10 lời khuyên vàng của chuyên gia dinh dưỡng để phòng, chống Covid-19

Mai Thị Diễm10:37 22/04/2020

Việc lựa chọn thực phẩm có các chất dinh dưỡng phù hợp, tỷ lệ cân đối giúp cho cơ thể khỏe mạnh, tạo nhiều yếu tố miễn dịch để nâng cao sức chống đỡ của cơ thể con người với virus gây bệnh có vai trò quan trọng trong dự phòng và điều trị Covid-19.

Covid-19 là bệnh do virus gây ra, lây lan rất nhanh trong cộng đồng và không có thuốc điều trị đặc hiệu. Những người khỏe mạnh, có sức đề kháng tốt sẽ ít bị lây nhiễm hơn và nếu có nhiễm virus thì biểu hiện bệnh cũng nhẹ hơn, nhanh hồi phục hơn những người có sức khỏe yếu, sức đề kháng kém.

Mới đây, Hội Tiết chế Dinh dưỡng Việt Nam đã xây dựng cuốn sách “Hướng dẫn dinh dưỡng dự phòng Covid-19″ nhằm cung cấp các thông tin khoa học về dinh dưỡng trong phòng, chống Covid-19 – dinh dưỡng hợp lý theo nguyên tắc dinh dưỡng cho từng đối tượng (theo lứa tuổi, theo bệnh mạn tính hiện đang mắc). Chế độ dinh dưỡng hợp lý là quan trọng nhất, ăn đa dạng thực phẩm giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng cường miễn dịch chứ không có một loại thực phẩm riêng biệt nào có tác dụng phòng ngừa Covid-19.

GS, TS Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Y tế đánh giá tài liệu hướng dẫn cộng đồng về chế độ dinh dưỡng nhằm nâng cao tình trạng dinh dưỡng và miễn dịch trong thời kỳ dịch đang xảy ra hiện nay rất kịp thời. Cuốn sách bao gồm các hướng dẫn thực hành chế độ dinh dưỡng cho các lứa tuổi, các đối tượng nguy cơ cao như người cao tuổi và người mắc bệnh mạn tính. Cuốn sách cũng đề cập việc bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm trong mùa dịch, trong điều kiện giãn cách xã hội.

Dưới đây là 10 lời khuyên vàng mà cuốn sách gửi thông điệp đến người dân:

1. Dinh dưỡng có vai trò quan trọng trong việc điều hòa hệ miễn dịch của cơ thể. Dinh dưỡng cung cấp các nguyên liệu cho cơ thể con người, tạo ra hệ miễn dịch, do đó chúng ta cần thường xuyên thực hiện chế độ ăn uống khoa học, hợp lý và lối sống lành mạnh, trong đó có tập luyện thể lực đều đặn. Không có loại thực phẩm nào có thể ngay lập tức nâng cao khả năng miễn dịch của cơ thể.

2. Ăn đủ số lượng thực phẩm theo khuyến nghị Tháp dinh dưỡng hợp lý cho các lứa tuổi cho người Việt Nam. Không nên sử dụng quá mức bất cứ một loại thực phẩm nào, vì có thể gây hại cho cơ thể.

3. Hằng ngày, chúng ta cần ăn uống đa dạng các loại thực phẩm để cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cho cơ thể, sử dụng các thực phẩm bắt buộc bổ sung vi chất theo Nghị định 09/2016/NĐCP ngày 28-1-2016 của Chính phủ và các thông tư của Bộ Y tế: Muối bổ sung i ốt; Bột mì bổ sung sắt và kẽm; Dầu ăn bổ sung vitamin A.

4. Đối với người cao tuổi, người mắc bệnh mạn tính – đối tượng nguy cơ cao nhất trong mùa dịch, cần được cung cấp đủ thực phẩm: Chế độ ăn đủ năng lượng, các chất dinh dưỡng, tránh sụt cân, suy dinh dưỡng và tuân thủ chế độ dinh dưỡng đã được chỉ định phù hợp tình trạng bệnh lý.

5. Uống nước đủ theo khuyến cáo của từng lứa tuổi, uống nước ấm và chia nhiều lần trong ngày.

6. Thực hiện các nguyên tắc vệ sinh an toàn thực phẩm, ăn chín uống nước đun sôi.

7. Tập thể dục đều đặn, ngay cả khi ở trong nhà.

8. Duy trì nếp sinh hoạt lành mạnh: ngủ đủ giấc, không lạm dụng rượu bia, không hút thuốc, tinh thần lạc quan.

Video đang HOT

9. Trong điều kiện giãn cách xã hội hiện nay, cần linh hoạt, khéo léo tổ chức bữa ăn gia đình để bảo đảm đủ chất dinh dưỡng, ngon miệng, vệ sinh, kết hợp với luyện tập thể lực hàng ngày tại nhà để nâng cao sức khỏe và sức đề kháng để chống dịch lâu dài.

10. Đối với các lực lượng ở tuyến đầu chống dịch (nhân viên y tế, bộ đội, công an…) thì càng cần có chế độ dinh dưỡng đầy đủ, ngon miệng để bảo đảm sức khỏe thực hiện nhiệm vụ.

MẠNH TRẦN

Chưa có bằng chứng khẳng định vaccine phòng lao có thể chống Covid-19

Các nghiên cứu quan sát trên thế giới cho thấy, những nước có chính sách sử dụng vaccine phòng chống lao - BCG phổ cập dường như ít bị ảnh hưởng bởi Covid-19.

PGS,TS Nguyễn Viết Nhung nhận định, đây là vấn đề nóng, các nhà nghiên cứu thế giới và Việt Nam cũng đang đi tìm hiểu. Tuy nhiên, hiện nay chưa có bằng chứng nào nói vaccine BCG phòng, chống lao có thể phòng Covid-19.

PGS, TS Nguyễn Viết Nhung, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, Chủ nhiệm Chương trình chống lao quốc gia.

Tại Việt Nam, Bệnh viện Phổi Trung ương hiện đang được giao nghiên cứu đánh giá vai trò của vaccine BCG trong phòng, chống Covid-19.

Phóng viên Báo Nhân Dân điện tử có cuộc trao đổi với PGS, TS Nguyễn Viết Nhung, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, Chủ nhiệm Chương trình chống lao quốc gia, thành viên Hội đồng tư vấn kỹ thuật và chiến lược của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phòng, chống lao về thực hư hiệu quả của vaccine BCG đối với phòng Covid-19 cũng như những bước đi của Việt Nam đối với việc nghiên cứu này.

Phóng viên: Thưa PGS, TS Nguyễn Viết Nhung, ông có thể cho biết về mối liên hệ giữa vaccine phòng, chống lao BCG đối với việc phòng, chống Covid-19?

PGS, TS Nguyễn Viết Nhung: Vaccine BCG là vaccine phòng, chống lao có từ lâu đời, được áp dụng từ năm 1921 và là vaccine dùng phổ biến nhất thế giới với 3 tỷ lượt tiêm lúc bấy giờ.

Hiện nay, dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp và dựa trên các bệnh nhân đã mắc, các nghiên cứu quan sát (chưa phải thử nghiệm lâm sàng) cho thấy, những nước có chính sách sử dụng vaccine BCG phổ cập dường như ít bị ảnh hưởng bởi Covid-19.

Quan sát đó có nhiều yếu tố nhiễu nên không thể khẳng định được mối liên quan. Tôi cho rằng đó mới là một giả thiết, một gợi ý rất tốt cho các nhà nghiên cứu.

Tuy nhiên, đến bây giờ, chưa có bằng chứng nào nói vaccine BCG có thể phòng Covid-19. Nhưng đây là vấn đề nóng, các nhà nghiên cứu cũng đang đi tìm hiểu.

Trên cơ sở các nghiên cứu đó, Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch Covid-19, Bộ Y tế nghiên cứu rà soát, gửi công văn giao Bệnh viện Phổi Trung ương kết hợp với Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương nghiên cứu đề xuất triển khai đánh giá vai trò của vaccine BCG trong phòng, chống Covid-19 tại Việt Nam có mang lại lợi ích gì hay không.

Phóng viên: Hiện nay trên thế giới đã có những nghiên cứu nào về mối liên quan của vaccine phòng chống lao với Covid-19?

PGS, TS Nguyễn Viết Nhung: Trên thế giới hiện có hai nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng ở Hà Lan, Australia, tập trung vào đối tượng có nguy cơ cao nhất, đó là những nhân viên y tế chăm sóc bệnh nhân Covid-19. Nghiên cứu này sẽ đánh giá xem tác động của việc tiêm BCG cho các nhân viên y tế chăm sóc người bệnh Covid-19 lên tỷ lệ nhiễm cũng như mức độ nặng khi bị mắc Covid-19.

Hiện nay, các nghiên cứu này đã thu nhận các đối tượng tham gia. Tới đây nước Pháp dự kiến thu nhận khoảng một nghìn thầy thuốc tuyến đầu và một số đối tượng nguy cơ cao như người cao tuổi.

Trong quá trình liên hệ, các giáo sư của Pháp đã đề nghị chúng tôi cùng cộng tác để có được một nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng đa trung tâm đa quốc gia, đánh giá thực hư việc BCG có phòng Covid-19 hay không. Đánh giá này dựa trên giả thiết BCG có thể tác động đến một sức đề kháng miễn dịch bẩm sinh hay gọi là miễn dịch tự nhiên khi sinh ra đã có chứ không phải là đặc hiệu chống cúm hay Covid-19 với giả thiết là vaccine BCG có thể làm điều hòa hệ thống miễn dịch để cơ thể phản ứng với Covid-19 một cách vừa phải, đủ để bảo vệ chứ không phản ứng quá mức dẫn đến tình trạng nặng, bệnh diễn biến phức tạp.

Hiện nay, chúng ta chưa hiểu nhiều về cách cơ thể phản ứng với Covid-19, có thể xảy ra hiện tượng gọi là bão Cytokine (là chất trung gian tế bào khi sản sinh ra tiêu diệt tác nhân xâm nhập vào cơ thể), tức là nếu tế bào này sản sinh vừa phải thì sẽ tiêu diệt kháng nguyên gây bệnh, nhưng nếu nhiều quá sẽ tiêu diệt cả tế bào lành khiến tình trạng bệnh nặng hơn. Điều này có thể giải thích cho trường hợp bệnh nhân 91 là phi công người Anh khỏe mạnh nhưng diễn biến bệnh rất nặng có thể là do bão Cytokine này.

Một số nghiên cứu ở Nam Phi và một số nghiên cứu khác đánh giá dường như BCG có giúp cho cơ thể giảm tỷ lệ nhiễm trùng hô hấp do một số virus hoặc do một số tác nhân khác. Đây mới là giải thiết và nghiên cứu quan sát. Còn khẳng định có bằng chứng phải trên thử nghiệm lâm sàng.

PGS, TS Nguyễn Viết Nhung đánh giá Việt Nam đang kiểm soát tốt tình hình dịch bệnh.

Phóng viên: Là đơn vị được Bộ Y tế giao để nghiên cứu về vấn đề này, Bệnh viện Phổi Trung ương đang đưa ra những hướng đề xuất như thế nào?

PGS, TS Nguyễn Viết Nhung: Trên cơ sở nghiên cứu đó, chúng tôi cùng các bạn giáo sư người Pháp đệ trình lên một tổ chức nghiên cứu về HIV và viêm gan của Pháp ANRS để cùng hợp tác.

Với chỉ đạo của Bộ Y tế, Bệnh viện Phổi Trung ương có thảo luận, đề xuất Bộ Y tế hai hướng nghiên cứu:

Một là, Việt Nam tham gia nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng phối hợp với Pháp và Campuchia đánh giá xem BCG có tác dụng với phòng bệnh Covid-19 cho người có nguy cơ cao là cán bộ y tế hay không. Với cách thức tính mẫu, dự kiến Việt Nam có thể thu nhận 800 mẫu, Campuchia thu nhận 400 mẫu, tại Paris là 1.000 mẫu. Hôm nay chúng tôi báo cáo chính thức với Bộ Y tế về ý tưởng có thể cộng tác thử nghiệm lâm sàng quốc tế. Chúng tôi sử dụng BCG như thử nghiệm lâm sàng xem nhóm tiêm vaccine BCG bị tác động như thế nào, nếu mắc thì mức độ nặng, nhẹ thế nào trong quá trình điều trị bệnh nhân.

Tuy nhiên, hướng thứ hai mà tôi cho rằng có thể làm ngay được mà không tốn kém gì là nghiên cứu khảo sát trên 268 ca mắc tại Việt Nam. Dựa trên những người này, chúng ta thử khảo sát xem mối liên quan giữa BCG với người mắc Covid-19, đồng thời khảo sát cả những người tiếp xúc gần với người mắc Covid-19 nhưng lại không nhiễm virus SARS-CoV-2. Mối liên quan ấy được thể hiện xem người mắc bệnh nặng hay nhẹ và trường hợp nặng có phải do không tiêm BCG không.

Mặt khác, chúng ta có thể khảo sát chỉ số miễn dịch không đặc hiệu, một số chỉ số đơn giản. Một số chỉ số phải kỹ thuật cao mới làm được thì tôi nghĩ chúng ta cần phải đầu tư vì nghiên cứu về miễn dịch bao giờ cũng đắt tiền hơn. Chúng ta có thể lấy bệnh phẩm máu của người đã mắc Covid-19 để xem bao nhiêu người đã khỏi bệnh có được kháng thể để chống lại Covid-19.

Chúng ta cũng khảo sát chỉ số miễn dịch bẩm sinh và miễn dịch tự nhiên của cơ thể người đã mắc xem khác nhau thế nào, nhất là trường hợp nặng so với trường hợp thoáng qua, người có triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng. Đồng thời ta có thể so sánh với nhóm tiếp xúc gần là F1 thì các chỉ số ấy có liên quan gì với BCG để tiêm hay không.

Đây là một trong những khảo sát tôi nghĩ có thể làm nhanh cho kết quả ban đầu trước khi chúng ta làm thử nghiệm lâm sàng lớn hơn.

Phóng viên: Thưa PGS, TS Nguyễn Viết Nhung, dự án này sẽ kéo dài trong bao lâu?

PGS, TS Nguyễn Viết Nhung: Nghiên cứu hợp tác đa trung tâm đa quốc gia dự kiến sẽ theo dõi trong chín tháng từ khi bắt đầu tiêm BCG và đánh giá sau ba, sáu và chín tháng. Trong thời gian đó nhân viên ý tế làm việc như thường quy.

Nhưng tôi cũng muốn nhấn mạnh, vaccine BCG là miễn dịch phòng chống lao và ở trẻ em chủ yếu phòng bệnh lao lan tràn, nặng như lao màng não, lao toàn thể còn BCG cũng không có khả năng ngăn chặn không bị nhiễm lao.

Đối với Covid-19, chúng ta chưa thể nói lên điều gì là tốt hơn hay xấu hơn khi ứng dụng vaccine BCG.

Phóng viên: Ông có khuyến cáo gì với người dân lúc này, để họ không rơi vào tình trạng ồ ạt đi tiêm vaccine BCG hoặc quá chủ quan khi nghĩ mình đã có miễn dịch khi tiêm lao từ bé?

PGS, TS Nguyễn Viết Nhung: Hiện nay chưa có bất kỳ chỉ định nào về tiêm BCG để phòng Covid-19 trên thế giới. Tôi khuyến cáo BCG chỉ phòng, chống lao và chỉ tiêm cho trẻ sơ sinh hoặc dưới 1 tuổi, không tiêm cho người lớn vì vaccine này không phải 100% là không có tác dụng phụ. Chúng ta thấy có những ca tiêm vaccine BCG ở người lớn và có tác dụng phụ. Tôi cho rằng, người dân đừng quá nôn nóng mà cần chờ các nhà khoa học thêm một thời gian nữa khi kết quả nghiên cứu đã được tiến hành làm sáng tỏ.

Kết quả kiểm soát dịch ở Việt Nam thành công là công lao chỉ đạo xuyên suốt của Đảng và Chính phủ, sự vào cuộc của hệ thống chính trị và đặc biệt là sự đồng lòng của người dân. Và chúng ta cần sự đồng lòng ấy trong suốt thời gian tiếp theo. Chúng ta phải chung sống an toàn với dịch bệnh.

Xin cảm ơn PGS, TS Nguyễn Viết Nhung!

Thiên Lam

Bổ sung gì vào chế độ dinh dưỡng để dễ tiêu hóa trong mùa dịch? Việc lựa chọn thực phẩm, bổ sung chất gì trong bữa ăn giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh là điều các bà nội trợ cần lưu ý trong mùa dịch. Kim chi: Thành phần chính của kim chi là bắp cải, giúp thúc đẩy sự phát triển của các loại vi khuẩn có lợi trong ruột già. Bắp cải chứa nhiều chất xơ...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Cảnh sát đột kích "sào huyệt" tổ chức quốc tế lừa đảo hàng trăm tỷ đồng02:24

Xe Camry quay đầu giữa giao lộ thì "chạm trán" Lexus giá gần chục tỷ đồng00:36

Công an xác minh clip người đàn ông khuyết tật bị hai thanh niên đi xe máy không mũ bảo hiểm tát vào đầu01:20

Lời khai của chủ tịch hội nông dân xã đột nhập cướp tại nhà lãnh đạo HĐND tỉnh11:25

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Khởi tố kẻ 'bắt cá hai tay', đánh gục bạn gái ở quán cà phê khi bị phát hiện21:01

Lời khai của nghi phạm cướp tiệm vàng ở Lâm Đồng01:22

Thực hư clip xe cứu thương chế còi "cố lên, sắp tới rồi" chạy ở TPHCM00:28

Ô tô đâm sập cửa nhà dân ở Thái Nguyên, cuốn người đàn ông vào gầm08:05

Ông Trump bất ngờ nặng lời về ông Zelensky, nhiều bên bị sốc08:41

Phát biểu của ông Trump về 'người cứu đất nước' gây xôn xao09:24

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Hàng loạt ca viêm kết mạc vào bệnh viện ở TPHCM, bác sĩ cảnh báo "nóng"

15:38:20 21/02/2025

Trung bình mỗi ngày gần đây, bệnh viện ở TPHCM ghi nhận hàng chục trường hợp đến khám vì viêm kết mạc cấp. Bác sĩ cảnh báo, vào thời điểm giao mùa, số ca viêm kết mạc dị ứng thường tăng đột biến.

Các biện pháp khắc phục tại nhà cho bệnh vảy nến

12:10:41 21/02/2025

Bệnh vảy nến gây ra những mảng da đỏ, ngứa ngáy, có vảy ở trên và thường xuất hiện ở những vùng da hay bị ma sát như đầu gối, khuỷu tay, thân mình và da đầu. Đây là một bệnh lý mạn tính và chưa có thuốc đặc trị.

Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Sản-Nhi tỉnh điều trị thành công nhiều ca bệnh nặng

11:23:37 21/02/2025

Nhiều năm qua, Khoa Cấp cứu luôn là tập thể đoàn kết, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Năm 2024, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Sản-Nhi tỉnh là một trong các tập thể tiêu biểu của ngành Y tế Ninh Bình được UBND tỉnh tặng danh hiệu Tập thể lao độn...

Bệnh nhân suy hô hấp nặng, nguy kịch do lao phổi tái phát

11:19:14 21/02/2025

Bên cạnh đó, chi phí để điều trị cho một trường hợp mắc lao kháng thuốc thường rất cao. Chưa kể những tổn hại về sức khỏe mà người bệnh phải gánh chịu suốt đời.

Mẹ bầu tắm nắng có lợi cho trẻ mắc bệnh đa xơ cứng

11:07:03 21/02/2025

Nghiên cứu bao gồm 334 trẻ em và thanh thiếu niên, độ tuổi từ 4 đến 21, tất cả đều mắc bệnh MS thời thơ ấu trong vòng bốn năm sau khi tham gia nghiên cứu.

Bảo đảm cung ứng đủ thuốc điều trị bệnh cúm

11:02:49 21/02/2025

Bác sĩ Thanh khuyến cáo, cúm là bệnh lưu hành quanh năm và có đặc tính lây lan nhanh, đặc biệt trong những môi trường đông đúc như trường học, nơi làm việc hoặc phương tiện giao thông công cộng.

Nâng cao nhận thức về rủi ro của rượu để người tiêu dùng tự ra quyết định đúng đắn

09:12:07 20/02/2025

Điều này là do một số yếu tố sinh học như cơ thể phụ nữ có nhiều chất béo giữ lại rượu hơn và ít enzyme hơn để phân hủy rượu trước khi rượu đi vào máu.

Một số bệnh dễ mắc khi thời tiết nồm ẩm

08:39:33 20/02/2025

Các loại nấm mốc, vi nấm phát triển rất nhanh khi trời nồm ẩm, lơ lửng trong không khí, bám vào quần áo, sách vở, chăn chiếu dẫn đến dị ứng, nhiễm trùng. Thời điểm này người sức đề kháng kém như người già và trẻ nhỏ rất dễ mắc bệnh.

Ứng dụng khoa học và công nghệ trong nuôi cấy nấm đông trùng hạ thảo

08:13:21 20/02/2025

Nấm ĐTHT (tên khoa học Cordyceps militaris) là loài nấm thuộc họ Cordycipitaceae, chi Cordyceps. Nấm ĐTHT được hình thành từ một chi nấm ký sinh, phát triển trên cơ thể ấu trùng của côn trùng.

Thực phẩm giúp tăng cường sức khỏe mắt

07:52:03 20/02/2025

Trong khi chế độ ăn uống cân bằng là tối ưu để duy trì sức khỏe của mắt, thì các chất bổ sung có thể cần thiết cho những người có nguy cơ thiếu hụt do chế độ ăn uống không đầy đủ hoặc mắc tình trạng bệnh lý.

Điểm sáng trong cấp cứu, điều trị các ca bệnh nặng ở tuyến huyện

07:47:05 20/02/2025

Đó chỉ là 3 trong hàng trăm câu chuyện giành giật sự sống cho bệnh nhân từ tay tử thần mà đội ngũ y, bác sỹ, điều dưỡng Khoa Cấp cứu - Hồi sức tích cực và Chống độc đã thực hiện trong năm qua.

Thêm 1 người ở huyện Long Thành bị chó dại cắn

07:45:04 20/02/2025

Đồng thời hướng dẫn, yêu cầu chủ nuôi nhốt cách ly và theo dõi sức khỏe, quản lý số chó còn lại, không được thả rông chó ra ngoài, không được bán chó. Khi chó có dấu hiệu bất thường phải báo ngay cho chính quyền địa phương và cơ quan th...