Tử vong tại nhà, ẩn số trong đại dịch ở Italy
Silvia Bertuletti mất 11 ngày điên cuồng gọi điện thoại để thuyết phục một bác sĩ đến nhà thăm khám cho người cha 78 tuổi của mình.
Cụ Alessandro Bertuletti bị sốt và khó thở thời gian dài. Khi bác sĩ gọi lại cho Silvia tối 18/3, tất cả đã quá muộn.
Cụ ông ra đi lúc 1h30 sáng 19/3, 10 phút trước khi xe cứu thương tới nơi. Loại thuốc duy nhất được kê đơn qua điện thoại là giảm đau nhẹ và kháng sinh thông thường.
Trước đó, khi bệnh của cha trở nặng, Silvia gọi cho bác sĩ chịu trách nhiệm chăm sóc chính ở bệnh viện và nhận được câu trả lời: “Tôi không bắt buộc phải thăm khám trực tiếp. Xin bà hãy bình tĩnh”.
“Cha tôi chỉ có một mình, tại nhà, không có ai giúp đỡ. Chúng tôi cơ bản là bị bỏ rơi. Không ai xứng đáng chịu một kết cục như vậy”, bà Silvia Bertuletti nói.
Trong cuộc phỏng vấn sau đó với truyền thông địa phương, vị bác sĩ cho biết mình đã phải đưa ra một sự lựa chọn khủng khiếp. Ông nhận được từ 300 đến 500 cuộc điện thoại mỗi ngày và phải làm thay ca cho một đồng nghiệp nhiễm nCoV.
Nhân viên y tế tại một bệnh viện ở thành phố Bergamo, Italy, đang an ủi một bệnh nhân Covid-19. Ảnh: AFP
“Tôi buộc phải lựa chọn. Tôi không thể đến khám những người chỉ ho và sốt mà cần tập trung cho các trường hợp nghiêm trọng nhất”, ông nói trong nước mắt.
Cuộc chiến toàn cầu với đại dịch vẫn tiếp diễn. Các nước tập trung bổ sung máy thở và vật tư y tế cần thiết cho bệnh viện. Song nhiều bác sĩ nhận ra một vấn đề lớn không kém.
Theo chiến lược chung của thế giới, dịch vụ thăm bệnh tại nhà chuyển hẳn sang điều trị từ xa. “Điều này dẫn đến việc một số bác sĩ gia đình không thể khám cho bệnh nhân của mình trong nhiều tuần liền. Tôi có thể hiểu cho họ, đây là cách tự đảm bảo an toàn cho bản thân”, Riccardo Munda, một bác sĩ tại hai thị trấn Selvino và Nembro cho biết. Ông phải làm thay công việc của một đồng nghiệp không may nhiễm virus.
Theo ông, nhiều bệnh nhân ở nhà có thể đã không tử vong nếu được điều trị kịp thời. Nhưng y bác sĩ thường xuyên quá tải, thiếu khẩu trang và quần áo bảo hộ, đối mặt với nguy cơ lây nhiễm chéo. Họ được khuyến cáo chỉ thăm khám bên ngoài khi thực sự cần thiết.
“Bác sĩ có tiến hành điều trị từ xa. Nhưng các biện pháp này thường không hiệu quả. Nếu không có ai kiểm tra sức khoẻ và thay đổi đơn thuốc một cách phù hợp, bệnh nhân sẽ chết”, ông nói.
Mặt nạ phòng độc dự trữ ưu tiên dành cho nhân viên y tế tuyến đầu. Chính vì vậy, nhiều bác sĩ gia đình cho biết họ cảm thấy không an toàn nếu phải thăm khám trực tiếp tại nhà cho bệnh nhân.
Theo một phát ngôn viên thuộc cơ quan y tế thành phố Bergamo (ATS), 142 bác sĩ ở khu vực này đã nhiễm bệnh, hiện đang được điều trị cách ly. Tất cả đều được thay thế bằng nhân lực khác.
Video đang HOT
Nhà chức trách đang nỗ lực tăng cường chăm sóc sức khỏe lâm sàng theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cho rằng đây nên là một trong những ưu tiên của chính phủ, bên cạnh điều trị chuyên sâu cho các bệnh nhân.
Tại thành phố Bergamo, 6 đội ngũ y bác sĩ đã được thành lập kể từ ngày 19/3 để thăm khám trực tiếp cho các bệnh nhân. Trong khi đó ở Milan, nơi có tỷ lệ tử vong tại nhà và các viện dưỡng lão tăng gấp đôi vào nửa cuối tháng 3, đơn vị tương tự đi vào hoạt động ngày 31/3.
Tính đến ngày 6/4, Italy ghi nhận hơn 120.000 ca Covid-19 và khoảng 15.000 trường hợp tử vong, chiếm gần một phần ba tổng số người chết trên toàn cầu. Tuy nhiên, con số này có thể chưa phản ánh tình hình thực tế ở đây, bởi có rất nhiều bệnh nhân đã qua đời tại nhà, không nhận được bất cứ hỗ trợ y tế nào.
Cái nắm tay của y bác sĩ và một bệnh nhân mắc Covid-19 tại thành phố Brescia, Italy. Ảnh: EPA-EFE
Một nghiên cứu của tờ L’Eco di Bergamo kết hợp với công ty InTwig, sử dụng dữ liệu cung cấp bởi các thành phố trên cả nước, ước tính có tới 4.500 người chết tại Bergamo do Covid-19, tính riêng tháng 3.
ATS chưa đưa ra bình luận về kết quả nghiên cứu.
Pietro Zucchelli, Giám đốc Nhà tang lễ Zucchelli, cho biết trong hai tuần qua, một nửa khối lượng công việc của ông là thu thập thi thể người đã qua đời từ nhà riêng. Trước đây, hầu hết người chết đều ở bệnh viện hoặc trung tâm dưỡng lão.
Bác sĩ Riccardo Munda vẫn thăm khám tại nhà từ cuối tháng 2, kê đơn kháng sinh để điều trị viêm phổi và cân nhắc thực hiện các liệu pháp oxy nếu cần.
Ông cho biết dù kháng sinh không thể chữa khỏi virus, chúng vẫn điều trị được một số biến chứng, suy nhược và giúp bệnh nhân hồi phục mà không cần nhập viện.
Để bảo vệ bản thân, ông tự mua một chiếc mặt nạ phòng độc trị giá 600 euro, khử trùng tại nhà mỗi tối và tái sử dụng.
Dịch bệnh quét qua, hơn 11.000 nhân viên y tế ở Italy chết vì lây nhiễm chéo. Nhiều người trong số họ là bác sĩ gia đình.
Tình huống mà Silvia Bertuletti cùng người cha 78 tuổi của mình gặp phải cho thấy một vấn đề cấp bách. Chăm sóc sức khỏe cơ bản, phòng tuyến đầu tiên của hệ thống y tế Italy, phần nào chịu ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng Covid-19.
Thục Linh
Italy 'thắng trận đầu' chống Covid-19
"Chúng tôi bắt đầu thấy ánh sáng cuối đường hầm", Frank Rasulo, bác sĩ ở Brescia, chia sẻ khi tỷ lệ lây nhiễm nCoV ở Italy bắt đầu giảm.
Giới chức Italy tin rằng Covid-19, đại dịch khiến gần 12.500 người ở nước này thiệt mạng, đang chậm lại đáng kể sau ba tuần lệnh phong tỏa được áp dụng trên cả nước. Đây là một tín hiệu đầy lạc quan đối với những quốc gia phương Tây đang đi theo quỹ đạo của Italy trong chống dịch.
Cơ quan Phòng vệ Dân sự Italy hôm nay báo cáo 4.053 ca nhiễm nCoV mới, không chênh lệch nhiều so với con số 4.050 trường hợp một ngày trước và thấp hơn rất nhiều so với con số kỷ lục hơn 6.500 ca được ghi nhận hôm 21/3. Với 5.974 ca nhiễm mới hôm 28/3 và 5.217 ca hôm 29/3, đường cong trên đồ thị ca nhiễm mới của Italy đang được "làm phẳng".
Các chuyên gia y tế và giới chức Italy cho rằng nếu đà giảm ca nhiễm mới này được duy trì tới sau lễ Phục sinh 12/4, Rome có thể bắt đầu xem xét nới lỏng lệnh phong tỏa và mở cửa trở lại một số lĩnh vực kinh tế.
"Chúng tôi dường như đã đạt đỉnh dịch, chứng tỏ các biện pháp của chúng tôi đã phát huy hiệu quả" Silvio Brusaferro, Chủ tịch Viện Y tế Quốc gia Italy, cho hay.
Nhân viên phun thuốc khử trùng phía trước nhà thờ ở thành phố Milan hôm 31/3. Ảnh: AP.
Italy là quốc gia phương Tây đầu tiên phải ban hành lệnh phong tỏa toàn quốc sau khi hứng "bão Covid-19". Nhiều nước khác trên thế giới đã làm theo các biện pháp này, yêu cầu người dân ở nhà và doanh nghiệp đóng cửa, trừ những hoạt động kinh doanh thiết yếu như nhu yếu phẩm, thuốc men.
Italy trở thành một "mô hình thử nghiệm" về việc liệu các nước phương Tây có thể ngăn chặn đại dịch đủ nhanh để tránh rơi vào khủng hoảng kinh tế, trong khi thực thi các biện pháp phong tỏa không quyết liệt bằng Trung Quốc hay không.
Italy tới nay ghi nhận 105.792 người nhiễm nCoV. Số ca nhiễm trên thực tế được cho là cao hơn, bởi nhiều người không có hoặc có ít triệu chứng chưa được xét nghiệm. Nhưng nhiều chỉ số khác cũng đang giúp Italy có thêm tự tin rằng họ đang giành "chiến thắng trận đầu" nhờ biện pháp phong tỏa.
Số người nhập viện trên khắp Italy đang giảm đáng kể, như ở Lombardy, vùng chịu thiệt hại nghiêm trọng nhất của Covid-19, số người nằm phòng chăm sóc đặc biệt là 1.324, giảm 6 người so với ngày trước đó.
Tuy nhiên, Italy vẫn ghi nhận 837 người chết vì Covid-19 vào hôm 31/3, nâng số ca tử vong của nước này lên 12.428, trong đó 58% là ở vùng Lombardy.
"Trước khi các biện pháp phong tỏa phát huy hiệu quả, chúng tôi đã lãng phí quá nhiều thời gian và có quá nhiều người đã chết", Cristina Capellini, bác sĩ ở gần Bergamo, nơi số người chết và bệnh viện quá tải đã biến thành phố của vùng Lombardy này thành biểu tượng của nỗi đau do Covid-19 gây ra ở Italy, chia sẻ. Chồng của nữ bác sĩ này cũng đã qua đời vì Covid-19 hồi đầu tháng 3.
"Đừng đi vào vết xe đổ của Italy. Hãy rút ra bài học từ câu chuyện của chúng tôi: phải quyết liệt ngăn chặn sự lây lan ngay từ khi bắt đầu. Chúng ta nên nhận thức đúng về thảm kịch này bằng cách thay đổi cách tiếp cận với vấn đề chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Chúng ta cần đánh giá đúng tầm quan trọng của nó", bác sĩ Capellini nói.
Chiara Appendino (trái), thị trưởng Turin, đứng mặc niệm những người chết vì Covid-19 hôm 31/3. Ảnh: AFP.
Tại thành phố Bergamo, áp lực dồn lên các khoa hồi sức cấp cứu cuối cùng cũng đã giảm sau nhiều tuần bác sĩ buộc phải lựa chọn bệnh nhân để điều trị. Tình tình ở Bệnh viện Papa Giovanni XXIII cũng được cải thiện một chút, theo Mirco Nacuti, bác sĩ hồi sức cấp cứu ở đây. Nhưng nhiều người già sắp chết vẫn chưa được nhập viện.
"Thảm kịch vẫn diễn ra tại các gia đình và con số chính thức không thể hiện đúng thực tế bởi nhiều người chưa được xét nghiệm", Nacuti nói.
Theo Frank Rasulo, bác sĩ hồi sức cấp cứu và gây mê tại hệ thống bệnh viện Spedali Civili ở Brescia, một thành phố khác phải chịu hậu quả nặng nề bởi Covid-19 ở vùng Lombardy, số bệnh nhân phải vào khoa chăm sóc đặc biệt đã ít hơn so với tuần trước.
"Tuy nhiên, họ là những người trẻ hơn và nhiều người trong số đó bị bệnh nặng hơn do chần chừ nhập viện. Nhưng có thể thấy rằng những điều này đang cho thấy dịch bệnh sẽ sớm chậm lại", anh nói.
Nhiều quốc gia khác ở châu Âu hiện chưa đạt đỉnh dịch hoặc chưa thể làm phẳng đường cong của dịch, bởi Covid-19 bùng phát ở các nước này sau Italy 2-3 tuần. Một số chính phủ hy vọng họ có thể tránh được tỷ lệ tử vong cao của Italy bởi đã áp dụng cách biệt cộng đồng ở giai đoạn sớm hơn.
Giới chức Pháp hy vọng rằng số ca chăm sóc đặc biệt sẽ bắt đầu giảm vào cuối tuần này, nhờ việc phong tỏa toàn quốc của chính phủ. Pháp đã ghi nhận thêm 418 người chết vì Covid-19 trong ngày 31/3, số ca tử vong trong ngày cao nhất kể từ khi dịch bùng phát ở quốc gia này.
Anh cũng báo cáo tốc độ lây nhiễm chậm lại trong những ngày gần đây. "Nhưng đừng quá chủ quan với điều đó. Chúng ta vẫn đang trong giai đoạn đầu và chưa thoát khỏi nguy hiểm", Stephen Powis, giám đốc y tế Cơ quan Y tế Quốc gia Anh, nhận định.
Bộ trưởng Y tế Đức Jens Spahn cho rằng còn quá sớm để nói liệu các biện pháp cách biệt cộng đồng, bao gồm cấm tụ tập quá hai người, có thực sự hiệu quả. Đường cong của dịch ở Đức chưa thể được làm phẳng cho tới giữa tháng 4.
"Chúng tôi nhận thấy dịch có xu hướng tăng cho tới lễ Phục sinh", Lothar Wieler, người đứng đầu Viện Robert Koch, cơ quan kiểm soát dịch của Đức, cho hay.
Nhân viên của Cơ quan Bảo vệ dân sự Italy di chuyển quan tài người chết vì Covid-19 ở thành phố Bergamo hôm 31/3. Ảnh: Bloomberg News.
Các nhà dịch tễ hiện tập trung theo dõi sát sao tỷ lệ lây nhiễm R0, hay số người trung bình bị lây từ một người nhiễm Covid-19. "Chúng tôi ước tính R0 hiện giờ là một hoặc có thể thấp hơn một chút so với mức trung bình 2-3 trước khi Italy phong tỏa toàn quốc", Giovanni Rezza, người đứng đầu cơ quan phụ trách bệnh truyền nhiễm tại Viện Y tế Quốc gia ở Rome, cho hay.
Giới chức Italy hy vọng sẽ đưa tỷ lệ này giảm xuống mức dưới một, đó là thời điểm dịch bắt đầu có dấu hiệu chấm dứt.
"Tuy nhiên, tôi không nghĩ Italy hay các quốc gia châu Âu khác có thể nhanh chóng đạt được tỷ lệ lây nhiễm bằng 0", Rezza nói và thêm rằng Italy cần tiếp tục chiến đấu với Covid-19 bằng cách duy trì xét nghiệm và các biện pháp kiểm soát dịch trên khắp đất nước ngay cả sau khi dỡ lệnh phong tỏa.
"Có thể chúng tôi đang chiến thắng trận đầu tiên, nhưng cuộc chiến còn rất dài và đã có rất nhiều người bỏ mạng trên chiến trường", Rezza cho biết.
Thanh Tâm
Những người hùng tuyến đầu Covid-19 ở Italy Các y bác sĩ ở tuyến đầu chống Covid-19 của Italy lộ rõ vẻ mệt mỏi qua ánh mắt và những gò má hằn sâu dấu vết của khẩu trang. Các nhiếp ảnh gia của hãng thông tấn AP hôm 27/3 ghi lại hình ảnh về những y bác sĩ Italy trong những giây phút nghỉ ngơi hiếm hoi tại các bệnh viện...