Từ vụ VN Pharma: Hậu quả khi dùng thuốc giả, thuốc kém chất lượng

Mặc dù vụ án “Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh” xảy ra tại công ty VN Pharma đã khép lại, nhưng những nguy cơ khi dùng thuốc giả, thuốc kém chất lượng vẫn là vấn đề khiến dư luận đặc biệt quan tâm, nhất là khi có thông tin một số lượng thuốc không nhỏ của VN Pharma nhập đã lọt vào bệnh viện.

Từ vụ VN Pharma, bàn luận về tác hại khi dùng thuốc giả, thuốc kém chất lượng. Ảnh: Theguardian

Hậu quả nặng nề khi dùng thuốc giả, thuốc kém chất lượng

Sau nhiều ngày xét xử, vụ án VN Pharma về tội danh “Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh”, phiên tòa đã kết thúc với phần tuyên án các bị cáo. Qua các hồ sơ thu thập dược, chưa có chứng cứ chứng minh thuốc giả, thuốc kém chất lượng của công ty này đã tiêu thụ ở các bệnh viện. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là khi bệnh nhân sử dụng phải thuốc giả, thì hậu quả sẽ như thế nào?

Trao đổi với VietTimes, bác sĩ Nguyễn Triệu Vũ – Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Quận Thủ Đức (TP.HCM) cho biết: “Khi bệnh nhân sử dụng thuốc giả, hoặc thuốc kém chất lượng sẽ ảnh hưởng không tốt đến việc điều trị, khiến bệnh tình trở nên nặng hơn. Thuốc giả có thể là giả hoàn toàn, không có tác dụng hoặc bị giảm hàm lượng hoạt chất hoặc chất lượng của hoạt chất khiến cho hiệu quả điều trị vẫn có nhưng bị giảm đi”.

Bàn về tác hại chi tiết của thuốc giả, thuốc kém chất lượng đến bệnh nhân, bác sĩ Nguyễn Triệu Vũ cho rằng, rất khó để tính được ảnh hưởng chính xác trên bệnh nhân, vì hoạt chất trong các thuốc này thay đổi liên tục. Đặc biệt, với bệnh ung thư, việc sử dụng thuốc giả, thuốc kém chất lượng trong điều trị rất khó ước lượng được tác hại cụ thể, tuy nhiên, có thể khẳng định mức độ tác hại là vô cùng nghiêm trọng.

Bác sĩ Nguyễn Triệu Vũ – Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Quận Thủ Đức (TP.HCM) – Thành viên Hội Ung bướu Nội khoa châu Âu (ESMO)

Quy định về thuốc giả

Thuốc giả là sản phẩm được gắn nhãn hiệu sai một cách gian dối và có chủ đích về đặc tính hoặc nguồn gốc. Thuốc giả có thể bao gồm sản phẩm với đúng hoặc sai hoạt chất, không có hoạt chất hoặc không đủ hàm lượng chất hoặc với bao bì giả (Theo Tổ chức Y tế Thế giới).

Tại Việt Nam, thuốc giả là thuốc sản xuất thuộc một trong các trường hợp theo quy định tại khoản 33, Điều 2 Luật Dược 2016.

Thực trạng thuốc giả, thuốc kém chất lượng trên thế giới và Việt Nam

Bác sĩ Nguyễn Triệu Vũ cho biết: “Thống kê cho thấy 1/10 lượng thuốc đang lưu hành tại các nước đang phát triển là giả. Chỉ riêng tại châu Phi, ước tính mỗi năm có 72.000 trẻ em bị viêm phổi chết vì thuốc kém chất lượng; 169.000 trẻ chết vì thuốc giả; 116.000 người chết do thuốc trị sốt rét giả hoặc kém chất lượng”.

Theo tờ Theguardian, Tạp chí Y học Nhiệt đới và Vệ sinh Hoa Kỳ, các bác sĩ từ các trường đại học, bệnh viện đã cảnh báo sự gia tăng của thuốc giả, thuốc kém chất lượng.

Trước hết, tác hại trực tiếp mà chúng gây ra là thúc đẩy kháng thuốc kháng sinh và sự gia tăng của các siêu vi khuẩn. Các bác sĩ cảnh báo, mỗi năm có khoảng 250.000 trẻ em đã chết sau khi điều trị sốt rét, viêm phổi bằng thuốc giả, thuốc kém chất lượng.

Thông tin từ tờ CNN, tại Vương quốc Anh, từ năm 2006 đến năm 2007, có 25.000 gói thuốc giả đã “tuồn” vào các nhà thuốc và sử dụng cho bệnh nhân mắc bệnh tim mạch, ung thư tuyến tụy và các bệnh tâm thần. Tuy nhiên, các hoạt chất trong số thuốc này lại không hoạt động, hoặc chỉ có một phần hoạt chất hoạt động, khiến việc điều trị bệnh trở nên khó khăn hơn, hay không có tác dụng chữa trị. Thậm chí, dùng thuốc kém chất lượng có thể gây ra chết người.

Quy định về thuốc kém chất lượng

Thuốc kém chất lượng là thuốc chứa hoạt chất nhưng không đạt tiêu chuẩn chất lượng đã đăng ký với cơ quan có thẩm quyền. Thuốc kém chất lượng có thể là thuốc có chứa hoạt chất nhưng thấp không đúng với hàm lượng thuốc đã đăng ký (Theo Tổ chức Y tế Thế giới – WHO).

Tại Việt Nam, Luật Dược 2016 không quy định thế nào là thuốc kém chất lượng mà chỉ nêu thế nào là thuốc không đạt tiêu chuẩn chất lượng, quy định tại khoản 32 Điều 2 Luật Dược 2016.

Theo viettimes