Trung Quốc không chấp nhận việc Philippines ‘đơn phương’ kiện

Trung Quốc ngày 30.3 cho rằng nước này sẽ không chấp nhận việc Philippines ‘đơn phương’ kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế về vấn đề chủ quyền biển đảo ở biển Đông.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi – Ảnh: AFP

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi ngày 30.3 đề nghị Philippines thực hiện Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) mà Trung Quốc và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã ký kết, giải quyết tranh chấp thông qua thương lượng song phương, theo tờ Thời báo Hoàn cầu (Trung Quốc) ngày 31.3.

Ông Hồng Lỗi đưa ra phát ngôn này sau khi chính quyền Philippines ngày 30.3 chính thức đệ trình một biên bản ghi nhớ dài 4.000 trang nêu rõ các luận chứng cáo buộc những tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc ở biển Đông lên Tòa án Liên Hiệp Quốc về luật Biển ( ITLOS) theo đúng hạn chót là hôm 30.3.

Philippines đã làm đơn kiện Trung Quốc vào năm 2013. Theo đơn kiện này, Philippines cáo buộc các tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc (đường lưỡi bò) trên biển Đông.

Ngoại trưởng Philippines, ông Albert del Rosario, ngày 30.3 cho biết Manila không kỳ vọng ITLOS đưa ra quyết định gì trước năm 2015.

Ông Hồng Lỗi cho rằng Trung Quốc có nền tảng pháp lý vững chắc để bác bỏ phiên phân xử giữa Trung Quốc và Philippines, nhấn mạnh Bắc kinh từng tuyên bố trước Liên Hiệp Quốc hồi năm 2006 rằng quy trình phân xử không áp dụng đối với vấn đề tranh chấp lãnh thổ .

Theo điều 298 trong Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển ( UNCLOS), các nước ký kết UNCLOS có quyền không tham gia phiên phân xử liên quan đến tranh chấp lãnh thổ, ông Hồng Lỗi cho hay.

Trong bài phát biểu nhân chuyến thăm Đức ngày 28.3, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho biết Trung Quốc sẽ không gây ra rắc rối liên quan đến tranh chấp lãnh thổ ở biển Đông, nhấn mạnh Bắc Kinh kiên quyết bảo vệ lợi ích quốc gia để đảm bảo chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, theo Tân Hoa xã.

Các nhà quan sát Trung Quốc nhận định rằng chính quyền Philippines định “quốc tế hóa” vấn đề tranh chấp biển đảo Philippines -Trung Quốc bằng cách kiện Trung Quốc ra ITLOS.

“Tuy nhiên, theo UNCLOS thì ITLOS không có quyền quyết định và can thiệp vào vấn đề chủ quyền hoặc giải quyết tranh chấp lãnh thổ”, Zhou Hongjun, Trưởng khoa Luật Quốc tế thuộc Đại học Đông Hoa (Trung Quốc), cho biết.

Còn ông Hồng Lỗi cho rằng Trung Quốc đã vẽ ra và công nhận đường lưỡi bò vào năm 1958, nhưng UNCLOS lại được áp dụng vào năm 1983. Cho nên về mặt nguyên tắc, đường lưỡi bò không nằm trong UNCLOS, ông Hồng Lỗi nhấn mạnh.

Abigail Valte, nữ phát ngôn viên cho Tổng thống Philippines Benigno Aquino, ngày 30.3 cho rằng ITLOS, được thành lập theo UNCLOS, có thể không đưa ra phán quyết gì nhưng ít nhất phiên phân xử Trung Quốc – Philippines giúp tăng cường vị thế của Philippines trong vấn đề tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc trên biển Đông.

Ông Wang Xiaopeng, một chuyên gia về biên giới trên biển thuộc Học viện Khoa học xã hội Trung Quốc, cho biết nếu ITLOS đưa ra phán xét ủng hộ Philippines, thì Trung Quốc nên tăng cường khả năng tham chiến trên biển và tăng cường tuần tra biển cũng như ký kết các thỏa thuận với các nước láng giềng càng sớm càng tốt nhằm cô lập Philippines.

Trong khi đó, các chuyên gia Philippines cho rằng Philippines có thể phải chuẩn bị đối mặt với các biện pháp trừng phạt mà Trung Quốc áp đặt nhằm trả đũa Manila kiện Bắc Kinh, theo trang tin Manila Bulletin (Philippines).

Theo TNO