Vùng cao giữ yên 4 triệu con gia súc qua mùa đông rét đậm, rét hại
Mùa đông vừa qua, nông dân một số địa phương vùng núi cao ở Sơn La, Lào Cai đã chủ động phòng, chống đói rét cho đàn gia súc bằng những kinh nghiệm dân gian và hướng dẫn của cán bộ nông nghiệp.
Nhờ đó, bà con đã giảm thiểu được số lượng gia súc bị chế.t.
Chủ động dự trữ thức ăn trước khi đông về
Gia đình ông Lý Phù Kinh ( dân tộc Dao) ở thôn Tả Chải, xã Tả Phìn, thị xã Sa Pa, Lào Cai, có 5 con trâu. Để có đủ thức ăn cho đàn trâu khi thời tiết rét đậm, rét hại, ông Kinh đã chủ động tích trữ một lượng lớn rơm khô sau vụ thu hoạch. Bên cạnh đó, được sự tuyên truyền, hướng dẫn của cán bộ khuyến nông xã, ông cũng thường xuyên pha muối với nước ấm cho trâu uống để tăng sức đề kháng khi trời lạnh. Cách làm này giúp đàn trâu của gia đình có đủ dinh dưỡng và chống chọi với nhiệt độ khắc nghiệt.
“Trước đây, gặt xong lúa thì rơm rạ thường đốt luôn ngoài ruộng. Bây giờ thì gia đình tôi cũng như bà con trong thôn đều mang rơm về để nơi khô ráo, dự trữ thức ăn cho trâu khi mùa đông về. Thường thì vào mùa đông, nếu những ngày nắng ấm có chăn thả thì cũng vẫn phải cho trâu ăn thêm vì cỏ rất ít” – ông Kinh cho biết.
Những ngày trời chuyển rét, nhiệt độ giảm sâu, người dân ở bản Pha Khuông (xã Co Mạ, Thuận Châu, Sơn La) nhốt đàn gia súc trong chuồng để tiện chăm sóc. Ảnh: Mùa Xuân
“Nhiệt độ xuống thấp nên gia đình tôi quây kín chuồng trại xung quanh. Thức ăn thì tận dụng cỏ và rơm rạ tích trữ từ trước, nhờ đó mấy năm nay nhà tôi không có trâu bò chế.t vì đói rét”.
Anh Hà Văn Chính (bản Hang Trùng 2, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, Sơn La)
Tùy vào điều kiện thời tiết mà người dân tại các vùng cao Lào Cai có nhiều cách để bảo vệ đàn gia súc.
Video đang HOT
Ngoài việc kiên cố chuồng trại, bảo vệ đàn gia súc tại chỗ, nhiều hộ chăn nuôi số lượng lớn hay khu vực sinh sống có nền nhiệt độ xuống quá thấp, họ sẽ lựa chọn phương án di chuyển đàn gia súc xuống khu vực khí hậu ấm áp hơn.
Theo thống kê, hiện nay trên địa bàn thị xã Sa Pa có gần 4.500 hộ chăn nuôi gia súc, với tổng đàn đạt gần 14.000 con. Nhờ triển khai tốt các biện pháp phòng, chống rét, nên từ đầu năm 2020 đến nay, trên địa bàn thị xã hầu như không còn xảy ra tình trạng gia súc bị chế.t rét, chế.t đói.
Trước đó, đán.h giá tình hình thời tiết mùa đông xuân năm 2021-2022 diễn biến rất phức tạp, khó lường, hiện tượng thời tiết cực đoan diễn ra với tần suất nhiều hơn, Sở NNPTNT tỉnh Lào Cai đã có sự chuẩn bị và triển khai thực hiện quyết liệt các biện pháp. Trong đó, các huyện, thị xã, thành phố và các xã, phường, thị trấn đã thực hiện kiện toàn Ban chỉ đạo phòng chống đói, rét cho đàn gia súc.
Còn tại huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La, nhiều năm qua chăn nuôi gia súc, gia cầm cũng là sinh kế chính của nhiều hộ nông dân.
Anh Hà Văn Chính (ở bản Hang Trùng 2, xã Vân Hồ) cho biết: “Thời tiết hiện tại nhiều mưa mù, nhiệt độ xuống thấp nên gia đình tôi quây kín chuồng trại xung quanh. Thức ăn thì tận dụng cỏ và rơm rạ tích trữ từ trước, nhờ đó mấy năm nay nhà tôi không có trâu bò chế.t vì đói rét”.
Được biết, toàn huyện Vân Hồ hiện có trên 40.000 con trâu, bò, trong đó có hơn 2.000 con bò sữa. Nhờ đầu tư chăn nuôi đại gia súc, người dân địa phương có thu nhập khá nên bà con rất tích cực tái đàn, chủ yếu là chăn nuôi theo hình thức nhốt chuồng, đảm bảo vệ sinh. Chính quyền địa phương cũng quan tâm, sát sao trong việc hỗ trợ nhân dân phát triển chăn nuôi và chuẩn bị các phương án ứng phó với điều kiện thời tiết, dịch bệnh để bảo vệ đàn gia súc.
Bài học từ các trận rét đậm rét hại
Theo Cục Chăn nuôi (Bộ NNPTNT), rét đậm, rét hại xảy ra ở vụ đông xuân hàng năm là một trong những nguyên nhân làm ảnh hưởng lớn đến tổng đàn vật nuôi, đặc biệt là ở 18 tỉnh trung du miền núi phía bắc và Bắc Trung Bộ. Gia súc, gia cầm bị chế.t do bị đói, rét kéo dài, nhiệt độ xuống thấp kèm theo điều kiện về chuồng trại, vệ sinh môi trường không tốt làm phát sinh dịch bệnh. Đối tượng gia súc bị chế.t rét chủ yếu là trâu, bò già yếu, bê nghé ở các hộ gia đình nghèo, cận nghèo không có điều kiện tốt về chuồng trại, dự trữ thức ăn.
Vụ đông xuân năm ngoái, rét đậm rét hại kéo dài đã làm 2.271 con gia súc và 335 con gia cầm bị chế.t. Nguyên nhân chủ yếu do rét đậm thường vào dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán, thời gian này, người chăn nuôi chuẩn bị tết, buông lỏng công tác phòng, chống đói, rét cho gia súc.
Người chăn nuôi không chuẩn bị đầy đủ điều kiện phòng, chống rét cho đàn gia súc; không che chắn chuồng trại; không dự trữ thức ăn lâu dài; không nhốt đàn gia súc khi mùa đông giá rét đến; chuồng trại không được giữ khô sạch trong mùa đông…
Nhưng nếu so với các năm trước, số lượng gia súc, gia cầm thiệt hại do đói, rét đã giảm rõ rệt. Còn nhớ vụ đông xuân năm 2007-2008, rét đậm, rét hại kéo dài liên tục trong 34 ngày gây thiệt hại trên 200.000 gia súc (chủ yếu là trâu, bò).
Trước thiệt hại nặng nề đó, bà con nông dân đã chủ động tìm cách bảo vệ “đầu cơ nghiệp”, nhờ vậy mà ngay cả vụ đông xuân năm 2013-2014 có thời tiết cực đoan nhất (hơn 30 ngày nhiệt độ dưới 0 độ C ở một số nơi), nhưng chỉ có khoảng 2.800 con trâu, bò bị chế.t.
Thứ trưởng Bộ NNPTNT- Phùng Đức Tiến cho biết, đợt rét đậm, rét hại vụ đông xuân 2007-2018 làm chế.t hơn 200.000 con trâu bò là một bài học. Trong đó, 18 tỉnh khu vực trung du miền núi phía Bắc và Duyên hải Bắc Trung Bộ là những tỉnh bị ảnh hưởng nhiều nhất. Hiện những địa phương này có hơn 1,9 triệu con trâu và hơn 2 triệu con bò, tương đương 47,6% tổng đàn đại gia súc của cả nước, chưa kể 40.000 con ngựa và 1,2 triệu con dê, cừu. Nếu không chủ động làm tốt công tác phòng chống rét thì hậu quả rất nặng nề.
Nhiều biện pháp phòng, chống đói, rét cho đàn vật nuôi
Để chủ động ứng phó với diễn biến phức tạp của thời tiết mùa Đông, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La đã triển khai nhiều biện pháp phòng, chống đói, rét cho đàn gia súc, gia cầm.
Qua đó, nhằm giảm thiểu thiệt hại thấp nhất về chăn nuôi, bảo đảm phát triển chăn nuôi bền vững, mang lại thu nhập cho người dân.
Anh Đinh Công Lương luôn chủ động phương án bảo vệ đàn vật nuôi, nên những năm qua không có gia súc, gia cầm bị chế.t rét.
Thực hiện sự chỉ đạo của Ủy ban nhân dân huyện Vân Hồ, các hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm đã thực hiện gia cố, che, chắn, vệ sinh nền chuồng không để ẩm ước, gió lùa, hạn chế chăn thả buổi sáng, bổ sung thức ăn tinh bột, cỏ tươi, rơm, dạ.
Nhiều năm trở lại đây, chăn nuôi gia súc, gia cầm là sinh kế chính của gia đình anh Đinh Công Lương và nhiều hộ dân ở bản Hang Trùng 1, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ. Với hàng trăm con gà, 40 con lợn được nuôi và xuất bán mỗi năm đem lại nguồn thu cao, nên anh Lương luôn chủ động phương án bảo vệ đàn vật nuôi.
Anh Lương cho biết đã chủ động căng bạt, bóng sưởi, thức ăn. Trong những năm qua, gia đình anh không có hiện tượng gia súc, gia cầm bị chế.t rét, do có sự chuẩn bị từ trước.
Huyện Vân Hồ nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, mùa Đông lạnh khô đối với một số xã vùng dọc sông Đà và ẩm ướt đối với các xã dọc Quốc lộ 6 và các bản vùng cao.
Anh Đinh Công Lương, bản Hang Trùng 1, xã Vân Hồ chủ động căng bạt, chuẩn bị bóng sưởi và thức ăn cho gia súc, gia cầm.
Trong những năm gần đây, thời tiết khí hậu khắc nghiệt hơn như khô hanh, sương muối, lốc, mưa đá, băng giá xuất hiện nhiều lần trong năm đã gây thiệt hại trong sản xuất, chăn nuôi và ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân.
Anh Hà Văn Chính, bản Hang Trùng 2, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ cho hay, hiện tại gia đình anh có 11 con bò, sau khi được các cấp, ngành tuyên truyền, hướng dẫn, vài năm gần đây gia đình anh đã tự biết cách chăm sóc đàn gia súc của mình.
Mùa Đông, anh Chính đảm bảo về chuồng trại và nguồn thức ăn, mùa Hè thường xuất hiện dịch bệnh thì thực hiện các phương pháp như: rắc vôi khử trùng chuồng trại hằng tuần, hằng tháng; tiêm vaccine định kỳ, đảm bảo cho đàn bò luôn khỏe mạnh.
Gia đình anh Chính đã xây chuồng trại rộng, giúp cho đàn gia súc có điều kiện vận động và che chắn kín để gió, mưa mù không tạt vào, đảm bảo chuồng trại luôn được khô ráo nên không xảy ra hiện tượng bò bị chế.t rét.
Vài năm gần đây, anh Chính Hà Văn Chính ở bản Hang Trùng 2, xã Vân Hồ đã tự biết cách chăm sóc đàn gia súc trong mùa Đông giá rét.
Huyện Vân Hồ có lợi thế về phát triển chăn nuôi gia súc và người dân cũng đang tập trung cao trong việc phát triển đàn trâu, bò. Toàn huyện hiện có trên 40.000 con trâu, bò; trong đó có 2.050 con bò sữa. Từ việc chăn nuôi đã giúp nâng cao thu nhập cho người dân, vì vậy các hộ chăn nuôi tiếp tục tái đàn, chăn nuôi theo hướng nhốt chuồng, hình thành vùng chăn nuôi, đảm bảo đầu ra và thu nhập ổn định.
Ông Thái Bá Sinh, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Vân Hồ, thông tin, huyện Vân Hồ khi vào mùa Đông thường hay xảy các đợt rét đậm, rét hại, gây ảnh hưởng đến sự phát triển của đàn gia súc. Do vậy, đơn vị đã tham mưu kịp thời cho Ủy ban nhân dân huyện để chỉ đạo đến các xã; trong đó, tập trung tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt các biện pháp phòng tránh đói rét cho đàn vật nuôi; khuyến cáo bà con nên chăn thả vào những ngày nắng ấm, vào những đợt rét đậm, rét hại người dân phải che chắn kín chuồng trại, đồng thời dự trữ thức ăn, không chăn thả gia súc ra ngoài.
Với sự chỉ đạo sát sao của cấp ủy, chính quyền địa phương cùng sự chủ động của người dân, hiện tại trên địa bàn huyện chưa có gia súc, gia cầm bị chế.t rét. Trước những diễn biến phức tạp của thời tiết, các đơn vị chức năng khuyến cáo các hộ chăn nuôi không được chủ quan, lơ là, phải thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng, chống đói rét, bảo vệ đàn vật nuôi trong những ngày thời tiết rét đậm, rét hại, góp phần phát triển kinh tế, tăng thu nhập cho người chăn nuôi.
Bảo vệ đàn gia súc trước thời tiết giá lạnh Những ngày này, khi các đợt không khí lạnh từ phương Bắc tràn về khiến nhiệt độ giảm sâu, gây hại đến sản xuất. Người dân xóm Tân Thịnh, xã Vũ Minh, huyện Nguyên Bình mặc áo chống rét cho bò trong những ngày lạnh giá. Ảnh: Quốc Đạt/TTXVN Chính quyền địa phương và ngành nông nghiệp tỉnh Cao Bằng đang khẩn trương...