Tỷ lệ vàng của Steve Jobs vẫn chính xác?

Từng bị chỉ trích, châm biếm vì “tỷ lệ vàng” trên màn hình điện thoại di động, Apple sau đó đã phá vỡ triết lý của mình với các model kích thước lớn.

“Đây là thiết bị có thiết kế mỏng, nhẹ và vừa vặn trong tay người dùng”, đó là những từ ngữ Apple đã dành để nói về iPhone SE – chiếc điện thoại màn hình 4 inch của hãng, chuẩn mức có từ 2012.

Khi còn giữ cương vị CEO của Apple, Steve Jobs tin tưởng rằng smartphone cần được thiết kế vừa vặn trong tay người dùng. Năm 2010, ông từng chế giễu các đối thủ Android về những thiết bị có màn hình lớn: “Sẽ chẳng ai mua một chiếc điện thoại có kích thước quá lớn”.

Triết lý này tiếp tục được Tim Cook duy trì với chiếc iPhone 5. Apple từng đưa ra video lý giải tại sao hãng giới thiệu iPhone 4 inch vào năm 2012. Chống chế tỷ lệ vàng 3,5 inch mà Steve Jobs từng nói. Theo đó, với diện tích màn hình này, người dùng vẫn có thể dễ dàng thao tác bằng một tay tại các vị trí của màn hình.

Nhưng năm 2014, Apple đã thay đổi khi phát hành bộ đôi iPhone 6 và 6 Plus với màn hình 4,7 và 5,5 inch. Dù không thừa nhận, iPhone 6 là bộ đôi cho thấy sự thay đổi về độ lớn màn hình của hãng.

Nhưng mới tuần trước, Apple đã làm mới dòng sản phẩm 4 inch bằng iPhone SE. Phải chăng, sau tất cả triết lý của Steve Job về diện tích màn hình smartphone là chính xác?

Diện tích màn hình máy tính, tivi, máy tính bảng,… càng lớn càng tốt. Nhưng với màn hình di động, điều này có vẻ không phù hợp khi màn hình quá lớn sẽ khiến con người khó có thể thực hiện các thao tác vuốt, chạm.

Theo giáo sư Jack Dennerlein của Đại học Northeastenr và trường Y tế Công cộng Harvard cho rằng :”Màn hình điện thoại không cần quá lớn, nó cần phải vừa vặn trong lòng bàn tay của người dùng”.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, con người chủ yếu thao tác trên màn hình smartphone dựa trên quy tắc Thumb Zone. Số liệu thống kê vào năm 2013 cho thấy: người dùng sử dụng 1 trong 2 ngón tay cái để tương tác với màn hình di động chiếm 49%; Một tay giữ, một tay tương tác với màn hình đạt 36%; Giữ bằng hai tay và sử dụng cả hai ngón tay cái để thao tác chỉ chiếm 15%.

Một nghiên cứu khác được công bố trên tạp chí Journal of Biomechanicsvào năm 2012, giáo sư Dennerlein và các đồng nghiệp chỉ ra rằng để con người thao tác dễ dàng nhất, các phím ảo cần đặt ở vị trí giữa của màn hình (như hình dưới đây).

Phần màu đen là vùng diện tích tối ưu cho người dùng thao tác. Ảnh: Forbes.

Khu vực màn hình dễ dàng tương tác nhất đối với người dùng là một vòng cung nằm dưới ngón tay cái. Đây là tập hợp của những điểm khớp trên ngón tay mà không hoàn toàn mở rộng hoặc gập lại. Tạo sự thoải mái trong sử dụng đối với con người. Khu vực này có thể lớn hoặc nhỏ hơn tùy thuộc vào kích thước bàn tay. Nó cũng bị ảnh hưởng bởi các yếu tố vật lý khác cũng như kỹ năng thao tác của người dùng.

Nghiên cứu của Đại Học Kyushu Nhật Bản cũng cho kết quả tương tự. Ảnh: Forbes.

Các nhà nghiên cứu của trường Đại Học Kyushu Nhật Bản đã so sánh cách người dùng thao tác trên iPhone 4 màn hình 4 inch và Galaxy S4 màn hình 5 inch. Theo đó, những người cao tuổi và những người có ngón tay cái dài không thể thao tác tại khu vực góc dưới bên phải màn hình. Vùng thao tác phù hợp nhất nằm trong khu vực của hình tứ giác dưới đây.

Mặc dù không có kích thước điện thoại hoàn hảo cho mọi người nhưng Giáo sư Dennerlein cho rằng: Chiều rộng tối nhất để thao tác trong khoảng 50 mm, nó giúp con người cầm các thiết bị một cách an toàn nhất. Của iPhone SE là 2,3 inch (59 mm).

Điện thoại màn hình nhỏ cho thấy lợi ích của việc cầm nắm, người dùng không cảm thấy thiết bị quá to so với màn tay của mình. “Thiết bị có màn hình càng lớn càng làm tăng khả năng trượt khỏi tay trong quá trình sử dụng. Những thiết bị có màn hình nhỏ sẽ giúp người dùng điều chỉnh độ bám tốt hơn”, ông nói.

Điều đó cho thấy, video hướng dẫn giữ và sử dụng iPhone 5 bằng một tay chỉ mang tính chất quảng cáo. Nó là một ý tưởng tồi. Làm thế nào để cầm và sử dụng điện thoại bằng một tay còn phụ thuộc vào tư thế của bạn.

Các nhà nghiên cứu của Đại học Quốc gia Đài Loan sau khi phân tích hành vi của 1.230 người trên các phương tiện giao thông công cộng Đài Bắc cho biết 93% người dùng di động theo hướng dọc. 46% người dùng đứng cầm và sử dụng điện thoại bằng một bàn tay trong khi tay còn lại cố định bằng các thanh chắn hoặc dây đeo trên phương tuện giao thông. Với những người có chỗ người, 46% người một tay giữ điện thoại, một tay thao tác.

Lợi ích của điện thoại có màn hình đỏ đó chính là việc người dùng có thể nắm giữ và thao tác bằng một tay. Nhưng nghiên cứu trên tạp chí Applied Ergonomics vào năm 2016, nhóm của giáo sư Dennerlein đã đo lại hiệu suất thao tác với các điểm trên màn hình điện thoại bằng một tay theo hướng thẳng đứng và hai tay theo hướng nằm ngang lại cho thấy hiệu quả của việc sử dụng bằng hai tay.

Với điện thoại màn hình lớn, việc để máy nằm ngang và thao tác bằng hai tay giúp tăng tính chính xác hơn. Ảnh: Forbes.

Thử nghiệm cho thấy, người dùng bằng hai tay có hiệu suất cao hơn do việc cố định smartphone bằng hai tay, điều này giúp giảm đi các thao tác không chính xác trên màn hình cảm ứng vì người dùng không cần điều chỉnh độ bám của thiết bị so với việc thao tác bằng một tay.

Đối với các thiết bị nhỏ, các thao tác gõ bàn phím ảo hay chơi game dễ thực hiện bằng một tay. Còn với iPad và di động màn hình lớn thao tác bằng hai tay đem lại hiệu quả tối ưu.

Và kể cả dù bạn có thể thao tác thiết bị bằng một tay thì đây cũng phải là điều nên làm. Các chuyên gia y tế khuyên người dùng nên thường xuyên thay đổi tư thế trong khi sử dụng điện thoại hay máy tính bảng trong thời gian dài để tránh các nguy cơ chấn thương.

“Thay đổi cách cầm máy, di chuyển trong khi sử dụng sẽ điều mà người dùng nên làm”, Dennerlein cho biết.

Kích thước màn hình phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố như diện tích bàn tay, sự thoải mái trong việc sử dụng, thói quen cho điện thoại vào trong túi áo hay túi xách của người dùng.

Để tìm kích thước điện thoại hoàn hảo của bạn, rõ ràng có những yếu tố để xem xét bên cạnh thái của bàn tay của bạn, như thế cho dù nó vừa túi áo hoặc túi xách của bạn.

Trần Tiến

Theo Zing