10 cách giảm khô mắt
Thường xuyên chớp mắt, điều chỉnh khoảng cách giữa mắt với thiết bị điện tử, tránh lấy tay dụi, nghỉ ngơi, ăn đủ chất… giúp mắt không bị khô.
Khô mắt thường gặp ở dân văn phòng, những người ngồi trước màn hình máy tính. Theo hội thảo khô mắt tổ chức tại Bệnh viện Mắt Trung Ương tháng 4/2016, tại Việt Nam có 4-6 triệu người bị khô mắt.
Hiện tượng khô mắt xảy ra khi lớp phim nước mắt bị mất ổn định, làm nước mắt bị giảm đi về số lượng lẫn chất lượng, không cung cấp đủ độ ẩm cho nhãn cầu. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến khô mắt gồm ảnh hưởng từ môi trường, thói quen sinh hoạt, tuổi tác, tác dụng phụ của phẫu thuật mắt…
Dân công sở thường xuyên ngồi trong môi trường máy lạnh, tiếp xúc với màn hình điện tử trong nhiều tiếng đồng hồ mà quên chớp mắt hay không cho mắt nghỉ ngơi là những lý do thường gặp dẫn đến khô mắt.
Bệnh gây ra những triệu chứng khó chịu, làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống như mỏi mắt, chảy nước mắt, mắt bị cộm, nhìn mờ… Nếu không được điều trị kịp thời, khô mắt có thể gây viêm kết giác mạc, giảm thị lực thậm chí dẫn đến mù lòa.
Cơ chế của mắt khi bình thường, làm việc trong môi trường văn phòng với thiết bị kỹ thuật số (VDT – Visual Display Terminal) và khi bị khô mắt, thời gian vỡ phim nước mắt (Break Up Tear – BUT ). Ảnh: Clinical Ophthalmology.
Phòng ngừa và điều trị khô mắt không khó, chỉ cần chú ý thay đổi thói quen sinh hoạt theo hướng tích cực, chăm sóc cho sức khỏe đôi mắt bằng nhiều biện pháp đơn giản dưới đây.
Thường xuyên chớp mắt khi nhìn màn hình điện tử
Khi mắt phải hoạt động lâu trước màn hình điện tử, chúng ta hay tập trung vào công việc và quên chớp mắt khiến phim nước mắt dễ bị mất ổn định từ đó gây khô mắt. Chớp mắt chính là cơ chế giúp bảo vệ và dưỡng ẩm cho mắt. Một lần chớp mắt dù chỉ diễn ra rất ngắn, trong 1/10 giây nhưng có tác dụng làm giảm căng thẳng ở mắt, tránh khô mắt.
Bổ sung vitamin và chất dinh dưỡng cần thiết
Video đang HOT
Rau củ quả nhiều màu sắc, trái cây là nguồn thực phẩm bổ dưỡng cho đôi mắt chẳng hạn như rau chân vịt, bông cải, cà rốt, khoai lang… Thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng, vitamin, khoáng chất như omega 3, vitamin C, vitamin E, lutein, selenium; chất chống oxy hóa… giúp đôi mắt khỏe mạnh. Chăm sóc mắt nên bắt đầu từ bên trong để cải thiện sức khoẻ cho đôi mắt hiệu quả hơn.
Sử dụng kính râm khi ra đường
Tia UV không chỉ có hại cho da mà còn ảnh hưởng đến đôi mắt, khiến chúng chịu nhiều áp lực, có thể dẫn đến các bệnh như thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể, khô mắt. Bạn nên sắm cho mình một chiếc kính râm chống tia UV để che chắn cho đôi mắt mỗi khi ra đường.
Không dụi mắt
Khi tập trung cao độ trong khoảng thời gian dài làm mắt bị mỏi, phản xạ thường gặp của nhiều người là dụi mắt. Thói quen này tưởng chừng vô hại nhưng dễ gây nhiễm trùng mắt vì tay chứa rất nhiều vi khuẩn, có thể khiến chảy xệ cơ mắt, hình thành nếp nhăn ở vùng mắt.
Cho mắt nghỉ ngơi theo nguyên tắt 20-20-20
Cứ mỗi 20 phút, bạn nên cho mắt nghỉ ngơi và nhìn xa ít nhất 20 feet (khoảng 6 mét) trong vòng 20 giây.
Massage cho mắt
Massage cho mắt bằng cách chà xát hai bàn tay vào nhau đến khi nóng lên rồi áp hai lòng bàn tay lên mắt. Cách thức đơn giản này không chỉ giúp mắt được thư giãn sau thời gian phải điều tiết liên tục mà các cơ mắt cũng được thả lỏng, giúp chúng nghỉ ngơi hiệu quả hơn.
Tập thể dục
Trong quá trình tập thể dục, cơ thể sẽ tập trung vào các nhóm cơ, giảm tải sự tập trung ở mắt, giúp chúng trở về nhịp độ chớp mắt bình thường (20 lần một phút), từ đó cung cấp đủ độ ẩm, cho mắt điều tiết tốt hơn.
Điều chỉnh khoảng cách giữa mắt với thiết bị điện tử
Sử dụng thiết bị điện tử với khoảng cách gần trong thời gian dài có thể khiến phản xạ chớp mắt giảm đi dẫn đến tình trạng khô mắt. Thay đổi khoảng cách giúp mắt được điều tiết tốt hơn và giảm tải áp lực cho chúng. Khoảng cách phù hợp vào khoảng 50-60 cm và tầm nhìn mắt thấp hơn 10-20 cm.
Giảm độ sáng màn hình
Ánh sáng xanh từ màn hình thiết bị điện tử là một trong nhưng tác nhân khiến suy giảm thị lực, khô mắt và gây mệt mỏi, nhất là vào ban đêm. Bạn có thể sử dụng chế độ Night Shift trên hệ điều hành iOS hoặc Night Mode trên Android làm giảm ánh sáng xanh, thay vào đó là ánh sáng vàng cam dịu nhẹ vào ban đêm. Tuy nhiên, bạn không nên điều chỉnh quá tối khiến mắt phải cố gắng điều tiết để nhìn rõ hơn.
Sử dụng thuốc nhỏ mắt đúng cách
Lựa chọn đúng thuốc nhỏ mắt và nhỏ mắt đúng cách không chỉ giúp ổn định lớp phim nước mắt, giảm ma sát giữa mắt và mí mắt mà còn tạo môi trường nước mắt bình thường để làm lành biểu mô giác mạc. Một số lưu ý để nhỏ mắt đúng cách như rửa sạch tay với xà phòng và nước trước khi nhỏ mắt; kiểm tra hạn sử dụng của thuốc nhỏ mắt; nghiêng đầu về phía sau và nhẹ nhàng kéo mi dưới, nhỏ một thuốc nhỏ mắt. Sau khi nhỏ thuốc, day mũi, khóe mắt để thuốc không đọng xuống qua đường mũi.
Nhỏ mắt đúng cách góp phần hạn chế tình trạng khô mắt. Ảnh minh họa: Shutterstock.
Sau khi nhỏ thuốc, nhắm mắt trong 10 giây, sau đó mở mắt và bắt đầu chớp mắt, khi bắt đầu nhìn lại bình thường mới làm việc trở lại. Khi nhỏ mắt, không để đầu lọ thuốc chạm vào mắt. Không nhỏ thuốc lên tròng đen của mắt (giác mạc). Không nhỏ hai loại thuốc nhỏ mắt cùng lúc, mà nên cách nhau ít nhất 15 phút.
Thoái hóa điểm vàng: phòng tránh hơn điều trị
Một trong những nguyên nhân dẫn đến thị lực giảm sút là do thoái hóa điểm vàng. Bệnh lý này không gây đau đớn nhưng khó phục hồi, thậm chí gây mù lòa, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống.
Bác sĩ CKII Trần Văn Kết kiểm tra tình trạng mắt bệnh nhân sau điều trị.
Điểm vàng (hay còn gọi là hoàng điểm) của mắt là bộ phận nằm sâu ở vùng trung tâm võng mạc, đóng vai trò quan trọng nhất trong việc thu nhận màu sắc và đường nét hình ảnh. Thoái hóa điểm vàng làm mắt mất khả năng nhìn chi tiết ở vùng trung tâm thị giác, khiến hình ảnh mắt nhìn thấy trở nên mờ nhạt, méo mó và biến dạng.
Theo thống kê của các tổ chức y tế, khoảng 50% các trường hợp khiếm thị trên thế giới có nguyên nhân do thoái hóa điểm vàng. Ở mức độ nhẹ, bệnh không gây mù hoàn toàn, tầm nhìn xung quanh vẫn bình thường nhưng người bệnh gặp khó khăn trong khả năng đọc, lái xe, nhận dạng màu sắc và sự tương phản của hình ảnh.
Ông H.B.V (80 tuổi, ở quận Ninh Kiều), phát hiện mắt bị mờ cách đây một năm, mặc dù có đeo kính nhưng vẫn khó khăn khi đọc chữ. Ông đến Bệnh viện Mắt Sài Gòn Cần Thơ, được bác sĩ thăm khám, chẩn đoán bị thoái hóa hoàng điểm do cao huyết áp và tắc nhánh mạch võng mạc.
Theo đó, bác sĩ điều trị nội khoa bệnh đáy mắt cho ông trước để phục hồi võng mạc vùng trung tâm. Sau 2 tuần tái khám, tình trạng của bệnh nhân cải thiện. Khi đáy mắt ổn định, bác sĩ tiến hành phẫu thuật điều trị đục thủy tinh thể. Sau phác đồ điều trị, thị giác ông V cải thiện đáng kể, có thể đọc sách, báo mỗi ngày.
Bác sĩ CKII Trần Văn Kết, Giám đốc Bệnh viện Mắt Sài Gòn Cần Thơ cho biết, thoái hóa điểm vàng do lão hóa là nguyên nhân hàng đầu gây mất thị lực ở người từ 60 tuổi trở lên. Bệnh diễn tiến chậm theo thời gian. Thậm chí vài trường hợp bệnh xảy ra chậm đến nỗi người bệnh không nhận thấy sự thay đổi thị lực. Những trường hợp diễn ra nhanh hơn, dẫn đến thay đổi lớn về thị lực, như mất thị lực ở cả hai mắt.
Có hai loại thoái hóa điểm vàng là thoái hóa điểm vàng thể khô và thoái hóa điểm vàng thể ướt. Thể khô là dạng phổ biến nhất, chiếm 85%-90% các trường hợp thoái hóa điểm vàng. Thoái hóa điểm vàng thể khô do những tế bào nhạy sáng ở hoàng điểm dần bị phá vỡ, khiến thị lực trung tâm của mắt mờ dần. Bệnh thường xuất hiện và diễn biến âm thầm trong 5-10 năm trước khi có tình trạng suy giảm thị lực.
Thoái hóa điểm vàng thể ướt tuy chỉ chiếm 10-15% tổng số trường hợp, nhưng thường nặng, thị giác giảm đột ngột trong thời gian ngắn. Thoái hóa điểm vàng thể ướt do các mạch máu bất thường nằm sau võng mạc. Những mạch máu này rất mong manh và thường bị rò rỉ máu và chất dịch. Máu và dịch sẽ tổn thương hoàng điểm bằng cách phá vỡ và đẩy lên khỏi vị trí bình thường ở đáy mắt. Một triệu chứng sớm của thoái hóa điểm vàng thể ướt là khi nhìn đường thẳng, chẳng hạn như cạnh cửa hay rèm cửa sổ, mắt sẽ thấy những đường lượn sóng.
Do diễn biến âm thầm nên thoái hóa điểm vàng ít có dấu hiệu rõ rệt. Biểu hiện sớm nhất của thoái hóa điểm vàng thể khô là mờ mắt, thường xuất hiện chỉ một bên mắt, gặp khó khăn khi đọc sách hay lái xe. Còn thoái hóa điểm vàng thể ướt có thể nhận biết khi người bệnh nhìn đường thẳng thành đường cong.
Đối tượng nguy cơ cao mắc bệnh là người cao tuổi, từ 60 trở lên. Bên cạnh đó, phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 2 lần nam giới và tỷ lệ gia tăng ở độ tuổi sau mãn kinh. Bệnh cũng có yếu tố tiền sử gia đình. Người hút thuốc lá, béo phì, mắc bệnh đái tháo đường, tim mạch, tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời dễ có nguy cơ mắc bệnh.
Thoái hóa điểm vàng hiện đang trẻ hóa, do tác hại của việc mắt thường xuyên tiếp xúc với ánh sáng từ các thiết bị điện thoại di động, máy tính, tivi... Thị giác khi đã giảm khó phục hồi, việc điều trị chỉ làm chậm diễn tiến bệnh. Do đó, thực hiện lối sống lành mạnh, chế độ ăn giàu dinh dưỡng với nhiều trái cây và rau củ giúp phòng tránh và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Các bác sĩ chuyên khoa mắt khuyến cáo, đối với bệnh lý này, cần phòng ngừa thay vì chữa trị. Mọi người cần có phương pháp chăm sóc mắt hợp lý, khám mắt định kỳ ở cơ sở y tế chuyên khoa, để được tư vấn và phát hiện các dấu hiệu sớm của bệnh.
12 dấu hiệu ở mắt cảnh báo bệnh nghiêm trọng Đôi mắt là một trong những bộ phận nhạy cảm trên cơ thể và cũng là bộ phận dễ bị tổn thương nhất. Mắt đột ngột lồi có thể là dấu hiệu của bệnh mắt tuyến giáp, đe dọa thị lực, đôi khi có thể dẫn đến mù lòa - ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK Tuy nhiên, không phải tất cả triệu chứng xuất...