WB dự đoán kinh tế Việt Nam sẽ nhanh chóng khởi sắc trở lại
Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam nêu những tín hiệu để dự đoán kinh tế Việt Nam có thể sẽ nhanh chóng khởi sắc trở lại sau dịch COVID-19.
Dây chuyền sản xuất linh kiện điện tử tại Công ty TNHH Bokwang Vina (Khu công nghiệp Điềm Thụy, tỉnh Thái Nguyên). Ảnh: Hoàng Hùng/TTXVN
Theo tin từ Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam, trước đại dịch COVID-19, Việt Nam đã có những hành động chống dịch nhanh chóng và quyết liệt trong quý I/2020; đồng thời, thực hiện nghiêm túc việc cách ly xã hội trên toàn quốc trong tháng 4 nên tác động, ảnh hưởng tới nền kinh tế, làm suy giảm hầu hết các chỉ số kinh tế chủ đạo như kinh doanh bán lẻ, xuất nhập khẩu hàng hóa và các hoạt động dịch vụ, sản xuất chế biến, chế tạo… Mặc dù vậy, các nhà đầu tư nước ngoài vẫn tiếp tục quan tâm tới thị trường Việt Nam. Bằng chứng là đã có hơn 12 tỷ USD vốn đăng ký đầu tư được thu hút riêng trong 4 tháng đầu năm 2020.
Thêm nữa, Chính phủ Việt Nam cũng đã dần nới lỏng các biện pháp cách ly xã hội trên toàn quốc nhằm tái khởi động các hoạt động sản xuất, kinh doanh của các ngành, lĩnh vực kinh tế. Đó chính là những tín hiệu để dự đoán kinh tế Việt Nam có thể sẽ nhanh chóng khởi sắc trở lại trong nay mai.
Theo báo cáo của WB, tăng trưởng tín dụng ở khối các ngân hàng và tổ chức tín dụng đã đảo chiều và tăng lên trong tháng 3, sau khi chững lại trong 2 tháng đầu năm 2020. Dẫn số liệu từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tăng trưởng tín dụng cuối tháng 3 là 1,3% so với đầu năm – tương đương mức tăng khoảng 11% so cùng kỳ năm trước.
Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện gói các biện pháp hỗ trợ từ đầu tháng 3 năm nay nhằm cho phép các ngân hàng tái cơ cấu vốn vay và giảm lãi suất cho người vay. Ngân hàng Nhà nước cũng cân nhắc hỗ trợ tăng thanh khoản cho một số ngân hàng thương mại thông qua việc nâng hạn mức tín dụng, cho phép những ngân hàng này tăng các khoản vay cho các doanh nghiệp đang gặp khó khăn về tài chính.
Về tình hình thực hiện ngân sách trong quý đầu năm 2020, WB cũng dự báo rằng đã có xu hướng giảm thu và tăng chi ngân sách trong những tháng còn lại của năm nay. Dẫn nguồn từ Bộ Tài chính, ước thực hiện thu ngân sách trong quý đầu năm 2020 chỉ tăng 1,8% so với cùng kỳ năm trước. Kết quả này phản ánh hiệu quả thu ngân sách tốt hơn trong hai tháng đầu trước khi hoạt động kinh tế bị chững lại và kết quả thực hiện giãn nộp thuế có hiệu lực đầy đủ trong tháng 4/2020.
Video đang HOT
Trong quý I/2020, tổng chi ngân sách cũng tăng 8,7% (so cùng kỳ năm trước), cao hơn tốc độ tăng trưởng GDP khoảng 5% trong giai đoạn này. Mức tăng này được lý giải là do Chính phủ mong muốn đẩy mạnh triển khai các dự án hạ tầng quan trọng.
Mặc dù chưa có ước tính chính thức, nhưng WB cho rằng, cán cân thu nhập và thương mại dịch vụ (các thành phần còn lại trong tài khoản vãng lai của quốc gia) chắc chắn sẽ suy giảm mạnh, do Việt Nam gần như dừng đón khách du lịch nước ngoài (lượng khách giảm 98% trong tháng 4/2020 so với năm trước) và dự kiến kiều hối cũng giảm mạnh.
Mặc dù, trong 4 tháng đầu năm 2020, cam kết vốn đăng ký đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đạt 12,3 tỷ USD, giảm 15,5% so cùng kỳ năm trước, song đáng ngạc nhiên là giá trị vốn FDI cam kết đã tăng trở lại trong tháng 4 khoảng 81% so với tháng 3 trước đó và tăng hơn 62% so với tháng 4 năm ngoái.
Báo cáo của WB cũng chỉ ra rằng, Tổ chức Fitch Ratings (Cơ quan xếp hạng tín dụng tương tự như Moody’s hay Standard & Poor’s) đã điều chỉnh triển vọng của Việt Nam từ mức “Tích cực” sang mức “Ổn định”; đồng thời, giữ nguyên xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam ở mức BB. Điều này cho thấy tác động leo thang của đại dịch COVID-19 với nền kinh tế Việt Nam trong các lĩnh vực xuất khẩu và du lịch, cũng như sức cầu trong nước vẫn còn đang rất yếu.
Xếp hạng của Fitch cũng khẳng định, viễn cảnh tăng trưởng mạnh mẽ trong trung hạn của Việt Nam dựa trên nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định, mức nợ Chính phủ thấp và khu vực kinh tế đối ngoại có khả năng chống chịu, bao gồm cả dự trữ ngoại hối ở mức khá lớn.
Fitch Ratings hạ triển vọng tín nhiệm của 5 ngân hàng Việt
Fitch Ratings đã điều chỉnh triển vọng về Xếp hạng tín nhiệm Nhà phát hành nợ dài hạn (Long-term Issuer default ratings - IDR) của 5 ngân hàng bởi tốc độ tăng trưởng thấp do đại dịch Covid-19 gây ra có khả năng sẽ tác động tiêu cực đến thông tin tín dụng của ngân hàng trong thời gian tới.
Fitch Ratings đã điều chỉnh triển vọng về Xếp hạng tín nhiệm Nhà phát hành nợ dài hạn (Long-term Issuer default ratings - IDR) của 2 ngân hàng quốc doanh và 1 ngân hàng 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam từ tích cực xuống mức ổn định, và triển vọng của 2 ngân hàng thương mại cổ phần xuống mức tiêu cực từ mức ổn định trước đó.
Cụ thể, 3 ngân hàng bị điều chỉnh triển vọng từ 'Tích cực' xuống 'Ổn định', với IDR là 'BB-' bao gồm: VietinBank, Vietcombank và ANZ Việt Nam; 2 ngân hàng được điều chỉnh triển vọng từ 'Ổn định' xuống 'Tiêu cực', với IDR ở mức 'B' là ACB và MB.
Hành động này xuất phát từ mức tăng trưởng thấp - mặc dù tích cực - mà Việt Nam phải đối mặt từ đại dịch Covid-19 và khả năng ảnh hưởng tiêu cực đến thông tin tín dụng của các ngân hàng trong thời gian tới. IDRs của cả 5 ngân hàng đã được phê chuẩn ở mức độ hiện tại vì Fitch Ratings mong đợi sự phục hồi kinh tế vững chắc vào năm 2021, mặc dù những tác động xấu từ đại dịch sẽ vẫn còn kéo dài đối với các ngân hàng.
Tăng trưởng GDP của Việt Nam đã chậm lại, đạt 3,82% trong quý I/2020 từ mức 7% trong quý IV/2019 và Fitch dự báo tăng trưởng cả năm ở mức 3,3%, đây sẽ là tốc độ chậm nhất kể từ năm đầu tiên cải cách đổi mới - 1987. Cú sốc kinh tế từ đại dịch sẽ khiến thất nghiệp gia tăng và có thể nhanh chóng đưa một lượng lớn lao động phi chính thức và chủ các doanh nghiệp siêu nhỏ vào tình trạng khó khăn tài chính nghiêm trọng.
Hôm 16/3, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cũng đã tuyên bố cắt giảm lãi suất điều hành và chỉ đạo các ngân hàng thương mại hỗ trợ cho những người đi vay bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, đồng thời nới lỏng các quy định về phân loại và trích lập dự phòng. Do đó, ngành ngân hàng đã trở thành một trung gian quan trọng trong việc cứu trợ tài chính và có thể sẽ chịu phần lớn gánh nặng chính sách.
Fitch đã hạ điểm môi trường hoạt động của Việt Nam từ 'BB-' xuống 'B ', nhưng vẫn giữ triển vọng ổn định với dự đoán rằng sự chậm lại trong các hoạt động kinh tế chỉ trong ngắn hạn và sẽ có sự phục hồi đáng kể vào năm 2021, với dự báo tăng trưởng ở mức 7,3%. Theo Fitch, sự thiếu hụt đột ngột của động lực kinh tế mà các ngân hàng tại Việt Nam phải đối mặt trong những năm gần đây sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng tài sản và thu nhập của họ. Hơn nữa, khẩu vị rủi ro, vốn hóa và điểm số quản trị sụt giảm có thể sẽ gây áp lực cho các ngân hàng trong việc thực hiện những khoản cho vay hỗ trợ.
Triển vọng chất lượng tài sản cũng bị hạ xuống 'Tiêu cực' từ mức 'Ổn định' trước đó cho tất cả các ngân hàng Việt Nam mà cơ quan xếp hạng tín dụng này thực hiện đánh giá sức mạnh độc lập - VR. Triển vọng tiêu cực này cũng xem xét đến yếu tố tăng trưởng tín dụng nhanh chóng của các ngân hàng trong những năm gần đây, đặc biệt là cho vay tiêu dùng và cho vay không có tài sản bảo đảm. Tại một số ngân hàng, các khoản dự phòng rủi ro tín dụng chưa đủ, khiến cho "bộ đệm hấp thụ thua lỗ" vẫn còn khá mỏng. Nhiều ngân hàng vẫn tiếp tục phải nắm giữ trái phiếu của Công ty Quản lý Tài sản Việt Nam (VAMC).
Ngoài ra, Fitch cũng dự đoán rằng lợi nhuận của các ngân hàng sẽ chịu áp lực đáng kể do nhu cầu tín dụng giảm và lãi suất cho vay thấp hơn sau khi NHNN tuyên bố cắt giảm lãi suất và yêu cầu các ngân hàng chung tay hỗ trợ các doanh nghiệp bị ảnh hưởng. Trong khi đó, lãi suất tiền gửi lại không giảm quá nhiều vì mục đích đảm bảo lợi ích cho người gửi tiền. Tăng trưởng tín dụng chậm hơn và thu nhập từ phí thấp hơn có nghĩa là các ngân hàng có thu nhập lõi thấp hơn để chi trả cho các chi phí tín dụng. Chính vì vậy, Fitch đã hạ triển vọng về lợi nhuận của các ngân hàng xuống mức 'Tiêu cực'.
Bộ đệm vốn mỏng cũng là một yếu tố yếu kém mà Fitch đã từng cảnh báo khi một số ngân hàng vẫn đang cố gắng đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn của Basel II. Triển vọng về cơ cấu vốn của hầu hết các ngân hàng được Fitch xếp hạng là 'Ổn định' với hy vọng các ngân hàng sẽ có đủ lợi nhuận để hỗ trợ tăng trưởng bảng cân đối kế toán, ngoại trừ Vietinbank với triển vọng vốn hóa của nhà băng này được Fitch đánh giá là 'Tiêu cực', chất lượng tài sản yếu hơn so với các ngân hàng nội khác.
Lợi nhuận giữ lại thấp hơn do căng thẳng tín dụng tồi tệ hơn hoặc do tăng trưởng tài sản có rủi ro cao hơn từ các khoản cho vay theo chính sách của chính phủ cũng sẽ gây áp lực lên tỷ lệ vốn và có thể thúc đẩy điều chỉnh giảm triển vọng cho các ngân hàng trong tương lai. Fitch cho rằng chỉ thị của Ngân hàng Nhà nước về việc các ngân hàng không phân phối cổ tức bằng tiền mặt là dạng tín dụng tích cực.
Đánh giá của Fitch về thanh khoản của các ngân hàng không có sự thay đổi trước tác động của Covid-19 khi kỳ vọng về tăng trưởng tín dụng chậm hơn và quản lý thanh khoản nhận được sự hỗ trợ lớn từ phía NHNN. Fitch cho rằng NHNN sẽ tiếp tục cung cấp thanh khoản cho hệ thống theo chỉ đạo của chính phủ.
Fitch nhấn mạnh rằng, xếp hạng của các ngân hàng thương mại tư nhân có thể trở lại ổn định nếu điều kiện kinh tế trở nên thuận lợi hơn cho phép các hoạt động kinh doanh phục hồi về mức trước đại dịch. Ngược lại, nếu căng thẳng tín dụng trong hệ thống trở nên rõ rệt hơn và vượt quá kỳ vọng cơ bản về lợi nhuận, vốn hóa của các ngân hàng sẽ xấu đi và khiến cho triển vọng xếp hạng sẽ tiếp tục bị hạ thấp.
Thái Bích Phương
Fitch giữ nguyên xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam, điều chỉnh triển vọng từ tích cực xuống ổn định Tổ chức Fitch Ratings ("Fitch") vừa thông báo về việc giữ nguyên xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam ở mức BB và điều chỉnh triển vọng từ Tích cực sang Ổn định. Tín dụng của Việt Nam chưa bị ảnh hưởng Cơ sở Fitch điều chỉnh triển vọng tín nhiệm từ Tích cực sang Ổn định phản ánh đánh giá...