5 đặc điểm chung của các bệnh nhân ung thư vú
Ung thư vú có thể chữa khỏi 100% nếu được phát hiện ở giai đoạn tiền lâm sàng. Tỷ lệ sống thêm sau 5 năm giảm dần khi bệnh được phát hiện và điều trị muộn hơn.
Vú được cấu tạo bởi mô vú nhiều thùy, mô liên kết và chất béo. Khi các tế bào vú phân chia và tăng sinh không kiểm soát sẽ hình thành các khối u. Nếu khối u ác tính, nó là ung thư vú. Tế bào ung thư vú không chỉ xâm lấn vào các mô vú mà còn lan đến các tuyến bạch huyết dưới nách và thậm chí là các cơ quan khác như gan, phổi.
Dấu hiệu chính của bệnh ung thư vú
Vú là cơ quan lộ ra trên bề mặt và có thể phát hiện ra một số triệu chứng bằng mắt thường. Nếu có những biểu hiện bất thường sau đây, hãy chú ý hơn và đi kiểm tra càng sớm càng tốt:
- Xuất hiện cục u trên vú hoặc nách.
- Những thay đổi về kích thước hoặc hình dạng của vú, với một phần lõm hoặc phồng lên.
- Chảy máu núm vú hoặc tiết dịch bất thường.
- Mẩn đỏ hoặc loét trên da vú.
- Sưng các tuyến bạch huyết ở nách.
Năm yếu tố nguy cơ cao dẫn đến ung thư vú
Cho đến nay, vẫn chưa có nghiên cứu nào tìm ra nguyên nhân rõ ràng gây ra bệnh ung thư vú. Theo một nghiên cứu tại Hồng Kông được thực hiện trên hơn 16.000 bệnh nhân ung thư vú, những người này có chung 5 yếu tố nguy cơ gây ung thư cao sau đây:
- 77,7% bệnh nhân lười vận động (ít hơn 3 giờ tập thể dục mỗi tuần).
Video đang HOT
- 65,8% bệnh nhân chưa từng cho con bú.
- 38,6% bệnh nhân béo phì hoặc thừa cân (BMI 25).
- 37,1% bệnh nhân bị stress trong thời gian dài.
- 26,4% bệnh nhân chưa từng sinh con hoặc sinh con lần đầu sau 35 tuổi.
Mặc dù di truyền trong gia đình cũng có tác động, nhưng hầu hết các yếu tố mà nghiên cứu đưa ra đều liên quan đến thói quen ăn uống và sinh hoạt kém. Vì vậy, việc phòng ngừa ung thư vú có thể bắt đầu từ chính lối sống hàng ngày.
Về lối sống
Duy trì tập thể dục: Ít nhất 4 giờ tập thể dục vừa phải mỗi tuần.
Kiểm soát cân nặng: Chỉ số khối cơ thể (BMI) của người trưởng thành được khuyến nghị duy trì trong khoảng 18,5-25.
Giải tỏa căng thẳng: Căng thẳng tinh thần làm tăng tiết cortisol, sau đó làm suy yếu khả năng miễn dịch của cơ thể, tế bào ung thư dễ dàng xâm nhập cơ thể hơn.
Giảm uống rượu và hút thuốc: Nghiên cứu do Quỹ Nghiên cứu Ung thư Thế giới thực hiện khẳng định rằng, uống rượu làm tăng nguy cơ ung thư vú. Vì vậy, không nên uống nhiều hơn 1 lon bia hoặc 150 ml rượu vang mỗi ngày.
Về thói quen ăn uống
- Cố gắng ăn ít chất béo động vật bão hòa.
- Ăn ngũ cốc nguyên hạt có thể làm giảm nguy cơ ung thư vú.
- Ăn ít nhất 5 phần trái cây và rau mỗi ngày có thể giảm 11% nguy cơ ung thư vú.
- Cả dầu ô liu và axit béo Omega-3 đều có thể làm giảm nguy cơ ung thư vú một cách hiệu quả.
- Ăn nhiều rau họ cải (chẳng hạn như bông cải xanh) và thực phẩm có chứa polyphenol trong trà (chẳng hạn như trà xanh).
Tự khám là biện pháp quan trọng nhất để phát hiện sớm ung thư vú. Phụ nữ nên tự khám vú đều đặn mỗi tháng một lần, tốt nhất tự kiểm tra sau kỳ kinh nguyệt là lúc vú mềm nhất. Trong gia đình có người thân mắc bệnh thì nguy cơ di truyền càng cao. Nếu bạn phát hiện có khối u hay sự thay đổi của vú, nên đến viện khám càng sớm càng tốt.
Các chị em nên tự khám vú sau kỳ kinh nguyệt khoảng 5 ngày, là lúc tuyến vú mềm và dễ cảm nhận nhất; cần có thói quen khám sức khỏe định kỳ, tầm soát ung thư vú khi qua tuổi 40. Với những chị em có nguy cơ cao (trong gia đình có mẹ hoặc chị em gái mắc ung thư vú, đột biến gen BRCA1/BRCA2; có kinh sớm; không sinh con…), nên đi khám, tầm soát ở lứa tuổi sớm hơn.
Không phải "đau", đây mới là dấu hiệu chỉ điểm ung thư vú quan trọng nhất
Ung thư vú là loại ung thư thường gặp nhất ở phụ nữ nhiều nước trên thế giới và Việt Nam.
Trong số các bệnh ung thư ở nữ, ung thư vú chiếm tới 35%.
Bệnh được phát hiện ở giai đoạn càng sớm thì tỷ lệ chữa khỏi bệnh càng cao. Ung thư vú có thể chữa khỏi 100% nếu được phát hiện ở giai đoạn tiền lâm sàng. Tỷ lệ sống thêm sau 5 năm giảm dần khi bệnh được phát hiện và điều trị muộn hơn.
Triệu chứng quan trọng nhất của ung thư vú là "xuất hiện u, hạch" không phải là "đau".
Trên thực tế, chỉ cần có biểu hiện đau ở vú, chị em hầu như sẽ đi khám và điều trị. Nhưng khi sờ thấy khối u, cục cứng, nhiều chị em sẽ có tâm lý chủ quan và làm ngơ bởi "khối u này sẽ không đau".
Tự khám vú là biện pháp quan trọng để phát hiện ung thư vú (Ảnh minh họa).
Cho đến khi khối u cứng trở nên lớn hơn và bệnh ung thư vú trở nên nghiêm trọng thì việc điều trị đã không còn hiệu quả. Các chuyên gia lưu ý rằng, hầu hết các khối u ung thư vú không gây đau đớn. Nếu bạn thấy vú hoặc nách nổi u cục trong thời gian dài không biến mất thì cần hết sức cảnh giác.
Một số khối u nằm trên bề mặt da và nhỏ như hạt gạo, một số khác lại khiến chị em cảm thấy toàn bộ vú là một cục rất cứng. Những cục u được phát hiện thấy trong vú có thể chỉ là tình trạng bình thường hoặc lành tính như u nang dưới da, u xơ nhưng cũng có khả năng là ung thư vú.
Sau đây là những mốc thời gian cần lưu ý tình trạng của vú:
Trước kỳ kinh nguyệt
Trước kỳ kinh nguyệt, chị em thường cảm thấy ngực sưng và đau. Do sự tích tụ của một số chất lỏng trong vú, nên khi sờ vào có thể cảm thấy hơi cứng. Lúc này nếu sờ thấy các cục u và sau khi hết kinh mà vẫn không biến mất thì cần đi khám càng sớm càng tốt.
Khi mang thai
Mang thai cũng là thời điểm nhiều chị em cảm thấy ngực căng cứng, do lúc này các mô vú tiết sữa đang tăng sinh nên sẽ có hiện tượng sưng tấy. Cũng chính vì vậy khối u ở vú nếu xuất hiện trong giai đoạn này sẽ khó phát hiện hơn hoặc dễ bị nhầm lẫn sang tình trạng khác.
Khi cho con bú
Cảm giác nổi u cục ở vú phổ biến nhất khi cho con bú là do sữa bị ứ lại, thậm chí đã gây ra các bệnh nhiễm trùng như viêm vú. Khi bị nổi cục ở vú kèm theo sốt và sưng, nóng và đau vú, khả năng cao là bệnh viêm tuyến vú. Tuy nhiên, nếu tình trạng nổi u này lại không đau, không biến mất sau vài ngày thì tốt nhất bạn nên đi khám để xác định xem đó có phải là u nang vú hay ung thư vú hay không.
Tiền mãn kinh
Ở giai đoạn này gần đến thời kỳ mãn kinh, nồng độ hormone của phụ nữ trong cơ thể dao động rất lớn, họ thường cảm thấy đau vú, thậm chí khi chưa đến chu kỳ kinh nguyệt. Phụ nữ tiền mãn kinh có thể cảm thấy đau vú, hoặc sờ thấy bầu ngực căng cứng. Tuy nhiên không được chủ quan khi sờ thấy khối u ở ngực trong giai đoạn này mà cần theo dõi sát, nếu thấy dấu hiệu bất thường, bạn nên đến bác sĩ để thăm khám sớm.
Tự khám vú là biện pháp quan trọng phát hiện sớm ung thư vú
Tự khám là biện pháp quan trọng nhất để phát hiện sớm ung thư vú. Phụ nữ nên tự khám vú đều đặn mỗi tháng một lần, tốt nhất tự kiểm tra sau kỳ kinh nguyệt là lúc vú mềm nhất. Trong gia đình có người thân mắc bệnh thì nguy cơ di truyền càng cao. Nếu bạn phát hiện có khối u hay sự thay đổi của vú, nên đến viện khám càng sớm càng tốt.
Các chị em nên tự khám vú sau kỳ kinh nguyệt khoảng 5 ngày, là lúc tuyến vú mềm và dễ cảm nhận nhất; cần có thói quen khám sức khỏe định kỳ, tầm soát ung thư vú khi qua tuổi 40. Với những chị em có nguy cơ cao (trong gia đình có mẹ hoặc chị em gái mắc ung thư vú, đột biến gen BRCA1/BRCA2; có kinh sớm; không sinh con...), nên đi khám, tầm soát ở lứa tuổi sớm hơn.
Bệnh nhân ung thư vú có thể sống khỏe đến 20 năm Nhiều bệnh nhân ung thư vú được chữa khỏi, sống khỏe mạnh bên gia đình 10 năm, 15 năm, thậm chí 20 năm. Phát hiện sớm ung thư vú, người bệnh có cơ hội chữa khỏi rất cao, quay về cuộc sống bình thường. Với các chị em, ung thư vú thực sự là căn bệnh đáng lo ngại, bởi đây cũng là...