Vẻ đẹp mê hoặc của các thiên hà trong vũ trụ bao la

Kính viễn vọng không gian Hubble được phóng lên quỹ đạo thấp của Trái Đất vào thập niên 90 của thế kỷ trước.

Từ đó đến nay, Hubble đã giúp chúng ta khám phá thêm về vũ trụ bao la với nhiều thiên hà đẹp đến nín thở.

Hoag’s Object là thiên hà trong chòm sao Serpens Caput. Nó có khoảng tám tỷ ngôi sao và chiều ngang khoảng 120.000 năm ánh sáng.

Hầu hết các thiên hà đều có “tuổi đời” từ 10 tỷ đến 13,6 tỷ năm. Một số thiên hà lâu đời nhất hình thành khi vũ trụ chỉ mới khoảng một tỷ năm tuổi.

Thiên hà bao gồm các ngôi sao, hành tinh và đám mây khí cùng bụi khổng lồ, tất cả liên kết với nhau bằng lực hấp dẫn. Thiên hà lớn nhất chứa hàng nghìn tỷ ngôi sao. Cái nhỏ nhất có thể chứa vài nghìn ngôi sao. Hầu hết các thiên hà lớn đều kèm theo lỗ đen ở trung tâm, một số có khối lượng gấp hàng tỷ lần Mặt Trời của Dải Ngân hà.

Trước thế kỷ 20, con người không biết đến các thiên hà khác ngoài Dải Ngân hà. Trước đó, các nhà thiên văn học coi chúng là “tinh vân” bởi trông giống như những đám mây mờ. Mọi chuyện đã thay đổi vào những năm 1920 khi nhà thiên văn học Edwin Hubble đánh giá “tinh vân” Andromeda là một thiên hà. Andromeda là thiên hà lớn gần nhất với Dải Ngân hà của chúng ta và nó đủ sáng trên bầu trời đêm để quan sát được bằng mắt thường từ Bắc Bán Cầu. Năm 1936, Hubble phân loại các thiên hà thành bốn loại chính: thiên hà xoắn ốc, thiên hà dạng thấu kính, thiên hà hình elip và thiên hà không định hình.

Cuối tháng 3 đến giữa tháng 5 được coi là thời điểm tốt nhất trong năm để ngắm một số thiên hà tuyệt vời. Tất nhiên, cần có kính thiên văn để nhìn thấy những thiên hà ở xa.

Thiên hà Sombrero cách Trái Đất 28 triệu năm ánh sáng.

W2246-0526 là thiên hà sáng nhất từng được phát hiện.

Thiên hà Whirlpool còn có tên là Messier 51a (M51a) hoặc NGC 5194 nằm trong chòm sao Canes Venatici. Whirlpool là thiên hà đầu tiên được xếp loại vào thiên hà xoắn ốc.

Phantom (Messier 74) là thiên hà xoắn ốc nằm trong chòm sao Song Ngư và nhỏ hơn Dải Ngân hà của chúng ta.

Large Magellanic Could là thiên hà vệ tinh của Dải Ngân hà. Nó chỉ cách Trái đất 160.000 năm ánh sáng.

The Black Eye là thiên hà xoắn ốc tương đối biệt lập, trong chòm sao Coma Berenices, cách Trái Đất 17 triệu năm ánh sáng.

Thiên hà NGC 6753 cách Trái Đất 150 triệu năm ánh sáng.

NGC 4388 là thiên hà xoắn ốc trong chòm sao Xử Nữ và cách Trái Đất 57 triệu năm ánh sáng.

NGC 2207 và IC 2163 là một cặp thiên hà xoắn ốc trong chòm sao Đại Khuyển, cách chúng ta khoảng 80 triệu năm ánh sáng.

Thiên hà Porpoise (NGC 2936) nằm trong chòm sao Hydra. NGC 2936 đang tương tác với thiên hà hình elip NGC 2937 nằm ngay bên dưới nó.

Thiên hà Sunflower nằm ở phía Bắc chòm sao Canes Venatici với gần 400 tỷ ngôi sao.

Andromeda là thiên hà lớn gần nhất với Dải Ngân hà. Nó nằm cách Trái Đất khoảng 2.480.000 năm ánh sáng.

IC 342 là một thiên hà xoắn ốc trong chòm sao Camelopardalis.