U xơ tử cung, tưởng lành hoá ‘ác’ vì những thói quen của hầu hết chị em

Không gây nguy hiểm nếu được phát hiện và điều trị sớm nhưng nhiều chị em chủ quan nên thường phát hiện u xơ tử cung muộn buộc phải cắt bỏ tử cung…

Nhiều chị em chủ quan không đi khám sớm khiến khối u lớn buộc phải cắt bỏ tử cung

Chủ quan không đi khám sớm, người phụ nữ bị cắt toàn bộ tử cung

Mới đây, các bác sĩ khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình vừa phẫu thuật cắt bỏ thành công khối u xơ tử cung kích thước lớn nặng 4,5 kg. Cách đây khoảng 9 tháng, bệnh nhân B.T. N. (35 tuổi, Lạc Sơn – Hòa Bình) thấy bụng chướng dần, to lên nhưng chủ quan không đi khám. Ba tháng gần đây, chị gầy sút 5kg, bụng to nhanh hơn kèm theo căng cứng, chị đã đến khám tại trung tâm y tế huyện và được chỉ định chuyển tới Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình khám và điều trị.

Chị đến viện trong tình trạng bụng chướng nhiều, khối vùng hạ vị như mang thai tháng thứ 7-8. Qua thăm khám lâm sàng, kết hợp với các phương tiện chẩn đoán hình ảnh (siêu âm bụng, cắt lớp vi tính bụng) các bác sĩ phát hiện vùng hạ vị có khối u lớn kích thước 12×19x23cm bắt buộc phải phẫu thuật gấp.

Trong quá trình phẫu thuật, thăm dò ổ bụng thấy khối u rất lớn xuất phát từ thân tử cung kích thước khoảng 20×30cm, cứng chắc, đè đẩy các tạng trong ổ bụng. Các bác sĩ quyết định cắt tử cung toàn bộ (không còn khả năng mang thai- PV). Khối u được lấy ra khỏi ổ bụng của bệnh nhân có khối lượng 4,5kg.

Theo BS.CKII Nguyễn Thanh Sơn, Trưởng khoa Ngoại tổng hợp, phẫu thuật chính của kíp mổ cho biết, nếu không can thiệp cắt bỏ kịp thời, khối u xơ lớn sẽ chèn ép các cơ quan niệu quản, trực tràng, bàng quang, gây nên những biến chứng nguy hiểm như xuất huyết, thiếu máu nặng, thận ứ nước, nhiễm trùng đường tiết niệu, suy thận…Về lâu dài hơn có thể có nguy cơ ung thư hóa ảnh hướng đến tính mạng người bệnh.

PGS.TS. Nguyễn Xuân Hiền, PGĐ Trung tâm Điện quang, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, u xơ tử cung hay còn gọi là u cơ trơn tử cung là một bệnh lý phụ khoa, thường gặp ở phụ nữ trong mọi lứa tuổi, hay gặp nhất là độ tuổi từ 30 trở lên.

U xơ tử cung gây ra các triệu chứng như: rối loạn kinh nguyệt, cường kinh, rối loạn đại tiểu tiện, khó mang thai hoặc gây sảy thai. Để chẩn đoán u xơ tử cung thì tất cả các phụ nữ có rối loạn kinh nguyệt nên đi khám và siêu âm để phát hiện ra khối u.

Theo các chuyên gia, do u xơ tử cung là những khối u lành tính nên thường không gây nguy hiểm nếu được phát hiện và điều trị sớm. Tuy nhiên số đông phụ nữ không kiểm tra khám phụ khoa định kỳ nên bệnh thường phát hiện muộn, điều trị khó khăn và có thể gây các biến chứng (mất khả năng làm mẹ khi phải cắt bỏ tử cung), nhất là trong thai kỳ.

Hiện có nhiều phương pháp điều trị u xơ tử cung: bằng thuốc, dùng các hoocmon hoặc phẫu thuật bóc tách khối u, cắt tử cung hoặc cắt bán phần tử cung.

Trong đó, phẫu thuật là phương pháp điều trị triệt để khối u. Tức là khi cắt bỏ khối u thì khối u đã biến mất, hoặc khi cắt tử cung thì bệnh nhân sẽ không bao giờ bị tái phát vì không còn tử cung.

Tuy nhiên, nếu người bệnh phải điều trị ngoại khoa thì theo PGS. Nguyễn Xuân Hiền bệnh nhân sẽ phải chịu một cuộc phẫu thuật, phải gây mê và mất tử cung (nếu như cắt tử cung). Với bệnh nhân bóc tách u thì về sau vẫn có nguy cơ tái phát vì vẫn còn cơ tử cung.

“Khi đã phẫu thuật thì cơ hội mang thai lại cho phụ nữ là rất thấp, trừ khi bảo tồn được buồng tử cung. Còn khi mổ gây biến dạng buồng tử cung thì phụ nữ không có cơ hội có thai. Hoặc khi đã cắt toàn bộ tử cung thì chất lượng cuộc sống sẽ bị ảnh hưởng ít nhiều”, PGS. TS Nguyễn Xuân Hiền cho hay.

Vẫn còn 95% cơ hội được làm mẹ

Trước những hạn chế của các phương pháp trên, PGS.TS Nguyễn Xuân Hiền cho biết điều trị nút mạch là biện pháp với nhiều điểm tối ưu trong điều trị u xơ tử cung. Đây là phương pháp được áp dụng ở BV Bạch Mai từ những năm 2000- 2002.

“Đến nay, chúng tôi đã điều trị cho gần 10.000 ca bệnh và tỷ lệ thành công là trên 95%. Và điều đáng mừng là tỷ lệ mang thai ở những người cần có thai cũng rất cao. Chỉ có 1 vài trường hợp cá biệt có phải phẫu thuật lại sau nút mạch do biến chứng nhiễm trùng, xuất huyết”, PGS. TS Nguyễn Xuân Hiền cho hay.

Giải thích thêm về tính ưu việt của phương pháp điều trị này, PGS. TS Nguyễn Xuân Hiền cho biết, nút mạch là phương pháp xâm nhập tối thiểu, bệnh nhân chỉ cần chọc vào vùng đùi hoặc vùng cổ tay một lỗ nhỏ khoảng 2mm.

Sau đó, bác sĩ sẽ luồn ống thông vào trong khối u để tiêm chất làm tắc mạch lại làm cho khối u teo nhỏ đi và không phát triển. Từ đó sẽ làm giảm và hết các triệu chứng lâm sàng.

“Tử cung vẫn giữ được nguyên vẹn và chất lượng cuộc sống vẫn giữ bình thường, không gây ảnh hưởng. Ưu điểm của phương pháp này là tỷ lệ thành công cao (95%) và người phụ nữ muốn có con sẽ có nhiều cơ hội mang thai trở lại. Thứ hai, do chỉ gây tê tại chỗ nên sau khi can thiệp, khả năng phục hồi nhanh, bệnh nhân chỉ cần nằm viện 1 – 2 ngày và sau khoảng 3 ngày là có thể trở lại cuộc sống bình thường. Đáng lưu ý, đây là kỹ thuật xâm lấn tối thiểu nên có thể áp dụng được với các bệnh nhân cao tuổi, có các bệnh lý mạn tính như: tiểu đường, tăng huyết áp, các bệnh lý tim mạch, hô hấp, thận tiết niệu”, PGS. TS Nguyễn Xuân Hiền nhấn mạnh.

Tuy nhiên, PGS. TS Nguyễn Xuân Hiền cũng lưu ý, việc chỉ định nút mạch chỉ dùng để điều trị cho những bệnh nhân có khối u có triệu chứng lâm sàng. Đối với những bệnh nhân có triệu chứng lâm sàng nhưng nếu khối u nằm dưới thanh mạc, có cuống và tỷ lệ cuống trên đường kính ngang của khối u dưới 50% thì cần cẩn trọng. Vì với trường hợp này, khối u có nguy cơ rụng ra bụng bệnh nhân.

Hoặc với những trường hợp có khối u nằm dưới niêm mạc và khối u trên 5cm (đối với người đã chửa đẻ); trên 3 cm (đối với người chưa chửa đẻ thì nguy cơ rụng sẽ có thể gây bít tắc cổ tử cung. Lúc đó sẽ cần nhờ bác sĩ sản khoa gắp ra.