Viêm tụy cấp do thói quen đàn ông hay mắc khi vào hè
Trung tâm Y tế huyện Thanh Sơn (tỉnh Phú Thọ) vừa cấp cứu thành công một bệnh nhân nam (46 tuổi, trú tại xã Văn Miếu, Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ) nhập viện trong tình trạng đau bụng dữ dội vùng thượng vị, bụng chướng, mạch nhanh.
Trước đó ở nhà 1 ngày, bệnh nhân xuất hiện đau bụng liên tục vùng thượng vị, đầy bụng, khó tiêu, có tiền sử lạm dụng rượu. Ngay lập tức, bệnh nhân được các bác sĩ thăm khám, chỉ định cận lâm sàng.
Kết quả xét nghiệm công thức máu cho thấy, chỉ số mỡ máu Triglycerid tăng cao 80mmol/L (giới hạn bình thường
Bác sĩ thăm khám, lên phác đồ điều trị cho bệnh nhân viêm tụy cấp.
Sau 72 giờ điều trị tích cực, người bệnh hết đau, hết chướng bụng; kết quả xét nghiệm chỉ số mỡ máu Triglycerid giảm xuống 2,7mmol/L, các chất chỉ định viêm trong máu giảm, được tập ăn trở lại, dự kiến xuất viện trong vài ngày tới.
Theo BSCKI. Hà Đức Giang – Phó Trưởng Khoa Cấp cứu – Hồi sức tích cực chống độc (Trung tâm Y tế huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ), viêm tụy cấp là tình trạng tổ chức viêm đột ngột, có những trường hợp diễn biến nhanh, nếu không được cấp cứu, điều trị kịp thời sẽ gây các biến chứng như: trụy mạch, tổn thương thận, gan, phổi nặng, rối loạn đông máu, … rất nguy hiểm tới tính mạng.
Các nguyên nhân dẫn tới viêm tụy cấp bao gồm: uống nhiều rượu bia, sỏi mật, nhiễm trùng, rối loạn chuyển hóa, chấn thương… Đặc biệt, một người nếu uống nhiều bia rượu sẽ khiến cho các ống nhỏ có nhiệm vụ dẫn lưu dịch trong tuyến tụy bị hẹp, dần dần gây tắc nghẽn và hệ quả là bị viêm tụy cấp.
Video đang HOT
Nếu thói quen uống rượu bia diễn ra liên tục trong thời gian dài sẽ dẫn tới viêm tụy mạn tính. Người bệnh có thể gặp hiện tượng viêm tụy cấp sau 1 bữa ăn nhiều chất hoặc một lần uống nhiều bia rượu, điều này khiến không ít người lầm tưởng rằng các triệu chứng của viêm tụy cấp là biểu hiện của xuất huyết tiêu hóa hay ngộ độc thực phẩm.
Khi có các triệu chứng điển hình cảnh báo như: đau bụng đột ngột, mức độ từ nhẹ đến nặng, cơn đau bụng cấp vùng thượng vị, hạ sườn trái hoặc phải, đau lan ra sau lưng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy hoặc bí trung đại tiện cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được khám, phát hiện, điều trị kịp thời tránh biến chứng đáng tiếc xảy ra.
Rượu, bia gây viêm tụy cấp là nguyên nhân phổ biến thứ 2 sau sỏi mật. Để phòng, tránh viêm tụy cấp do rượu, bia gây ra, chúng ta cần hạn chế tối đa rượu, bia, thuốc lá… nạp vào cơ thể mỗi ngày, cần hạn chế ăn mặn, có chế độ ăn uống khoa học.
Cần tăng cường chất xơ có trong các loại rau củ quả và ăn ít chất béo; không ăn đồ tái, sống, uống nhiều nước mỗi ngày; nên khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để được phát hiện những chỉ số bất thường và điều trị bệnh kịp thời.
Viêm tụy cấp vì lạm dụng rượu bia
Một bệnh nhân phải nhập viện trong tình trạng bụng cứng, đau dữ dội, được chẩn đoán viêm tụy cấp do lạm dụng rượu bia.
Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, đơn vị đã tiếp nhận nam bệnh nhân (ở Hà Nội trong tình trạng bụng cứng, đau dữ dội sau bữa nhậu. Qua kiểm tra cho thấy, chỉ số Triglyceride (một dạng chất béo) lên đến 42mmol/l, tức là cao gấp hơn 20 lần ở người bình thường.
Viêm tụy cấp là một quá trình tổn thương cấp tính của tụy.
Thông tin về ca bệnh, bác sĩ Đoàn Duy Thành, Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, qua khai thác, năm 2018, bệnh nhân cũng từng phải nhập viện vì viêm tụy cấp sau thời gian dài lạm dụng bia rượu.
Sau đó, bệnh nhân thấy sức khỏe dần phục hồi nên tiếp tục sử dụng rượu bia. Đặc biệt, sau dịp nghỉ Tết, trường hợp này tham gia nhiều cuộc liên hoan. Hậu quả, bệnh nhân được chẩn đoán viêm tụy cấp do rối loạn lipid. Viêm tụy cấp bị hủy hoại các mô tụy một cách ồ ạt do men tụy tiết đột ngột.
Theo bác sĩ Đoàn Duy Thành, viêm tụy cấp là một quá trình tổn thương cấp tính của tụy. Bệnh thường xảy ra đột ngột với những triệu chứng lâm sàng đa dạng, phức tạp từ viêm tụy cấp nhẹ đến mức độ nặng (thể hoại tử) với các biến chứng suy đa tạng nặng nề, tỷ lệ tử vong cao.
Nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm tụy cấp như sỏi mật, giun ký sinh, các bệnh lý rối loạn chuyển hóa, đái tháo đường và một nguyên nhân khá phổ biến (gặp phải ở bệnh nhân này) là rối loạn chuyển hóa lipid do lạm dụng bia rượu.
Theo bác sĩ, với ca bệnh này, cách điều trị hiệu quả là lọc huyết tương phối hợp với thuốc insulin đường tĩnh mạch và thuốc giảm mỡ máu. Vì chỉ số Triglyceride quá cao, phần huyết tương lọc tách thải ra bên ngoài có màu trắng đục như sữa.
Đáng chú ý, trong 2 lần lọc đầu, máy báo lỗi liên tục vì huyết tương quá đặc. Bệnh nhân lọc máu 3 lần trong 3 ngày liên tiếp. Lần lọc đầu tiên, chỉ số Triglyceride của bệnh nhân từ 42mmol/l xuống 32mmol/l; lần thứ hai xuống 11mmol/l và sau lần lọc thứ ba xuống 6mmol/l.
Sau điều trị, bệnh nhân đã tiến triển rõ rệt, nồng độ Triglyceride trở về gần như bình thường, tình trạng đau bụng thuyên giảm nhiều, bụng mềm hơn. Đây là trường hợp khá may mắn.
Nhiều bệnh nhân viêm tụy cấp mức độ nặng có thể đi vào sốc nhiễm khuẩn hoặc suy đa tạng, viêm phổi phải đặt ống thở máy.
Việc điều trị sẽ phức tạp hơn rất nhiều. Trong trường hợp bị hoại tử mô tụy, các bác sĩ phải chọc hút ổ hoại tử, thậm chí là phải phẫu thuật.
Thông tin thêm về bệnh viêm tụy cấp, bác sĩ chuyên khoa I Đào Việt Hưng, Chuyên khoa Nội, Bệnh viện Đa khoa Medlatec cho hay, tụy có vai trò đặc biệt quan trọng, đó là nơi sản xuất ra dịch tụy chứa các enzyme tiêu hóa quan trọng. Nhờ các enzyme này, thức ăn mới được phân giải thành acid amin cấu trúc đơn giản, cho phép cơ thể hấp thu và sử dụng.
Viêm tụy cấp thường gây giảm sản sinh enzyme này, làm rối loạn tiêu hóa. Ngoài ra, tuyến tụy cũng là cơ quan sản sinh insulin - hormone có vai trò điều chỉnh đường huyết. Viêm tụy thường dẫn tới đái tháo đường do thiếu hụt insulin.
Cũng theo bác sĩ Hưng, viêm tụy cấp là tình trạng tuyến tụy bị viêm sưng đột ngột, xảy ra trong thời gian ngắn, bệnh có thể diễn tiến đến suy cơ quan, nhiễm trùng huyết, hoại tử tụy... nếu không điều trị kịp thời biến chứng nguy hiểm hơn gây tử vong.
Bệnh lý này do nhiều nguyên nhân gây nên, trong đó chủ yếu là do sỏi mật, bia rượu, tăng mỡ máu, thuốc hoặc do virus...
Khi mắc viêm tụy cấp, người bệnh thường có dấu hiệu đau bụng trên, hoặc lan ra sau lưng, sốt, mạch nhanh, buồn nôn, nôn, chướng bụng, chán ăn...
Tuy nhiên, những biểu hiện này dễ gặp trong những bệnh lý khác (tiêu biểu như bệnh dạ dày) khiến người dân chủ quan, không thăm khám kịp thời, có thể để lại hậu quả khôn lường.
Vì vậy, khi có dấu hiệu bất thường nào của cơ thể, người dân nên đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám kịp thời và kiểm soát bệnh lý sớm nhất.
Để tránh xa viêm tụy, bác sĩ khuyên người dân nên thực hiện lối sống khoa học và thực hiện kiểm tra định kỳ, cụ thể như sau: Ăn uống lành mạnh, khoa học với chế độ ăn nhạt để tránh sỏi mật, bổ sung chất xơ trong mỗi bữa ăn như rau cải xanh, nấm, khoai lang...; bỏ thuốc lá, hạn chế uống bia rượu; tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày; khám sức khỏe định kỳ, nhất là người bị mỡ máu, tiểu đường...
Cà chua ăn sống hay nấu chín tốt hơn? Cà chua là thực phẩm phổ biến có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe từ bổ mắt tới phòng ngừa ung thư, mỡ máu, ngăn chặn biến cố tim mạch, tăng sức đề kháng. Các thành viên trong gia đình tôi đều thích ăn cà chua. Tôi dùng cà chua làm canh, nước ép, salad. Khi có người ốm, mẹ tôi thường...