T.uổi ‘teen’ cần biết 4 cách tránh mang thai ngoài ý muốn tốt nhất
T.uổi v.ị t.hành n.iên cần được chuẩn bị những kiến thức về an toàn t.ình d.ục. Bởi lứa t.uổi này có thai ngoài ý muốn sẽ ảnh hưởng không nhỏ cho sức khỏe, học tập và tâm lý.
Do đó, biết cách sử dụng biện pháp tránh thai là vô cùng quan trọng.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), v.ị t.hành n.iên là những người trong độ t.uổi từ 10-19. Thanh thiếu niên là những người trong độ t.uổi từ 10-24 (bao gồm cả v.ị t.hành n.iên).
Theo nghiên cứu của Quỹ Dân số Liên Hợp quốc tại Việt Nam, việc mang thai và sinh con ở t.uổi vị thành niên kéo theo hàng loạt hệ lụy. Các biến chứng khi mang thai và sinh con tiếp tục là những nguyên nhân hàng đầu gây ra t.ử v.ong mẹ cho các em gái t.uổi từ 15 – 19 ở các nước có thu nhập thấp và thu nhập trung bình. Mặt khác, nếu đi đến hôn nhân hoặc sinh con thì bản thân các em gái sẽ mất đi cơ hội học hành, không có công ăn việc làm, thiếu kiến thức chăm con. Bên cạnh đó, em bé sinh ra từ những bà mẹ trẻ này có sức khỏe yếu ớt, còi cọc, chậm phát triển.
Thiếu hiểu biết về cách quan hệ t.ình d.ục an toàn, cách phòng tránh thai đã gây nhiều hệ lụy, nhiều t.rẻ e.m gái mang thai sớm, mắc bệnh phụ khoa, phát thai sớm… Theo số liệu được đưa ra tại Hội nghị Sản phụ khoa Việt – Pháp tháng 8/ 2023 vừa qua, tại Việt Nam, tỷ lệ phá thai ở trẻ v.ị t.hành n.iên tăng từ 0,4 lên 1%, gấp đôi so với thập niên trước, nhiều em chỉ mới 12 t.uổi, phá thai khi đã to.
Nói về t.ình d.ục sẽ không khiến con cái trong lứa t.uổi vị thành niên quan hệ t.ình d.ục, nhưng không nói về t.ình d.ục có thể khiến chúng quan hệ t.ình d.ục theo những cách không an toàn và không được bảo vệ. Nếu con cái không thoải mái nói chuyện với cha mẹ về t.ình d.ục, cha mẹ nên khuyến khích con cái nói chuyện với các bác sĩ hoặc các chuyên gia tâm lý, sản phụ khoa.
1. Trò chuyện với con cái về t.ình d.ục an toàn
Cha mẹ cần trò chuyện về t.ình d.ục an toàn và các biện pháp tránh thai với con mình sớm và thường xuyên.
Theo các bác sĩ, hiện nay rất ít bậc phụ huynh quan tâm đến các vấn đề sức khỏe sinh sản khi con cái ở t.uổi dậy thì. Trong khi đúng ra khi con còn ít kiến thức về lĩnh vực này, phụ huynh phải là người hướng dẫn cho con, bởi hiểu biết về các biện pháp tránh thai là kỹ năng sống cần thiết cho mọi người.
Theo bác sĩ Hà Duy Tiến, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, để giảm tỷ lệ thai ngoài ý muốn ở trẻ v.ị t.hành n.iên, không chỉ dừng ở giáo dục giới tính, nâng cao điều kiện sống mà còn cần đầu tư vào các chương trình tuyên truyền t.ình d.ục an toàn, sử dụng các biện pháp tránh thai, nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng và thái độ của thanh, thiếu niên trong việc phát hiện mang thai. Quan trọng nữa là cha mẹ cần trò chuyện về t.ình d.ục an toàn và các biện pháp tránh thai với con mình sớm và thường xuyên.
2. Một số cách ngừa thai tốt nhất
ThS. BS Lê Quang Dương – Giám đốc Trung tâm Phát triển Sức khỏe Bền vững – VietHealth cho biết, cha mẹ cũng có thể đóng vai trò quan trọng trong việc giúp con mình có được thông tin về các biện pháp tránh thai khác nhau. Cha mẹ và các chuyên gia chăm sóc sức khỏe sinh sản nên tư vấn cho trẻ v.ị t.hành n.iên hiểu về cách thức và hiệu quả của bốn hình thức kiểm soát sinh sản tốt nhất dưới đây:
2.1 Dùng b.ao c.ao s.u
Khi được sử dụng một cách hoàn hảo, b.ao c.ao s.u có hiệu quả ngừa thai khoảng 98%. Nhưng trên thực tế, chúng có thể có hiệu quả khoảng 85%. Hãy nhắc nhở con bạn rằng sử dụng b.ao c.ao s.u khi quan hệ t.ình d.ục còn ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường t.ình d.ục. Ngay cả khi con cái đã tiêm vaccine HPV, vẫn có nhiều bệnh n.hiễm t.rùng khác có thể lây truyền khi quan hệ t.ình d.ục.
2.2 Vòng tránh thai
Video đang HOT
Vòng tránh thai có sẵn ở cả dạng nội tiết tố và không nội tiết tố. Thiết bị nhỏ hình chữ T được đặt vào tử cung, tạo nên hiệu quả tránh thai kéo dài trong nhiều năm, tùy thuộc vào loại. Vòng tránh thai có hiệu quả khoảng 99% trong việc ngừa thai. Cơ chế tác dụng chính của vòng tránh thai là gây ra phản ứng viêm tại niêm mạc tử cung, làm thay đổi về cấu trúc sinh hóa tế bào nội mạc và không tạo điều kiện thuận lợi để trứng thụ tinh làm tổ trong tử cung.
Vòng tránh thai nội tiết tố thường cải thiện các vấn đề k.inh n.guyệt bằng cách giảm tình trạng c.hảy m.áu nhiều và chuột rút. Chúng cũng có thể làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư phụ khoa, bao gồm ung thư nội mạc tử cung và có thể là ung thư buồng trứng. Chúng cũng có thể làm giảm nguy cơ ung thư cổ tử cung… Tác dụng phụ của vòng tránh thai nội tiết tố có thể bao gồm k.inh n.guyệt không đều, trong khi vòng tránh thai không nội tiết tố có thể gây ra k.inh n.guyệt nhiều hơn. Cả hai đều gây ra hiện tượng chuột rút nhẹ trong và sau khi đặt vòng.
2.3 Que cấy tránh thai
Đặt que cấy tránh thai.
Cấy que tránh thai là một lựa chọn khác cần cân nhắc nếu con bạn đang tránh các biện pháp tránh thai cần thực hiện hàng ngày. Cấy que tránh thai là một phương pháp ngừa thai hiện đại bằng cách sử dụng một que nhựa dẻo, nhỏ, mảnh và mềm mại, có kích thước bằng que diêm chứa hormone progestin cấy vào dưới da cánh tay (thường là tay không thuận).
Progestin có tác dụng ức chế quá trình rụng trứng và làm mỏng nội mạc tử cung, đồng thời làm đặc dịch nhầy cổ tử cung nhằm ngăn chặn sự xâm nhập của t.inh t.rùng, khiến t.inh t.rùng khó gặp trứng. Trường hợp t.inh t.rùng gặp trứng, hormone này sẽ khiến trứng đã thụ tinh khó bám vào tử cung.
Thủ thuật này khá nhẹ nhàng và diễn ra nhanh chóng. Khi muốn tháo bỏ que tránh thai, bác sĩ cũng sẽ gây tê rồi dùng dụng cụ chuyên biệt gắp ra nhẹ nhàng. Que cấy có tỷ lệ thất bại là 0,01% và ngăn ngừa mang thai từ 3 đến 5 năm bằng cách giải phóng progestin vào cơ thể để ngăn chặn sự rụng trứng.
Cấy ghép có thể giúp giảm c.hảy m.áu nặng và chuột rút. Nó cũng làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, bao gồm cả buồng trứng. Các tác dụng phụ có thể bao gồm mụn trứng cá, đau ngực hoặc k.inh n.guyệt không đều và có thể bị đau ở vị trí đặt que.
2.4 Thuốc tránh thai
Thuốc tránh thai.
Có hai loại thuốc tránh thai:
Loại kết hợp (estrogen và progestin):
Vỉ 21 viên: Uống 1 viên/ngày, liên tục trong vòng 21 ngày và ngưng trong 7 ngày. Ngay sau đó bắt đầu dùng một vỉ thuốc mới;
Vỉ 28 viên: Uống 1 viên/ngày theo thứ tự quy định trên vỉ thuốc. Bắt đầu một vỉ thuốc mới ngay sau khi kết thúc vỉ thuốc trước.
Loại minipill (chỉ có progestin):
Mỗi viên thuốc tránh thai chứa một lượng nhỏ progestin, dạng tổng hợp của hormone progesterone. Thuốc có dạng gói, bao gồm 28 viên.
Hai loại thuốc tránh thai phải được uống vào cùng một thời điểm mỗi ngày để có tác dụng bình thường (hiệu quả khoảng 98%), và thuốc có tác dụng bằng cách ngăn chặn sự rụng trứng, ngăn chặn t.inh t.rùng xâm nhập vào tử cung bằng cách làm dày chất nhầy cổ tử cung. Nó cũng có thể rút ngắn, điều hòa chu kỳ k.inh n.guyệt.
Thuốc tránh thai đường uống có tỷ lệ hài lòng ở thanh thiếu niên cao hơn miếng dán hoặc vòng và chúng là lựa chọn tốt cho những ai không thích các phương pháp xâm lấn. Thuốc tránh thai cũng tránh được cảm giác đ.au đ.ớn khi tiêm, điều này có thể dẫn đến tăng cân và trầm cảm. Tác dụng phụ của thuốc có thể bao gồm buồn nôn và đau ngực.
Những biện pháp tránh thai trên nhằm góp phần cung cấp kiến thức và kỹ năng giúp cho v.ị t.hành n.iên tránh được có thai sớm, nạo phá thai không an toàn và phòng lây bệnh qua đường t.ình d.ục.
Bạn trai bảo 'có bầu thì cưới', lúc tôi khoe que thử thai 2 vạch anh nói đúng 2 từ
Suốt 5 năm yêu nhau, dù đã đưa tôi về giới thiệu với gia đình nhưng bạn trai vẫn không có động thái muốn kết hôn dù cho tôi đã mang thai được 2 tháng.
Tôi năm nay đã 29 t.uổi, ở cái t.uổi muốn có một mái ấm gia đình vì vốn dĩ t.uổi đời cũng chẳng còn trẻ. Thế nhưng bạn trai tôi lại hoàn toàn khác, kể từ khi quen nhau cho tới bây giờ, dù đã tròn 5 năm nhưng chẳng lúc nào anh nhắc 1 lần tới từ kết hôn với tôi cả.
Chúng tôi quen nhau trong một chuyến đi phượt, khi 2 đoàn có dịp nghỉ chân tại một quán cà phê nhỏ. Từ những câu chuyện bông đùa ban đầu, chúng tôi trở thành người bạn thân thiết, hợp nhau sở thích chinh phục những chuyến đi.
Cứ thế tình yêu nảy nở giữa lúc nào không hay. Anh là người có ngoại hình điển trai, tôi chỉ được đ.ánh giá có nụ cười dễ mến còn lại bề ngoài rất thấp bé. Ban đầu, khi anh đưa tôi về ra mắt với bố mẹ, mẹ anh cũng chê tôi nhỏ con thì "Sau này đẻ kiểu gì?". Lúc đó anh chỉ cười xòa bảo: "Tương lai còn dài, chưa chi mẹ đã lo rồi".
Về ra mắt nhà bạn trai, mẹ anh chê tôi nhỏ con thì "Sau này đẻ kiểu gì?". (Ảnh minh họa)
Quen nhau 3 năm, chúng tôi chuyển về ở chung. Có thời gian tiếp xúc lâu với nhau, tôi mới hiểu anh không phải là tuýp đàn ông của gia đình. Như mọi cánh mày râu khác, anh luôn trăn trở việc phát triển sự nghiệp riêng. Nhưng tiếc thay, công việc không được thuận lợi khiến lúc nào anh cũng sầu não.
Tôi từng chứng kiến nhiều đêm anh thức trắng, lúc nào cũng đặt công việc lên trên hết. Cũng chính vì quá đau đáu về sự nghiệp mà càng ngày tính cách anh càng cau có. Chỉ cần tôi hỏi nhỏ hoặc có bất cứ ý kiến nào về công việc, anh sẽ đều nổi khùng bất chấp lý do.
Gần đây, phần vì tôi là con gái, nên bố mẹ lúc nào cũng gọi điện giục giã chuyện cưới xin. Tôi cũng bị áp lực theo bởi không chỉ gia đình mà bạn bè, đồng nghiệp cũng hoài nghi việc anh có thực sự yêu và muốn cưới tôi làm vợ hay không. Thậm chí có người còn cố gắng mai mối cho tôi một người khác tốt hơn vì cho rằng anh là người không đáng tin cậy.
Khi tôi nói với bạn trai chuyện này, anh chỉ bảo: "Cứ yêu, lúc nào có bầu thì cưới". Cũng vì câu nói đó mà tôi luôn cố gắng để mang thai. Dù sao quan niệm thời bây giờ, "dắt cả trâu lẫn nghé" về nhà cũng chẳng ai bàn tán làm gì.
Khoảng nửa năm sau, tôi mang thai. Buổi sáng hôm đó cầm que thử thai trên tay, tôi không tin nổi vào mắt mình. Cuối cùng, mong muốn của tôi cũng đạt được. Tôi vui mừng khoe với bạn trai nhưng đáp lại chỉ là đúng 2 từ lạnh lùng: "THẾ À?".
Tôi hồ hởi nói: "Giờ em có bầu rồi, lát anh đưa em đi khám thai luôn, rồi mình nói chuyện với bố mẹ có được không? Để bầu to mặc váy cưới cũng không đẹp mà em cũng ngại nữa".
Bỗng dưng, mặt anh tối sầm lại, anh lảng tránh ánh mắt của tôi và nhìn về phía cửa phòng: "Em cứ suốt ngày đòi cưới, giờ đã có gì trong tay mà kết hôn, nhà chưa có, công việc thì chưa ổn định, lương thì ba cọc ba đồng. Có con rồi thì nuôi thôi, cưới để sau cũng được".
Tôi sững sờ, không nghĩ anh lại thốt ra những lời như vậy: "Nhưng mình phải nghĩ cho tương lai, cho con nữa chứ, chẳng nhẽ anh để em sinh con ra không có bố sao?".
"Anh có nói là không nhận con đâu, nhưng cưới thì bây giờ chưa được. Đợi mấy nữa công việc tốt hơn, con lớn cưới cũng có sao đâu, bao nhiêu người vẫn thế, vẫn hạnh phúc. Chẳng nhẽ em muốn cưới chỉ vì muốn có một người mang tên là chồng thôi à?", anh tức giận nói.
Tôi thất vọng tột độ, tôi không mong mỏi nhà lầu, xe hơi hay có yêu cầu gì về thu nhập của anh. Việc duy nhất tôi mong muốn là chúng tôi có cái kết hạnh phúc, hai vợ chồng tự làm, tự gây dựng cuộc sống riêng. Thế nhưng dường như việc tôi chấp nhận tất cả khó khăn để được bên anh cũng không đủ, anh chưa bao giờ có suy nghĩ sẽ kết hôn hay cưới tôi làm vợ.
Lúc tôi khoe que thử thai 2 vạch, anh lạnh lùng nói đúng 2 từ. (Ảnh minh họa)
Hiện tại, tôi đã mang thai được 2 tháng, anh cũng có động thái chăm lo cho tôi khi tôi nghén nặng chẳng ăn uống được gì. Nhưng tuyệt nhiên về yêu cầu cũ, anh chẳng mảy may nhắc đến. Tôi trước mặt anh cố tỏ ra bình thản tránh xung đột giữa hai đứa, nhưng lúc anh không có ở phòng hoặc đêm đến, tôi khóc rất nhiều.
Tôi băn khoăn không biết nên quyết định thế nào, liệu cứ chung sống với anh chờ con sinh ra rồi đăng ký kết hôn, làm đám cưới hay đoạn tuyệt với người đàn ông vô tình để làm mẹ đơn thân? Bạn tôi nói anh không cưới thì mang bụng bầu về nhà anh "ăn vạ". Nhưng đời nào tôi dám làm thế. Tôi suy nghĩ miên man chẳng biết mình sai ở đâu, có lẽ sự nhu nhược đã khiến tôi mãi không thể dứt bỏ với người đàn ông này, tự đẩy mình đến hoàn cảnh tiến thoái lưỡng nan như bây giờ.
Vì sao mẹ bầu không nên khóc khi mang thai?
Thai phụ thường được khuyến cáo không nên để bản thân stress hoặc khóc nhiều. Nếu tình trạng này diễn ra trong thời gian dài có thể gây ảnh hưởng lớn thai kỳ hoặc khi đ.ứa t.rẻ được sinh ra. Một số nguy hại có thể kể đến như:
Bé biết nói muộn, tự kỷ hoặc tăng động
Mang thai vốn dĩ là quá trình chẳng mấy dễ chịu, mẹ bầu luôn có thể trải qua cảm giác căng thẳng, mệt mỏi. Theo đó, việc căng thẳng kéo dài khiến cơ thể sản sinh nhiều cortisol. Hormone này sẽ qua nhau thai và vào cơ thể bé. Sự gia tăng đột biến nồng độ cortisol gây hệ quả là trẻ sinh ra có nguy cơ bị tăng động, tự kỷ, chậm phát triển ngôn ngữ hoặc thậm chí có nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Mẹ khóc nhiều khi mang thai, con có nguy cơ bị trầm cảm
Theo ước tính có khoảng 10% sản phụ bị trầm cảm. Điều này thực sự không tốt cho thai nhi bởi trẻ sinh ra từ những bà mẹ trầm cảm dễ có nguy cơ gặp phải vấn đề tương tự khi trưởng thành. Ngoài ra, bé cũng có thể gặp khó khăn trong việc bộc lộ cảm xúc cá nhân.
Trẻ có thể hay cáu gắt hoặc suy nghĩ tiêu cực
Bà bầu hay khóc, bực dọc hoặc không cảm thấy hài lòng về chuyện có con cũng tác động ít nhiều đến tính cách đ.ứa b.é. Các chuyên gia tâm lý học nhận thấy trẻ sinh ra từ những người mẹ này thường hay tỏ thái độ tiêu cực và ít hòa đồng với mọi người. Bên cạnh đó, mối quan hệ mẹ con của cả hai cũng sẽ không được gắn kết như bình thường.
Trẻ có thể suy dinh dưỡng, còi cọc
Về cơ bản, khi mẹ bầu khóc lượng oxy đến thai sẽ ít hơn bình thường. Điều này cộng với việc mẹ bầu chán ăn, bỏ bữa sẽ không đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho thai khiến trẻ chậm phát triển.
Lời nói của một cậu bé khiến người phụ nữ 70 t.uổi vẫn sinh con Người phụ nữ ở Uganda sinh con đầu lòng lúc 67 t.uổi và thêm thai đôi dù đã 70 t.uổi sau khi nghe lời nói của một cậu bé. Một sản phụ 70 t.uổi vừa sinh đôi ngày 29/11 tại bệnh viện ở Uganda - phía đông châu Phi. Theo Trung tâm Sinh sản, Bệnh viện Phụ nữ Quốc tế, bà Safina Namukwaya...