9 luận điểm về giáo dục của Ülo Vooglaid
lo Vooglaid là nhà xã hội học lão thành, nhà tâm lý học xã hội, nhà ngoại giao và chuyên gia giáo dục nổi tiếng của Estonia.
Estonia được công nhận là nước có nền giáo dục tốt nhất châu Âu.
Ông thành lập 3 trường thực nghiệm đổi mới và là tác giả của các phương pháp đột phá trong quản lý, xã hội học, triết học và giáo dục. Sau đây là 9 luận điểm của lo Vooglaid về giáo dục đã trở thành “khuôn mẫu” để các bậc cha mẹ áp dụng với con cái.
Giáo dục t.rẻ e.m hay người lớn?
Tương lai được quyết định bởi giáo viên, người trước hết phải là một nhà giáo dục người lớn và sau đó mới là nhà giáo dục t.rẻ e.m. Nhà giáo dục t.rẻ e.m (pedagog) làm việc với t.rẻ e.m. Nhà giáo dục người lớn (andragog) là chuyên gia trong công tác GD-ĐT và tổ chức, thực sự biết làm việc với người lớn. Anh ta phải tương tác chặt chẽ với cả gia đình, trong đó có các bậc phụ huynh, thiết lập một kiểu quan hệ đối tác đặc biệt với họ.
Giáo viên quyết định 90% hệ thống giáo dục. Thiếu các trường đại học sư phạm có chất lượng sẽ không đào tạo được giáo viên. Vào những năm 1920, mặc dù đất nước bị tàn phá nặng nề sau chiến tranh, Estonia vẫn quyết định thành lập 6 trường đại học đào tạo giáo viên. Nhờ vậy mà hiện nay, Estonia có một hệ thống giáo dục hiện đại và chất lượng cao.
Nuôi dưỡng niềm khát khao nhận thức
Minh triết dân gian Ấn Độ dạy: “Dắt một con ngựa đến chỗ uống nước mới là một nửa công việc. Để một con ngựa uống nước, trước hết nó phải khát”. Cũng như vậy, cần phải nuôi dưỡng hứng thú, ý chí và niềm khát khao nhận thức ở t.rẻ e.m. Chỉ riêng sự quan tâm sẽ không mang lại kết quả. Khát khao học tập được hình thành bởi ba yếu tố: Hứng thú, ý chí và niềm tin vào bản thân và những người khác.
Nền móng phát triển của đ.ứa t.rẻ
Để thay đổi hệ thống giáo dục, xã hội cần nhận thức rằng nền móng phát triển và kết quả học tập của một đ.ứa t.rẻ không phải được đặt ở nhà trường, mà là ở gia đình. Trước 3 t.uổi gọi là thời kỳ “làm tổ” của một đ.ứa t.rẻ. Nó học nói và nhận thức về các khái niệm “tôi”, “chúng ta” và “họ”. Nếu ở giai đoạn này, bố mẹ thiếu sót điều gì đó thì giáo viên sẽ không thể sửa chữa được. Ở độ t.uổi 6 – 7, khi đ.ứa t.rẻ đến trường, tất cả nền móng đã được đặt sẵn. Chỉ có thể uốn nắn sai lầm mà thôi.
Điểm số hoàn toàn không cần thiết
Video đang HOT
Ở Estonia, điểm chỉ được chấm cho học sinh các lớp trên. Nhưng tôi cho rằng, điểm hoàn toàn không cần thiết, cả ở trường phổ thông lẫn đại học. Nó là nguồn gốc của chủ nghĩa hình thức, sự cạnh tranh và kiêu ngạo. Những học sinh xuất sắc thường nhìn người khác một cách trịch thượng. Điểm làm hại cho cả học sinh, phụ huynh và giáo viên. Học sinh nhận được điểm cao nhờ có kiến thức. Tuy nhiên, kiến thức tự nó chưa phải là một giá trị. Cần có mối liên hệ giữa chất lượng kiến thức, sự hiểu biết và khả năng áp dụng vào thực tế.
Hơn nữa, một đ.ứa t.rẻ không đáng bị điểm thấp chỉ vì trí nhớ kém mà nó thừa hưởng từ bố mẹ. Tại sao lại phạt nó bằng điểm số?
Chuyên gia giáo dục lo Vooglaid.
Thành tố nào của quá trình dạy học quan trọng nhất?
Tam đoạn thức của giá trị là kiến thức – sự hiểu biết – kinh nghiệm. Ba thứ đó không thể tách rời nhau. Quan trọng nhất là kinh nghiệm. Và đ.ứa t.rẻ phải biết kinh nghiệm được dùng như thế nào. Kinh nghiệm tiêu cực cũng cần thiết. Ví dụ, nếu đứa con 3 t.uổi của bạn bị bỏng khi đ.ánh diêm, tự nó sẽ hiểu rằng điều đó nguy hiểm và sẽ không lặp lại kinh nghiệm “đáng buồn” của mình nữa.
Khơi dậy niềm khát khao sáng tạo
Hãy cho phép con bạn tự do sáng tạo ngay từ khi còn nhỏ. Nếu đ.ứa t.rẻ chỉ nghe những điều cấm kỵ và mệnh lệnh, nó chỉ quen làm theo mệnh lệnh và không khao khát sáng tạo.
Làm thế nào khơi dậy niềm khát khao sáng tạo? Khen ngợi thôi chưa đủ, cần phải ngạc nhiên, vui mừng, khâm phục khả năng sáng tạo của đ.ứa t.rẻ. Bất kỳ sự sáng tạo nào cũng được hình thành trong sự tương tác với những người khác. Vì vậy, hãy tham gia sáng tạo với con bạn và cùng nhau tạo ra một tác phẩm nào đó.
Kiên nhẫn trong giai đoạn “khủng hoảng của đ.ứa t.rẻ”
Các bậc bố mẹ phản ứng thế nào khi đ.ứa t.rẻ bỗng nhiên nói: “Không, con không muốn!”, “Con không làm!”. Thông thường, họ khó chịu, không hiểu và bắt đầu chứng minh với đ.ứa t.rẻ ai là người chủ trong nhà. Thực ra, đây là giai đoạn khủng hoảng thông thường, bắt đầu từ 2 – 3 t.uổi và có thể lặp lại đến 6 t.uổi. Đ.ứa t.rẻ bắt đầu thời kỳ hình thành nhân cách, ý thức về bản thân như một cái “tôi” độc lập với bố và mẹ.
Bố mẹ cần yêu thương, kiên nhẫn và hiểu rằng có thể sử dụng sự hài hước để giải quyết vấn đề. Ví dụ, nếu đ.ứa t.rẻ không chịu ngủ trên giường của mình, bạn có thể bảo con nằm trên tấm thảm dưới cửa ra vào. Nếu trẻ tiếp tục nói “Không!”, bạn có thể trả lời “Vậy thì con hãy lên giường của con, nếu không muốn ngủ trên tấm thảm”.
Còn ở t.uổi vị thành niên, điều quan trọng là phải ứng xử với con bạn một cách nghiêm túc. Điều này cần thiết để hình thành nhận thức đúng đắn về t.uổi trưởng thành của con bạn. Có thể nói: “Con đã là người lớn, bố có thể đưa con đi câu cá. Con đã là người lớn, bố có thể nhờ con giúp đỡ”.
Kinh nghiệm riêng của đ.ứa t.rẻ rất quan trọng
T.rẻ e.m cần được trao cơ hội tự quyết định. Học sinh phải học cách tổ chức các sự kiện khác nhau, đi dã ngoại, chọn trại hè… Tất cả điều này các em tự làm. Càng lớn t.uổi, nhiệm vụ càng phức tạp hơn.
Ví dụ, bố mẹ không đưa trẻ lên núi hay vào rừng, mà các em có thể tự tụ tập trong công viên, xem những con sóc chạy nhảy ở đó hoặc nghĩ ra các hoạt động thú vị khác. Khi trẻ tự quyết định, các em sẽ phải chịu trách nhiệm. Ai chuẩn bị thức ăn, ai lo nước uống, ai mang áo mưa? Các em tự phân công và quyết định. Không độc lập tiếp thu kinh nghiệm, sẽ không có giáo dục.
Làm thế nào để thành người có học vấn?
Học vấn là nhân tố của tiến bộ và chức năng của văn hóa. Một lần, tôi nhìn thấy một bức tranh trên tạp chí, vẽ về một thanh niên đang hỏi bạn:
- Làm thế nào để trở thành người có học vấn?
- Tốt nghiệp 3 trường đại học.
- Tuyệt vời, tớ sắp tốt nghiệp trường đại học thứ hai, chẳng bao lâu nữa tớ sẽ trở thành người có học vấn.
- Không, trường thứ nhất của ông nội cậu, trường thứ hai của bố cậu, còn trường thứ ba là của cậu.
Qua câu chuyện này cho thấy, một yếu tố quan trọng của học vấn là đời sống tinh thần, thiếu nó không thể trở thành người có học vấn. Nhiều người không tin điều này, tôi chỉ có thể lấy làm tiếc cho họ. Học vấn là một công cụ để đạt được mục đích. Bạn không thể mua, bán, cho hoặc nhận học vấn. Quá trình này cần có thời gian.
Nếu bạn muốn ngay lập tức đạt được tất cả, bạn sẽ chẳng đi đến đâu. Hiện nay, giới trẻ quá ham mê Internet. Cần có ý chí để chống lại những cám dỗ. Nếu không có ý chí, bạn không thể trở thành người có học vấn.
Bình Phước: Cần tiếp tục củng cố hệ thống dạy học trên nền tảng số
Ngày 24/12, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cùng đoàn công tác đã có cuộc làm việc với lãnh đạo tỉnh Bình Phước, nhằm nắm bắt việc thực hiện chủ trương đảm bảo phát triển đồng đều, bình đẳng trong giáo dục giữa các vùng miền; trao đổi một số quan điểm, chủ trương, giải pháp, các nhiệm vụ lớn của ngành giáo dục và lắng nghe nhu cầu địa phương.
Tại cuộc làm việc, ông Nguyễn Mạnh Cường - Bí thư Tỉnh ủy Bình Phước cho rằng, để thúc đẩy giáo dục Bình Phước phát triển trong giai đoạn tới, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đề nghị Bộ GD&ĐT hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho sự phát triển của tỉnh, bởi hiện nay Bình Phước đang thiếu hụt trầm trọng nhân lực trình độ cao.
"Tỉnh cũng mong muốn Bộ GD&ĐT hỗ trợ thực hiện xã hội hóa giáo dục; phát triển một số trường phổ thông tiêu chuẩn cao; dạy nghề và đào tạo cao đẳng; triển khai khoa học, phù hợp với thực tiễn địa phương công tác phân luồng, hướng nghiệp, qua đó, phát triển về số lượng và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực lao động" - ông Nguyễn Mạnh Cường nói.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT tại cuộc làm việc với lãnh đạo tỉnh Bình Phước
Phát biểu tại cuộc làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chúc mừng tỉnh Bình Phước đã đạt được những kết quả ấn tượng về kinh tế - xã hội, thực hiện mục tiêu kép trong năm 2021: Vừa phát triển kinh tế - xã hội, vừa ứng phó tốt với dịch Covid-19.
Bộ trưởng cho hay, tỉnh Bình Phước cần tiếp tục củng cố hệ thống dạy học trên nền tảng số. Đây không phải hoạt động chỉ ứng phó với dịch bệnh mà còn là giải pháp lâu dài, nên cần tập trung thực hiện có chiều sâu theo xu hướng chuyển đổi số, phải được coi là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu trong năm 2022 và những năm tiếp theo.
Để khắc phục những khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị cho dạy và học, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng, tỉnh có thể huy động nguồn lực từ nhiều phía gồm ngân sách của tỉnh, các chương trình mục tiêu quốc gia... Bình Phước hiện là một trong những địa phương có chỉ số kiên số hóa trường học thấp. Vì vậy, trong Nghị quyết của tỉnh cần đưa ra chỉ tiêu cho chỉ số này để tập trung triển khai thực hiện, từ đó nâng cao tỷ lệ kiên cố hóa trường học.
Quang cảnh cuộc làm việc
Kiến nghị với đoàn công tác, tỉnh Bình Phước đề nghị Trung ương hỗ trợ tỉnh xây dựng 1.154 phòng học, phòng chức năng với tổng kinh phí khoảng 820 tỷ đồng; đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ học trực tuyến tại 156 trường phổ thông với kinh phí khoảng 500 tỷ đồng; bổ sung 1.902 biên chế; hỗ trợ tỉnh Bình Phước xây dựng các trường liên cấp tiên tiến, chuẩn quốc tế và trường đại học; có chính sách hỗ trợ, chế độ cho cán bộ, giáo viên mầm non.
Cũng tại cuộc làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đã trao tặng 60 suất học bổng cho học sinh nghèo, hiếu học ở 2 trường: THPT chuyên Quang Trung và Bình Long; tặng ti vi cho một số trường phổ thông dân tộc nội trú để phục vụ công tác giảng dạy và học tập.
Chuyên gia, nhà khoa học bàn giải pháp chính sách phát triển hệ thống trường chuyên Sáng 23/12 tại Hà Nội, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ - Trưởng Tiểu ban GDPT đã chủ trì Phiên họp "Phát triển hệ thống trường chuyên: Vai trò, sứ mạng, mục tiêu giáo dục và giải pháp chính sách". Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ phát biểu chỉ đạo tại phiên họp. Phiên họp do Hội đồng Quốc gia giáo dục và phát triển...