Vì sao rung nhĩ lại làm tăng nguy cơ đột quỵ?
Rung nhĩ là một trong các rối loạn nhịp tim phổ biến nhất hiện nay. Những bệnh nhân rung nhĩ có nguy cơ đột quỵ cao hơn 5 lần so với những bệnh nhân không có.
Đột quỵ do rung nhĩ thường diễn tiến nặng, tỷ lệ t.ử von.g và tàn phế cao, dẫn đến chi phí chăm sóc và điều trị gia tăng.
Nguyên nhân gây rung nhĩ
Rung nhĩ là bệnh lý gây ra do các rối loạn về điện học trong tim, hậu quả hai tâm nhĩ (hai buồng ở phía trên tim) co bóp không đều, dẫn đến tim bơm má.u ra ngoài không hiệu quả, lượng má.u bị tồn đọng lại trên hai tâm nhĩ tạo cục má.u đông. Cục má.u đông này di chuyển trong hệ tuần hoàn, đến bất cứ nơi đâu trong cơ thể, nhưng nặng nề nhất, cục má.u đông di chuyển đến não, gây đột quỵ thiếu má.u não – hay còn gọi là nhồi má.u não.
Rung nhĩ là một trong các rối loạn nhịp tim phổ biến nhất hiện nay. Hậu quả của rung nhĩ rất nặng nề, nó không chỉ ảnh hưởng tới bệnh tật, t.ử von.g mà còn ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của người bệnh. So với người không bị rung nhĩ, người mắc rung nhĩ có nguy cơ t.ử von.g cao gấp 1,5 đến 3,5 lần, suy giảm nhận thức cao gấp khoảng 1,4 lần và chứng tâm thần phân liệt cao gấp 1,6 lần.
Khi thấy nhịp tim nhanh hay chậm hoặc không đều thì bạn nên đến gặp bác sĩ.
Rung nhĩ gây ra 20-30% ca tai biến mạch não và làm giảm chất lượng cuộc sống của 60% bệnh nhân. Ngoài ra, rung nhĩ làm tăng nguy cơ suy tim, trầm cảm và làm tăng khả năng phải nhập viện để điều trị.
Nguyên nhân gây rung nhĩ chưa được hiểu đầy đủ. Song một số yếu tố nguy cơ đã được xác định là có thể thúc đẩy phát triển rung nhĩ, bao gồm:
Tuổ.i tác: nguy cơ mắc rung nhĩ tăng lên theo tuổ.i tác, phổ biến ở người trên 65 tuổ.i, đặc biệt là trên 80 tuổ.i. Rung nhĩ ít khi xảy ra ở người dưới 60 tuổ.i (chỉ khoảng 1%).
Di truyền: nguy cơ rung nhĩ tăng lên khi trong gia đình có người mắc bệnh này.
Video đang HOT
Ngoài ra những bệnh lý như: tăng huyết áp, béo phì, đái tháo đường, các bệnh lý tim mạch (Suy tim; Bệnh mạch vành; Bệnh van tim; Bệnh cơ tim…) dẫn đến mắc bệnh rung nhĩ.
Một số yếu tố được ghi nhận là tình trạng lạm dụng rượu bia, thuố.c lá… cũng dẫn đến nguy cơ mắc rung nhĩ.
Triệu chứng của rung nhĩ?
Một số người bị rung nhĩ có thể không biết mình bị bệnh, không được chẩn đoán vì không có bất kỳ triệu chứng nào, hoặc các triệu chứng kết thúc nhanh chóng. Những đối tượng này thường được phát hiện rung nhĩ trong bài kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc khám sức khỏe vì một nguyên nhân khác.
Rung nhĩ làm nhịp tim tăng nhanh đáng kể (hơn 100 nhịp mỗi phút), đán.h trống ngực, nhịp đậ.p không đều và đây là triệu chứng rõ ràng nhất của rung nhĩ, thường có thể tự kiểm tra nhịp tim bằng cách kiểm tra mạch ở cổ hoặc cổ tay.
Các triệu chứng thường gặp khác của rung nhĩ là: người mệt mỏi, giảm khả năng gắng sức, cảm giác lâng lâng, choáng váng, tức ngực, khó thở…Vì vậy, khi thấy nhịp tim nhanh hay chậm hoặc không đều thì bạn nên đến gặp bác sĩ.
Rung nhĩ dẫn đến nguy cơ đột quỵ
Đột quỵ là một trong những biến chứng nặng nề nhất của rung nhĩ. Khi bị rung nhĩ, các thớ cơ tâm nhĩ không co bóp nhịp nhàng và dần dần bị giãn ra. Buồng tâm nhĩ giãn ra kết hợp với sự co bóp không đồng đều giữa các vùng cơ tâm nhĩ khác nhau làm cho dòng má.u chả.y từ tâm nhĩ xuống tâm thất không được nhịp nhàng từ đó dễ hình thành các cục má.u đông trong tâm nhĩ. Khi các cục má.u đông trong tâm nhĩ này được tạo ra và trôi theo dòng má.u, nó sẽ có nguy cơ gây ra tắc mạch.
Nếu cục má.u đông trôi theo dòng má.u tới não, động mạch não sẽ bị tắc và gây ra tai biến mạch não hoặc đột quỵ não. Nếu cục má.u đông trôi theo dòng má.u tới động mạch vành sẽ gây ra hiện tượng nhồi má.u cơ tim. Nếu cục má.u đông đi theo dòng má.u tới động mạch chi, nó sẽ gây tắc động mạch chi…
Tóm lại: rung nhĩ là một rối loạn nhịp nhĩ thường gặp với số lượng người mắc trên thế giới có xu hướng ngày càng cao. Có nhiều yếu tố nguy cơ làm gia tăng nguy cơ mắc rung nhĩ như nam giới, tuổ.i cao, bệnh động mạch vành, suy tim, bệnh van tim, bệnh thận mạn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính… Biến cố tắc mạch trong đó có đột quỵ là một biến cố thường gặp nhưng rất nặng nề của người bệnh rung nhĩ. Người bệnh rung nhĩ cần được thăm khám y tế, đán.h giá nguy cơ tắc mạch và được điều trị phù hợp để giảm nguy cơ mắc các biến cố tim mạch.
Cảnh báo tình trạng rung nhĩ nguy hiểm và phổ biến gấp 3 lần so với thực tế
Các nhà khoa học Mỹ phát hiện tình trạng rung nhĩ - một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây đột quỵ và cục má.u đông - thực tế nguy hiểm và phổ biến gấp 3 lần so với những ước tính trước đây.
Tình trạng rung nhĩ được phát hiện phổ biến gấp 3 lần so với thực tế. (Ảnh: Getty)
Một nghiên cứu mới tại Mỹ đã chỉ ra rằng rung nhĩ (Afib), một loại loạn nhịp tim thường gặp có tỷ lệ mắc tăng lên theo tuổ.i, thực tế đang ngày càng trẻ hóa và phổ biến gấp 3 lần so với suy nghĩ trước đây.
Theo ước tính từ hơn hai thập kỷ trước, 3,3 triệu người trưởng thành ở Mỹ bị rung nhĩ, nhưng các nhà nghiên cứu tại Đại học California, San Francisco (UCSF), phát hiện ra rằng thực tế Afib ảnh hưởng đến 10,5 triệu người lớn, tương đương gần 5% dân số trưởng thành ở nước này.
Các nhà nghiên cứu tại UCSF đã xem xét hồ sơ bệnh án của gần 30 triệu người trưởng thành đã được điều trị cấp tính hoặc từng làm thủ thuật y tế tại California từ năm 2005-2019 và phát hiện ra rằng khoảng 2 triệu bệnh nhân trong số đó đã được chẩn đoán mắc bệnh rung nhĩ.
Số lượng chẩn đoán tăng theo thời gian, từ gần 4,5% bệnh nhân trong giai đoạn 2005-2009 tăng lên 6,8% bệnh nhân trong giai đoạn 2015-2019. Sau đó, dữ liệu được chuẩn hóa để có tính đại diện trên toàn quốc, giúp các nhà nghiên cứu ước tính con số cuối cùng là ít nhất 10,5 triệu trường hợp bị rung nhĩ trên toàn nước Mỹ.
Rung nhĩ là một tình trạng rối loạn nhịp tim đang ngày càng trẻ hóa. (Ảnh: iStock)
Rung nhĩ là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây đột quỵ và có thể làm tăng nguy cơ suy tim, cục má.u đông, bệnh thận mãn tính và chứng mất trí .
Tiến sỹ Gregory Marcus, tác giả chính của nghiên cứu và là bác sỹ tim mạch tại UCSF Health, cho biết các nhà nghiên cứu đã nghi ngờ chứng rung nhĩ phổ biến hơn so với ước tính trước đây, nhưng họ vẫn ngạc nhiên trước mức độ khác biệt thực tế lớn được quan sát thấy trong nghiên cứu.
Tiến sỹ Marcus hy vọng những phát hiện của nghiên cứu sẽ dẫn đến việc phân bổ nhiều nguồn lực hơn để giúp đỡ bệnh nhân Afib, bao gồm nhiều nguồn tài trợ hơn cho nghiên cứu và điều trị.
Lý giải về sự gia tăng số lượng bệnh nhân bị rung nhĩ, các chuyên gia cho biết có thể là do sự kết hợp của nhiều chứng bệnh mãn tính và việc phát hiện bệnh được cải thiện nhờ các thiết bị hiện đại.
"Những người mắc các bệnh lý mãn tính, chẳng hạn như huyết áp cao, tiểu đường, hội chứng chuyển hóa, béo phì, ngưng thở khi ngủ và các vấn đề y tế khác... đều có nguy cơ cao bị tình trạng rung nhĩ," Tiến sỹ Paul Wang, Giám đốc Dịch vụ chăm sóc rối loạn nhịp tim Stanford, cho biết.
Tiến sỹ Rod Passman, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu loạn nhịp tim tại Đại học Northwestern, nói thêm rằng béo phì - hiện cũng đang gia tăng ở Mỹ cũng như ở nhiều nước trên thế giới nói chung - thường là nguyên nhân gây ra các trường hợp rung nhĩ ở những bệnh nhân trẻ tuổ.i.
Phát hiện và điều trị sớm tình trạng rung nhĩ rất quan trọng để giảm nguy cơ bị đột quỵ.(Ảnh: iStock)
Các ca bệnh rung nhĩ cũng được phát hiện nhiều hơn sau khi các thiết bị điện tử như Apple Watches và Fitbits ra đời.
Tiến sỹ Passman cho hay hầu như tuần nào văn phòng của ông cũng có trường hợp bệnh nhân báo cáo rằng Apple Watch của họ cảnh báo họ bị rung nhĩ nhưng bản thân họ không cảm thấy gì cả.
Ông lưu ý những trường hợp này cần phải đến khám bác sỹ để được chẩn đoán chính xác tình trạng sức khỏe của mình. Phát hiện và điều trị sớm rất quan trọng vì có thể làm giúp giảm nguy cơ dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng như đột quỵ và cục má.u đông.
Vào năm 2016, toàn thế giới ghi nhận 46,3 triệu người mắc rung nhĩ. Dự đoán đến năm 2050, số lượng người mắc rung nhĩ tiếp tục gia tăng thêm khoảng 23%. Riêng tại châu Á dự đoán có ít nhất 72 triệu người bị rung nhĩ và có 3 triệu người đột quỵ do rung nhĩ vào năm 2050.
Để giảm nguy cơ rung nhĩ cũng như các bệnh tim mạch, các chuyên gia y tế khuyên bạn cần xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh và điều độ; ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng; có chế độ ăn hợp lý, không uống rượu bia, hút thuố.c l.á bởi những chất kích thích này có thể làm xấu hơn các tình trạng rối loạn nhịp tim.
Nếu mắc các bệnh lý mãn tính như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn chuyển hóa mỡ má.u... thì cần theo dõi và điều trị ổn định các tình trạng này. Lưu ý không tự ý uống thuố.c, kể cả các loại thuố.c thông thường bởi một số thuố.c có thể ảnh hưởng đến tình trạng rối loạn nhịp hoặc tương tác với thuố.c chống loạn nhịp./.
Rối loạn tiề.n đình và thiếu má.u não dễ gây nhầm lẫn, làm thế nào để phân biệt? Rối loạn tiề.n đình và thiếu má.u não có thể gây nhầm lẫn vì đều có các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn hoặc nôn mửa. Vậy làm thế nào để phân biệt 2 tình trạng này? Mặc dù rối loạn tiề.n đình và thiếu má.u não gây ra một số triệu chứng giống nhau nhưng 2 tình trạng này vẫn có...