WSJ: Jack Ma từng đưa ra lời đề nghị ‘hiến’ 1 phần Ant cho chính phủ Trung Quốc nhưng vẫn không ngăn được thương vụ IPO 35 tỷ USD sụp đổ

“Các vị có thể lấy đi bất kỳ nền tảng nào mà Ant có, miễn là đất nước cần”, Jack Ma nói một vài ngày trước khi Ant bị đình chỉ IPO.

Khi Jack Ma đang nỗ lực cải thiện mối quan hệ với chính quyền Bắc Kinh vốn trở nên xấu đi kể từ tháng 11, tờ WSJ vừa đưa tin rằng ông dự định trao một phần đế chế tài chính khổng lồ Ant cho chính phủ Trung Quốc.

“Các vị có thể lấy đi bất kỳ nền tảng nào mà Ant có, miễn là đất nước cần”, Jack Ma nói trong buổi họp cùng với các nhà chức trách diễn ra vào ngày 2/11 – vài ngày trước khi Ant bị đình chỉ IPO khiến giới đầu tư hoang mang.

Lời đề nghị này trước đó không được tờ báo nào nhắc tới.

Jack Ma đã khiến chính quyền Bắc Kinh nổi giận sau một bài phát biểu vào tháng 10 khi lên tiếng chê các nhà băng Trung Quốc và các quy định của chính quyền mà ông cho là không hiểu gì về internet.

Tuy nhiên, như đã thấy dường như lời đề nghị của Jack Ma về việc hiến 1 phần Ant trong buổi họp ngày hôm đó vẫn không khiến công ty tránh được việc bị đình chỉ IPO và Bắc Kinh kể từ đó thậm chí đã thực hiện nhiều nỗ lực hơn nữa để chấn chỉnh các gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc.

“ Ant Group không xác nhận chi tiết cuộc họp với các nhà chức trách vào ngày 2/11/2020 bởi đây là cuộc họp bí mật”, người phát ngôn của Ant cho biết.

Việc tạm đình chỉ thương vụ IPO gần 35 tỷ USD ngay sau khi diễn ra cuộc họp chỉ là bắt đầu. Sau đó phía chính quyền đã đưa ra hàng loạt biện pháp nhằm chỉnh đốn “nền kinh tế nền tảng” – tức là các hoạt động kinh doanh dựa trên internet vốn bị thống trị bởi các công ty công nghệ.

Trước đó tờ WSJ đưa tin, đích thân Chủ tịch Tập Cận Bình đã yêu cầu điều tra lại rủi ro mà Ant có thể gây ra.

Một nguồn tin thân cận của tờ này cũng cho biết hiện các nhà chức trách chưa đưa ra quyết định xem có chấp nhận lời đề nghị của Jack Ma hay không. Một kế hoạch đang được cân nhắc liên quan tới việc Ant Group phải tuân thủ những quy định về vốn và đòn bẩy tài chính. Nếu điều đó xảy ra, các ngân hàng hoặc nhà đầu tư nhà nước sẽ mua cổ phần Ant Group để giúp bù đắp khoản vốn bị thiếu hụt do bị thắt chặt quy định.

“Chính phủ Trung Quốc trên thực tế đã quốc hữu hóa một vài nền tảng cấu trúc tài chính mà Ant xây dựng như hệ thống thanh toán liên ngân hàng NetsUnion”, theo Martin Chorzempa – một chuyên gia nghiên cứu. “Vì vậy đã có tiền lệ cho việc quốc hữu hóa các nền tảng được xem như phục vụ các mục đích chính sách quan trọng”.

Gần đây chính quyền Trung Quốc đã ra tay quyết liệt với một vài tập đoàn tư nhân trong đó có cả Ant. Cho tới gần đây, Jack Ma nổi tiếng có mối quan hệ tốt với chính quyền. Trước bài phát biểu công khai vào ngày 24/10, ông chưa từng có bất kỳ lời nói công khai nào liên quan tới các vấn đề chính sách của nhà nước.

Trong nhiều năm, nhiều công ty bao gồm cả Ant và các gã khổng lồ như Alibaba, Tencent đều được hưởng 1 giai đoạn chịu rất ít sự soi xét của chính quyền, nhờ vậy họ mở rộng được sang nhiều lĩnh vực từ thanh toán, cho vay…

Với WeChat của Tencent và một số ứng dụng khác được phát triển bởi những công ty này, người tiêu dùng Trung Quốc và những chủ doanh nghiệp nhỏ có thể mua sắm, gọi taxi, thực hiện đầu tư hay vay tiền chỉ bằng một cú vuốt điện thoại. Những công ty như Alibaba và Tencent đã trở nên quá quyền lực đến nỗi chính quyền phải lo ngại.

Tháng 11, Trung Quốc đã công bố một vài dự thảo luật nhắm tới việc ngăn những công ty như vậy thu thập dữ liệu nhạy cảm người dùng, chống độc quyền.