Tướng lãnh đạo chính quyền quân sự Niger tuyên bố rắn, Mỹ có động thái mới
Tiếp tục đối đầu với khối Tây Phi, nhà lãnh đạo mới tự xưng của Niger tuyên bố chính quyền quân sự sẽ không cúi đầu trước áp lực buộc khôi phục Tổng thống bị lật đổ Mohamed Bazoum.
Cộng đồng kinh tế của các quốc gia Tây Phi (ECOWAS) đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Niger và tuyên bố có thể cho phép sử dụng vũ lực nếu những người lãnh đạo cuộc đảo chính ở Niger không khôi phục chức vụ tổng thống của ông Bazoum trong vòng một tuần kể từ ngày 30.7, theo Reuters.
ECOWAS cũng đã cử một phái đoàn đến Niger vào ngày 2.8 để đàm phán với các sĩ quan quân đội đang nắm chính quyền, với hy vọng tìm ra một giải pháp ngoại giao trước khi họ phải quyết định có can thiệp hay không.
Đảo chính quân sự ở Niger liên quan gì đến thế đối đầu phương Tây – Nga?
Trong khi đó, phát biểu trên truyền hình ngày 2.8, tướng Abdourahamane Tiani, người đã được giới lãnh đạo cuộc đảo chính tuyên bố là nguyên thủ quốc gia mới của Niger, nhấn mạnh chính quyền quân sự “hoàn toàn bác bỏ các biện pháp trừng phạt và không khuất phục trước bất kỳ mối đe dọa nào, cho dù đến từ đâu. Chúng tôi bác bỏ bất kỳ sự can thiệp nào vào công việc nội bộ của Niger”.
Nigeria đã cắt nguồn cung cấp điện cho Niger, theo Reuters dẫn lại một tài liệu từ Niger ngày 2.8. Ngoài ra, những người lái xe tải ở thủ đô Niamey của Niger bị mắc kẹt do đóng cửa biên giới. Đây là những hậu quả ban đầu từ các biện pháp trừng phạt sâu rộng của ECOWAS mà ông Tiani mô tả là “bất hợp pháp, bất công và vô nhân đạo”.
Video đang HOT
Tướng Abdourahamane Tiani phát biểu trên truyền hình quốc gia và đọc một tuyên bố với tư cách là nguyên thủ quốc gia mới của Niger ngày 28.7, sau khi Tổng thống đắc cử Mohamed Bazoum bị lật đổ. Ảnh AFP
Trong một dấu hiệu nữa về áp lực gia tăng đối với chính quyền quân sự của ông Tiani, Ngân hàng Thế giới ngày 2.8 đã đình chỉ giải ngân cho Niger cho đến khi có thông báo mới.
ECOWAS đã và đang nỗ lực ngăn chặn sự suy thoái dân chủ ở Tây Phi và đã tuyên bố rằng các cuộc đảo chính sẽ không còn được dung thứ sau những cuộc tiếp quản quân sự ở các quốc gia thành viên Mali, Burkina Faso và Guinea và một cuộc đảo chính bất thành ở Guinea-Bissau trong hai năm qua.
“Giải pháp quân sự là lựa chọn cuối cùng có thể xem xét, phương sách cuối cùng, nhưng chúng tôi phải chuẩn bị cho tình huống có thể xảy ra”, ông Abdel-Fatau Musah, Ủy viên phụ trách các vấn đề chính trị, hòa bình và an ninh của ECOWAS, nhấn mạnh với các phóng viên trước đó vào ngày 2.8, khi các chỉ huy quốc phòng khu vực bắt đầu cuộc họp kéo dài hai ngày tại thủ đô Abuja của Nigeria.
Trước tình hình như trên, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller ngày 2.8 thông báo nước này đã ra lệnh sơ tán một số nhân viên và gia đình khỏi đại sứ quán của họ ở Niger, theo Reuters.
“Với những diễn biến đang diễn ra ở Niger và để hết sức thận trọng, Bộ Ngoại giao ra lệnh tạm thời cho các nhân viên chính phủ Mỹ không khẩn cấp và các thành viên gia đình đủ điều kiện rời khỏi Đại sứ quán Mỹ ở Niamey”, ông Miller nói trong một thông báo. Ông cho biết thêm đại sứ quán vẫn mở cửa cho các dịch vụ khẩn cấp, hạn chế dành cho công dân Mỹ.
Burkina Faso và Mali cảnh báo hậu quả nghiêm trọng nếu phương Tây can thiệp quân sự vào Niger
Burkina Faso và Mali đã lên án các biện pháp trừng phạt của Cộng đồng Kinh tế các quốc gia Tây Phi (ECOWAS) đối với chính quyền quân sự ở Niger.
Người biểu tình tập trung bên ngoài tòa nhà Quốc hội ở Niamey, Niger ngày 27/7. Ảnh: AFP
Trong thông cáo chung phát đi ngày 31/7, chính phủ Mali và Burkina Faso đã cảnh báo phương Tây và các quốc gia châu Phi khác không nên can thiệp vào nước láng giềng Nige, đồng thời sẽ coi bất kỳ động thái nào như vậy là một cuộc tấn công vào chính đất nước của họ.
Người phát ngôn quân đội Burkina Fasso khẳng định: "Bất kỳ sự can thiệp quân sự nào chống lại Niger sẽ tương đương với việc tuyên chiến với Burkina Faso và Mali" và trong trường hợp như vậy, hai nước này sẽ rút khỏi ECOWAS, đồng thời "áp dụng các biện pháp tự vệ để hỗ trợ các lực lượng vũ trang và người dân Niger".
Thông cáo của Mali và Burkina Faso cho rằng một cuộc can thiệp quân sự chống lại Niger có thể gây bất ổn cho toàn bộ khu vực và đây là điều mà các nước này không mong muốn.
Theo Financial Times, Pháp hiện có 1.500 binh sĩ và một căn cứ máy bay không người lái ở Niger, trong khi Mỹ có 1.100 binh sĩ và hai căn cứ máy bay không người lái.
Các binh sĩ Nigeria, do Tướng Abdourahamane Tchiani chỉ huy, đã lật đổ Tổng thống Mohamed Bazoum hồi giữa tuần trước. Ngay lập tức Liên minh châu Phi đã lên án cuộc đảo chính và cho nhóm quân sự tiếm quyền ở Niamey thời hạn 15 ngày để từ chức hoặc đối mặt với "các biện pháp trừng phạt".
ECOWAS cũng đưa ra tối hậu thư của riêng mình tại cuộc họp khẩn cấp ở Abuja, Nigeria ngày 31/7, trong đó nhấn mạnh sẽ "thực hiện tất cả các biện pháp cần thiết để khôi phục trật tự hiến pháp ở Cộng hòa Nigeria", bao gồm cả việc sử dụng vũ lực, nếu Tổng thống dân cử Mohamed Bazoum không được phục chức trong vòng một tuần.
ECOWAS cũng áp dụng các biện pháp trừng phạt nghiêm ngặt, bao gồm đình chỉ tất cả các giao dịch thương mại và tài chính giữa các quốc gia thành viên của khối này với Niger và đóng băng tài sản tại các ngân hàng trung ương khu vực.
Phản ứng trước quyết định trên, Mali và Burkina Faso lên án các biện pháp trừng phạt của ECOWAS, coi đây là hành động "bất hợp pháp và vô nhân đạo", đồng thời bày tỏ "tình đoàn kết" với người dân Niger.
Theo dữ liệu mới nhất của Liên hợp quốc (LHQ), các biện pháp trừng phạt kinh tế có thể có tác động sâu sắc đến người Niger, những người sống ở quốc gia nghèo thứ ba trên thế giới. Theo Cơ quan Năng lượng Tái tạo Quốc tế, quốc gia này phụ thuộc vào 90% nguồn năng lượng nhập khẩu từ Nigeria. Thủ tướng Ouhoumoudou Mahamadou của Niger nói rằng các biện pháp trừng phạt có thể là thảm họa và Niger cần tìm ra giải pháp để tránh chúng. Ông nói: "Khi mọi người nói rằng có một lệnh cấm vận, biên giới đất liền và biên giới trên không bị đóng cửa, điều đó vô cùng khó khăn đối với mọi người... Niger là một quốc gia phụ thuộc rất nhiều vào cộng đồng quốc tế".
Khối ECOWAS gồm 15 thành viên đã không thành công khi cố gắng khôi phục nền dân chủ ở các quốc gia nơi quân đội nắm quyền trong những năm gần đây. Bốn quốc gia được điều hành bởi các chính phủ quân sự ở Tây và Trung Phi, nơi đã có 9 cuộc đảo chính thành công hoặc cố gắng kể từ năm 2020.
Các nhà phân tích Niger cho biết nếu ECOWAS sử dụng vũ lực, nó có thể gây ra xung đột không chỉ giữa các lực lượng Niger và ECOWAS mà còn cả dân thường ủng hộ cuộc đảo chính cũng như những người chống lại hành động này.
Đảo chính ở Niger: AU ra tối hậu thư, EU đình chỉ mọi hợp tác an ninh với Niamey Một ngày sau khi một nhóm quân nhân Niger tiến hành đảo chính, Liên minh châu Phi (AU) đã ra tối hậu thư, yêu cầu lực lượng này "trở lại doanh trại và khôi phục quyền hiến pháp" trong vòng 15 ngày. Trong khi đó, Liên minh châu Âu (EU) cũng quyết định ngừng ngay lập tức mọi hợp tác an ninh và...