Tuyên truyền chính sách qua lời hát Then
Với mong muốn nâng cao đời sống cho đồng bào dân tộc nơi mình sinh sống, bà Hà Thị Mỵ, dân tộc Tày, xã Trung Trực, huyện Yên Sơn (Tuyên Quang) đã vượt qua nhiều khó khăn của bản thân và gia đình (chồng là thương binh hạng 1/4, sức khỏe yếu) để gắn bó hết mình với công tác y tế, dân số của thôn bản.
Bà Hà Thị Mỵ được mọi người yêu mến gọi với cái tên “Bà dân số của thôn bản”.
Trong 26 năm làm công tác y tế và dân số của thôn bản, bà đã có nhiều cách làm hay, sáng tạo trong việc tuyên truyền. Đặc biệt, bà đã dùng lời Then – nét văn hóa đặc sắc không thể thiếu trong đời sống của đồng bào dân tộc Tày để tuyên truyền các chủ trương, chính sách về dân số, y tế… Nhờ vậy, đã giúp người dân dễ hiểu, dễ nhớ nội dung tuyên truyền và tích cực làm theo.
Trong những ngày đầu năm 2022, ngược dòng sông Lô theo đường Tỉnh lộ 185, chúng tôi tìm đến Thôn 5, xã Trung Trực, ấn tượng đầu tiên là trông bà Mỵ rất phúc hậu. Năm nay, đã bước sang tuổ.i 63 nhưng bà luôn cần mẫn, hàng ngày đi từng ngõ, gõ từng nhà để tuyên truyền chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước, tối lại miệt mài ngồi sáng tác, chuyển thể các bài hát Then về các chủ đề dân số, y tế…
Bà Mỵ cho biết, hát Then là “món ăn” không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người Tày. Khi nghe hát Then người Tày có thể ngồi nghe, xem mãi cũng không chán. Hơn nữa, khi các chính sách về dân số, y tế được lồng vào trong các bài hát Then, biểu diễn trong các hội nghị, buổi biểu diễn văn nghệ của thôn, bản… sẽ đến được với nhiều người hơn.
Bà Hà Thị Mỵ (giữa) cùng các thành viên Câu lạc bộ Văn nghệ dân tộc hát Then đàn tính do bà làm Chủ nhiệm tập các bài hát Then do chính bà sáng tác để chuẩn bị biểu diễn.
Cũng theo bà Mỵ, mặc dù không được học về sáng tác nhưng bà đã tự tìm tòi, nghiên cứu và tìm đến các nghệ nhân để học hỏi cách đàn, hát, sáng tác. Đến nay, bà đã sáng tác và chuyển thể hàng trăm bài hát Then về các chủ đề khác nhau.
Điển hình như “Bài ca dân số”, “Dinh dưỡng mọi nhà”, “Chủ trương hợp lòng dân”… với lời Then mượt mà, đi vào lòng người: Lớp trẻ mình luôn luôn ghi nhớ/Trước tiên là hiểu Luật Hôn nhân/Sau thực hiện dân số gia đình… á ơi-á ơi…/Cặp vợ chồng chỉ có hai con…/Dù trai gái cũng là bình đẳng/Không phân biệt nam nữ trọng khinh…
Video đang HOT
Rồi trong những ngày cả nước gồng mình chống lại đại dịch COVID-19, bà cũng đã sáng tác bài hát Then “COVID-lịch sử”. Việt Nam ta khởi đầu chống dịch á ơi, á ơi/Chỉ thị 16 Thủ tướng Chính phủ đề ra/Mọi người không ra khỏi nhà – khi không cần thiết/Dịch bệnh đang gieo giế.t quanh mình/Mọi người đều đồng tình hưởng ứng/Cùng cách ly theo đúng chủ trương/Những chiến sỹ áo trắng cùng nhau chung sức á ơi, á ơi/Cùng đồng tâm hiệp lực ngày đêm/Không lùi bước trước tên COVID á ơi, á ơi…
Những bài hát Then sau khi bà Mỵ sáng tác, được bà và các thành viên trong Câu lạc bộ Văn nghệ dân tộc hát Then đàn tính do bà làm Chủ nhiệm tập và biểu diễn trong các cuộc họp thôn, buổi giao lưu văn nghệ của thôn bản. Qua đó, giúp người dân dễ hiểu, dễ nhớ nội dung tuyên truyền và tích cực làm theo.
Bà Hà Thị Mỵ tuyên truyền với người dân về việc cần đi tiêm phòng vaccine COVID-19.
Bà Má Thị Hản, thôn 5, xã Trung Trực chia sẻ: “Nhờ được bác Mỵ tuyên truyền, hướng dẫn kiến thức về dinh dưỡng, y tế qua các bài hát Then nên chúng tôi nắm được kiến thức để chăm sóc sức khỏe cho các con, cho bản thân cũng như người thân trong gia đình. Đặc biệt, trong đợt tiêm phòng COVID -19 vừa qua, tôi bị bệnh nền nên rất lo lắng, sợ không dám tiêm, nhưng được bà Mỵ đến tận nhà tuyên truyền, vận động nên tôi cũng hiểu bớt lo, rồi mới dám đi tiêm…”.
Ông Lương Văn Tùng, Trưởng thôn 5, xã Trung Trực cho biết, thôn 5 có 162 hộ dân, trong đó 97% là đồng bào dân tộc Tày. Do được bà Mỵ tuyên truyền vận động tốt, nên nhiều năm trở lại đây, thôn 5 không có người sinh con thứ 3; phụ nữ mang thai, tr.ẻ e.m sơ sinh được khám, chăm sóc tại Trạm Y tế; tỷ lệ tiêm chủng đạt 100%, các loại bệnh như sốt rét, tiêu chảy, kiết lị… đã hoàn toàn được đẩy lùi. Người dân biết ăn, ở hợp vệ sinh; ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường của người dân cũng được nâng cao. Do có sức khỏe ổn định nên người dân trong thôn an tâm chăm lo phát triển kinh tế, đời sống ngày càng được nâng lên.
Theo bà Đào Thị Huế, Trưởng Trạm y tế xã Trung Trực, bà Mỵ có cách tuyên truyền về công tác dân số, y tế rất phù hợp với phong tục tập quán, văn hóa của người dân địa phương. Do vậy, các chủ trương, chính sách về dân số đi vào đời sống của người dân rất tự nhiên, các thủ tục lạc hậu bị đẩy lùi, đời sống người dân cải thiện rất nhiều. Đặc biệt, trong chiến dịch phòng, chống COVID-19, thôn 5 luôn là điển hình của xã.
Được biết, bà Mỵ bắt đầu làm nhân viên y tế, cộng tác viên dân số thôn 5 từ năm 1995. Những năm đó, đời sống của người dân trong thôn còn nhiều khó khăn, việc chăm sóc sức khỏe vẫn chưa được người dân chú trọng; thôn 5 nằm cách xa Trạm Y tế xã, Trung tâm Y tế huyện nên việc tiếp cận các dịch vụ y tế còn nhiều hạn chế… Do đó, bà phải thường xuyên đến từng hộ dân để tuyên truyền, hướng dẫn cho bà con, đặc biệt là chị em trong việc chăm sóc sức khỏe. Ngoài ra, bà phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể xã tuyên truyền, vận động bà con thực hiện các chương trình y tế, như: Nuôi con bằng sữa mẹ, phòng chống bệnh suy dinh dưỡng tr.ẻ e.m, tiêm chủng mở rộng, phòng chống sốt rét, giữ vệ sinh môi trường…
Với những đóng góp tích cực trong công tác mặt trận, dân số, y tế thôn bản, bà Mỹ đã được nhiều bằng khen, giấy khen của các cơ quan chức năng; trong đó, năm 2019 bà Mỵ được UBND huyện Yên Sơn tặng Giấy khen vì có thành tích xuất sắc trong công tác dân tộc, giai đoạn 2014-2019.
Chia sẻ về kinh nghiệm trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân cũng như phát triển kinh tế gia đình, bà Mỵ cho biết: “Muốn vận động được người dân, bản thân mình phải là người gương mẫu, thực hiện trước. Ngoài ra, cũng phải kiên trì, đa dạng các hình thức tuyên truyền đến bà con. Khi đã hiểu rõ được lợi ích trong các chính sách dân số, y tế, chăm sóc sức khỏe… thì người dân sẽ tích cực thực hiện theo”.
Theo Chủ tịch UBND xã Trung Trực Hoàng Kim Hiếu, Trung Trực là xã 135 của huyện Yên Sơn, đời sống của đồng bào các dân tộc nơi đây còn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo còn cao, chiếm hơn 36%. Việc bà Mỵ – một đảng viên tận tâm và có 24 năm tuổ.i Đảng, hết mình với công tác dân số, y tế của địa phương đã góp phần nâng cao nhận thức cho người dân thôn 5 nói riêng, người dân trên địa bàn xã nói chung về chăm sóc sức khỏe, dân số, kế hoạch hóa gia đình. Bà Mỵ là tấm gương điển hình cho người dân trên địa bàn xã học tập và làm theo.
Đổi mới trong thực hiện nhiệm vụ công tác dân tộc
Để thực hiện tốt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, những người làm công tác dân tộc phải đổi mới trong thực hiện nhiệm vụ; tăng cường kỷ luật, kỷ cương; xây dựng tinh thần đoàn kết, gắn bó; phát huy dân chủ tối đa; phối hợp chặt chẽ.
Bản Giang Mỗ (Hòa Bình) nằm dưới thung lũng chân núi Mỗ, xung quanh bản là màu xanh của nương lúa và núi rừng. Ảnh: Trọng Đạt/TTXVN
Động lực để các địa phương giảm nghèo nhanh, bền vững
Ngày 14/10/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 1719/QĐ-TTg về Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025. Đây là một quyết sách lớn, cụ thể hoá chủ trương hết sức đúng đắn, kịp thời của Đảng, Nhà nước đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS). Chương trình được xây dựng trên cơ sở tích hợp các chính sách dành cho đồng bào DTTS nhiều năm qua cùng với những chính sách mới nhưng được thay đổi cơ bản về cách tiếp cận trong phát triển kinh tế - xã hội dành cho địa bàn đặc thù này, đó là chuyển dần từ các chính sách mang tính chất hỗ trợ sang đầu tư phát triển.
Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc (UBDT) Hoàng Thị Hạnh cho rằng, đây là một Chương trình có sự đầu tư lớn nhất, có vai trò quan trọng nhất và được đồng bào các DTTS mong chờ. Trong thời gian qua Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương và chính sách cho đông bào DTTS, đã có nhiều kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, hiện nay vùng đồng bào DTTS&MN vẫn là vùng khó khăn nhất, chất lượng nguồn nhân lực thấp nhất, kinh tế-xã hội (KT-XH) phát triển chậm nhất, tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản thấp nhất, tỷ lệ hộ nghèo cao nhất.
Vùng đồng bào DTTS&MN chủ yếu là núi cao, biên giới, địa hình chia cắt, khí hậu khắc nghiệt, cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội kém nhất cả nước, xuất phát điểm rất thấp; biến đổi khí hậu, sự cố môi trường diễn ra nghiêm trọng và khó lường... Chi phí sản xuất, lưu thông hàng hóa lớn nên rất khó khăn để thu hút các nguồn lực xã hội đầu tư phát triển KT-XH. Chính sách hỗ trợ phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN tuy đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, nhưng còn nhiều đầu mối xây dựng, quản lý, theo dõi; nguồn lực phân tán, dàn trải; chưa phân định rõ trách nhiệm của các cấp, các ngành nên hiệu quả sử dụng vốn đầu tư thấp; chưa khai thác được tiềm năng, lợi thế của vùng, phát huy nội lực của đồng bào để đẩy mạnh phát triển toàn diện vùng đồng bào DTTS&MN.
Cho nên Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021-2030, trong giai đoạn I từ năm 2021 đến năm 2025 sẽ tập trung đầu tư cho các xã có đông đồng bào DTTS sinh sống thành cộng đồng. Mục tiêu là thu hẹp dần khoảng cách phát triển giữa miền núi và miền xuôi, giữa đồng bào DTTS và đa số. Chương trình cũng sẽ dành nguồn lực đầu tư đáng kể cho các chính sách phát triển thông qua ưu tiên đầu tư cơ sở hạ tầng, tạo sinh kế, phát triển nguồn nhân lực kết hợp với các chính sách đảm bảo an sinh xã hội. Các nội dung của chương trình được mong đợi sẽ hỗ trợ kịp thời để đồng bào DTTS tiếp cận được các dịch vụ cơ bản, từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển so với các vùng phát triển của cả nước.
Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm UBDT Hoàng Thị Hạnh khẳng định, việc Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 hết sức cần thiết và có ý nghĩa. Đây chính là giải pháp quan trọng nhất, quyết định việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của Kết luận số 65/KL-TW của Bộ Chính trị ngày ngày 30/10/2019 và các mục tiêu, chỉ tiêu đã được Quốc hội phê duyệt tại Nghị quyết số 88/2019/QH14 ngày 18/11/2019, Nghị 120/2020/QH14 ngày 15/7/2020 của Quốc hội. Các nội dung đầu tư được thiết kế để tạo ra những tác động trực tiếp để các địa phương đạt được mục tiêu giảm nghèo nhanh, bền vững, thu hẹp dần khoảng cách về mức sống, phấn đấu đạt được mục tiêu chung là phấn đấu đến năm 2025, nâng mức thu thập bình quân của người DTTS tăng trên 2 lần so với năm 2020.
Quyết tâm thực hiện tốt các mục tiêu ngay từ ngay đầu năm mới
Trong bối cảnh tình hình đại dịch COVID-19 vẫn diễn biến khó lường trên thế giới cũng như trong nước, vùng đồng bào DTTS tiếp tục hứng chịu những khó khăn do dịch bệnh, thiên tai và những khó khăn nội tại chưa được giải quyết trong nhiều năm qua.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh cho rằng, năm 2022, ngoài việc triển khai các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, UBDT được giao nhiệm vụ chủ trì triển khai thực hiện Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, đòi hỏi công việc nhân lên gấp nhiều lần. Với điều kiện số lượng biên chế và tổ chức bộ máy không thay đổi, kinh nghiệm chưa có nhiều, điều kiện phối hợp với các bộ, ban, ngành, địa phương ở bước đầu. Trong khi nhiệm vụ quan trọng, đòi hỏi phải có quyết tâm rất cao, phương pháp thực hiện cụ thể, quyết liệt, năng động, sáng tạo mới giải quyết được vấn đề.
Để hoàn thành mọi nhiệm vụ năm 2022 đề ra, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT cho rằng các đơn vị trong toàn ngành phải thực hiện nhiệm vụ trên phương diện mới, đổi mới trong thực hiện nhiệm vụ; tăng cường kỷ luật, kỷ cương; xây dựng tinh thần đoàn kết, gắn bó; phát huy dân chủ tối đa; phối hợp chặt chẽ.
"Khi đạt được 5 thành tố này mới hoàn thành nhiệm vụ. Các Vụ, đơn vị trực thuộc UBDT quán triệt 5 thành tố này và thực hiện tốt trong việc xây dựng kế hoạch thực hiện từ đầu năm 2022. Trong quá trình xây dựng và ban hành các quy định, điều chỉnh các quy chế phải thể hiện được quan điểm, chủ trương này. Đây là những yếu tốt cốt lõi về mặt tư tưởng chỉ đạo để chúng ta thực hiện nhiệm vụ, cũng là bài toán để tháo gỡ khó khăn, tồn tại trong thời gian qua", Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT nhấn mạnh.
Người đứng đầu UBDT cho biết: Trong năm 2022, UBDT tiếp tục rà soát, điều chỉnh lại toàn bộ hệ thống các quy chế, quy trình đã ban hành để phù hợp với các Nghị quyết mới, các quy định mới, thực hiện các yêu cầu đổi mới về mặt thể chế. Cụ thể hóa thành các Thông tư, quy định, quy chế trong phạm vi UBDT để tổ chức thực hiện ngay, đảm bảo tính chính xác, kịp thời trong thực hiện nhiệm vụ. Các quy chế làm việc của UBDT cần được đán.h giá, rà soát, điều chỉnh, bổ sung theo hướng "Phân cấp mạnh mẽ; rõ ràng về chức năng nhiệm vụ, người chủ trì, người phối hợp; trách nhiệm của người đứng đầu, của cán bộ, chuyên viên từng Vụ, đơn vị" để gắn trách nhiệm và cá thể hóa trong quy trình, đảm bảo công tác phối hợp chặt chẽ.
Hotboy người Tày dày công nuôi con ăn bẩn, chị em nhìn thấy "la làng" nhưng chàng ta lại khá giả lên Với quyết tâm làm giàu trên mảnh đất quê hương, chàng thanh niên dân tộc Tày Đường Ngọc Cảnh, sinh năm 1992 ở thôn Nà Vài, xã Lãng Ngâm (huyện Ngân Sơn, tỉnh Bắc Kạn" đã tìm ra cho mình con đường đi riêng- phát triển kinh tế từ mô hình nuôi giun quế kết hợp trồng cây sim và hoa lan rừng....