Ukraine chấp nhận đề xuất của Mỹ về thoả thuận hoà bình: Sách lược tạm thời hay giải pháp thực sự?

Giữa áp lực từ Washington, Ukraine đồng ý nhượng bộ, nhưng liệu đây có phải là giải pháp thực sự hay chỉ là một sách lược tạm thời của Mỹ?

Quang cảnh cuộc đàm phán giữa phái đoàn Mỹ do Ngoại trưởng Marco Rubio (thứ 2, trái) dẫn đầu và phái đoàn Ukraine do ông Andriy Yermak (phải), Trợ lý cấp cao của Tổng thống Volodymyr Zelensky dẫn đầu, tại Jeddah ngày 11/3/2025. Ảnh: AA/TTXVN

Theo báo Izvestia (Nga) ngày 12/3, trong bối cảnh cuộc xung đột Nga-Ukraine vẫn đang căng thẳng, một diễn biến mới đã xuất hiện tại Jeddah, Saudi Arabia, nơi Mỹ tuyên bố Ukraine đã đồng ý ngừng bắ.n trong 30 ngày. Thông báo này đán.h dấu một bước ngoặt trong chính sách của Ukraine và Mỹ, nhưng cũng đặt ra nhiều câu hỏi về động cơ và tính khả thi của thỏa thuận này.

Tuyên bố ngừng bắ.n và triển vọng đàm phán Mỹ – Nga

Sau cuộc họp ngày 11/3 tại Jeddah, phái đoàn Mỹ đã thông báo rằng Ukraine sẵn sàng thực hiện lệnh ngừng bắ.n ngay lập tức trong 30 ngày – không chỉ trên không và trên biển như Kiev đề xuất ban đầu, mà còn cả trên bộ. Tuy nhiên, tuyên bố này lại trái ngược hoàn toàn với thực tế khi Ukraine tiến hành cuộc tấ.n côn.g bằng thiết bị bay không người lái (UAV) quy mô lớn nhất vào Moskva cho đến nay, khiến ba người thiệ.t mạn.g.

Phó Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Konstantin Kosachev đã chỉ ra mâu thuẫn trên, cho rằng những hành động của Ukraine chứng tỏ họ không thực sự chuẩn bị cho lệnh ngừng bắ.n. Đặc phái viên Bộ Ngoại giao Nga Rodion Miroshnik cũng cho rằng Kiev dường như vẫn muốn kéo dài tình trạng thù địch.

Điều đáng chú ý là bất chấp những hành động tấ.n côn.g trực tiếp từ phía Ukraine, Washington không chỉ bỏ qua mà còn tuyên bố sẽ nối lại viện trợ quân sự cho Kiev ngay lập tức. Động thái này làm dấy lên câu hỏi về mục tiêu thực sự của Mỹ trong tình hình hiện tại.

Đồng thời, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tiết lộ ý định đàm tiếp với người đồng cấp Nga Vladimir Putin. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng xác nhận đặc phái viên của Tổng thống Trump, ông Steve Witkoff, sẽ đến Moskva vào ngày 13/3.

Hãng thông tấn TASS (Nga) ngày 12/3 dẫn lời người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Moskva không loại trừ khả năng vấn đề về cuộc điện đàm giữa Tổng thống Putin và người đồng cấp Mỹ Trump có thể nảy sinh sau các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Ukraine và có thể được tổ chức nhanh chóng.

Cũng theo TASS, Tổng thống Trump cho biết ông không thấy cần thiết phải áp dụng lệnh trừng phạt mới đối với Nga vì giải quyết cuộc khủng hoảng ở Ukraine là ưu tiên hàng đầu của ông. “Tôi có thể làm những việc về mặt tài chính mà sẽ rất tệ cho Nga. Tôi không muốn làm vậy vì tôi muốn có hòa bình”, ông Trump nói với các phóng viên.

Áp lực từ Mỹ và sự nhượng bộ của Ukraine

Igor Istomin, Quyền Trưởng phòng Phân tích quốc tế tại Đại học Quốc gia Quan hệ Quốc tế Moskva (MGIMO), nhận định rằng Ukraine dường như đã nhượng bộ trước các yêu cầu của Mỹ liên quan đến điều khoản ngừng bắ.n tạm thời, sau cuộc họp không thành công tại Phòng Bầu dục. Theo ông Istomin, sự sẵn sàng của Ukraine có thể đóng vai trò như một cơ chế gây áp lực lên Nga, buộc Moskva phải phản ứng và đưa ra quyết định quan trọng.

“Tổng thống Trump có lẽ hy vọng rằng Moskva có thể thay đổi lập trường và đồng ý với một giải pháp theo từng giai đoạn – đầu tiên là thực hiện lệnh ngừng bắ.n tạm thời, sau đó là một thỏa thuận toàn diện”, ông Istomin chia sẻ với Izvestia.

Về phần mình, Vladimir Bruter, chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Nhân đạo và Chính trị Quốc tế, cho rằng Washington đang cố gắng áp đặt một khuôn khổ bất lợi lên Nga bằng cách đơn phương tuyên bố các thỏa thuận với Ukraine mà không hề có sự phối hợp với Moskva.

Trong khi đó, Konstantin Blokhin, nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu An ninh thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga, cho rằng Ukraine vẫn không muốn có thỏa hiệp thực chất hoặc nhượng bộ về lãnh thổ. “Kiev tìm cách đàm phán với Moskva chỉ từ vị thế mạnh mẽ. Nếu Ukraine từ chối chấp nhận các điều khoản của Nga, sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc Moskva tiếp tục chiến dịch quân sự đặc biệt”, ông Blokhin nói.

Tình hình tại Jeddah cho thấy một bức tranh phức tạp về quan hệ giữa Mỹ, Ukraine và Nga. Mặc dù có tuyên bố về lệnh ngừng bắ.n, nhưng những hành động thực tế và tuyên bố từ các bên liên quan vẫn cho thấy khoảng cách đáng kể trong việc đạt được một giải pháp hòa bình. Sự can thiệp mạnh mẽ của Mỹ đã tạo áp lực buộc Ukraine phải có những nhượng bộ nhất định, nhưng liệu điều này có dẫn đến một giải pháp bền vững hay không vẫn còn là một câu hỏi lớn.