Vật tư Tổng hợp và Phân bón Hoá Sinh (HSI) đứng bên bờ vực

Công ty cổ phần Vật tư Tổng hợp và Phân bón Hoá Sinh (HSI) đứng bên bờ vực khó khăn khi có áp lực phải trả khoản nợ 253 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu chỉ còn 1,7 tỷ đồng.

Thị trường phân bón NPK có sự cạnh tranh gay gắt. Ảnh: Dũng Minh.

HSI niêm yết cổ phiếu trên HOSE năm 2007, tới năm 2015 bị hủy niêm yết bắt buộc do lỗ luỹ kế đến 31/12/2014 âm 123,1 tỷ đồng, vượt quá vốn điều lệ thực góp là 100 tỷ đồng, đồng thời kết quả kinh doanh thua lỗ 3 năm liên tiếp. Cổ phiếu HSI chuyển sang giao dịch trên UPCoM từ đó đến nay, hiện có giá 900 đồng/cổ phiếu với thanh khoản nhỏ giọt.

Tính tới 31/12/2019, HSI lỗ luỹ kế 131,7 tỷ đồng, vốn điều lệ giữ nguyên mức 100 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu chỉ còn 1,7 tỷ đồng.

Tổng nguồn vốn của doanh nghiệp là 326,6 tỷ đồng, trong đó có 253 tỷ đồng vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn, chiếm 77,4%; phải trả người bán ngắn hạn 38,8 tỷ đồng, chiếm 11,9%.

Dư nợ 253 tỷ đồng là vay Ngân hàng Đông Á, trong đó 46,3 tỷ đồng nợ vay có thời gian 9 tháng, thế chấp bằng toàn bộ xưởng máy móc, thiết bị, các công trình phụ trên đất tại xã Phạm Văn Cội, huyện Củ Chi, TP.HCM và tại Khu công nghiệp Đông Bắc Sông Cầu, tỉnh Phú Yên.

Các tài sản này cũng được thế chấp cho khoản vay 206,7 tỷ đồng, đáo hạn ngày 25/6/2020.

Nợ đến hạn chiếm phần lớn nguồn vốn, nhưng HSI chỉ có lượng tiền mặt 10,4 tỷ đồng. Công ty có các khoản phải thu ngắn hạn 154 tỷ đồng nhưng khó đòi, trong đó phải thu khách hàng tại Công ty TNHH Phát triển Xuất nhập khẩu Eung Suy Kim Ly 16,7 tỷ đồng,

Cửa hàng vật tư nông nghiệp Kim Mây 37,4 tỷ đồng, phải thu khách hàng khác 129,3 tỷ đồng. Doanh nghiệp mới trích lập được gần 58 tỷ đồng nợ xấu.

Đáng lưu ý, Công ty TNHH Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế toán và Kiểm toán Phía Nam đưa ra ý kiến kiểm toán ngoại trừ.

Theo đó, trong báo cáo tài chính năm 2019, HSI chưa xác định các khoản chi phí lãi vay với số tiền ước tính gần 16,4 tỷ đồng. Các khoản nợ phải thu khó đòi chưa trích lập dự phòng là 24,3 tỷ đồng.

Ngoài ra, khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của HSI không đảm bảo, có sự tồn tại của yếu tố không chắc chắn trọng yếu có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của Công ty.

Một khó khăn khác, theo quyết định của UBND TP.HCM về thu hồi đất tại xã Phạm Văn Cội, huyện Củ Chi, là địa điểm đang hoạt động sản xuất – kinh doanh của HSI, Công ty có trách nhiệm bàn giao khu đất cho Trung tâm Phát triển quỹ đất quản lý.

HSI chủ yếu sản xuất phân bón NPK với thương hiệu “Con Trâu”, sản phẩm được tiêu thụ ở miền Trung, Đông Nam Bộ, miền Tây và xuất khẩu sang một số thị trường châu Phi, Mỹ Latinh.

Năm 2019, HSI đạt 182,7 tỷ đồng doanh thu, tăng nhẹ so với năm 2018, nhưng lợi nhuận sau thuế âm 656 triệu đồng (năm 2018 lãi 1,2 tỷ đồng).

Thị trường phân bón NPK có sự cạnh tranh gay gắt, thị phần tập trung vào các doanh nghiệp lớn như Đạm Phú Mỹ (DPM), Đạm Cà Mau (DCM), Phân bón Bình Điền (BFC), với công nghệ sản xuất tiên tiến. Đặc biệt, DPM và DCM có lợi thế sản xuất được urê, nguyên liệu đầu vào để sản xuất phân bón tổng hợp.

Bên cạnh đó, yếu tố thời tiết ngày một khắc nghiệt, cũng như ngập mặn tại Đồng bằng sông Cửa Long gây bất lợi cho sản xuất nông nghiệp, ảnh hưởng đến các doanh nghiệp phân bón, khiến áp lực cạnh tranh của ngành tăng cao.

Trong bối cảnh kinh doanh khó khăn và tình hình tài chính yếu kém, nhất là áp lực nợ vay lớn, nếu doanh nghiệp không huy động được thêm vốn, đồng thời đáo nợ với ngân hàng thì khả năng sẽ bị xử lý tài sản bảo đảm là cơ sở đang sản xuất.

Ngày 1/8/2020, HSI bổ nhiệm ông Phạm Lê Phương làm Tổng giám đốc thay cho ông Nguyễn Tấn Quốc. Ông Quốc trước đó giữ vị trí Chủ tịch Hội đồng quản trị và Tổng giám đốc.

Biến động nhân sự cấp cao nhưng hoạt động mua bán cổ phiếu cũng như cổ đông mới không xuất hiện cho thấy, việc chuyển giao “quyền lực” tại HSI nhằm đáp ứng yêu cầu tại Nghị định 71/2017/NĐ-CP về quản trị công ty. Cụ thể, từ 1/8/2020, chủ tịch hội đồng quản trị không được kiêm nhiệm chức danh giám đốc (tổng giám đốc) của cùng 1 công ty đại chúng.