Ukraine sẽ công bố kế hoạch tái thiết quy mô lớn sau chiến tranh
Trong tuần này, Ukraine định trình bày một kế hoạch chi tiết về tái thiết đất nước mà theo đó có thể cần huy động hàng trăm tỷ euro. Kế hoạch sẽ được công bố ngay cả khi chiến sự tiếp diễn ở miền Đông.
Một tòa nhà bị phá hủy sau khi bị trúng tên lửa ở thị trấn Sergiyvka, gần Odessa, Ukraine. Ảnh: AFP
Theo Bloomberg, kế hoạch tái thiết dài khoảng 2.000 trang sẽ được trình bày tại một hội nghị ngày 4-5/7 ở thành phố Lugano của Thụy Sĩ. Kế hoạch sẽ vạch ra một danh sách dài gồm các dự án cơ sở hạ tầng và an ninh, đầu tư vào khí hậu và nền kinh tế kỹ thuật số cũng như đa dạng hóa các nguồn năng lượng.
Các quan chức Liên minh châu Âu (EU) cho biết khối này sẽ đóng góp phần lớn nguồn tài chính, có thể trị giá hơn 500 tỷ euro. Chính phủ Ukraine đã trình bày dự thảo kế hoạch tái thiết với các nhà tài trợ, trong đó có EU. Các bên tài trợ sẽ phản hồi trong những tháng tới.
Ủy ban châu Âu đang tìm hiểu các lựa chọn tài chính bao gồm trợ cấp và cho vay, mặc dù thông tin chi tiết không có nhiều và các quan chức vẫn thận trọng đưa ra các ước tính trong khi chiến tranh vẫn đang bùng phát. Một khả năng là vay vốn chung trên các thị trường tương tự như phương tiện được dùng để gây quỹ cho quỹ phục hồi sau đại dịch COVID-19 của EU.
Kế hoạch tái thiết của Ukraine có thể còn lâu mới được thực hiện khi mà các lực lượng Ukraine và Nga vẫn chưa kết thúc chiến tranh. Ngay cả khi Nga đạt được nhiều bước tiến trên chiến trường trong vài tuần qua, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nhiều lần tuyên bố rằng ông sẽ không bao giờ chấp nhận nhượng lãnh thổ.
Tại một cuộc họp báo ở Kiev ngày 1/7, ông Zelenskiy gọi kế hoạch sẽ trình bày tại Lugano là bản dự thảo đầu tiên.
Video đang HOT
Các khoản tiền liên quan đến hoạt động tái thiết sẽ cho thấy tình hình tài chính nghiêm trọng của Ukraine, khi các chính trị gia Ukraine phải vất vả giữ cho ngân sách hoạt động vì nguồn thu cạn kiệt và ngày càng phụ thuộc vào các nhà tài trợ toàn cầu. Các quan chức Ukraine đang thăm dò khả năng tái cơ cấu nợ khi các lựa chọn tài chính của nước này đạt đến giới hạn.
Kế hoạch tái thiết quy mô của Ukraine sẽ bị EU soi xét kỹ vì khối này không muốn có thêm khoản nợ. Hỗ trợ khẩn cấp cho Ukraine đã bị trì hoãn trong các cơ quan của EU do bất đồng giữa các quan chức EU và Đức về các chi tiết của gói hỗ trợ.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen sẽ tham dự hội nghị Lugano để trình bày một nền tảng cho các nhà tài trợ toàn cầu, như các đối tác trong Nhóm G7, các tổ chức đa phương, Thụy Sĩ và Na Uy. EU sẽ điều phối nỗ lực toàn cầu.
Sau mùa hè, Ủy ban châu Âu và Đức với tư cách là chủ tịch G7 sẽ triệu tập một hội nghị để thực hiện kế hoạch. Chính phủ Séc, nước giữ chức chủ tịch luân phiên 6 tháng của EU, có kế hoạch tổ chức hội nghị các nhà tài trợ vào tháng 11.
Đối với EU, khoản viện trợ nào cũng phải gắn với cải cách. Khi trở thành ứng cử viên gia nhập EU, Ukraine sẽ phải vạch ra lộ trình cải cách trong nhiều lĩnh vực.
EU sẽ đi vay để có tiền hỗ trợ Ukraine
Liên minh châu Âu (EU) đang có kế hoạch tài trợ chi phí hoạt động cho Chính phủ Ukraine trong ít nhất ba tháng.
EU sẽ huy động 15 tỷ euro thông qua một đợt phát hành nợ mới, như hình thức đã sử dụng cho gói cứu trợ COVID-19.
Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel (trái) gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Kiev, ngày 20/4. Ảnh: Getty Images
Theo đài RT, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nói với Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) rằng ông cần 7 tỷ USD mỗi tháng để trả lương, lương hưu và các khoản chi tiêu khác của chính phủ. Mỹ đã cam kết cung cấp một phần ba số tiền đó trong ba tháng tới. EU dự định bù vào khoản thiếu bằng trái phiếu đặc biệt.
Ủy ban châu Âu (EC) đã thông báo ngắn gọn cho đại sứ các nước thành viên về kế hoạch này vào ngày 6/5. Kế hoạch liên quan đến việc phát hành nợ dựa trên bảo lãnh từ các nước thành viên EU. Kế hoạch này có cấu trúc tương tự SURE, tên chương trình quyên góp 100 tỷ euro hỗ trợ cho các công dân EU bị mất việc làm do phong tỏa để phòng chống COVID-19. Khoản nợ đó sau đó được chứng khoán hóa dưới dạng trái phiếu có thời hạn từ 5-30 năm.
Một nhà ngoại giao châu Âu nói với tờ Politico: "Bất cứ khi nào có vấn đề về tiền bạc, Ủy ban châu Âu sẽ nghĩ tới SURE".
Kế hoạch có thể được công bố sớm nhất là vào ngày 18/5 và ít nhất ba quốc gia gồm Áo, Đức và Hy Lạp đã yêu cầu các lựa chọn thay thế. Họ đang hy vọng các nước không thuộc EU như Nhật Bản, Na Uy và Anh cũng sẽ tham gia, giúp EU bớt gánh nặng nợ nần. Pháp cũng đã đề xuất lãnh đạo các quốc gia EU thảo luận về vấn đề này trong một cuộc gặp thượng đỉnh vào cuối tháng 5.
Trong khi đó, Đại diện cấp cao về Chính sách An ninh và Đối ngoại EU Josep Borrell đã đề xuất phương án khác để tài trợ cho quá trình tái thiết Ukraine: tịch thu kho dự trữ ngoại hối của Nga đang bị đóng băng theo lệnh trừng phạt của EU.
Trả lời phỏng vấn tờ FT ngày 9/5, ông Borrell dẫn lại việc Mỹ tịch thu khối tài sản trị giá hàng tỷ USD của Ngân hàng trung ương Afghanistan và kêu gọi EU thực hiện hành động tương tự với Nga. Nhà ngoại giao này cho biết hồi tháng 2, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký một sắc lệnh nhằm giải ngân 7 tỷ USD vốn thuộc sở hữu của chính phủ tiền nhiệm Afghanistan. Khoản tiền này sau đó sẽ được sử dụng để viện trợ nhân đạo cho người dân Afghanistan. Theo ý kiến của ông Borrell, việc sử dụng tài sản của Nga cho các mục đích tương tự là hoàn toàn hợp lý.
Ông Borrell nói rằng một trong những câu hỏi quan trọng nhất hiện nay là: "Ai sẽ chi trả cho việc tái thiết Ukraine? Vì việc này sẽ cần một số tiền lớn". Ông cho biết khoản tiền huy động được trong các hội nghị gần đây chỉ như "giọt nước giữa đại dương" và kêu cộng đồng quốc tế tìm ra những biện pháp khác để tài trợ cho việc tái thiết Ukraine. Ông Borrell nhấn mạnh sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga có thể là một cách.
Tuyên bố của nhà ngoại giao EU cũng tương tự quan điểm trước đây của Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel và Nhà Trắng. Phát biểu hồi đầu tháng, ông Michel nói: "Tôi cho rằng điều quan trọng không chỉ nằm ở việc đóng băng các tài sản của Nga mà còn là tịch thu chúng, dùng cho tái thiết Ukraine".
Vào cuối tháng 4, Nhà Trắng đã trình bày loạt đề xuất toàn diện bao gồm việc thiết lập một cơ quan hành chính tinh gọn để tịch thu tài sản của những nhà chính trị hàng đầu của Nga, sau đó chuyển chúng cho Kiev để "khắc phục hậu quả từ chiến dịch quân sự của Nga".
Về phần mình, Nga cho rằng các kế hoạch này là "hành động chiếm đoạt tài sản cá nhân".
Kể từ khi bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraine vào cuối tháng 2, một nửa dự trữ ngoại hối của Nga - trị giá khoảng 300 tỷ USD - đã bị đóng băng theo một phần của lệnh trừng phạt do Mỹ, EU và các đồng minh áp đặt. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói rằng Moskva không thể lường trước được diễn biến này.
Trước đó, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nga Elvira Nabiullina xác nhận tài sản của Nga đã bị phong tỏa nhưng không bị tịch thu hay trưng dụng. Tuy nhiên, bà nói thêm rằng Moskva coi việc đóng băng tài sản dự trữ của nước này là động thái chưa từng có tiền lệ và cảnh báo sẽ thách thức những quyết định trên.
LHQ huy động vốn cộng đồng để ngăn chặn thảm họa tràn dầu ngoài khơi Yemen Liên hợp quốc (LHQ) ngày 13/6 đã phát động chiến dịch huy động vốn cộng đồng cho nỗ lực ngăn chặn sự cố tràn dầu từ tàu FSO Safer - bị bỏ lại ngoài khơi thành phố Hodeidah của Yemen từ năm 2015. Tàu FSO Safer mắc kẹt ngoài khơi cảng Ras Isa, Yemen, ngày 19/7/2020. Ảnh (chụp từ vệ tinh bởi Maxar...