Trung Quốc chuyển từ chống độc quyền sang bảo mật dữ liệu

Từ trọng tâm chống độc quyền, các cơ quan quản lý Trung Quốc giờ đây đang chuyển hướng sang dữ liệu vì tầm quan trọng của nó đối với ngành công nghệ.

Trung Quốc đã thông qua một đạo luật lớn về bảo mật dữ liệu vào tháng 6.2021

Theo CNBC, chính phủ Trung Quốc những ngày qua đã mở một trận chiến mới với những gã khổng lồ công nghệ trong nước nhằm tìm cách nhắm mục tiêu vào việc thu thập và sử dụng dữ liệu của họ. Gần đây nhất là vào ngày 5.7, Cơ quan Quản lý Không gian mạng Trung Quốc (CAC) đã điều tra an ninh mạng đối với nền tảng tuyển dụng Boss Zhipin và hai công ty con chuyên về ứng dụng gọi xe tải của Full Truck Alliance. Được biết, cả Boss Zhipin và Full Truck Alliance vừa có đợt IPO tại Mỹ với số vốn huy động được lên tới hàng trăm triệu USD.

Trước đó một ngày, CAC cũng bất ngờ yêu cầu các cửa hàng ứng dụng trong nước gỡ bỏ ứng dụng dịch vụ gọi xe của Didi Chuxing, cáo buộc gã khổng lồ công nghệ này đã tham gia vào việc thu thập và sử dụng bất hợp pháp dữ liệu cá nhân.

Điều đáng nói là thời gian lệnh trừng phạt được đưa ra và thời gian Didi thực hiện đợt chào bán công khai cổ phiếu lần đầu ra công chúng ở Sàn Giao dịch chứng khoán New York (Mỹ) chỉ cách nhau vỏn vẹn bốn ngày.

Không phải chỉ mới khai chiến trong những ngày gần đây, trên thực tế Bắc Kinh đã bắt đầu trừng phạt các ông lớn công nghệ trong nước vài tháng qua, từ việc hủy niêm yết trị giá 34,5 tỉ USD của Ant Group cho đến khoản phạt chống độc quyền kỷ lục 2,8 tỉ USD dành cho Alibaba. Từ trọng tâm ban đầu là chống độc quyền và quy định về công nghệ tài chính, các cơ quan quản lý đang dần chuyển hướng sang dữ liệu vì tầm quan trọng của nó đối với ngành công nghệ, một động lực chính thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc.

“Không thể có một nền kinh tế kỹ thuật số nếu không có biện pháp mạnh mẽ để bảo vệ quyền riêng tư dữ liệu. Và nền kinh tế kỹ thuật số là yếu tố thúc đẩy sự tăng trưởng vốn đang chậm lại của Trung Quốc”, Kendra Schaefer, đối tác tại công ty tư vấn Trivium China, nói.

Trước đây, những hãng công nghệ của Trung Quốc đã phát triển thành một số công ty có giá trị nhất thế giới phần lớn thường không bị kiểm soát bởi các quy định trong nước, nhưng điều này đang thay đổi. Kể từ khi luật An ninh mạng ra đời năm 2017, Trung Quốc đã có một số quy định ban đầu về dữ liệu. Đến tháng 6.2021, luật Bảo mật dữ liệu đã xác định rõ ràng hơn quy tắc xung quanh cách các công ty thu thập, lưu trữ, xử lý và truyền dữ liệu. Luật này sẽ có hiệu lực vào tháng 9 năm nay.

Ngoài ra, một bộ luật riêng biệt khác có tên là luật Bảo vệ thông tin cá nhân cũng đang được thực hiện. Nếu được thông qua, nó sẽ cung cấp cho người dùng nhiều quyền kiểm soát hơn đối với dữ liệu của mình. “Chúng ta chắc chắn có thể mong đợi sẽ chứng kiến thêm nhiều vụ đàn áp liên quan đến dữ liệu người dùng ngay sau khi hai luật đó được áp dụng. Đây chắc chắn là một mặt trận khác của quy định”, ông Kendra Schaefer nói.

Các cuộc điều tra an ninh mạng nhằm vào Didi, Full Truck Alliance và Boss Zhipin không tuân theo những luật mới nêu trên mà theo quy định hiện hành. Mặc dù có vẻ đột ngột, nhưng giới chức trách Trung Quốc đã từng liên hệ với một số công ty công nghệ về các vấn đề như quy định dữ liệu và hành vi chống cạnh tranh. Tháng 4.2021, Cục Quản lý Nhà nước về Quy chế Thị trường (SAMR) của Trung Quốc đã triệu tập 34 công ty công nghệ lớn trong nước, bao gồm Tencent và ByteDance, để yêu cầu họ tiến hành tự kiểm tra.

“Mọi chuyện bắt đầu vào tháng 4 và chính phủ Trung Quốc đã đưa cho các công ty hơn 100 mục yêu cầu tuân thủ, bao gồm nhiều khía cạnh như chống độc quyền, dữ liệu, quảng cáo, giá cả và rất nhiều thứ khác. Chính phủ cũng đưa cho các công ty rất nhiều hướng dẫn để cải thiện hệ thống theo tất cả các khía cạnh đó”, một luật sư giấu tên làm việc với các công ty công nghệ Trung Quốc về việc tuân thủ các quy định nói với CNBC.