Về Bình Định phải thưởng thức bún song thằn An Nhơn Đặc sản tiến vua thời xưa

Bún Song Thằn An Nhơn là một loại bún khô nổi tiếng xứ Nẫu, được làm hoàn toàn từ đậu xanh nên hương vị không những đặc biệt thơm ngon mà còn rất tốt cho sức khỏe, dùng để tiến vua thời xưa.

Du lịch Bình Định nhất định không thể bỏ qua món này đâu nhé!

Bún Song Thằn An Nhơn – đặc sản tiến Vua thời xưa – Ảnh: Bà Đầm Market

Ngoài những địa điểm “HOT” trên bản đồ du lịch Quy Nhơn như Hòn Khô, Kỳ Co, Eo Gió, Cù Lao Xanh, … miền đất võ Bình Định còn được chú ý bởi nét ẩm thực địa phương độc đáo với những đặc sản: bánh ít lá gai, rượu Bầu Đá, nem chả chợ Huyện, … và một trong số đó không thể bỏ qua chính là Bún Song Thằn An Nhơn tiến Vua, nức tiếng đất võ trời văn.

1. Tên gọi Bún Song Thằn bắt nguồn từ đâu?

Tương truyền, bún này muốn ngon thì nhất định phải được làm từ nước ở sông Kôn. Chính vì thế mà ngày xưa, các vua triều Nguyễn thường triệu thợ bún An Thái (An Nhơn) ra kinh đô Huế làm nhưng không thành công vì không có nước sông Kôn.

Bún muốn ngon nhất định phải được làm từ nước ở sông Kôn – Ảnh: Sưu tầm

Bún Song Thằn An Nhơn nổi tiếng vì có hương vị thơm ngon đặc biệt và giá trị dinh dưỡng cao, tốt cho sức khỏe. Người dân làng kể rằng, sở dĩ có tên gọi bún Song Thằn vì người thợ thường bắt dây bún từng đôi một nên nhiều người đọc thành bún “song thằn”.

Có tên gọi bún Song Thằn vì người thợ thường bắt dây bún từng đôi một – Ảnh: Sưu tầm

Để làm bún, người ta cho bột đã qua xử lý vào ống có đục lỗ và ép để hình thành sợi bún. Xưa, ống chỉ có hai lỗ nên mỗi lần có hai sợi. Hiện nay một số hộ dân tại làng nghề đã chế tạo ống thành 9 lỗ để nâng cao năng suất lao động, nhờ vậy bún làm ra nhanh và nhiều hơn trước, đạt hiệu quả kinh tế cao.

2. Cách chế biến Bún Song Thằn An Nhơn

Điểm khác biệt của Bún Song Thằn An Nhơn so với các loại bún khác ở Việt Nam là ở thành phần.

Sợi bún khô, trắng đục như miếng nhưng sáng màu hơn – Ảnh: Bà Đầm Market

Bún được chế biến với thành phần chính là từ đậu xanh. Sợi bún khô, trắng đục như miến nhưng sáng màu hơn, khi nấu chín sẽ có độ trong. Loại bún này có quá trình chế biến công phu từ bước làm bột, tạo sợi đến phơi bún.

Thành phần chính làm bún Song Thằn An Nhơn là từ đậu xanh – Ảnh: Sưu tầm

Đậu xanh nguyên hạt, loại bỏ hạt hỏng, đem phơi nắng thật khô rồi ngâm vào nước lạnh một ngày đêm, sau đó xay nát. Công thức phổ biến là cứ 4-5kg đậu xanh thì làm ra 1kg bún.

Bột đã xay xong đem gạn lọc để phân loại bột tinh chất và bột thô, hay người địa phương gọi là bột nhất, bột nhì. Bột nhất lắng ở dưới là phần tốt để làm bún Song Thằn, còn bột nhì nổi ở trên sẽ được sử dụng để làm bún loại hai và chỉ bún được làm từ bột nhất mới được dán nhãn tênBún Song Thằn An Nhơn.

Chỉ bún được làm từ bột nhất mới được dán nhãn Bún Song Thằn An Nhơn – Ảnh: Sưu tầm

Để sợi bún dai giòn khó đứt vỡ khi khô, người dân pha vào bột đậu xanh một ít bột huỳnh tinh. Tiếp đó, người thợ cho hỗn hợp bột sệt bọc vào bao vải thô, đợi ráo bớt nước thì hấp vừa chín, cuối cùng đưa vào khăn lụa mỏng để vắt tạo sợi.

Sợi bún chín mềm sẽ được trải lên các tấm phên phơi ngoài trời – Ảnh: Sưu tầm

Sợi bún đẹp và dai hay không là do tay thợ vắt. Lực vắt, cách di chuyển bọc bột phải thuần thục để con bún thẳng tưng chảy xuống nồi nước nóng. Bún sau khi vớt từ nồi được xả lại bằng nước lạnh, theo đúng bí quyết gia truyền phải xả bằng nước sông Kôn. Sợi bún chín mềm sẽ được trải lên các tấm phên phơi ngoài trời.

3. Tại sao Bún Song Thằn An Nhơn được chọn tiến vua?

Thời xưa, các quan lại địa phương đều mang theo bún Song Thằn tiến lên vua nên mới có tên gọi khác là “bún tiến vua”. Vì khi ấy, bún được sản xuất rất kỳ công nên lượng bún có hạn và chỉ bán cho gia đình quyền cao chức trọng nên đây là loại bún rất quý hiếm.

Thời xưa, các quan lại địa phương đều mang theo bún Song Thằn tiến lên vua nên mới có tên gọi khác là “bún tiến vua” – Ảnh: Sưu tầm

Được chọn làm đặc sản tiến vua không chỉ vì lượng bún hiếm mà còn chứa đựng trong khâu sản xuất là nghệ thuật ẩm thực với những bước sản xuất kỳ công, cùng những nguyên liệu như đậu xanh, nước sông Kôn và cả nét lao động miệt mài của người dân làng bún.

4. Các món ăn ngon được làm từ bún Song Thằn

Bún Song Thằn An Nhơn từ lâu đã trở thành nguyên liệu quen thuộc được chế biến thành nhiều món ngon giàu dinh dưỡng và dùng để nấu cúng gia tiên trong những dịp giỗ Chạp, ngày Tết.

Bún Song Thằn An Nhơn xào tôm và nấm ăn rất ngon – Ảnh: Bà Đầm Market

Đây là món ăn được đông đảo người dân Bình Định và du khách thập phương ưa chuộng. Có thể chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như: bún ăn kèm với các loại nước dùng nấu từ thịt bò, thịt heo hay tôm hoặc chế biến thành món bún xào.

Về Bình Định phải thưởng thức bún song thằn An Nhơn – Đặc sản tiến vua thời xưa 16

Bún Song Thằn An Nhơn dùng chế biến món nào cũng ngon. Vì được làm từ đậu xanh nên sợi bún có độ dai, khi chế biến không bị quá “nhão”, luôn dầy đầy “sừng sực”; con bún rời nhau, tạo nên hương vị thơm ngon độc đáo, thưởng thức một lần chắc chắn sẽ nhớ mãi.

Bún Song Thằn An Nhơn dùng chế biến món nào cũng ngon – Ảnh: Sưu tầm

5. Tìm mua bún Song Thằn An Nhơn ở đâu?

5.1 Các loại bún Song Thằn

Để thuận tiện cho việc vận chuyển và giúp người mua có nhiều lựa chọn. Người dân Bình Định đã làm Bún Song Thằn An Nhơn thành hai loại: vỉ hình vuông và vỉ hình bó.

Bún Song Thằn An Nhơn loại bó tiện lợi trong việc di chuyển – Ảnh: Sưu tầm

Nếu không muốn quá cồng kềnh cho việc đi lại bạn nên chọn loại hình bó. Còn nếu mua để làm quà thì bạn nên chọn loại hình vuông vì được đóng gói rất cẩn thận và đẹp mắt.

Loại vuông được đóng gói cẩn thận và đẹp mắt dùng để biếu tặng – Ảnh: Sưu tầm

5.2 Tìm mua bún Song Thằn ở đâu?

Có dịp du lịch Bình Định, bạn có thể tìm mua Bún Song Thằn An Nhơn trực tiếp tại làng bún Song Thằn An Thái – TX. An Nhơn mà nổi tiếng nhất ở đây phải kể đến Bún Song Thằn Lý Thị Hương hoặc tìm mua tại các cửa hàng đặc sản Bình Định ngay trung tâm thành phố như Mận Khoa, Phụng Nga,…

Bún Song Thằn An Nhơn nổi tiếng nhất phải kể đến Bún Song Thằn Lý Thị Hương – Ảnh: Sưu tầm

Xem đến đây, hẳn bạn đã biết vì sao bún Song Thằn được yêu thích như vậy. Không phải ngẫu nhiên đến từ những lời quảng bá rầm rộ, mà đó là sự hòa quyện của những giá trị văn hóa ẩm thực độc đáo lâu đời tại địa phương.

Bún Song Thằn là niềm tự hào của mảnh đất Bình Định bởi sự hòa quyện của những giá trị văn hóa ẩm thực độc đáo lâu đời tại địa phương – Ảnh: Sưu tầm

Từ khâu gieo trồng nguyên liệu cho đến khâu chế biến và hình thành sản phẩm. Tất cả đã tạo nên một món ngon tròn vị với giá trị dinh dưỡng cao mà bất kỳ ai khi thưởng thức qua một lần sẽ nhớ mãi. Nên du lịch Bình Định các bạn đừng quên mua Bún Song Thằn An Nhơn nếu có dịp nhé.