Uể oải, thiếu sức sống: Có thể lá gan đang gặp nguy hiểm
Cơ thể mệt mỏi, thiếu ngủ, sắc mặt kém tươi, uể oải như bị rút hết năng lượng… có thể là triệu chứng nguy hiểm của bệnh gan.
Trong cơ thể, gan là cơ quan nội tạng lớn nhất với cân nặng khoảng 1,5kg. Ở người bình thường, gan chứa khoảng 100 tỷ tế bào đảm nhận hơn 500 chức năng khác nhau, điển hình như:
- Thanh lọc máu, loại bỏ các chất độc hại ra khỏi cơ thể.
- Dự trữ các vitamin quan trọng như vitamin A, D, K…
- Tổng hợp protein.
- Sản xuất các chất giúp tiêu hóa thức ăn.
- Sản sinh cholesterol.
- Duy trì mức độ glucose trung bình trong máu.
Với khối lượng công việc đồ sộ, gan dễ chịu tổn thương khi bị virus, rượu bia, thuốc lá, thực phẩm bẩn… tấn công. Lượng độc tố tích tụ ngày càng nhiều sẽ khiến chức năng gan suy giảm nghiêm trọng. Trong đó, có chức năng dự trữ glycogen để chuyển hóa thành glucose, cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Theo các chuyên gia, khi gan suy yếu, không thể chuyển hóa glycogen thành glucose, cơ thể sẽ thiếu hụt năng lượng trầm trọng. Đó là lý do tại sao bạn cảm thấy dễ mệt mỏi, uể oải, đuối sức mỗi khi gắng sức làm việc. Xét nghiệm thường cho kết quả men gan cao, gan nhiễm mỡ hoặc viêm gan.
Video đang HOT
Triệu chứng mệt mỏi này có thể kéo dài âm thầm nhiều năm trước khi người bệnh có dấu hiệu nặng như: vàng da, vàng mắt, đau tức hạ sườn phải, buồn nôn, sút cân nhanh… Lúc này, bệnh đã chuyển sang giai đoạn nặng hoặc biến chứng thành xơ gan, thậm chí ung thư. Việc điều trị lúc này thường trở nên khó khăn và tốn kém hơn nhiều lần..
Bên cạnh mệt mỏi, các triệu chứng dưới đây cũng có thể là hồi chuông cảnh báo lá gan của bạn đang gặp vấn đề:
Gặp vấn đề về nhận thức
Nếu gan của bạn hoạt động quá tải, nó không thể đảm bảo tốt chức năng lọc máu. Kết quả là chất độc có thể xâm nhập vào não. Khi điều này xảy ra, cơ thể sẽ bộc lộ các triệu chứng như nhầm lẫn, trí nhớ gặp vấn đề và khó khăn khi đưa ra các quyết định.
Giảm ham muốn tình dục
Gan có chức năng điều chỉnh các hormone giới tính. Nếu gan bị rối loạn chức năng có thể gây mất cân bằng nồng độ estrogen và testosterone, cuối cùng có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như giảm ham muốn tình dục và làm tồi tệ hơn các triệu chứng tiền kinh nguyệt.
Thường xuyên thay đổi tâm trạng
Tâm trạng và trí nhớ phụ thuộc vào trạng thái của não. Khi chất độc xâm nhập vào não, cơ thể sẽ gặp khó khăn trong việc ghi nhớ và thường xuyên thay đổi tâm trạng .
Lo lắng và trầm cảm cũng có liên quan đến tình trạng của gan. Nếu bạn nhận thấy các triệu chứng như vậy, điều tốt nhất nên làm là tham khảo ý kiến chuyên gia và kiểm tra sức khỏe trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào.
Ngủ ngáy
Ngưng thở khi ngủ là một chứng rối loạn giấc ngủ được đặc trưng bởi nhịp thở tạm dừng hoặc ngắt quãng trong hơn 10 giây. Trong những trường hợp nghiêm trọng, đường thở có thể bị tắc nghẽn trong 2 hoặc 3 phút và những khoảng thời gian ngắn này cộng lại chiếm hơn một nửa tổng thời gian ngủ của cơ thể. Một trong những triệu chứng phổ biến nhất của chứng ngưng thở khi ngủ là ngáy.
Nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng ngưng thở nào, bạn nên kiểm tra gan vì rất có thể gan đang không hoạt động bình thường.
Làm gì để bảo vệ sức khỏe cho gan?
Muốn có một lá gan khỏe cần thực hiện:
- Ăn uống đầy đủ, vệ sinh, cân đối dinh dưỡng, hạn chế đồ ăn nhanh, đồ ăn sẵn, không ăn thực phẩm có nguy cơ bị ngộ độc, nấm mốc.
- Thận trọng khi dùng thuốc, tốt nhất cần sự tư vấn của bác sĩ trước khi dùng bất cứ loại thuốc nào.
- Hạn chế rượu bia, thuốc lá.
- Tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc, đúng giờ.
6 "thủ phạm" hàng đầu dẫn đến xơ gan ở Việt Nam
Khi gan bị xơ, những chức năng quan trọng của gan đối với cơ thể suy giảm, dẫn đến những biến chứng nặng nề.
Gan là cơ quan lớn thứ 2 trong cơ thể, đóng vai trò tối quan trọng trong quá trình chuyển hóa và thực hiện tới hơn 500 chức năng như dự trữ glycogen, tổng hợp protein, huyết tương, thải độc... Trong khi đó, xơ gan là tình trạng gan bị biến đổi cấu trúc, hình thành các mô sẹo bất thường làm tế bào gan bị hư tổn và suy giảm nhanh chóng.
Có nhiều con đường dẫn đến xơ gan, trong đó gồm các nguyên nhân chính sau:
- Xơ gan do viêm gan virus: Đây được xem là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến bệnh xơ gan, nhất là viêm gan virus B. Theo thống kê, nước ta có khoảng 20% dân số nhiễm viêm gan virus, (khoảng 15-20 triệu người) thuộc nhóm cao nhất thế giới, song có đến 90% người không biết mình mang bệnh. Điều này cũng là lý do góp phần khiến viêm gan virus dễ biến chứng thành xơ gan hơn.
- Xơ gan do rượu: Đây là nguyên nhân gây xơ gan nhiều thứ hai tại nước ta. Luôn nằm trong top những quốc gia sử dụng rượu bia nhiều nhất thế giới, không quá bất ngờ khi thống kê năm 2018 cho thấy có khoảng 71,7% nam giới Việt Nam bị xơ gan do uống nhiều rượu bia.
- Xơ gan do gan nhiễm mỡ: Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ tích tụ nhiều trong gan gây nên viêm gan và tạo thành các mô sẹo khiến gan bị xơ hóa. Thói quen sinh hoạt thiếu khoa học, lười vận động của người Việt chính là "thủ phạm" gây ra bệnh gan nhiễm mỡ, biến chứng xơ gan.
- Xơ gan do ứ mật: Mật bị ứ đọng do viêm, tắc đường mật (cả đường mật trong gan và ngoài gan). Mật sẽ tác động làm ảnh hưởng, tổn thương tế bào gan dần dần dẫn đến xơ gan.
- Xơ gan do nhiễm độc: Thực phẩm bẩn, môi trường ô nhiễm làm gia tăng nhanh chóng các ca xơ gan do nhiễm độc tại nước ta. Đó là các hóa chất DDT, urethane, phosphor, tetraclorocarbon... dùng trong thuốc trừ sâu, bảo quản thực phẩm và thuốc ( isoniazid, rifamid, methotrexate, phenylbutazon...).
- Xơ gan do sử dụng thực phẩm nấm mốc: Thực phẩm bị nấm mốc, đặc biệt là các thực phẩm khô như gạo, ngô, lạc, đậu tương, hạt dẻ... sẽ tự sản sinh ra độc tố vi nấm Aflatoxin. Dù chỉ với lượng nhỏ, Aflatoxin cũng có thể gây ngộ độc cấp tính cho cơ thể. Bên cạnh đó, Aflatoxin còn là một trong những chất gây ung thư rất mạnh, đặc biệt là tác động đến gan, gây xơ gan và ung thư gan.
Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác cũng gây nên bệnh xơ gan như: ký sinh trùng sán máng, sán lá gan, xơ gan do mạch máu hoặc xơ gan do xung huyết, xơ gan do lách to (do sốt rét hoặc do lách to không rõ nguyên nhân)...
Điều đáng nói, tất cả các nguyên nhân này đều đang tồn tại ngày một nhiều xung quanh cuộc sống của người Việt như một lẽ hiển nhiên. Tất cả những vấn đề đó giải thích cho lý do vì sao, xơ gan, ung thư gan tại nước ta đang ở mức báo động đỏ và chưa có dấu hiệu thuyên giảm.
Có dấu hiệu này chứng tỏ gan của bạn đang "kêu cứu" Gan là cơ quan lớn nhất trong cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa các diễn tiến của sự sống của bạn. Cơ quan phức tạp này thực hiện nhiều chức năng thiết yếu cho cuộc sống. Gan nằm ở phía bên phải trong ổ bụng, đằng sau các xương sườn, cân nặng khoảng 1,2-1,3kg và kích thước cỡ...