Xìcăngđan News of the World: Dư chấn vẫn tiếp tục lan rộng

Các tổ chức giám sát truyền thông tại Mỹ đang đặt câu hỏi: liệu vụ xìcăngđan nghe lén của báo News of the World (Anh) thuộc Tập đoàn truyền thông News International có lan sang Mỹ không?

Tại Mỹ, một số nguồn tin khẳng định phóng viên News International, thuộc Tập đoàn News Corporation của ông trùm truyền thông Rupert Murdoch, đã thuê ít nhất một thám tử tư để nghe lén điện thoại của các nạn nhân vụ tấn công khủng bố ngày 11-9. Hàng loạt tổ chức giám sát truyền thông Mỹ đã kêu gọi Bộ Tư pháp Mỹ, Cục Điều tra liên bang (FBI) và các cơ quan chức năng khác vào cuộc. “Trừ khi chúng ta hành động nhanh ngay bây giờ, còn không vấn đề này sẽ lan rộng” – luật sư Kevin Zeese thuộc Tổ chức Protect Our Elections khẳng định.

Có thể xảy ra ở Mỹ?

Thượng nghị sĩ Mỹ Jay Rockefeller, chủ tịch Ủy ban thương mại thượng viện, mới đây kêu gọi chính quyền Mỹ vào cuộc và ông mô tả việc các tờ báo của News Corporation nghe lén điện thoại là hành vi “vi phạm đạo đức báo chí nghiêm trọng”.

Đế chế News Corporation của ông trùm Murdoch có tầm ảnh hưởng lớn cả ở Anh lẫn Mỹ. Trên thực tế, báo News of the World vừa đóng cửa có phóng viên hoạt động tại Mỹ. News Corporation nắm cổ phần trong hai tờ báo lớn, rất có uy tín tại Mỹ là Wall Street Journal và New York Post, cũng như Hãng truyền hình Fox Broadcasting. “Truyền thông toàn cầu tập trung trong tay một số ít cá nhân, do đó văn hóa tập đoàn thường có xu hướng lấn át văn hóa quốc gia” – chuyên gia Ilyse Hogue thuộc Tổ chức Media Matters khẳng định.

Tuy nhiên, chuyên gia Stephen Ward, giám đốc Trung tâm đạo đức báo chí thuộc Đại học Wisconsin, nhấn mạnh văn hóa báo chí giữa Mỹ và Anh có khác biệt. Ở Mỹ, báo chí là một nghề được tôn trọng và có bộ quy tắc đạo đức rõ ràng, nghiêm khắc. Còn ở Anh, việc đào tạo phóng viên chủ yếu được thực hiện tại các trường kỹ thuật nên “tiêm nhiễm thứ văn hóa phải làm mọi thứ để hoàn thành công việc”. Dù vậy, chuyên gia Brant Houston ở Đại học Illinois cho rằng trên thực tế các nhà báo Mỹ cũng không hơn là mấy: “Ở đất nước này có đầy những tờ báo lá cải sẵn sàng trả tiền để mua thông tin. Một khi truyền thông đã vượt qua lằn ranh đó thì không có lý gì chuyện xảy ra ở Anh lại không xảy ra ở Mỹ”.

Quốc hội Anh tấn công Murdoch

Ngày 13-7, Quốc hội Anh đã bỏ phiếu thông qua kiến nghị yêu cầu ông trùm truyền thông Rupert Murdoch bãi bỏ kế hoạch mua toàn bộ cổ phần Hãng truyền hình BSkyB, một thương vụ trị giá 12 tỉ USD. Bản kiến nghị của Quốc hội Anh không mang tính ràng buộc, nhưng là một cú đòn mạnh giáng vào tham vọng của ông Murdoch. Báo Independent mô tả sau cuộc bỏ phiếu tại quốc hội, coi như thương vụ mua BSkyB của ông Murdoch “đã chết yểu về mặt chính trị”. Một số nguồn tin trong chính quyền Anh khẳng định ông Murdoch chỉ có thể mua được BSkyB nếu bán nốt ba tờ báo Anh còn lại của mình là The Sun, The Times và The Sunday Times.

Thủ tướng Anh David Cameron mới đây đã lên tiếng chỉ trích Tập đoàn News International của ông Murdoch và yêu cầu cảnh sát mở cuộc điều tra nhằm giảm thiểu những tác động mà vụ xìcăngđan gây ra với chính uy tín của ông. Trước đó, Thủ tướng Cameron bị phê phán dữ dội vì từng thuê cựu biên tập viên News of the World Andy Coulson làm giám đốc truyền thông và có mối quan hệ bạn bè với biên tập viên khác là Rebekah Brooks.

Sức ép đối với News Corporation ngày càng gia tăng khi cựu thủ tướng Anh Gordon Brown cũng lên tiếng cáo buộc tờ The Sunday Times đã thuê “những tên tội phạm” để thu thập thông tin tài khoản ngân hàng, thuế… của ông. “Tôi không thể hiểu được là một thủ tướng như tôi, với mọi sự bảo vệ, vẫn có thể trở thành nạn nhân của những hành vi phạm pháp này, vậy thì các công dân bình thường còn như thế nào?” – ông Brown đặt câu hỏi.

Một ủy ban luật pháp Quốc hội Anh mới đây đã triệu tập ông Murdoch, con trai James và cựu biên tập viên News of the World Rebekah Brooks ra điều trần vào tuần tới. Là công dân Mỹ, ông Murdoch có quyền không ra điều trần.

Theo Tuổi Trẻ