Vị trí đau cảnh báo căn bệnh ung thư nguy hiểm số 1
Đau tức bụng âm ỉ vùng hạ sườn phải kéo dài kèm theo sút cân là dấu hiệu điển hình của bệnh ung thư gan.
Anh N.V.T (41 tuổ.i, Ninh Bình) vào Bệnh viện K (Hà Nội) khám với dấu hiệu mệt mỏi, đau hạ sườn phải. Dấu hiệu này kéo dài từ vài tháng trước kèm theo sút cân không rõ nguyên nhân. Anh và người thân đều cho rằng tình trạng này là do công việc áp lực mệt mỏi.
Tại bệnh viện, kết quả nội soi đường tiêu hóa kèm theo siêu âm ổ bụng cho thấy bệnh nhân có u gan. Chụp MRI ghi nhận khối u đã phát triển lan rộng, di căn tĩnh mạch cửa. Bác sĩ chẩn đoán anh mắc ung thư gan giai đoạn cuối.
Người đàn ông này từng bị viêm gan B nhiều năm trước và chỉ điều trị khoảng 2-3 tháng, sau đó bỏ thuố.c, không kiểm tra lại chức năng gan.
Trường hợp khác, ông V.Q.Y (60 tuổ.i, trú tại Đắk Lắk) chuyển đến từ bệnh viện địa phương. Người bệnh có tiề.n sử viêm gan B, phát hiện từ 10 năm trước, có điều trị. Gần đây, ông Y. thường xuyên đau ở hạ sườn phải, đau tăng khi vận động, ho, đau không liên quan tới bữa ăn, giảm 5kg chỉ trong 1 tháng, mệt mỏi nhiều, ăn kém, không sốt. Bệnh nhân đi khám tại cơ sở y tế địa phương, điều trị không đỡ. Từ kết quả sinh thiết, bác sĩ chẩn đoán ông bị ung thư biểu mô tế bào gan.
Một ca phẫu thuật cắt gan tại Bệnh viện K. Ảnh: BSCC.
Tại Việt Nam, ung thư gan đã vượt qua ung thư phổi trở thành bệnh ung thư phổ biến nhất. Theo GLOBOCAN 2020, số ca mắc mới ung thư gan là 26.418 (ung thư phổi là 26.262 ca). Do khả năng phát hiện muộn, ung thư gan có tỷ lệ t.ử von.g cao. Số ca mắc và t.ử von.g gần ngang nhau.
Theo bác sĩ chuyên khoa II Nghiêm Thanh Hà – Phó trưởng khoa Ngoại Gan – Mật – Tụy, Bệnh viện K, ung thư biểu mô tế bào gan chiếm 90% số ca bệnh và nguyên nhân hay gặp nhất là viêm gan virus B, C (chiếm 62% số ca ung thư gan). Các nguyên nhân khác gồm nhiễm độc aflatoxin từ nấm mốc ở ngũ cốc như ngô, lạc; nhiễm ký sinh trùng, xơ gan tiên phát; rối loạn chuyển hóa sắc tố sắt và lạm dụng rượu bia ở nam giới.
Video đang HOT
Ung thư gan giai đoạn sớm thường không có triệu chứng lâm sàng đặc hiệu, phần lớn bệnh nhân chỉ đau bụng mơ hồ hoặc được phát hiện tình cờ. Tại Bệnh viện K, bệnh nhân vào viện khám chủ yếu do đau tức hạ sườn, vàng mắt phát hiện khối u đã to hoặc nhiều u.
Trường hợp chỉ định phẫu thuật là khối u khu trú tại gan, chức năng gan thận còn tốt. Nếu khối u nhỏ sẽ điều trị đốt sống cao tần.
Theo bác sĩ chuyên khoa II Hà Hải Nam – Khoa Ngoại 1, Bệnh viện K, bệnh nhân vào viện ở giai đoạn muộn, bệnh tiến triển, thời gian sống trung bình không quá 1 năm. Trong khi đó, phát hiện sớm ung thư gan lại không quá khó.
Dấu hiệu điển hình của ung thư gan là đau nặng, tức ở vùng hạ sườn phải. Người bệnh còn có dấu hiệu chán ăn, chướng bụng, khó tiêu hóa, vàng da, mắt. Ở giai đoạn muộn có dấu hiệu sút cân, buồn nôn, mệt mỏi, đại tiện phân bạc màu.
Để tầm soát phát hiện sớm ung thư gan, bác sĩ Nam khuyến cáo người dân khám sức khỏe bằng siêu âm gan ít nhất 6 tháng/lần, đặc biệt người có bệnh viêm gan virus B, C, viêm gan mạn tính do rượu, xơ gan.
Khi nghi ngờ ung thư gan, bệnh nhân sẽ làm thêm xét nghiệm má.u, chụp cắt lớp vi tính đa dãy có tiêm thuố.c cản quang, sinh thiết.
Để phòng bệnh, bác sĩ khuyến cáo người dân cần tiêm phòng viêm gan B, bổ sung nhiều chất xơ trong bữa ăn, hạn chế dầu mỡ, nội tạng, giữ cân ổn định.
Ăn cá như thế nào tốt cho sức khỏe?
Không ăn cá sống, phải loại bỏ ruột và mật cá trước khi ăn để hạn chế lây nhiễm ký sinh trùng.
Cá chứa nhiều protein, axit béo omega-3 có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, phải ăn đúng cách mới có thể hấp thu được toàn bộ chất dinh dưỡng.
Không ăn cá sống
Theo phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Xuân Ninh, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cá sống dưới nước, ăn tạp nên rất dễ bị nhiễm các loại độc tố và vi sinh vật sống dưới nước. Các độc chất này tích lũy lâu ngày trong cơ thể có thể dẫn đến nguy cơ mắc dị ứng, tim mạch, suy gan, thận, bệnh về đường tiêu hóa cho người.
Ngoài ra, gan mật phát bệnh chủ yếu là do bệnh sán lá gan. Người ăn các món sống hoặc chưa nấu chín sẽ mang theo sán lá gan vào cơ thể, đặc biệt là khi ăn thủy sản nước ngọt như cá, tôm, ốc, các loại dễ nhiễm ký sinh trùng do môi trường sống ô nhiễm.
Ký sinh trùng nếu không được tiê.u diệ.t có thể lây sang cơ thể người, thậm chí cư trú trong ruột nhiều năm, phát triển tới chiều dài 1-2 m và gây ra những cơn đau quằn quại...
Ăn cá đúng cách để hấp thụ chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe. Ảnh: Health
Không ăn ruột và mật cá
Theo bác sĩ Ninh, ruột cá là bộ phận bẩn nhất do dễ bị nhiễm các loại độc tố và vi sinh vật sống dưới nước hoặc ký sinh trùng như trứng sán, trứng giun và giun xoắn. Do đó, nếu ăn ruột cá phải rửa thật sạch bằng muối, nấu chín, tránh nguy cơ mắc bệnh ký sinh trùng.
Mật cá cung cấp các men, enzim song cũng chứa rất nhiều độc tố như tetrodotoxin, tác hại lên hệ thần kinh gây mệt mỏi, suy hô hấp, rối loạn hành vi. Ăn mật cá có thể bị trúng độc, sốc nhiễm khuẩn, chả.y má.u cấp thậm chí t.ử von.g. Lưu ý khi chế biến nên tránh làm vỡ mật cá, tránh để dịch mật cá bắ.n vào mắt.
Không ăn cá khi đói
Người bị gút nên hạn chế ăn cá khi đói để tránh làm bệnh thêm trầm trọng. Nguyên nhân là ăn cá khi bụng rỗng sẽ làm tăng lượng purine chuyển hóa thành dạng axit uric, một loại axit làm tổn thương ở mô, dẫn đến bệnh gút.
Khi dùng thuố.c ho
Theo bác sĩ, người ho lâu ngày và phải dùng thuố.c điều trị không nên ăn cá, đặc biệt là cá biển để tránh bị dị ứng. Trong cá biển có chứa nhiều histamine, khi được nạp vào cơ thể quá nhiều có thể gây dị ứng, không có lợi cho sức khỏe.
Sử dụng thuố.c ho hay các thuố.c kháng sinh liều cao cũng không nên ăn cá vì có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn.
Ai không nên ăn cá?
Người mắc bệnh gút, dị ứng nên tìm hiểu kỹ trước khi ăn cá để bảo vệ sức khỏe.
Người bị rối loạn, suy giảm chức năng gan, thận nghiêm trọng cũng nên hạn chế ăn do cá giàu protein. Khi tiêu thụ quá mức khiến bệnh trở nên trầm trọng.
Người lớn cần cẩn thận để tránh hóc xương khi cho trẻ ăn cá bằng cách chọn cá ít xương hoặc vứt bỏ hết xương trước khi cho trẻ ăn.
Cách ứng phó với tiêu chảy liên quan đến HIV Tiêu chảy là một trong những triệu chứng rất thường gặp ở người nhiễm HIV. Nếu không được điều trị, tiêu chảy có thể gây mất nước, chất dinh dưỡng và sụt cân không chủ ý... làm nặng thêm tình trạng nhiễm HIV. Tiêu chảy là tình trạng xảy ra phổ biến ở người nhiễm HIV, đặc biệt là những người có số...