44 tiêu chí đánh giá sách giáo khoa tiếng Anh giáo dục phổ thông

GD&TĐ – Bộ GD&ĐT vừa ban hành bộ tiêu chí đánh giá sách giáo khoa tiếng Anh giáo dục phổ thông.

Theo đó, có tổng số 44 tiêu chí, được chia thành 5 nhóm: Tiêu chí về điều kiện tiên quyết (4 tiêu chí); tiêu chí về mục tiêu, nguyên tắc và phương pháp dạy học (10 tiêu chí); tiêu chí về kiến thức và kỹ năng ngôn ngữ (22 tiêu chí); tiêu chí về thiết kế và cấu trúc (5 tiêu chí); tiêu chí về học liệu đi kèm (3 tiêu chí).

Tiêu chí về điều kiện tiên quyết

Tiêu chí 1: Sách không trái với văn hóa, lịch sử, địa lí, đạo lí và thuần phong mĩ tục Việt Nam; phù hợp với xu hướng hội nhập quốc tế.

Tiêu chí 2: Sách không ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần yêu nước, long tự hào dân tộc, an ninh chính trị, trật tự xã hội và chủ quyền quốc gia.

Tiêu chí 3: Sách không có những định kiến xã hội về giới tính, sắc tộc, tôn giáo, nghề nghiệp, địa vị xã hội, lứa tuổi.

Tiêu chí 4: Sách tuân thủ quy định của pháp luật Việt Nam về xuất bản, giáo dục, bản quyền, sở hữu trí tuệ và các quy định khác có liên quan.

Tiêu chí về mục tiêu, nguyên tắc và phương pháp dạy học

Tiêu chí 5: Sách đảm bảo đạt mục tiêu của chương trình môn học trong điều kiện và thời lượng dạy học ở phổ thông.

Tiêu chí 6: Sách được biên soạn trên nguyên tắc phù hợp với những đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi người học.

Tiêu chí 7: Phương thức trình bày nội dung của sách giúp người dạy có thể lựa chọn phương pháp dạy học và phương tiện hỗ trợ dạy học phù hợp.

Tiêu chí 8: Sách thể hiện tính nhất quán giữa mục tiêu, phương pháp và hình thức tổ chức dạy học, kiểm tra đánh giá có thể áp dụng.

Tiêu chí 9: Sách đảm bảo phát triển cân đối bốn kĩ năng Nghe, Nói, Đọc và Viết theo chương trình môn học.

Tiêu chí 10: Sách hướng tới phương pháp dạy học tiên tiến, theo đường hướng hình thành và phát triển năng lực giao tiếp, phát huy tính tích cực của người học.

Tiêu chí 11: Phương pháp dạy học được gợi ý sử dụng trong sách có thể áp dụng dễ dàng đối với người dạy.

Tiêu chí 12: Các hoạt động dạy học được thiết kế phong phú, đa dạng, cho phép người dạy áp dụng các phương pháp dạy học linh hoạt, phù hợp với đối tượng người học.

Tiêu chí 13: Các hoạt động dạy học trong sách phát triển cân bằng các mục tiêu về kĩ năng và kiến thức ngôn ngữ; tạo cơ hội học tập dưới hình thức cá nhân, theo cặp, theo nhóm và theo lớp.

Tiêu chí 14: Sách đảm bảo yêu cầu về tính thống nhất, liền mạch về nội dung và kĩ năng ngôn ngữ; đáp ứng yêu cầu về chuẩn đầu ra của từng bậc học theo Khung năng lực ngoại ngữ 06 bậc dùng cho Việt Nam.

Tiêu chí về kiến thức và kỹ năng ngôn ngữ

Tiêu chí 15: Sách có nhiều chủ đề phong phú, đa dạng, phù hợp với năng lực, có tính giáo dục về hành vi và kĩ năng sống của người học.

Tiêu chí 16: Sách có nội dung cập nhật, hấp dẫn, khuyến khích tư duy sáng tạo của người dạy, tạo động cơ và hứng thú học tập, giúp mở rộng nhận thức và trải nghiệm của người học.

Tiêu chí 17: Nội dung dạy học phát triển năng lực Nghe, Nói, Đọc, Viết và các nội dung về Từ vựng, Ngữ âm, Ngữ pháp được phân bổ hợp lí trong từng đơn vị bài học.

Tiêu chí 18: Mỗi kĩ năng ngôn ngữ được rèn luyện theo hình thức phù hợp, tạo cơ hội phát triển đồng thời các kĩ năng ngôn ngữ khác.

Tiêu chí 19: Ngôn ngữ sử dụng trong sách là ngôn ngữ tự nhiên, phù hợp với ngôn ngữ trong đời sống thực tế và lứa tuổi của người học.

Tiêu chí 20: Sách có các hoạt động dạy học được thiết kế khoa học, đa dạng, có mục đích và hướng dẫn rõ ràng, được triển khai từng bước, từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp.

Tiêu chí 21: Các hoạt động trong sách giúp phát triển cân đối giữa độ trôi chảy và độ chính xác trong sử dụng ngôn ngữ của người học.

Tiêu chí 22: Sách hướng tới phương pháp dạy học từ vựng thích hợp, lượng từ vựng được phân bổ hợp lí trong mỗi đơn vị bài học và được gắn liền với ngữ cảnh.

Tiêu chí 23: Các cấu trúc Ngữ pháp trong sách được dạy trong ngữ cảnh và thực hành giao tiếp, đảm bảo sự cân bằng giữa dạy dạng thức ngữ pháp và cách sử dụng.

Tiêu chí 24: Nội dung thực hành Ngữ âm được lồng ghép vào các hoạt động Nghe, Nói một cách phù hợp, trong đó chú trọng phát triển phát âm tự nhiên bao gồm cả trọng âm và ngữ điệu.

Tiêu chí 25: Các hoạt động Nghe được thiết kế đa dạng, phát triển được các kĩ năng nghe hiểu khác nhau của người học.

Tiêu chí 26: Các bài Nghe được ghi âm với giọng nói tự nhiên và có chất lượng ghi âm đạt chuẩn, quan tâm tới việc phát triển năng lực ngôn ngữ như trọng âm, ngữ điệu và các yếu tố lời nói liên kết trong tiếng Anh.

Tiêu chí 27: Bài Nghe có độ dài và độ khó phù hợp với trình độ của người học và tạo cơ hội cho người học thực hành các kĩ năng ngôn ngữ khác sau khi nghe.

Tiêu chí 28: Các hoạt động Nói được thiết kế có mục đích rõ ràng, tạo hứng thú, phát triển kĩ năng giao tiếp tự nhiên của người học.

Tiêu chí 29: Người học được cung cấp đầy đủ thông tin, nội dung ngôn ngữ và được dẫn dắt từng bước trong các giai đoạn thực hành Nói.

Tiêu chí 30: Các hoạt động Nói đảm bảo sự tương tác giữa người học với người học và người học với người dạy thông qua nhiều hoạt động khác nhau trong luyện tập Nói.

Tiêu chí 31: Hệ thống các bài Đọc đa dạng, hấp dẫn về thể loại, phát triển được các kĩ năng đọc hiểu khác nhau của người học.

Tiêu chí 32: Các hoạt động Đọc đa dạng, tạo cơ hội cho người học thực hành các kĩ năng ngôn ngữ khác sau khi Đọc.

Tiêu chí 33: Bài đọc có độ dài và độ khó phù hợp với trình độ của người học.

Tiêu chí 34: Các hoạt động Viết đa dạng, tạo cơ hội cho người học viết nhiều thể loại khác nhau.

Tiêu chí 35: Yêu cầu bài tập Viết được giới thiệu trong ngữ cảnh, có mục đích rõ ràng, mang tính khả thi cao và phù hợp với trình độ ngôn ngữ của người học.

Tiêu chí 36: Người học được cung cấp đầy đủ thông tin, nội dung ngôn ngữ và được dẫn dắt từng bước trong các giai đoạn thực hành Viết.

Tiêu chí về thiết kế và cấu trúc

Tiêu chí 37: Sách được thiết kế đẹp, các tiêu đề, biểu tượng, loại chữ, dấu câu, số trang được sử dụng nhất quán và không có lỗi in ấn.

Tiêu chí 38: Khổ sách, trọng lượng sách, kích cỡ và màu sắc tranh ảnh, cỡ chữ trong sách phù hợp với lứa tuổi người học.

Tiêu chí 39: Sách có tranh, ảnh minh hoạ sinh động, tương thích với nội dung bài học, có tác dụng kích thích sự sáng tạo của người dạy và người học, gợi mở tình huống giao tiếp và hỗ trợ thực hành ngôn ngữ.

Tiêu chí 40: Sách có cấu trúc khoa học, hệ thống và hợp lí với đầy đủ các phần cơ bản như giới thiệu chung, mục lục, các bài học, các bài ôn tập và hệ thống hoá kiến thức ngôn ngữ.

Tiêu chí 41: Cấu trúc các đơn vị bài học đảm bảo tỉ lệ cân đối, hài hoà giữa các phần giới thiệu kiến thức mới và luyện tập, thực hành kĩ năng, thuận tiện trong việc phân chia thời lượng tiết học tương ứng với từng cấp học.

Tiêu chí về học liệu đi kèm

Tiêu chí 42: Sách phải có học liệu đi kèm đảm bảo triển khai dạy học đầy đủ các nội dung của sách.

Tiêu chí 43: Học liệu đi kèm phù hợp với nội dung của sách và phù hợp điều kiện Việt Nam.

Tiêu chí 44: Học liệu đi kèm hỗ trợ đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá; giúp người học tự học, tự kiểm tra đánh giá và hình thành phương pháp học tập tích cực.

Nguyên tắc sử dụng bộ tiêu chí

Việc sử dụng bộ tiêu chí để đánh giá sách, phải dựa theo chương trình môn học và đảm bảo đồng thời hai nguyên tắc sau:

Nguyên tắc về điều kiện tiên quyết: Sách được đánh giá “đạt” ở tất cả các tiêu chí thuộc nhóm I thì mới được tiếp tục xem xét đánh giá ở các nhóm tiêu chí tiếp theo.

Nguyên tắc về ngưỡng tối thiểu: Các tiêu chí thuộc Nhóm II, III, IV, V được đánh giá theo các mức điểm sau: 0 (không); 1 (một); 2 (hai).

Sách được đánh giá đạt yêu cầu nếu đồng thời thỏa mãn ba điều kiện: Có tổng điểm tối thiểu là 60 điểm, không có tiêu chí bị đánh giá 0 (không) điểm và các nhóm tiêu chí đạt điểm tối thiểu như sau: Nhóm II: 15 điểm, nhóm III: 36 điểm, nhóm IV: 6 điểm, nhóm V: 3 điểm

Theo GD&TĐ