Ukraine “căng như dây đàn” trước bầu cử
Những đồng minh từng bắt tay nhau hướng tới mục tiêu lật đổ Tổng thống Yanukovych hiện giờ lại đang quay sang đối đầu ác liệt với nhau vì tham vọng ngồi vào vị trí quyền lực nhất đất nước Ukraine . Tuy nhiên, không ai có được sự ủng hộ ở mức cần thiết để có thể đoàn kết quốc gia Đông Âu đang chìm trong bất ổn và chia rẽ.
Ảnh minh hoạ
Thành phần tham gia tranh cử trong cuộc bầu cử chức tổng thống Ukraine trong cuộc bầu cử dự kiến diễn ra vào ngày 25/5 tới khá rộng và đa dạng. Họ đến từ một trong ba nhà lãnh đạo chính thức của cuộc biểu tình Maidan -Vitaly Kiltschko, đến cựu Thủ tướng vừa được phóng thích khỏi tù – Yulia Tymoshenko hay nhà lãnh đạo theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan – Dmitry Yarosh.
Chiến dịch tranh cử tổng thống dường như đang làm tan vỡ khối liên minh lỏng lẻo được dựng lên nhằm lật đổ chính phủ của Tổng thống Yanukovych. Tuần này, ông Klitschko đã lên án gay gắt chính phủ lâm thời mới của Thủ tướng Arseny Yatsenyuk ở Kiev về sự thiếu hiệu quả. Chính phủ này được thống trị bởi Đảng Batkivshchina (Đảng Tổ Quốc) của ông Yatsenyuk. Ông Klitschko còn tuyên bố, đảng của ông đang tìm cách truất quyền Tổng thống lâm thời Aleksandr Turchinov, cũng là thành viên của Đảng Batkivshchina.
Thêm nhiều bằng chứng xuất hiện trong tuần trước cho thấy sự chia rẽ, đấu đá đang ngày càng tăng lên trong nội bộ liên minh từng gắn kết với nhau nhằm chống lại Tổng thống bị lật đổ Yanukovych. Ví dụ như khi Hội đồng An ninh Quốc gia Ukraine thông báo, Kiev sẽ áp đặt chế độ visa với Nga, thì chỉ vài giờ sau đó, Thủ tướng Yatsenyuk đã thẳng thừng bác bỏ việc trên, nói rằng ông đã phải rời cuộc họp của hội đồng sớm và quyết định đã được đưa ra mà không có sự nhất trí của ông này.
Trong khi đó, người dân Ukraine bắt đầu ít nhiều thất vọng trước tình hình chính trị hiện nay ở đất nước này.
Một cuộc thăm dò dư luận vào giữa tháng Ba cho thấy, trong số các ứng cử viên tiềm năng của cuộc bầu cử tổng thống sắp tới, người nhận được tỉ lệ ủng hộ cao nhất chỉ nhận được số phiếu của khoảng 1/3 người dân. Ông Pyotr Poroshenko – một ông trùm của ngành bánh kẹo, nhận được 36,2% lá phiếu ủng hộ và con số này đang tăng lên.
Ứng cử viên Klitschko nhận được sự ủng hộ của 12,9% cử tri. Con số này không thay đổi so với hồi cuối tháng Hai. Đối thủ bám đuổi sát nút ông này là cựu Thủ tướng cũng là Nữ hoàng Cách mạng Cam Tymoshenko với 12% phiếu bầu. Ứng cử viên của Đảng Các khu vực Sergey Tigipko giành 10% sự ủng hộ của người dân trong khi các ứng cử viên khác đứng đằng sau.
Cảnh báo nội chiến Ukraine vượt qua khỏi biên giới
Ông Stephen Lendman – một chuyên gia ở Chicago, mới đây đã lên tiếng cảnh báo, việc một lãnh đạo của nhóm theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan bị cảnh sát Ukraine giế.t chế.t gần đây có thể châm ngòi cho một biến động lớn, dẫn tới một cuộc nội chiến và nó có thể lan rộng thành một cuộc xung đột rộng hơn ở Châu Âu.
“Người dân Kiev không vui về những gì đang diễn ra ở trong nước họ, đặc biệt là những cuộc biểu tình chống chính phủ liên tục diễn ra ở khu vực phía đông Ukraine . Một cuộc nội chiến có thể bùng nổ. Nó có thể vượt ra ngoài biên giới”, ông Lendman cho biết. Cũng theo vị chuyên gia này, “một cuộc đối đầu Đông-Tây có thể theo sau đó”.
Khoảng 2.000 người ủng hộ phong trào Cánh Hữu theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan chiều muộn ngày hôm qua (27/3) đã bao vây và đ.e dọ.a sẽ xông vào Quốc hội Ukraine . Họ đòi giới chức cầm quyền lâm thời mới ở Kiev phải đưa Bộ trưởng Nội vụ tạm quyền của Ukraine ra xét xử vì đã cho lực lượng cảnh sát giế.t chế.t thủ lĩnh chiến binh cánh cữu Olexander Muzychko còn gọi là Sashko Bilyi của họ. Muzychko bị truy nã vì những tội ác gây ra ở khu vực Chechnya của Nga và người này đã chế.t hôm thứ Hai đầu tuần trong một cuộc đọ sún.g với cảnh sát Ukraine .
Sau vụ việc trên, một nguồn tin từ Đảng Batkivshchyna của cựu Thủ tướng Tymoshenko tiết lộ, Ukraine có thể sẽ cấm hoạt động của phong trào Cánh Hữu. Giới chức lâm thời mới ở Kiev đã tổ chức một cuộc họp khẩn để bàn về vụ 2.000 người ủng hộ phong trào Cánh hữu theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan bao vây Quốc hội và trong cuộc họp này, Bộ trưởng Nội vụ tạm quyền Avakov đã gợi ý biện pháp cấm hoàn toàn hoạt động của phong trào Cánh hữu.
Ông Andriy Parubiy – Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine, được cho là đã ủng hộ đề xuất trên, nói thêm rằng biện pháp đó sẽ cho phép những người hiện nay rửa sạch mối quan hệ với những thành phần cực đoan.
Trước đó, Nga đã liên tục cảnh báo, chính quyền lâm thời mới ở thủ đô Kiev lên cầm quyền sau cuộc đảo chính vi hiến có chứa những thành phần phát xít nguy hiểm theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan. Và đó là lý do khiến Moscow phải hành động để bảo vệ những người gốc Nga đang sinh sống ở Ukraine .
Ngoại trưởng Nga hôm nay đã kêu gọi phương Tây đán.h giá một cách công bằng tình hình ở Ukraine . “Tôi có kế hoạch thảo luận tình hình Ukraine và hy vọng các đối tác Châu Âu của chúng ta thừa nhận tình hình thực tế ở Ukraine “, Ngoại trưởng Sergey Lavrov đã nói như vậy trong cuộc gặp với người đồng cấp Cypriot Ioannis Kasoulides.
Crimea đã tách khỏi Ukraine và sáp nhập vào Nga sau khi chính quyền lâm thời mới ở Kiev có nhiều phát biểu mang tính dân tộc chủ nghĩa cực đoan, đ.e dọ.a lợi ích của cộng đồng nói tiếng Nga đông đảo ở Crimea.
Vân Linh – (tổng hợp)
Video đang HOT
Theo_VnMedia
Kịch bản nào cho Ukraine sau cuộc chính biến?
Ukraine đang ở trong tình thế rối bời sau khi Tổng thống Viktor Yanukovych chạy khỏi thủ đô Kiev và quốc hội bỏ phiếu phế truất ông.
Một khoảng trống quyền lực đã mở ra hôm 22/2, khi cảnh sát bất ngờ từ bỏ nhiệm vụ của họ xung quanh các tòa nhà chính phủ và cung điện tổng thống của ông Yanukovych, trong khi các đám đông tiếp tục tuần hành trên đường phố.
Các nguy cơ đối với Ukraine và 45 triệu dân của nước này rất lớn, và vận mệnh của đất nước giờ đây nằm trong một cuộc đấu chiến lược rộng lớn hơn giữa phương Tây và Nga.
Ai đang kiểm soát đất nước?
Người biểu tình thay cảnh sát bảo vệ các tòa nhà chính phủ ở thủ đô Kiev.
Quốc hội Ukraine đã nhanh chóng lấp chỗ trống khi bổ nhiệm một đồng minh thân cận của cựu Thủ tướng Yulia Tymoshenko - ông Oleksandr Turchynov - làm tổng thống lâm thời.
Ông Turchynov đã hối thúc các nghị sĩ thống nhất về một chính phủ đoàn kết quốc gia vào ngày 25/2.
Nhưng trong các cuộc chia rẽ trong quá khứ, các nghị sĩ đã lâm vào các cuộc ẩu đả và phe đối lập của Tổng thống Yanukovych rất đa dạng.
Các nghị sĩ đã thống nhất tổ chức bầu cử sớm vào ngày 25/5. Bà Tymoshenko, đối thủ lâu đời của ông Yanukovych, có thể một lần nữa trở thành ứng viên nặng ký, mặc dù thời gian 2 năm rưỡi ngồi tù đã ảnh hưởng tới sức khỏe của bà.
Bà Tymoshenko từng là lãnh đạo của cuộc Cách mạng Cam năm 2004, vốn lật đổ ông Yanukovych một thập niên trước.
Tất cả đã chấm hết với ông Yanukovych?
Cựu Tổng thống Yanukovych không rõ đang ở đâu.
Rõ ràng là ông Yanukovych đã mất quyền kiểm soát tại Kiev và miền tây Ukraine, nhưng ông vẫn nhận được sự ủng hộ tại quê nhà - miền đông Ukraine phần lớn nói tiếng Nga.
Nhiều trong số các đồng minh đã từ bỏ ông. Nhưng Yanukovych khẳng định ông vẫn là tổng thống, và lên án các cuộc biểu tình là một cuộc đảo chính chống lại ông.
Hiện chưa rõ ông Yanukovych đang ở đâu, mặc dù ông này được tin là đang ở miền đông Ukraine, nơi giới chức địa phương cho biết họ vẫn làm chủ tình hình dù Kiev có quyết định làm gì.
Nếu bị bắt, ông Yanukovych có thể đối mặt với sự truy tố liên quan tới cái chế.t của những người biểu tình.
Cảnh sát và quân đội thì sao?
Lực lượng cảnh sát chống bạo động đã chống lại người biểu tình ở Kiev.
Cảnh sát giờ đây tuyên bố trung thành với phe đối lập, sau nhiều tuần chống lại lực lượng biểu tình tại trại biểu tình chính ở Quảng trường Độc lập.
Quân đội đã cam kết vẫn trung lập trong cuộc khủng hoảng. Vì vậy một cuộc trấn áp của quân đội nhiều khả năng không diễn ra.
Giờ đây, đang có nhiều áp lực nhằm đưa các tay sún.g bắ.n tỉa của cảnh sát ra công lý, sau khi họ bị ghi hình n.ổ sún.g vào những người biểu tình.
Lực lượng cảnh sát chống bạo động Berkut đã bị chỉ trích mạnh mẽ vì bảo vệ Tổng thống Yanukovych và đán.h ngườ.i biểu tình.
Những gương mặt nào đáng chú ý?
Vitali Klitschko.
Chính trị gia Vitali Klitschko, nhà cựu vô địch quyền anh có quan điểm ủng hộ hội nhập châu Âu và phản đối liên kết với Nga, hiện được xem là ứng viên nặng ký cho ghế tổng thống.
Không giống nhiều chính trị gia Ukraine, ông Klitschko không bị vướng vào tiếng xấu tham nhũng và đã chỉ trích Tổng thống Yanukovych trong nhiều năm, cáo buộc ông lãnh đạo đất nước như một lãnh địa cá nhân, bổ nhiệm vào đồng minh thân thiết vào các vị trí then chốt.
Bà Tymoshenko.
Còn bà Yulia Tymoshenko đã bị phạt tù từ năm 2011 vì lạm dụng quyền lực. Bà nói rằng các cáo buộc này là nhằm ngăn cản bà tham gia chính trị.
Bà Tymoshenko có nhiều đồng minh trong quốc hội, trong đảng Tổ quốc của bà, nhưng vai trò của bà với tư cách là thủ tướng sau Cách mạng Cam đã gây nhiều tranh cãi. Nhiều nhà hoạt động đối lập không coi bà là người hùng và hiện chưa rõ bà có đóng vai trò gì trong chính quyền Ukraine sắp tới hay không.
Arseniy Yatsenyuk (trái) và Oleksandr Turchynov.
Có thể xảy ra một cuộc ganh đua giữa 2 đồng minh hàng đầu của bà Tymoshenko là Arseniy Yatsenyuk và Tổng thống lâm thời Oleksandr Turchynov.
Ông Yatsenyuk đã trở thành gương mặt nổi bật hơn trong các cuộc biểu tình trên đường phố, nhưng ông Turchynov giờ đây dường như đã nắm các đòn bẩy quyền lực.
Ông Yatsenyuk, một luật sư, đã giữ các vị trí quan trọng trong chính phủ tiề.n nhiệm của ông Yanukovych và là nhà thương thuyết hàng đầu của đảng Tổ quốc trong cuộc khủng hoảng này. Ông Yatsenyuk muốn Ukraine thúc đẩy quan hệ chặt chẽ hơn với EU.
Oleh Tyahnybok.
Còn ông Turchynov cũng là một đồng mình lâu đời của bà Tymoshenko, đã có kinh nghiệm hoạt động trong chính phủ. Ông này từng là giám đốc cơ quan an ninh quốc gia (SBU). Ông Turchynov là một giáo sư kinh tế và từng học luyện kim tại Dnipropetrovsk, một trung tâm của ngành công nghiệp nặng tại Ukraine.
Ông Oleh Tyahnybok, từ đảng cực hữu Svoboda, cũng đóng vai trò quan trọng trong các cuộc biểu tình. Các nhà hoạt động của Svoboda tự xem mình là những người yêu nước muốn xóa bỏ tham nhũng.
Svoboda (có nghĩa là Tự do) là đảng lớn thứ 4 trong quốc hội và căn cứ ủng hộ của đảng này nằm ở miền tây Ukraine, vốn là vùng trung tâm của những người theo chủ nghĩa dân tộc. Ở miền nam và miền đông Ukraine, đảng này bị xem là cực đoan.
Có nguy cơ Ukraine bị chia rẽ?
Bản đồ bên trái: Vùng màu đỏ và hồng là vùng ủng hộ bà Tymoshenko, màu xanh là ủng hộ cựu Tổng thống Yanukovych. Bản đồ bên phải: Vùng màu vàng đậm có trên 50% người dân coi tiếng Nga như tiếng bản địa.
Đã xuất hiện một số dấu hiệu đáng lo ngại cho thấy có nguy cơ Ukraine bị chia rẽ. Tại thành phố Kharkiv ở miền đông chủ yếu nói tiếng Nga, các lãnh đạo địa phương cho biết họ không muốn tách ra khỏi Ukraine, nhưng nghi ngờ về tính hợp pháp của quốc hội tại Kiev. Miền đông là nơi ông Yanukovych có nhiều sự ủng hộ nhất.
Phe đối lập phản đối Tổng thống Yanukovych rất mạnh ở miền tây Ukraine và kiểm soát chính trị tại Lviv, Ternopil và các thành phố khác. Không rõ làm thế nào để Kiev sẽ tái lập quyền kiểm soát tại các khu vực còn lại.
Phản ứng của quốc tế
Ukraine chịu ảnh hưởng nhiều của người láng giềng Nga.
Nga rõ ràng là không hài lòng về các diễn biến ở Ukraine. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã lên án "các nhóm cực đoan bất hợp pháp" tại Kiev, những người mà ông nói là giành quyền lực thông qua việc đồng lõa với các lãnh đạo đối lập.
Mátxcơva cũng bày tỏ lo ngại về tình trạng tồi tệ của nền kinh tế Ukraine. Nga đã ngừng cung cấp khoản giải ngân tiếp theo trong gói cho vay trị giá 15 tỷ USD cho Ukraine vì sự bất ổn chính trị.
Trong khi đó, EU tuyên bố sẵn sàng trợ giúp tài chính đáng kể cho Ukraine ngay khi nước này có một chính phủ dân chủ mới. Nhưng cho tới nay, EU vẫn không đưa ra gì khác ngoài đề nghị bằng khoản vay của Nga.
Một bước đi quan trọng mang tính biểu tượng có thể là ký kết thỏa thuận liên kết EU-Ukraine mà ông Yanukovych đã đột ngột từ chối ký kết hồi tháng 11 năm ngoái - hành động vốn gây ra các cuộc biểu tình đường phố quy mô lớn.
Theo Dantri
Xe chở Tổng thống Ukraine bị trúng đạn Xe chở Tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych hôm qua đã bị trúng đạn sau khi có tin Quốc hội nước này bỏ phiếu phế truất ông vì không có mặt tại Dinh Tổng thống mà lánh xuống khu vực phía Đông. Những hình ảnh trên truyền hình ngày 22/2 cho thấy Tổng thống Yanukovych không bị thương sau vụ tấ.n côn.g. Phát biểu...