50% bệnh nhân mắc rối loạn do stress không được phát hiện

Tại Việt Nam, có khoảng 15% dân số mắc bệnh rối loạn liên quan đến stress. Tuy nhiên, con số đến khám và điều trị vì những bệnh rối loạn này còn rất thấp, chỉ khoảng 30-50% số ca bệnh.

Điều trị tại Viện Sức khỏe tâm thần ( Bệnh viện Bạch Mai), bà T.T.S. (ở Thanh Hóa) cho biết, bà đã thoát khỏi tình trạng stress được 90% so với thời điểm trước khi nhập viện. Bà S. bị bệnh mất ngủ dày vò suốt 18 năm qua, trước đó bà đi khám tại bệnh viện tuyến huyện thì được bác sĩ kê đơn thuốc bắc nhưng uống mãi không đỡ. Hàng ngày bà phải dùng thuốc ngủ để an thần, đêm nào không dùng thuốc, bà trằn trọc suốt đêm, người lúc nào cũng bứt rứt, buồn bực khó chịu. Qua thăm khám, bà S. được chẩn đoán là bị rối loạn cơ thể, được điều trị theo phác đồ.

Cũng từng nhập viện khi có những lo âu, hồi hộp và mất ngủ, bà L.T.T.M. (ở Quảng Bình) cho biết, bà đã đi khám tại bệnh viện huyện, lên cả tuyến tỉnh nhưng bác sĩ không phát hiện ra bệnh. Chính vì thế, bà M. tự điều trị bằng cách uống thuốc an thần trong một thời gian dài. Sau 3 năm bệnh ngày càng nặng, gia đình mới đưa bà ra khám tại Viện sức khỏe tâm thần. Tại đây, bác sĩ kết luận, bà M. bị rối loạn liên quan đến tâm thần…

Bác sĩ đang khám cho bệnh nhân mắc chứng bệnh trầm cảm.

Mới đây, Viện Sức khỏe tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) có tiếp nhận một bệnh nhân nữ 38 tuổi (ở Hà Nội) nhập viện trong tình trạng thường xuyên đau đầu.

Theo lời kể của bệnh nhân, chị lấy chồng từ năm 26 tuổi, cuộc sống gia đình ổn định mức trung bình. Sau một thời gian, vợ chồng quyết định xây nhà và phải vay mượn thêm khoảng 1/4 số tiền.

Trong quá trình xây nhà, chồng bệnh nhân thường phải đi làm xa nên gần như không giúp đỡ vợ. Điều này khiến bệnh nhân lo nghĩ kéo dài, dẫn tới xuất hiện biểu hiện căng thẳng, luôn trong tâm trạng lo lắng, đau đầu 2 bên thái dương và lan ra khắp đầu, kèm theo ngủ kém, chỉ ngủ được 1-2 giờ mỗi đêm.

Đặc biệt, khi gặp căng thẳng bệnh nhân thường thấy tim đập nhanh, hồi hộp, vã mồ hôi, nặng tức ở ngực, dạ dày trào ngược. Nhận thấy những biểu hiện bất thường này, bệnh nhân đã đi khám nhiều nơi nhưng bệnh không thuyên giảm.

Sau đó, bệnh nhân tới Viện Sức khỏe tâm thần và được chẩn đoán bị rối loạn stress dạng cơ thể (một biểu hiện của rối loạn tâm thần) do quá cầu toàn và lo âu, đặc biệt về chuyện nợ nần. Đến nay, sau một thời gian điều trị, tình trạng bệnh nhân đang dần thuyên giảm.

TS.BS Nguyễn Doãn Phương (trái) và TS.BS Dương Minh Tâm (phải) chia sẻ thông tin về các bệnh lý rối loạn do stress.

Theo TS.BS Dương Minh Tâm – Trưởng phòng điều trị các rối loạn liên quan đến stress (Viện Sức khỏe tâm thần), có tới gần 50% bệnh nhân mắc rối loạn do stress không được phát hiện ở y tế cơ sở hoặc đa khoa. Các bác sĩ nội khoa cũng ít quan tâm đến triệu chứng cảm xúc; sự suy yếu của tâm lý và căng thẳng, stress nên dẫn tới nhiều nhầm lẫn trong chẩn đoán. Nhiều bệnh nhân đến khám sức khỏe tâm thần khá muộn do sợ bị kỳ thị, hiểu nhầm; do chỉ lo các bệnh lý nội khoa…

“Các rối loạn tình dục, rối loạn giấc ngủ, rối loạn ăn uống… cũng là bệnh lý tâm thần mà nhiều người không biết”, TS Tâm nói.

Cũng theo TS Tâm, stress gây ra gánh nặng về kinh tế xã hội và gánh nặng cho chính bản thân người bệnh. Ngoài ra, bệnh ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, công việc, chi phí không hợp lý. Điều đáng nói, đa số bệnh nhân bị stress đều đi khám các chuyên khoa trước khi đi khám tâm thần.

TS.BS Nguyễn Doãn Phương – Viện trưởng Viện Sức khỏe tâm thần phân tích thêm, một người nếu thấy trước đây khỏe, mà nay xuất hiện triệu chứng mệt mỏi âu lo kéo dài, mất ngủ, khó thở, đau đầu hay các hiện tượng về tim mạch (hồi hộp, trống ngực) nhưng không thể giải thích được về mặt cơ thể, không tìm thấy căn nguyên và triệu chứng… nên đến khám ở các chuyên khoa sức khoẻ tâm thần.

Đáng lo ngại là hiện nay có nhiều người bệnh không phát hiện hiện và điều trị kịp thời và khi đến được với chuyên khoa tâm thần thì đã ở giai đoạn bệnh nặng, gây nên nhiều gánh nặng cho xã hội và người bệnh.

Các chuyên gia y tế khuyến cáo, các rối loạn có liên quan đến stress hoàn toàn có thể phòng tránh và điều trị với chi phí không tốn kém. Điều quan trọng nhất là người bệnh cần có lối sống khoa học và luôn quan tâm tới sức khỏe bản thân; cân bằng thời gian hợp lý cho mối quan hệ gia đình, bạn bè, công việc và thư giãn… Bên cạnh đó người dân cần hiểu biết về bệnh, để có thể tìm sự trợ giúp khi cần thiết. Như vậy, mỗi người sẽ tự đẩy lùi stress, chủ động bảo vệ sức khỏe tâm thần của chính mình.

Theo toquoc