“Vua ngao” Hà Tĩnh kể chuyện thuần phục ngao Bến Tre để làm giàu

Theo dõi VGT trên

Khi ông Nguyễn Văn Việt ở xã Mai Phụ (Lộc Hà, Hà Tĩnh) đầu tư nuôi ngao trên bãi triều bỏ hoang, ai ai cũng lắc đầu ngao ngán vì chỉ cần trận mưa lũ là mọi thứ sẽ bị sóng đánh ra biển.

Tuy nhiên, nhờ sự cần cù, chịu khó, tới nay, ông trở thành “vua ngao” ở Hà Tĩnh.

Vua ngao Hà Tĩnh kể chuyện thuần phục ngao Bến Tre để làm giàu - Hình 1

Ông Nguyễn Văn Việt cùng công nhân thu hoạch ngao

Về xã Mai Phụ – Lộc Hà hỏi “vua ngao” Nguyễn Văn Việt, ai cũng có thể chỉ tới tận nhà. Khi chúng tôi tìm tới nơi, ông Việt đang chuẩn bị đồ dùng để sang bãi nuôi 15 ha mới thả 46,5 tấn ngao giống.

“Mình có thuê người trông coi bãi nuôi nhưng cứ phải thường xuyên qua lại mới biết ngao phát triển thế nào”, ông Việt cho hay.

Nói về cơ duyên với con ngao, ông Nguyễn Văn Việt cho biết: Sau khi xuất ngũ về quê với hai bàn tay trắng, ông đã phải lăn lộn đủ nghề nhưng vẫn không đủ sống. Khi trở về quê, nhìn thấy bãi triều của đoạn sông chảy ra biển Cửa Sót trước cửa nhà, trong đầu ông lóe lên ý tưởng cải tạo thành bãi nuôi ngao.

Vua ngao Hà Tĩnh kể chuyện thuần phục ngao Bến Tre để làm giàu - Hình 2

Ông Nguyễn Văn Việt: Ngoài kinh nghiệm, tôi luôn tuân thủ quy trình kỹ thuật, theo dõi con nước (thủy triều), nắm tình hình dịch bệnh, đảm bảo ngao luôn phát triển khỏe mạnh

“Khi tôi đề cập tới việc nuôi ngao ở bãi triều, ai cũng lắc đầu và khuyên đừng làm liều như thế. Ngay cả vợ con cũng khuyên tôi vậy”, ông Nguyễn Văn Việt nói và chia sẻ rằng những lời can ngăn của mọi người là có lý do. Bởi bãi triều bỏ hoang suốt nhiều năm, không ai dám nuôi gì vì sợ chỉ trận mưa bão là mọi thứ sẽ bị cuốn trôi ra biển.

Không cam chịu đói nghèo, ông Việt khăn gói từ giã vợ con để ra các tỉnh phía Bắc học tập kinh nghiệm nuôi ngao.

Đầu năm 2000, ông Nguyễn Văn Việt trở về quê và bỏ tiền thuê bãi triều, bắt đầu “công cuộc” chinh phục đất nghèo. Loại ngao ông Việt chọn làm giống là ngao địa phương. Tuy nhiên, giống ngao này chịu nhiệt kém nên được một thời gian thì chết.

Video đang HOT

Toàn bộ số tiền 20 triệu đồng “khởi nghiệp” đổ xuống sông. Vào thời điểm khó khăn, nguồn động viên từ vợ – bà Phạm Thị Hồng giúp ông vực dậy tinh thần.

Vua ngao Hà Tĩnh kể chuyện thuần phục ngao Bến Tre để làm giàu - Hình 3

HTX ngao của ông Việt tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động

Không nản chí, ông quay ra Nam Định tiếp tục học hỏi và may mắn khi được biết các vựa ngao khu vực miền Bắc bắt đầu nuôi giống ngao Bến Tre – vừa dễ nuôi lại chịu nhiệt tốt hơn.

Năm 2004, ông Việt bắt xe vào Bến Tre tìm hiểu rồi lấy giống về nuôi thí điểm. Quả thực, giống ngao này phù hợp thổ nhưỡng ở bãi triều nên lớn nhanh. Vay mượn từ người thân được 50 triệu đồng, ông Việt dồn cả vào giống ngao Bến Tre. Sau một năm rưỡi, ông Việt thu về gấp đôi.

Thấy làm ăn được, hai vợ chồng quyết định cầm cố nhà cửa vay mượn 100 triệu đồng đầu tư. Sau khi thả giống, gần như ngày nào ông Việt cũng có mặt ở bãi nuôi, chăm từng chút một. 18 tháng trôi qua, ông Việt thu hoạch được 65 tấn ngao, trừ chi phí thuê nhân công và giống, lãi trên 300 triệu đồng.

Chịu khó tìm tòi phương pháp nuôi và phòng chống dịch bệnh, diện tích nuôi ngao của ông Việt ngày càng tăng. Ngoài nuôi ngao, ông còn mạnh dạn đầu từ nuôi ngao nhớt, sò huyết Tiền Giang, vẹm xanh, đều cho thu nhập cao. Đến nay, số diện tích nuôi thủy sản của ông Nguyễn Văn Việt lên đến 15 ha.

Nhờ con ngao luôn chắc khỏe nên mỗi vụ thu hoạch, thương lái tìm tới tận nhà ông Việt thu mua. Trong thời gian từ năm 2004 – 2009, trung bình mỗi vụ, gia đình ông thu hoạch 150 – 200 tấn ngao, trừ chi phí, lãi ròng 500 – 600 triệu đồng.

Vua ngao Hà Tĩnh kể chuyện thuần phục ngao Bến Tre để làm giàu - Hình 4

Nhờ bén duyên với con ngao, ông Nguyễn Văn Việt đã tậu được cơ ngơi khiến nhiều người phải ngưỡng mộ

Vào năm 2010, do ảnh hưởng của trận lũ lịch sử ở Hà Tĩnh, bãi nuôi ngao gần tới ngày thu hoạch của gia đình ông bị nước cuốn trôi ra biển, thiệt hại ước tính 2 tỷ đồng. “Mọi công sức, cố gắng của gia đình đều đổ sông đổ bể, tiền trong nhà cũng gần như hết sạch”, bà Phạm Thị Hồng nhớ lại thời điểm khó khăn.

Sau vụ thất bại ấy, ông Việt cải tạo lại bãi nuôi và tiếp tục thả giống. Năm 2015, sản phẩm ngao của ông Việt được Bộ KH&CN công nhận nhãn hiệu ngao Hồng Việt. Một năm sau, ông Việt thành lập HTX ngao với 7 xã viên.

Vào tháng 10/2017, HTX của ông thả hơn 3,5 tỷ đồng tiền giống. Sau 18 tháng, kỳ thu hoạch ngao trúng vào mùa du lịch 2019 nên sức tiêu thụ mạnh, HTX đã thu hoạch được hơn 300 tấn, trừ tất cả chi phí, lãi hơn 700 triệu đồng.

Ông Lê Văn Thuận (thôn Mai Lâm, xã Mai Phụ) chia sẻ: Khi thấy ông Việt nuôi ngao thành công, tôi cũng có đi học hỏi kinh nghiệm rồi đầu tư 2,4ha diện tích nuôi. Từ việc nuôi ngao, giúp kinh tế gia đình khá giả hơn.

Vài năm trở lại nay, có một số lần ngao bị chết do sự khắc nghiệt của thiên nhiên nhưng “vua ngao” Nguyễn Văn Việt chưa từng suy nghĩ sẽ từ bỏ.

Phó Chủ tịch UBND xã Mai Phụ Phạm Trọng Hợp cho hay: Ông Nguyễn Văn Việt là người tiên phong nuôi ngao Bến Tre ở địa phương. Từ thành công của ông Việt, người dân trong vùng cũng mạnh dạn đầu tư nuôi ngao và đã thành công. Tới nay, toàn xã có 80 ha nuôi ngao của 36 hộ dân. Với việc chỉ phải bỏ tiền giống và công chăm sóc, không phải lo chi phí thức ăn, đây là một trong những nghề mang lại thu nhập cao cho người dân.

Theo baohatinh.vn

Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh sẽ có 2 đợt thi đánh giá năng lực

Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh vừa thông báo các thông tin quan trọng về thi đánh giá năng lực trong năm 2020.

Ngày 12/12/2019, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh ra thông báo cho biết, trong năm tới sẽ có hai đợt thi đánh giá năng lực.

Đợt đầu sẽ được tổ chức vào ngày 29/3/2020, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Bến Tre, An Giang, Nha Trang.

Đợt thứ hai sẽ được tổ chức vào ngày 5/7/2020 tại Thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ và Nha Trang.

Cùng ngày, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã công bố mẫu đề thi đánh giá năng lực.

Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh sẽ có 2 đợt thi đánh giá năng lực - Hình 1


Thí sinh tham dự một kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh (ảnh: VNU TPHCM)

Theo Tiến sĩ Nguyễn Quốc Chính - Giám đốc Trung tâm Khảo thí và đánh giá chất lượng đào tạo, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, bài thi đánh giá năng lực sẽ chú trọng đánh giá các năng lực cơ bản để học đại học của thí sinh, như sử dụng ngôn ngữ, tư duy logic, xử lý số liệu, giải quyết vấn đề.

Đề thi sẽ được xây dựng cùng cách tiếp cận như đề thi SAT của Mỹ, đề TSA của Anh, như cung cấp số liệu, dữ kiện, các công thức cơ bản nhằm đánh giá khả năng suy luận, giải quyết vấn đề, không đánh giá khả năng học thuộc lòng của thí sinh.

Đề thi sẽ có 120 câu hỏi trắc nghiệm khách quan, có nhiều lựa chọn với thời gian làm bài 150 phút, gồm 3 phần.

Phần sử dụng ngôn ngữ sẽ có 2 phần nhỏ. Phần tiếng Việt (20 câu) đánh giá năng lực đọc hiểu văn bản, sử dụng tiếng Việt và khả năng cảm thụ, phân tích các tác phẩm văn học.

Phần tiếng Anh (20 câu) đánh giá năng lực khả năng sử dụng tiếng Anh tổng quát ở cấp độ A2-B1 theo khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc, thông qua nội dung lựa chọn cấu trúc câu, nhận diện lỗi sai, đọc hiểu câu, đọc hiểu đoạn văn.

Phần Toán học, tư duy logic và phân tích sổ liệu (30 câu), đánh giá khả năng áp dụng các kiến thức toán học, khả năng tư duy logic, khả năng diễn giải, so sánh và phân tích số liệu.

Phần giải quyết vấn đề (50 câu), đánh giá khả năng hiểu các kiến thức giáo khoa cơ bản, áp dụng để giải quyết các vấn đề cụ thể thuộc 5 lĩnh vực (3 lĩnh vực khoa học tự nhiên là Hóa, Lý, Sinh học và hai lĩnh vực Khoa học xã hội là Địa, Sử).

Năm 2019 đã có 24 trường đại học, cao đẳng nằm ngoài hệ thống của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh sử dụng kết quả kỳ thi đánh giá năng lực này để tuyển sinh.

Năm tới dự kiến sẽ có 40 trường sử dụng kết quả bài thi này để tuyển sinh.

Việt Dũng

Theo giaoduc.net

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tin đang nóng

Vào tiệm tạp hóa hỏi mua dao rồi bất ngờ tấn công nữ chủ tiệmVào tiệm tạp hóa hỏi mua dao rồi bất ngờ tấn công nữ chủ tiệm
21:19:11 19/12/2024
Việt Hương lên tiếng thông tin xích mích với Hoài LinhViệt Hương lên tiếng thông tin xích mích với Hoài Linh
21:53:18 19/12/2024
Người phụ nữ gửi tiết kiệm 3 tỷ đồng, 5 năm sau đi rút tài khoản chỉ còn 3 nghìn: Cảnh sát vào cuộc vạch trần thủ đoạn tinh vi, ngân hàng cũng không ngờ tớiNgười phụ nữ gửi tiết kiệm 3 tỷ đồng, 5 năm sau đi rút tài khoản chỉ còn 3 nghìn: Cảnh sát vào cuộc vạch trần thủ đoạn tinh vi, ngân hàng cũng không ngờ tới
23:42:53 19/12/2024
Diệp Lâm Anh bạc cả tóc sau khi chạm mặt chồng cũ một cách "sượng trân"Diệp Lâm Anh bạc cả tóc sau khi chạm mặt chồng cũ một cách "sượng trân"
23:15:11 19/12/2024
Cuộc sống của 3 thành viên trong căn hộ vỏn vẹn 10m đã "phơi bày" một sự thật đáng sợ, nhiều người phải bật khócCuộc sống của 3 thành viên trong căn hộ vỏn vẹn 10m đã "phơi bày" một sự thật đáng sợ, nhiều người phải bật khóc
23:15:54 19/12/2024
"Con gái Triệu Vy" đẹp đến mức bị hàng triệu người cấm dao kéo, sau 11 năm thăng hạng nhan sắc cực đỉnh"Con gái Triệu Vy" đẹp đến mức bị hàng triệu người cấm dao kéo, sau 11 năm thăng hạng nhan sắc cực đỉnh
21:37:30 19/12/2024
Màn so bì visual gây tranh cãi của Hyun Bin và Song Joong Ki ở sự kiện sau khi lấy vợMàn so bì visual gây tranh cãi của Hyun Bin và Song Joong Ki ở sự kiện sau khi lấy vợ
21:12:12 19/12/2024
Về quê bạn gái, tôi sững sờ khi nhìn thấy bức ảnh treo trên tường nhàVề quê bạn gái, tôi sững sờ khi nhìn thấy bức ảnh treo trên tường nhà
23:05:05 19/12/2024

Tin mới nhất

Bắt khẩn cấp Giám đốc và Phó Giám đốc Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 29-07D

Bắt khẩn cấp Giám đốc và Phó Giám đốc Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 29-07D

17:03:21 25/02/2023
Ngày 25/2, Công an TP Hà Nội cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Đông Anh đã tiến hành bắt khẩn cấp 5 đối tượng và ra lệnh khám xét khẩn cấp Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 29-07D, có địa chỉ tại xã Mai Lâm, Đông Anh, Hà Nội...
Sau khi thay Chủ tịch HĐQT, NCB tiếp tục bổ nhiệm mới một loạt nhân sự cấp cao

Sau khi thay Chủ tịch HĐQT, NCB tiếp tục bổ nhiệm mới một loạt nhân sự cấp cao

18:51:58 04/08/2021
NCB có Quyền Tổng giám đốc mới và 2 Phó Tổng giám đốc, cả 3 đều là nữ.
Tăng trưởng tín dụng tới 21/12 đạt 10,14%

Tăng trưởng tín dụng tới 21/12 đạt 10,14%

10:40:01 24/12/2020
Sáng 24/12, thông tin tại họp báo triển khai nhiệm vụ ngành ngân hàng năm 2021, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết tính đến ngày 21/12/2020, tín dụng tăng 10,14% so với cuối năm 2019 và tăng 11,62% so với cùng kỳ năm trước.
Giá cà phê hôm nay 24/12: Arabica quay đầu tăng, Robusta lừng khừng khi nhà đầu cơ nghỉ lễ Giáng sinh

Giá cà phê hôm nay 24/12: Arabica quay đầu tăng, Robusta lừng khừng khi nhà đầu cơ nghỉ lễ Giáng sinh

10:33:03 24/12/2020
Giá cà phê hôm nay 24/12 trong khoảng 32.400 - 32.800 đồng/kg. Trên thế giới, giá cà phê Arabica quay đầu tăng nhẹ.
Giá tiêu hôm nay 24/12: Chưa nhìn thấy đáy đợt suy giảm, giá tiêu Ấn Độ đảo chiều tăng

Giá tiêu hôm nay 24/12: Chưa nhìn thấy đáy đợt suy giảm, giá tiêu Ấn Độ đảo chiều tăng

10:24:19 24/12/2020
Giá tiêu hôm nay 24/12 trong khoảng 52.000 - 54.000 đồng/kg, tiếp tục giảm. Trên thế giới, giá tiêu Ấn độ tăng giảm đan xen.
Chứng khoán 2020: Phiên giao dịch chưa từng có, vượt ngưỡng 1 tỷ USD

Chứng khoán 2020: Phiên giao dịch chưa từng có, vượt ngưỡng 1 tỷ USD

10:18:32 24/12/2020
Thị trường chứng khoán Việt Nam 2020 trải qua nhiều biến động mạnh, trong đó có không ít phiên giao dịch ấn tượng.
Giá Bitcoin hôm nay 24/12: Bitcoin rực cháy giữa biển lửa thị trường

Giá Bitcoin hôm nay 24/12: Bitcoin rực cháy giữa biển lửa thị trường

10:09:33 24/12/2020
Bitcoin giảm 2,64%, xuống 23.083 USD, trong bối cảnh loạt tiền ảo hàng đầu lao dốc, thị trường phủ kín sắc đỏ.
Tỷ giá USD hôm nay 24/12: Tiếp tục suy giảm

Tỷ giá USD hôm nay 24/12: Tiếp tục suy giảm

10:05:22 24/12/2020
Tỷ giá USD ngày 24/12 diễn biến theo xu hướng tiếp tục giảm mạnh trong bối cảnh kinh tế Mỹ vẫn chưa có gói kích cầu như mong đợi.
Cổ phiếu HDC tăng nóng, Vietinbank Securities muốn thoái toàn bộ vốn

Cổ phiếu HDC tăng nóng, Vietinbank Securities muốn thoái toàn bộ vốn

09:43:12 24/12/2020
Vietinbank Securities và loạt người thân lãnh đạo đăng ký thoái vốn tại CTCP Phát triển nhà Bà Rịa Vũng Tàu (Hodeco, HDC) giữa lúc cổ phiếu lập đỉnh.
Giá vàng hôm nay 24/12: Vàng đang trend tăng trong bối cảnh USD suy yếu

Giá vàng hôm nay 24/12: Vàng đang trend tăng trong bối cảnh USD suy yếu

09:39:26 24/12/2020
Cập nhật giá vàng sáng 24/12 tăng nhẹ do đồng USD suy yếu.Trong nước, giá vàng SJC biến động tăng, giảm trái chiều từ 30.000 - 50.000 đồng/lượng.
VietinBank sẽ trả cổ tức 5% trong năm 2020 thay vì kế hoạch sang 2021

VietinBank sẽ trả cổ tức 5% trong năm 2020 thay vì kế hoạch sang 2021

09:35:34 24/12/2020
VietinBank quyết định trả cổ tức năm 2019 bằng tiền mặt cho cổ đông sớm hơn dự định gần 1 tháng.
Chứng khoán ngày 24/12: Những cổ phiếu nào được khuyến nghị?

Chứng khoán ngày 24/12: Những cổ phiếu nào được khuyến nghị?

09:27:48 24/12/2020
Một số mã cổ phiếu nhà đầu tư cần chú ý trước phiên giao dịch 24/12.

Có thể bạn quan tâm

Diệp Lâm Anh thăng hạng nhan sắc sau đổ vỡ với chồng thiếu gia

Diệp Lâm Anh thăng hạng nhan sắc sau đổ vỡ với chồng thiếu gia

Sao việt

06:46:51 20/12/2024
Sau ly hôn chồng thiếu gia Đức Phạm, Diệp Lâm Anh ngày càng thăng hạng về nhan sắc và tích cực tham gia các hoạt động nghệ thuật.
Bitcoin rơi tự do vì tuyên bố của Fed

Bitcoin rơi tự do vì tuyên bố của Fed

Thế giới

06:44:11 20/12/2024
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tuyên bố không muốn xây kho dự trữ khiến bitcoin bất ngờ lao dốc và giảm hơn 5.000 USD, về dưới 100.000 USD.
Dịch bệnh bí ẩn ở Congo lộ diện: TPHCM đã điều trị hàng chục ca "nhập khẩu"

Dịch bệnh bí ẩn ở Congo lộ diện: TPHCM đã điều trị hàng chục ca "nhập khẩu"

Tin nổi bật

06:41:10 20/12/2024
Từ đầu năm, bệnh viện chuyên khoa Truyền nhiễm tuyến cuối tại TPHCM đã điều trị hàng chục ca bệnh sốt rét từ nước ngoài về, trong đó đa phần ở châu Phi.
Bộ Công an truy nã Lưu Đức Hoa

Bộ Công an truy nã Lưu Đức Hoa

Pháp luật

06:39:13 20/12/2024
Liên quan đến vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần tập đoàn Thái Dương, một bị can người Trung Quốc bị điều tra về tội Buôn lậu. Người này đang bỏ trốn và bị truy nã.
Vào mùa đông, 2 nguyên liệu này là sự kết hợp hoàn hảo làm nên món ăn từ người già đến trẻ nhỏ đều thích mê

Vào mùa đông, 2 nguyên liệu này là sự kết hợp hoàn hảo làm nên món ăn từ người già đến trẻ nhỏ đều thích mê

Ẩm thực

06:09:39 20/12/2024
Với 2 nguyên liệu hấp dẫn và có rất nhiều trên thị trường này, bạn sẽ chế biến được món ăn vừa ngon lại tốt cho sức khỏe trong mùa đông.
Bức hình khó tin của Song Hye Kyo

Bức hình khó tin của Song Hye Kyo

Hậu trường phim

06:09:00 20/12/2024
Dù đang quay phân cảnh kịch tính, mồ hôi nhễ nhại và cũng không hề trang điểm, chải chuốt cầu kỳ (do cô vào vai một nữ tu) nhưng Song Hye Kyo vẫn đẹp đến mức khó tin.
Billie Eilish trải lòng chuyện tình cảm

Billie Eilish trải lòng chuyện tình cảm

Sao âu mỹ

06:06:30 20/12/2024
Trong bài phỏng vấn mới nhất trên tạp chí Vanity Fair, nữ ca sĩ Billie Eilish (23 tuổi) tiết lộ rằng cô đã thỏa mãn được mong muốn của bản thân là có được mối quan hệ tình cảm tốt.
Rashford - bước ngoặt sau lời chia sẻ của Amorim

Rashford - bước ngoặt sau lời chia sẻ của Amorim

Sao thể thao

05:51:55 20/12/2024
Sân Old Trafford đang chứng kiến những cuộc đấu tranh nội bộ. Trong đó, câu chuyện về Marcus Rashford và HLV Ruben Amorim thu hút sự chú ý của người hâm mộ
Bảng chi tiêu của cặp vợ chồng Hà Nội khiến ai xem cũng nể, không có "kẽ hở" nào nhưng phải lưu tâm 1 việc

Bảng chi tiêu của cặp vợ chồng Hà Nội khiến ai xem cũng nể, không có "kẽ hở" nào nhưng phải lưu tâm 1 việc

Netizen

05:50:47 20/12/2024
Với mức thu nhâp 35 triệu/tháng, lại đang nuôi con nhỏ và phải chi tiền thuê nhà mà có thể tiết kiệm 15 triệu, cũng là quá khéo rồi!
Lấy chồng được nửa năm, em gái đã đòi ly hôn, gia đình tôi phản đối thì bàng hoàng khi em nói 5 từ

Lấy chồng được nửa năm, em gái đã đòi ly hôn, gia đình tôi phản đối thì bàng hoàng khi em nói 5 từ

Góc tâm tình

05:47:38 20/12/2024
Cuộc sống của người khác, tốt nhất nên để họ quyết định. Can thiệp càng sâu chỉ càng làm họ đau đớn thêm. Em gái tôi rất xinh xắn, vóc dáng cao, da trắng.
Ngắm hoa lupin khoe sắc bên hồ Tekapo, New Zealand

Ngắm hoa lupin khoe sắc bên hồ Tekapo, New Zealand

Du lịch

05:30:34 20/12/2024
Tekapo là một thị trấn nhỏ nằm ở đảo Nam New Zealand. Nơi đây nổi tiếng với hồ Tekapo, được biết đến nhờ màu xanh ngọc lam đặc trưng.