Kết quả chỉ 6/210 trường hợp khi trưởng thành phát huy hết khả năng của mình.

Từ sau Tết Nguyên đán đến nay, vợ chồng anh Lưu Văn Cương (36 tuổi), Lê Thị Hiền (34 tuổi) phải chia nhau ở nhà trông nom cậu con trai Lưu Văn Quân, vì cháu ốm thường xuyên. Quân năm nay bước sang tuổi thứ 6, người gầy gò, ốm yếu, da xanh xao, nhưng vô cùng hiếu động. Thấy có khách lạ đến nhà, Quân không để ý mà vẫn mải mê ngồi đọc tờ quảng cáo, khuyến mãi. Khi bà ngoại cháu bảo đọc to cho mọi người nghe, cu cậu đọc dõng dạc như người lớn, không cần đánh vần. Đặc biệt, các con số hàng triệu, Quân vẫn đọc rõ ràng, thậm chí những chữ viết tắt như (g, l…) cháu vẫn đọc bình thường là gram, hay lít…

Theo chị Hiền, cháu Quân sinh ngày 3/9/2006. Sau khi sinh cháu được 5 tháng tuổi, thì Quân bị bệnh đường ruột khá nặng. Bệnh tình kéo dài, chữa mãi không khỏi nên thể trạng của cháu rất yếu ớt. Đến năm lên 3 tuổi, Quân mới biết nói, vừa biết nói là bé đọc được luôn chữ trên sách, báo và các con số, kể cả số La mã rất chính xác.

Không những vậy, cậu bé Quân còn có thể làm phép toán cộng, trừ, nhân, chia trên điện thoại khá thành thạo. Mặc dù biết nói và đọc báo vanh vách, nhưng Quân lại rất ít nói chuyện với mọi người, cháu hay làm theo ý mình, chữ viết xấu. Đặc biệt, cháu thường ngủ rất khuya, khoảng từ 0 – 1 giờ sáng.

“Không biết tương lai của con ra sao, nhưng bây giờ vợ chồng tôi rất lo lắng về cháu. Những ngày cháu không đến lớp học, thì phải có người ở nhà trông, vì mỗi lúc cháu chạy ra đường, làm theo ý thích của mình, rất nguy hiểm” – chị Hiền nói.

Bài 2: Giải mã thần đồng

Theo DV