Tử vong tại nhà, ẩn số trong đại dịch ở Italy

Silvia Bertuletti mất 11 ngày điên cuồng gọi điện thoại để thuyết phục một bác sĩ đến nhà thăm khám cho người cha 78 tuổi của mình.

Cụ Alessandro Bertuletti bị sốt và khó thở thời gian dài. Khi bác sĩ gọi lại cho Silvia tối 18/3, tất cả đã quá muộn.

Cụ ông ra đi lúc 1h30 sáng 19/3, 10 phút trước khi xe cứu thương tới nơi. Loại thuốc duy nhất được kê đơn qua điện thoại là giảm đau nhẹ và kháng sinh thông thường.

Trước đó, khi bệnh của cha trở nặng, Silvia gọi cho bác sĩ chịu trách nhiệm chăm sóc chính ở bệnh viện và nhận được câu trả lời: “Tôi không bắt buộc phải thăm khám trực tiếp. Xin bà hãy bình tĩnh”.

“Cha tôi chỉ có một mình, tại nhà, không có ai giúp đỡ. Chúng tôi cơ bản là bị bỏ rơi. Không ai xứng đáng chịu một kết cục như vậy”, bà Silvia Bertuletti nói.

Trong cuộc phỏng vấn sau đó với truyền thông địa phương, vị bác sĩ cho biết mình đã phải đưa ra một sự lựa chọn khủng khiếp. Ông nhận được từ 300 đến 500 cuộc điện thoại mỗi ngày và phải làm thay ca cho một đồng nghiệp nhiễm nCoV.

Nhân viên y tế tại một bệnh viện ở thành phố Bergamo, Italy, đang an ủi một bệnh nhân Covid-19. Ảnh: AFP

“Tôi buộc phải lựa chọn. Tôi không thể đến khám những người chỉ ho và sốt mà cần tập trung cho các trường hợp nghiêm trọng nhất”, ông nói trong nước mắt.

Cuộc chiến toàn cầu với đại dịch vẫn tiếp diễn. Các nước tập trung bổ sung máy thở và vật tư y tế cần thiết cho bệnh viện. Song nhiều bác sĩ nhận ra một vấn đề lớn không kém.

Theo chiến lược chung của thế giới, dịch vụ thăm bệnh tại nhà chuyển hẳn sang điều trị từ xa. “Điều này dẫn đến việc một số bác sĩ gia đình không thể khám cho bệnh nhân của mình trong nhiều tuần liền. Tôi có thể hiểu cho họ, đây là cách tự đảm bảo an toàn cho bản thân”, Riccardo Munda, một bác sĩ tại hai thị trấn Selvino và Nembro cho biết. Ông phải làm thay công việc của một đồng nghiệp không may nhiễm virus.

Theo ông, nhiều bệnh nhân ở nhà có thể đã không tử vong nếu được điều trị kịp thời. Nhưng y bác sĩ thường xuyên quá tải, thiếu khẩu trang và quần áo bảo hộ, đối mặt với nguy cơ lây nhiễm chéo. Họ được khuyến cáo chỉ thăm khám bên ngoài khi thực sự cần thiết.

“Bác sĩ có tiến hành điều trị từ xa. Nhưng các biện pháp này thường không hiệu quả. Nếu không có ai kiểm tra sức khoẻ và thay đổi đơn thuốc một cách phù hợp, bệnh nhân sẽ chết”, ông nói.

Mặt nạ phòng độc dự trữ ưu tiên dành cho nhân viên y tế tuyến đầu. Chính vì vậy, nhiều bác sĩ gia đình cho biết họ cảm thấy không an toàn nếu phải thăm khám trực tiếp tại nhà cho bệnh nhân.

Theo một phát ngôn viên thuộc cơ quan y tế thành phố Bergamo (ATS), 142 bác sĩ ở khu vực này đã nhiễm bệnh, hiện đang được điều trị cách ly. Tất cả đều được thay thế bằng nhân lực khác.

Nhà chức trách đang nỗ lực tăng cường chăm sóc sức khỏe lâm sàng theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cho rằng đây nên là một trong những ưu tiên của chính phủ, bên cạnh điều trị chuyên sâu cho các bệnh nhân.

Tại thành phố Bergamo, 6 đội ngũ y bác sĩ đã được thành lập kể từ ngày 19/3 để thăm khám trực tiếp cho các bệnh nhân. Trong khi đó ở Milan, nơi có tỷ lệ tử vong tại nhà và các viện dưỡng lão tăng gấp đôi vào nửa cuối tháng 3, đơn vị tương tự đi vào hoạt động ngày 31/3.

Tính đến ngày 6/4, Italy ghi nhận hơn 120.000 ca Covid-19 và khoảng 15.000 trường hợp tử vong, chiếm gần một phần ba tổng số người chết trên toàn cầu. Tuy nhiên, con số này có thể chưa phản ánh tình hình thực tế ở đây, bởi có rất nhiều bệnh nhân đã qua đời tại nhà, không nhận được bất cứ hỗ trợ y tế nào.

Cái nắm tay của y bác sĩ và một bệnh nhân mắc Covid-19 tại thành phố Brescia, Italy. Ảnh: EPA-EFE

Một nghiên cứu của tờ L’Eco di Bergamo kết hợp với công ty InTwig, sử dụng dữ liệu cung cấp bởi các thành phố trên cả nước, ước tính có tới 4.500 người chết tại Bergamo do Covid-19, tính riêng tháng 3.

ATS chưa đưa ra bình luận về kết quả nghiên cứu.

Pietro Zucchelli, Giám đốc Nhà tang lễ Zucchelli, cho biết trong hai tuần qua, một nửa khối lượng công việc của ông là thu thập thi thể người đã qua đời từ nhà riêng. Trước đây, hầu hết người chết đều ở bệnh viện hoặc trung tâm dưỡng lão.

Bác sĩ Riccardo Munda vẫn thăm khám tại nhà từ cuối tháng 2, kê đơn kháng sinh để điều trị viêm phổi và cân nhắc thực hiện các liệu pháp oxy nếu cần.

Ông cho biết dù kháng sinh không thể chữa khỏi virus, chúng vẫn điều trị được một số biến chứng, suy nhược và giúp bệnh nhân hồi phục mà không cần nhập viện.

Để bảo vệ bản thân, ông tự mua một chiếc mặt nạ phòng độc trị giá 600 euro, khử trùng tại nhà mỗi tối và tái sử dụng.

Dịch bệnh quét qua, hơn 11.000 nhân viên y tế ở Italy chết vì lây nhiễm chéo. Nhiều người trong số họ là bác sĩ gia đình.

Tình huống mà Silvia Bertuletti cùng người cha 78 tuổi của mình gặp phải cho thấy một vấn đề cấp bách. Chăm sóc sức khỏe cơ bản, phòng tuyến đầu tiên của hệ thống y tế Italy, phần nào chịu ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng Covid-19.

Thục Linh