Trung Quốc chiết xuất kim loại quý từ hàng triệu smartphone cũ

Là quốc gia có lượng rác thải điện tử khổng lồ, chính phủ Trung Quốc đang từng bước thay đổi cục diện vấn đề thông qua những biện pháp tích cực.

Điện thoại bị rã xác để tái chế

Theo SCMP , khi càng có nhiều người Trung Quốc “lên đời” smartphone mới, số rác thải điện tử mỗi năm cũng ngày càng tăng. Trung Quốc từng là bãi rác điện tử của thế giới, thành phố Guiyu ở tỉnh Quảng Đông có hàng nghìn xưởng nhỏ chuyên đập vỡ máy tính và thiết bị điện tử cũ để chiết xuất vật liệu tái chế.

Nghiên cứu của tổ chức môi trường Greenpeace East Asia ước tính tỷ lệ tái chế smartphone của Trung Quốc nằm dưới 2%, nghĩa là chỉ có 2/100 chiếc điện thoại được tái chế đúng cách, còn lại bị lãng quên trong góc tủ đầy bụi.

Nhưng tất cả chuyện đó đã là quá khứ. Hiện tại chính phủ Trung Quốc đang mạnh tay hơn trong việc cấm nhập khẩu “rác ngoại”, tăng cường giám sát quá trình xử lý thiết bị điện tử nhằm ngăn ngừa ô nhiễm nước ngầm gây hại cho sức khỏe người dân.

Tại nhà máy của TES ở ngoại ô Thượng Hải, các công nhân mặc đồng phục màu xanh lam, đeo kính bảo hộ và khẩu trang có nhiệm vụ rã xác smartphone đã qua sử dụng, phân loại vỏ, màn hình, pin và bảng mạch điện thoại để chuẩn bị cho bước tái chế tiếp theo.

Richard Wang – giám đốc tiếp thị của TES ở Trung Quốc giải thích quá trình tiếp theo bắt đầu bằng cách sử dụng phương pháp xử lý hóa học nhằm hòa tan và tinh chế các kim loại quý như vàng có trên bảng mạch. Bước tiếp theo là nghiền nát các bảng mạch thành bột, tách đồng và nhựa.

Phương pháp tĩnh điện được dùng để chiết xuất bột có chứa kim loại như đồng, còn những phương pháp tương tự được dùng để chiết xuất bột có chứa các nguyên tố phi kim loại.

Về lý thuyết, việc tái chế 100 triệu chiếc điện thoại có thể tạo ra hơn 120 kg vàng với độ tinh khiết trên 99,9% sau khi tinh chế.

Liu Hua – chuyên gia chiến dịch về rác thải và tài nguyên tại Greenpeace East cho biết các nhà sản xuất smartphone như Huawei thường hợp tác với các công ty xử lý rác thải điện tử để tái chế thiết bị.

Cũng theo Greenpeace East, kim loại bị loại bỏ dưới dạng rác thải điện tử ở Trung Quốc được dự báo sẽ có giá trị 23,8 tỉ USD vào năm 2030. Có thể thu hồi khoản tiền này thông qua tái chế và “khai thác đô thị”, đỡ tốn kém hơn việc chiết xuất kim loại từ khai thác quặng.

Bên cạnh đó, các nhà sản xuất smartphone chú trọng bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong quá trình tái chế. Ví dụ, điện thoại Huawei được tháo rời trong một khu vực riêng trong nhà máy TES, các thành phần riêng lẻ được chia thành nhiều mảnh nhỏ hơn trước khi trải qua quá trình chiết xuất vàng và đồng.

Richard Liu – giám đốc phát triển bền vững thuộc nhóm kinh doanh tiêu dùng của Huawei cho biết công ty đang nỗ lực làm cho smartphone dễ tái chế hơn. Anh chia sẻ với SCMP : “Một số công nhân tái chế nhận thấy điện thoại cũ của chúng tôi rất khó tháo rời, pin sẽ vỡ và cháy trong quá trình này”.

Thách thức đối với ngành tái chế là thay đổi nhận thức của người dân. Nhiều người Trung Quốc có thói quen giữ điện thoại đã qua sử dụng vì vẫn còn tâm lý tiếc của, không muốn bán điện thoại cũ với giá vài trăm nhân dân tệ vì ban đầu đã tốn hàng nghìn nhân dân tệ để mua chúng.

Liu Hua nhận định: “Không giống như điều hòa hay TV, khi bạn nâng cấp lên cái mới, bạn không còn chỗ để chứa cái cũ, nhưng smartphone thì khác. Smartphone nhỏ và không chiếm nhiều diện tích nếu gia đình muốn giữ chúng lâu”.