Vụ nổ bồn chứa hạt nhân khiến 10.000 người Liên Xô nhiễm xạ
Sự cố bồn chứa chất thải hạt nhân ở nhà máy Mayak phát nổ là một trong những thảm họa hạt nhân tồi tệ nhất lịch sử.
Thành phố Ozyorsk ngày nay. Ảnh: Wikipedia.
Cuộc chạy đua hạt nhân giữa Mỹ và Liên Xô trong Chiến tranh Lạnh từng nhiều lần suýt đẩy loài người vào thảm họa diệt vong. Một trong số đó là thảm họa phóng xạ ở nhà máy sản xuất plutonium tại thị trấn Mayak của Liên Xô vào ngày 29/9/1957. Sự cố này được xếp ở cấp độ 6 theo thang sự cố hạt nhân quốc tế, chỉ đứng sau thảm họa Chernobyl và Fukushima, theo Vintage News.
Mayak, còn có tên khác là Ozyorsk, là một thành phố biệt lập tại tỉnh Chelyabinsk, không có tên trên bản đồ chính thức của Liên Xô. Đây là nơi diễn ra nhiều hoạt động bí mật, cũng là địa điểm đặt một nhà máy hạt nhân mà Liên Xô không muốn công khai.
Sau Thế chiến II, quan hệ Liên Xô và phương Tây xấu đi nhanh chóng. Các nhà khoa học Liên Xô gặp không ít thách thức về công nghệ trong nỗ lực bắt kịp Mỹ trong cuộc đua hạt nhân. Lo ngại thua kém Mỹ trong việc sản xuất uranium và plutonium cấp độ vũ khí khiến lãnh đạo Liên Xô triển khai mọi nguồn lực cho chương trình này.
Nhà máy hạt nhân Mayak, dự án tham vọng của Liên Xô, được xây dựng chóng vánh trong giai đoạn 1945-1948. Quá trình hoàn thiện nhà máy quá nhanh khiến những yếu tố quan trọng nhất như hệ thống làm mát và phương án xử lý rác thải hạt nhân bị xem nhẹ. Ngay khi nhà máy đi vào vận hành, một lượng lớn chất thải phóng xạ nồng độ cao bắt đầu rò rỉ xuống sông Ob gần đó, gây ô nhiễm nặng và ảnh hưởng tới người dân trong vùng.
Năm 1953, chính phủ Liên Xô mới tiến hành nhiều biện pháp an toàn đặc biệt để kiểm soát lượng chất thải hạt nhân của nhà máy, vốn đã lên đến hàng tấn. Nhiều bể chứa bằng sắt được chế tạo chứa chất thải phóng xạ rồi chôn sâu khoảng 8 m dưới lòng đất. Để kiểm soát nhiệt độ trong bể chứa, các kỹ sư lắp thêm máy điều hòa làm mát xung quanh. Ý tưởng này dường như là để ngăn chất thải nhiễm vào nguồn nước.
Tuy nhiên, dấu hiệu đầu tiên của thảm họa xuất hiện vào năm 1956, khi một bể chứa bắt đầu nóng lên. Nhiệt độ bể này tiếp tục tăng, trong khi các bể chứa khác cũng bắt đầu rơi vào trạng thái nguy hiểm.
Một năm sau, tình hình trở nên mất kiểm soát, gây ra một vụ nổ có sức công phá tương đương 100 tấn thuốc nổ TNT, xé toang các lớp tường nhà máy và phá hủy khu vực xung quanh. Trong vòng 11 tiếng tiếp theo, đám mây phóng xạ phát ra từ vụ nổ đã lan rộng thành một “vệt tử thần” gây ô nhiễm khu vực rộng 52.000 km2, chủ yếu là các khu dân cư.
Đám mây phóng xạ lan ra từ vụ nổ. Đồ họa: Wikipedia.
Trước khi đám mây phóng xạ tan hoàn toàn, nó đã ảnh hưởng đến lượng lớn dân cư ở 22 ngôi làng. Thương vong trong thảm họa này chưa bao giờ được công bố, nhưng theo các nguồn tin độc lập, con số này có thể lên tới 10.000 người, chủ yếu vì ung thư và các bệnh rối loạn gene do nhiễm phóng xạ. Do thị trấn Mayak không có trên bản đồ, thảm họa này được đặt tên theo thị trấn Kyshtym gần đó.
Cuối năm 1957, Liên Xô thành lập ủy ban đặc biệt để điều tra nguyên nhân sự cố. Lực lượng kỹ thuật viên tại nhà máy, những người không bảo đảm hoạt động của các bể chứa chất thải, đều bị quy kết trách nhiệm, nhưng chỉ có giám đốc nhà máy Mayak bị trừng phạt vì tội “buông lỏng kỷ luật công nghiệp”, sau đó phải chuyển công tác tới Siberia.
Các tài liệu chính thức của Liên Xô và Nga sau này đều không gọi đây là một tai nạn, mà sử dụng cụm từ “tình trạng ô nhiễm khẩn cấp do con người gây ra” để mô tả sự cố tại Mayak.
Duy Sơn
Theo VNE
Những vụ sát hại bằng thuốc độc chấn động nhất thế giới
Sát thủ Mafia Richard "Iceman" Kuklinsk từng thừa nhận giết hại hàng trăm người, bằng nhiều hình thức khác nhau nhưng xyanua là loại chất độc mà y ưa thích nhất.
Video đang HOT
Xyanua là một trong những chất độc nguy hiểm nhất.
Cảnh sát Malaysia ngày 24.2 tuyên bố phát hiện chất độc thần kinh VX trên mặt người đàn ông mang hộ chiếu công vụ Triều Tiên có tên Kim Chol. Malaysia và Hàn Quốc cho rằng, người đàn ông này là Kim Jong-nam, anh trai nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.
Tuy nhiên, các chuyên gia chưa thể lý giải được vì sao hai người phụ nữ tấn công nạn nhân lại không bị nhiễm loại chất độc được Liên Hợp Quốc liệt vào danh sách vũ khí hóa học này.
Nghi phạm người Indonesia khai nhận bị nôn mửa vì chất độc thần kinh VX. Malaysia sau đó đã tẩy độc toàn bộ sân bay đề phòng trường hợp thuốc độc vẫn có thể phát tán.
Thế giới từng ghi nhận nhiều vụ án giết người bằng chất độc hóa học để gây khó dễ cho quá trình điều tra, trang News.com.au (Úc) mới đây đã liệt kê những trường hợp đáng chú ý nhất.
Sát thủ máu lạnh và xyanua
Sát thủ Richard &'The Iceman' Kuklinski rất thích sử dụng chất độc xyanua.
Sát thủ khét tiếng Richard "Iceman" Kuklinski từng thừa nhận rằng hắn đã giết hại hàng trăm người.
Kuklinski phô trương thanh thế bằng những vụ giết người dã man, bao gồm việc sử dụng súng, cuốc đá, nỏ hay thậm chí là khiến nạn nhân bị chuột ăn sống trong hang động.
Sau này, Kuklinski thừa nhận, vũ khí ưa thích nhất của hắn là đầu độc nạn nhân bằng xyanua (cyanide). Loại chất độc chết người này ngăn tế bào nhận oxy, khiến cho nạn nhân bị suy hô hấp hoặc suy tim.
Chi tiết những tội ác của Kuklinski được mô tả trong cuốn sách "Sát nhân máu lạnh: Lời thú tội của một sát thủ mafia" và bộ phim tài liệu cùng tên trên HBO.
Kuklinski nói rằng, hắn đã giết hại nhiều nạn nhân bằng cách xịt lên mặt họ chất độc. Mọi dấu vết sẽ biến mất sau vài ngày, khiến cho các nhà điều tra không thể xác định chính xác nguyên nhân cái chết.
Lần đầu Kuklinski sử dụng chất độc xyanua là khi sát hại người thân trong gia đình Trung úy Bonanno tại một sàn Disco ở New York. Sát thủ này đeo mặt nạ, cầm bơm tiêm chứa đầy xyanua và đâm vào mục tiêu ở sàn nhảy. Nạn nhân chết ngay tại chỗ, trước khi Kuklinski rời khỏi hiện trường.
Kuklinski được cho là đã sát hại 100-200 người nhưng chỉ bị kết án tù chung thân.
Để kiểm tra độ mạnh của chất độc, Kuklinski còn dạo bước trên phố, tay bịt mũi và xịt vào một người đàn ông ngẫu nhiên hắn nhìn thấy. Nạn nhân ngã xuống đường, chết ngay lập tức. Các bác sĩ pháp y sau này xác định người đàn ông qua đời vì đau tim.
Kuklinski từng trộn bánh sandwich với xyanua cho 4 người cùng tham gia cướp tài sản ăn, khiến những người này mất mạng.
Sát thủ máu lạnh thậm chí chỉ đơn giản là tẩm xyanua vào quần áo của nạn nhân. Chất độc thấm vào da khiến họ chết không lâu sau đó.
Trong tất cả các phương thức này, Kuklinski nói xịt thuốc độc vào mặt nạn nhân là hiệu quả nhất, vì họ sẽ hít chất độc vào phổi.
Kuklinski bị cáo buộc 5 tội giết người và nhận án tù chung thân. Sát thủ máu lạnh này qua đời tháng 10.2005 ở tuổi 70.
Đầu độc bằng phóng xạ polonium-210
Tháng 11.2006, cựu điệp viên Nga Alexander Livinenko được cho là bị ám sát bởi Andrei Lugovoi and Dmitri Kovtun.
Hai điệp viên này lừa Litvineko đến khách sạn Millennium ở quảng trường Grosvenor, London. Tại đây, Litvinenko uống phải một tách trà chứa polonium-210. Theo nghiên cứu, nguyên tố phóng xạ này độc hơn xyanua dạng lỏng 250 tỷ lần.
Cơ chế hoạt động của polonium-210 khác biệt so với xyanua nên không làm nạn nhân chết ngay tức khắc mà hủy hoại cơ thể từ từ, không gì có thể ngăn chặn được. Ước tính chỉ 5 gam plutonium đủ để đầu độc cả nhân loại
Được dự đoán là có thể sống trong 138 ngày nhưng Litvinenko đã qua đời ngay trong tháng 11. Một khi được hấp thụ, chất phóng xạ này nhanh chóng lan ra khắp cơ thể, đánh cắp electron từ bất cứ phân tử nào nó gặp phải, phá vỡ liên kết hóa học trong các tế bào sống, khiến cho tế bào chết dần.
Cựu điệp viên Nga Alexander Livinenko bị nhiễm độc phóng xạ polonium-210.
Cựu điệp viên 44 tuổi này được chẩn đoán nhiễm độc phóng xạ, triệu chứng đầu tiên bao gồm tiêu chảy, nôn mửa, rụng tóc và suy giảm hệ miễn dịch.
Litvinenko qua đời 3 tuần sau đó, sau khi phóng xạ lan đến xương tủy, gây tổn hại các cơ quan nội tạng.
Nhà nghiên cứu Nathaniel Cary nói, việc khám nghiệm tử thi Litvinenko là một trong những công việc "nguy hiểm nhất" ở phương Tây. Các chuyên gia phải mặc hai lớp đồ bảo hộ, găng tay, mũ với hệ thống cung cấp oxy riêng trong suốt quá trình khám nghiệm.
Andrei Lugovoi và Dmitri Kovtun đều phủ nhận cáo buộc giết người của Anh. Nga từ chối dẫn độ hai người này theo đề nghị của Anh. Trong cuộc họp báo tại Nga, Lugovoi nói cơ quan an ninh Anh đứng đằng sau cái chết của Litvinenko.
Vụ tấn công bằng khí độc Sarin ở Tokyo
Gần 22 năm trước, một vụ tấn công khủng bố ở Nhật đã khiến 13 người thiệt mạng và 6.000 người khác phải chịu những di chứng của khí độc sarin gây tê liệt hệ thần kinh.
Ngày 20.3.1995, kẻ tấn công đặt một túi nhựa chứa sarin dạng lỏng trên các chuyến tàu điện ngầm trong giờ cao điểm.
Một người đàn ông bất tỉnh khi hít phải khí độc Sarin ở Tokyo năm 1995.
Vụ tấn công diễn ra đồng thời ở 5 địa điểm, do những kẻ sùng bái tôn giáo Aum Shinrikyo (Chân lý tối thượng) tiến hành.
Được phát triển bởi phát xít Đức những năm 1930, sarin là chất lỏng trong suốt, không màu, không mùi, không vị và bốc hơi thành dạng khí.
Môt khi hít vào phổi hoặc hấp thụ qua da, loại khí này làm tê liệt cơ bắp, hệ thần kinh trung ương và cuối cùng khiến nạn nhân chết vì ngạt thở.
Những người may mắn được điều trị kịp thời dù bảo toàn tính mạng những vẫn có thể bị tổn thương vĩnh viễn ở phổi, mắt, hệ thần kinh. Đó là những nỗi đau mà các nạn nhân trong vụ tấn công khủng bố tàu điện ngầm 22 năm trước ở Tokyo vẫn phải gánh chịu cho đến ngày nay.
Theo nguồn tin trên tờ New York Times, các nạn nhân trúng độc loạng choạng bước ra khỏi tàu điện ngầm, một số ngã gục dưới sàn. "Khung cảnh lối vào tàu điện ngầm giống như một bãi chiến trường. Nhiều người bị chảy máu ở phần mũi và miệng".
Khoảng 200 thành viên giáo phái Aum Shinrikyo bị kết tội giết người, trong đó 13 người bị tử hình, bao gồm thủ lĩnh Shoko Asahara.
Cái chết bí ẩn của vệ sĩ Putin
Roman Tsepov.
Trong khi đa số các vụ giết người bằng chất độc đều được xác định, không phải trường hợp nào cũng như vậy.
Cựu vệ sĩ của Tổng thống Nga Vladimir Putin, Roman Tsepov bị sát hại một cách bí ẩn sau khi dùng đồ ăn và thức uống.
Sau một chuyến đi đến Moscow, Tsepov phải nhập viện và qua đời 3 tuần sau đó.
Tiến sĩ Pyotr Pirumov nói, ông chưa từng gặp trường hợp nào như của Tsepov.
"Anh ta bị đầu độc giống như không bị đầu độc... Nó giống như hệ miễn dịch đột ngột ngừng hoạt động".
Quá trình khám nghiệm tử thi cho thấy, chất phóng xạ sử dụng trong vụ giết người. Một số nguồn tin khác nói rằng, đây là loại thuốc sử dụng trong việc điều trị bệnh bạch cầu.
Mặc dù vậy, nguyên nhân chính xác dẫn đến cái chết của vệ sĩ này không bao giờ được xác định.
Theo Danviet
Giây phút sỹ quan Liên Xô cứu thế giới khỏi họa hạt nhân Chiến tranh hạt nhân chưa bao giờ đến gần như vậy trong cuộc Khủng hoảng Tên lửa Cuba, khi các tàu ngầm Liên Xô trang bị ngư lôi hạt nhân bị bao vây bởi các tàu khu trục, máy bay Mỹ. Tàu ngầm Liên Xô lớp Foxtrot. Theo National Interest, cuộc Khủng hoảng Tên lửa Cuba diễn ra trong 13 ngày tháng 10.1962...