Vòng ánh sáng bí ẩn nuốt trọn một thiên hà
Kính viễn vọng không gian Euclid của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) đã chụp được vật thể gây kinh ngạc quanh thiên hà NGC 6505.
Theo nhà thiên văn học Conor O’Riordan từ Viện Vật lý thiên văn Max Planck (Đức), và vòng ánh sáng bí ẩn như nuốt trọn cả thiên hà NGC 6505 chính là vòng Einstein.
Hiện tượng hiếm thấy này càng trở nên ngoạn mục hơn khi vòng Einstein cách chúng ta 590 triệu năm ánh sáng này tròn đến hoàn hảo. Khi nhìn vào nó, người Trái Đất đang nhìn vào một vùng không gian – thời gian bị bẻ cong khốc liệt.
Hình ảnh thiên hà NGC 6505 trong bức ảnh của ESA, với hình phóng to kèm theo cho thấy một vòng ánh sáng bí ẩn như đang nuốt trọn nó
Theo Science Alert, vòng Einstein là một trường hợp đặc biệt của thấu kính hấp dẫn.
Thấu kính hấp dẫn được dự đoán bởi thuyết tương đối rộng của nhà bác học Albert Einstein, chỉ việc không – thời gian bị bẻ cong cùng với ánh sáng đi qua nó, do các vật thể có lực hấp dẫn lớn nằm chắn ngang giữa người quan sát và nguồn phát sáng.
Vòng Einstein chỉ xuất hiện khi nguồn phát sáng, thấu kính hấp dẫn và người quan sát nằm trên một đường thẳng hoàn hảo.
Trong trường hợp vành đai Einstein mới được phát hiện, chiếc vòng ánh sáng thực ra là hình ảnh của một thiên hà khác, cách chúng ta đến 4,42 tỉ năm ánh sáng.
Độ cong của không – thời gian xung quanh NGC 6505 đã khiến ánh sáng tạo nên hình ảnh thiên hà xa xôi này bị biến dạng mạnh mẽ, nhân bản thành 4 đốm sáng khác nhau. Ánh sáng từ các đốm này cũng bị kéo dài ra, uốn con thành một hình khuyên hoàn hảo.
Vòng Einstein loại này chỉ có 0,05% khả năng tồn tại, khả năng được phát hiện thậm chí còn thấp hơn nhiều.
Hơn hết, nó không chỉ là một hiện tượng hiếm thấy, mà còn là một “cổng dịch chuyển” giúp người Trái Đất có thể quan sát được một vật thể quá xa, quá cổ đại mà nếu chỉ nhìn bằng kính viễn vọng thông thường, nó sẽ quá nhỏ để quan sát.
Khảo sát về vòng Einstein quanh thiên hà NGC 6505 vừa được công bố trên tạp chí khoa học Astronomy & Astrophysics.
Phát hiện 'đường hầm' bí ẩn, kết nối hệ mặt trời với các thế giới khác
Một đội ngũ chuyên gia đã phát hiện đường hầm liên sao đầy bí ẩn, cho phép kết nối hệ mặt trời với những ngôi sao xa xôi của vũ trụ, theo báo cáo đăng trên chuyên san Astronomy & Astrophysics.
Hình ảnh mô phỏng LHB và đường hầm kết nối với bên ngoài. ẢNH: VIỆN MAX PLANCK VỀ VẬT LÝ NGOÀI TRÁI ĐẤT
Theo một khám phá mới có thể tái định hình sự hiểu biết của nhân loại về không gian liên sao, đội ngũ các nhà thiên văn đã tìm ra "đường hầm" plasma liên kết đám mây liên sao địa phương với các hệ sao khác.
Đường hầm vừa được phát hiện thuộc về một cấu trúc khí nóng khổng lồ với bán kính trải dài hàng trăm năm ánh sáng và bao quanh hệ mặt trời gọi là "Bong bóng Khí nóng Địa phương" (LHB).
Không dừng lại ở đó, đường hầm này có thể kết nối với một bong bóng gần đó và thậm chí lớn hơn.
Dữ liệu từ kính viễn vọng eROSITA
Khám phá trên được thực hiện nhờ vào khối lượng dữ liệu khổng lồ đến từ kính viễn vọng eROSITA, đài thiên văn X quang đầu tiên nằm ngoài khí quyển trái đất.
Các nhà nghiên cứu đã tạo dựng thành công mô hình 3D của toàn bộ LHB, không những xác nhận một số đặc điểm đã dự đoán trước mà còn giúp tìm ra những điều hoàn toàn mới mẻ.
"Điều chúng tôi chưa biết là sự tồn tại của một đường hầm liên sao hướng đến chòm sao Nhân Mã", theo đồng tác giả báo cáo Michael Freyberg, nhà thiên văn học của Viện Max Planck về Vật lý ngoài trái đất (Đức). Trong đó, chòm sao Nhân Mã cách trái đất khoảng 11 triệu năm ánh sáng.
Sự tồn tại của LHB lần đầu được đề cập cách đây 50 năm. Các nhà thiên văn học cho rằng bong bóng này có thể hình thành khoảng 14 triệu năm trước, khi một chuỗi các siêu tân tinh bùng nổ và thổi bay toàn bộ vật chất liên sao. Kết quả là một khoảng không rộng lớn xuất hiện, với đường kính kéo dài 1.000 năm ánh sáng và bao bọc hệ mặt trời của chúng ta.
Cảnh báo siêu bão mặt trời có sức công phá khủng khiếp tấ.n côn.g trái đất
Nhờ vào sự hỗ trợ của kính thiên văn hiện đại, đội ngũ các chuyên gia Đức xác nhận LHB là có thực, và đường hầm trên có lẽ là một phần của mạng lưới môi trường liên sao trải rộng khắp Dải Ngân hà.
Tại sao các nhà thiên văn học nghĩ rằng ngay cả khi bạn di chuyển với tốc độ ánh sáng, bạn cũng không thể đến rìa của vũ trụ? Vũ trụ bao la với những bí ẩn vượt ngoài tầm hiểu biết của con người, từ hệ Mặt Trời rộng lớn đến các thiên hà xa xôi hàng tỷ năm ánh sáng. Dù tốc độ ánh sáng được xem là nhanh nhất, nhưng trước sự giãn nở không ngừng của vũ trụ, hành trình khám phá dường như vẫn là giấc mơ...